श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1243


ਕਹੂੰ ਭੂਤ ਔ ਪ੍ਰੇਤ ਨਾਚੈ ਬਿਤਾਲਾ ॥੬੧॥
कहूं भूत औ प्रेत नाचै बिताला ॥६१॥

कुठेतरी भूत, भूत-प्रेत नाचत होते. ६१.

ਕਹੂੰ ਦੈਤ ਕਾਢੋ ਫਿਰੈ ਦਾਤ ਭਾਰੇ ॥
कहूं दैत काढो फिरै दात भारे ॥

कुठेतरी राक्षस मोठमोठे दात पाडायचे.

ਬਮੈ ਸ੍ਰੌਨ ਕੇਤੇ ਪਰੇ ਖੇਤ ਮਾਰੇ ॥
बमै स्रौन केते परे खेत मारे ॥

रणांगणावर किती लोक मारले गेले (आणि त्यांच्या जखमांमधून रक्त वाहू लागले).

ਕਹੂੰ ਤਾਜਿ ਡਾਰੇ ਜਿਰਹ ਖੋਲ ਐਸੇ ॥
कहूं ताजि डारे जिरह खोल ऐसे ॥

कुठे मुकुट पडलेले होते तर कुठे चिलखत आणि शंख असे पडले होते,

ਬਗੇ ਬ੍ਯੋਤ ਭਾਰੇ ਸਮੈ ਸੀਤ ਜੈਸੇ ॥੬੨॥
बगे ब्योत भारे समै सीत जैसे ॥६२॥

हिवाळ्याच्या ऋतूप्रमाणे (शिंपीने) बरेच कपडे विणले आणि सोडले. ६२.

ਤਹਾ ਬਾਜ ਹਾਥੀਨ ਕੀ ਸ੍ਰੋਨ ਧਾਰੈ ॥
तहा बाज हाथीन की स्रोन धारै ॥

घोडे आणि हत्ती यांच्या रक्ताच्या धारा (अशा प्रकारे वाहतात).

ਪਰੈ ਜ੍ਯੋਂ ਫੁਹਾਰਾਨਹੂੰ ਕੀ ਫੁਹਾਰੈ ॥
परै ज्यों फुहारानहूं की फुहारै ॥

जसे कारंजे वाहतात.

ਪ੍ਰਲੈ ਕਾਲ ਸੋ ਜਾਨ ਦੂਜੋ ਭਯੋ ਹੈ ॥
प्रलै काल सो जान दूजो भयो है ॥

(असे वाटले की) दुसरा महापूर आला आहे

ਜਹਾ ਕੋਟਿ ਸੂਰਾਨ ਸੂਰਾ ਖਯੋ ਹੈ ॥੬੩॥
जहा कोटि सूरान सूरा खयो है ॥६३॥

आणि ज्यात करोडो वीरांचे वीर मारले गेले आहेत. ६३.

ਤਹਾ ਕੋਟਿ ਸੌਡੀਨ ਕੇ ਸੁੰਡ ਕਾਟੇ ॥
तहा कोटि सौडीन के सुंड काटे ॥

तेथे करोडो हत्तींचे दात कापले गेले.

ਕਹੂੰ ਬੀਰ ਮਾਰੇ ਗਿਰੇ ਕੇਤੁ ਫਾਟੇ ॥
कहूं बीर मारे गिरे केतु फाटे ॥

कुठेतरी मारले गेलेले योद्धे (आणि कुठेतरी) फाटलेले झेंडे पडले.

ਕਹੂੰ ਖੇਤ ਨਾਚੈ ਪਠੇ ਪਖਰਿਯਾਰੇ ॥
कहूं खेत नाचै पठे पखरियारे ॥

कुठेतरी तरुण घोडेस्वार युद्धात नाचत होते (घोडे).

ਕਹੂੰ ਮਾਰੂ ਬਾਜੈ ਉਠੈ ਨਾਦ ਭਾਰੇ ॥੬੪॥
कहूं मारू बाजै उठै नाद भारे ॥६४॥

कुठेतरी मृत्यूची घंटा वाजत होती आणि मोठा आवाज येत होता. ६४.

