श्री दसाम ग्रंथ

पान - 420

ਸੋਊ ਬਚੇ ਤਿਹ ਤੇ ਬਲ ਬੀਰ ਜੋਊ ਭਜਿ ਆਪਨੇ ਪ੍ਰਾਨ ਬਚਾਵੈ ॥

सोऊ बचे तिह ते बल बीर जोऊ भजि आपने प्रान बचावै ॥

फक्त तोच योद्धा सुरक्षित राहील, जो स्वतःला वाचवण्यासाठी पळून जाईल

ਅਉਰਨ ਕੀ ਸੁ ਕਹਾ ਗਨਤੀ ਜੁ ਬਡੇ ਭਟ ਜੀਵਤ ਜਾਨ ਨ ਪਾਵੈ ॥੧੨੨੩॥

अउरन की सु कहा गनती जु बडे भट जीवत जान न पावै ॥१२२३॥

इतरांची संख्या किती होती? महान योद्धे देखील त्या ठिकाणाहून जिवंत जाऊ शकले नाहीत.1223.

ਮੂਸਲ ਅਉਰ ਲਏ ਮੁਸਲੀ ਚੜਿ ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਬਹੁਰੋ ਫਿਰਿ ਧਾਯੋ ॥

मूसल अउर लए मुसली चड़ि स्यंदन पै बहुरो फिरि धायो ॥

बलरामाने दुसरा मुसळ घेतला आणि रथावर आरूढ होऊन पुन्हा (रणांगणावर) आले.

ਆਵਤ ਹੀ ਬਲ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋ ਚਤੁਰੰਗ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੋ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥

आवत ही बल कै न्रिप सो चतुरंग प्रकार को जुधु मचायो ॥

रथावर आरूढ झालेला बलराम दुसरी गदा घेऊन पुन्हा आला आणि येताच त्याने राजाशी चार प्रकारचे युद्ध सुरू केले.

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਭਟ ਠਾਢੇ ਹੁਤੇ ਰਿਸ ਕੈ ਮੁਖਿ ਤੇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥

अउर जिते भट ठाढे हुते रिस कै मुखि ते इह भाति सुनायो ॥

तो मोठ्या रागाने बाकीच्या सर्व योद्ध्यांना म्हणाला, त्याला जिवंत जाऊ देऊ नका.

ਜਾਨਿ ਨ ਦੇਹੁ ਅਰੇ ਅਰਿ ਕੋ ਸੁਨਿ ਕੈ ਹਰਿ ਕੇ ਦਲੁ ਕੋਪੁ ਬਢਾਯੋ ॥੧੨੨੪॥

जानि न देहु अरे अरि को सुनि कै हरि के दलु कोपु बढायो ॥१२२४॥

�� हे शब्द ऐकून कृष्णाची शक्तीही संतप्त झाली.1224.

ਐਸੇ ਹਲਾਯੁਧ ਕੋਪਿ ਕਹਿਯੋ ਤਬ ਜਾਦਵ ਬੀਰ ਸਬੈ ਮਿਲਿ ਧਾਏ ॥

ऐसे हलायुध कोपि कहियो तब जादव बीर सबै मिलि धाए ॥

बलरामांनी अशाप्रकारे आपला राग व्यक्त केला तेव्हा सर्व यादव योद्धे शत्रूवर तुटून पडले, जे कोणी त्यांच्यापुढे आले ते जिवंत परत येऊ शकले नाहीत.

ਜੋ ਇਹ ਸਾਮੁਹੇ ਆਇ ਅਰੇ ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਤੇਊ ਜੀਵਤ ਜਾਨਿ ਨ ਪਾਏ ॥

जो इह सामुहे आइ अरे ग्रिह को तेऊ जीवत जानि न पाए ॥

तिथे उभे असलेले सर्व,

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਤਹ ਠਾਢੇ ਹੁਤੇ ਅਸਿ ਲੈ ਬਰਛੈ ਪਰਸੇ ਗਹਿ ਆਏ ॥

अउर जिते तह ठाढे हुते असि लै बरछै परसे गहि आए ॥

ते कुऱ्हाडी आणि भांगे घेऊन फिरू लागले

ਤੇਊ ਭਿਰੇ ਜੋਊ ਲਾਜ ਭਰੇ ਅਰਿ ਕੋ ਬਰ ਕੈ ਤਿਨ ਘਾਇ ਲਗਾਏ ॥੧੨੨੫॥

तेऊ भिरे जोऊ लाज भरे अरि को बर कै तिन घाइ लगाए ॥१२२५॥

त्यांचा सन्मान आणि प्रथा लक्षात घेऊन त्यांनी शत्रूवर पूर्ण ताकदीने वार केले.1225.

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਅਤਿ ਕੋਪ ਹ੍ਵੈ ਅਮਿਤ ਚਲਾਏ ਬਾਨ ॥

अमिट सिंघ अति कोप ह्वै अमित चलाए बान ॥

अमित सिंग खूप संतापले आणि त्यांनी बेपर्वाईने बाण सोडले.

ਹਰਿ ਸੈਨਾ ਤਮ ਜਿਉ ਭਜੀ ਸਰ ਮਾਨੋ ਕਰਿ ਭਾਨੁ ॥੧੨੨੬॥

हरि सैना तम जिउ भजी सर मानो करि भानु ॥१२२६॥

जेव्हा अमित सिंह यांनी प्रचंड रागाच्या भरात असंख्य बाण सोडले, तेव्हा शत्रू सूर्यासमोर अंधाराप्रमाणे पळून गेला.1226.

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

स्वय्या

ਜਾਤ ਭਜੇ ਜਦਵੀਰ ਪ੍ਰਿਤਨਾ ਰਨ ਮੈ ਮੁਸਲੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਪਚਾਰੇ ॥

जात भजे जदवीर प्रितना रन मै मुसली इह भाति पचारे ॥

जेव्हा यादवी सैन्य रणांगणातून पळू लागले तेव्हा (तेव्हा) बलरामांनी सैन्याला असे संबोधित केले,

ਛਤ੍ਰਨਿ ਕੇ ਕੁਲ ਮੈ ਉਪਜੇ ਕਿਹ ਭਾਤਿ ਪਰਾਵਤ ਹੋ ਬਲੁ ਹਾਰੇ ॥

छत्रनि के कुल मै उपजे किह भाति परावत हो बलु हारे ॥

पळून गेलेल्या यादव सैन्याला बलराम म्हणाले, हे क्षत्रियांच्या कुळात जन्मलेल्या योद्धा! तू का पळत आहेस?

ਆਯੁਧ ਛਾਡਤ ਹੋ ਕਰ ਤੇ ਡਰੁ ਮਾਨਿ ਘਨੋ ਬਿਨ ਹੀ ਅਰਿ ਮਾਰੇ ॥

आयुध छाडत हो कर ते डरु मानि घनो बिन ही अरि मारे ॥

शत्रूला न मारता तुम्ही शस्त्रे टाकत आहात

ਤ੍ਰਾਸ ਕਰੋ ਨ ਕਛੂ ਰਨ ਮੈ ਜਬ ਲਉ ਤਨ ਮੈ ਥਿਰੁ ਪ੍ਰਾਨ ਹਮਾਰੇ ॥੧੨੨੭॥

त्रास करो न कछू रन मै जब लउ तन मै थिरु प्रान हमारे ॥१२२७॥

मी जिवंत असेपर्यंत तुला युद्धाची भीती वाटू नये.��1227.

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਕੋਪ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਹਲੀ ਸੁਭਟਨਿ ਕਹਿਯੋ ਪਚਾਰਿ ॥

कोप अयोधन मै हली सुभटनि कहियो पचारि ॥

रणांगणात बलराम रागावले आणि त्यांनी योद्ध्यांना आव्हान दिले

ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਕੋ ਘੇਰ ਕੈ ਕਹਿਯੋ ਲੇਹੁ ਤੁਮ ਮਾਰ ॥੧੨੨੮॥

अमिट सिंघ को घेर कै कहियो लेहु तुम मार ॥१२२८॥

बलराम रागाने, योद्ध्यांना सांभाळून म्हणाले, ��अमित सिंगला वेढा घालून ठार करा.��1228.

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ॥

कबियो बाच ॥

कवीचे भाषण:

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

स्वय्या

ਆਇਸ ਪਾਇ ਤਬੈ ਮੁਸਲੀ ਚਹੂੰ ਓਰ ਚਮੂੰ ਲਲਕਾਰ ਪਰੀ ॥

आइस पाइ तबै मुसली चहूं ओर चमूं ललकार परी ॥

बलरामाची परवानगी मिळाल्यावर (यादवी) सैन्य चारही बाजूंनी त्याच्यावर (अमित सिंह) आले.

ਅਤਿ ਕੋਪ ਭਰੀ ਅਪੁਨੇ ਮਨ ਮੈ ਅਮਿਟੇਸ ਕੇ ਸਾਮੁਹੇ ਆਇ ਅਰੀ ॥

अति कोप भरी अपुने मन मै अमिटेस के सामुहे आइ अरी ॥

बलरामांची आज्ञा मिळाल्यावर त्याचे सैन्य चारही दिशांनी त्याला आव्हान देत शत्रूवर तुटून पडले आणि रागाने भरलेल्या अमितसिंहांसमोर प्रतिकार केला.

ਬਹੁ ਜੁਧੁ ਅਯੋਧਨ ਬੀਚ ਭਯੋ ਕਬ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਡਰੀ ॥

बहु जुधु अयोधन बीच भयो कब स्याम कहै नही नैकु डरी ॥

रणांगणात भयंकर लढाई झाली, पण सैन्याला किंचितही भीती वाटली नाही

ਨ੍ਰਿਪ ਬੀਰ ਸਰਾਸਨਿ ਲੈ ਕਰ ਬਾਨ ਘਨੀ ਪ੍ਰਿਤਨਾ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਕਰੀ ॥੧੨੨੯॥

न्रिप बीर सरासनि लै कर बान घनी प्रितना बिनु प्रान करी ॥१२२९॥

राजा अमित सिंगने धनुष्य हातात घेऊन सैन्यातील अनेक योद्धे मारले आणि सैन्याला असहाय्य केले.1229.

ਕਾਟਿ ਕਰੀ ਰਥ ਕਾਟਿ ਦਏ ਬਹੁ ਬੀਰ ਹਨੇ ਅਤਿ ਬਾਜ ਸੰਘਾਰੇ ॥

काटि करी रथ काटि दए बहु बीर हने अति बाज संघारे ॥

हत्ती, रथ, योद्धे आणि घोडे मारले गेले आणि नष्ट झाले

ਘਾਇਲ ਘੂਮਤ ਹੈ ਰਨ ਮੈ ਕਿਤਨੇ ਸਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰੇ ਧਰ ਭਾਰੇ ॥

घाइल घूमत है रन मै कितने सिर भूमि परे धर भारे ॥

अनेक योद्धे जखमी होऊन फिरत आहेत आणि अनेक मोठमोठे सोंडे पृथ्वीवर पडले आहेत

ਜੀਵਤ ਜੇ ਤੇਊ ਆਯੁਧ ਲੈ ਨ ਡਰੇ ਅਰਿ ਊਪਰਿ ਘਾਇ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥

जीवत जे तेऊ आयुध लै न डरे अरि ऊपरि घाइ प्रहारे ॥

जे जिवंत आहेत, ते हातात शस्त्रे घेऊन निर्भयपणे शत्रूवर वार करत आहेत.

ਤਉ ਤਿਨ ਕੇ ਤਨ ਆਹਵ ਮੈ ਅਸਿ ਲੈ ਨ੍ਰਿਪ ਖੰਡਨ ਖੰਡ ਕੈ ਡਾਰੇ ॥੧੨੩੦॥

तउ तिन के तन आहव मै असि लै न्रिप खंडन खंड कै डारे ॥१२३०॥

राजा अमित सिंगने हातात तलवार घेऊन अशा वीरांच्या शरीराचे तुकडे केले आहेत.1230.

ਜੁਧ ਬਿਖੈ ਅਤਿ ਤੀਰ ਲਗੇ ਬਹੁ ਬੀਰਨ ਕੋ ਤਨ ਸ੍ਰੋਣਤ ਭੀਨੇ ॥

जुध बिखै अति तीर लगे बहु बीरन को तन स्रोणत भीने ॥

बाणांच्या प्रहाराने अनेक योद्ध्यांचे शरीर रक्ताने माखले आहे

ਕਾਇਰ ਭਾਜ ਗਏ ਰਨ ਤੇ ਅਤਿ ਹੀ ਡਰ ਸਿਉ ਜਿਹ ਗਾਤ ਪਸੀਨੇ ॥

काइर भाज गए रन ते अति ही डर सिउ जिह गात पसीने ॥

भ्याडांना घाम फुटला आणि रणांगणातून पळ काढला

ਭੂਤ ਪਿਸਾਚ ਕਰੈ ਕਿਲਕਾਰ ਫਿਰੈ ਰਨ ਜੋਗਿਨ ਖਪਰ ਲੀਨੇ ॥

भूत पिसाच करै किलकार फिरै रन जोगिन खपर लीने ॥

भूत आणि पिशाच ओरडतात आणि जोगणे रानात फिरतात.

ਆਨਿ ਫਿਰਿਓ ਤਹ ਸ੍ਰੀ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾਰਿ ਸੁ ਆਧੋਈ ਅੰਗ ਸਿਵਾ ਤਨ ਕੀਨੇ ॥੧੨੩੧॥

आनि फिरिओ तह स्री त्रिपुरारि सु आधोई अंग सिवा तन कीने ॥१२३१॥

भूत आणि दानव ओरडत धावत आहेत आणि योगिनींनी हातात कटोरे घेतले आहेत, शिव देखील आपल्या गणांसह तेथे फिरत आहेत आणि तेथे पडलेले मृत अर्धे झाले आहेत, कारण त्यांचे मांस खाल्लेले आहे.1231.