ਕਹੂੰ ਸੰਖ ਭੇਰੀ ਤਹਾ ਨਾਦ ਬਾਜੈ ॥
कहूं संख भेरी तहा नाद बाजै ॥

कुठेतरी मंत्रोच्चार आणि घंटांचा आवाज येत होता

ਹਸੈ ਗਰਜਿ ਠੋਕੈ ਭੁਜਾ ਭੂਪ ਗਾਜੈ ॥
हसै गरजि ठोकै भुजा भूप गाजै ॥

आणि कुठेतरी राजा (योद्धा) हसून टाळ्या वाजवत होता.

ਨਗਾਰੇ ਨਫੀਰੀ ਬਜੈ ਝਾਝ ਭਾਰੀ ॥
नगारे नफीरी बजै झाझ भारी ॥

(कुठेतरी) मोठमोठ्या घंटा, कर्णे, झांजा वाजत होत्या.

ਹਠੇ ਰੋਸ ਕੈ ਕੈ ਤਹਾ ਛਤ੍ਰਧਾਰੀ ॥੬੫॥
हठे रोस कै कै तहा छत्रधारी ॥६५॥

कुठेतरी छत्रीधारक संतापाने भरून उभे होते. ६५.

ਕਹੂੰ ਭੀਮ ਭੇਰੀ ਬਜੈ ਰਾਗ ਮਾਰੂ ॥
कहूं भीम भेरी बजै राग मारू ॥

कुठेतरी मोठमोठ्या ढोल-ताशांवरून एक प्राणघातक राग वाजत होता.

ਨਫੀਰੀ ਕਹੂੰ ਨਾਇ ਨਾਦੈ ਨਗਾਰੂ ॥
नफीरी कहूं नाइ नादै नगारू ॥

कुठेतरी तुतारी, तुतारी, ढोल वाजत होते.

ਕਹੂੰ ਬੇਨੁ ਔ ਬੀਨ ਬਾਜੈ ਸੁਰੰਗਾ ॥
कहूं बेनु औ बीन बाजै सुरंगा ॥

कुठेतरी सेम आणि बीन्स सुंदर खेळत होते.

ਰੁਚੰਗਾ ਮ੍ਰਿਦੰਗਾ ਉਪੰਗਾ ਮੁਚੰਗਾ ॥੬੬॥
रुचंगा म्रिदंगा उपंगा मुचंगा ॥६६॥

कुठेतरी रुचांग, मृदंग, उपांग, मुचांग वाजत होते. ६६.

ਝਰੋਖਾ ਤਰੇ ਜੋ ਮਚੀ ਮਾਰਿ ਐਸੀ ॥
झरोखा तरे जो मची मारि ऐसी ॥

खिडकीखाली अशी मारामारी झाली,

ਭਈ ਦੇਵ ਦਾਨਵਾਨ ਕੀ ਹੈ ਨ ਤੈਸੀ ॥
भई देव दानवान की है न तैसी ॥

ज्याप्रमाणे देव आणि दानवांमध्येही नव्हते.

ਨ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਔ ਰਾਵਨੈ ਜੁਧ ਐਸੋ ॥
न स्री राम औ रावनै जुध ऐसो ॥

राम आणि रावण यांच्यात असे युद्ध झाले नाही

ਕਿਯੋ ਭੀ ਮਹਾਭਾਰਥੈ ਮੈ ਸੁ ਨ ਤੈਸੋ ॥੬੭॥
कियो भी महाभारथै मै सु न तैसो ॥६७॥

आणि महाभारतातही असे काही झाले नव्हते.

ਤਹਾ ਬੀਰ ਕੇਤੇ ਖਰੇ ਗਾਲ੍ਰਹ ਮਾਰੈ ॥
तहा बीर केते खरे गाल्रह मारै ॥

तेथे अनेक योद्धे ओरडत उभे होते.

ਕਿਤੇ ਬਾਨ ਛੋਡੈ ਕਿਤੈ ਸਸਤ੍ਰ ਧਾਰੈ ॥
किते बान छोडै कितै ससत्र धारै ॥

कोणी बाण मारत होते तर कोणी चिलखत घातले होते.

ਕਿਤੇ ਨਾਰ ਕੇ ਭੇਸ ਕੌ ਸਾਜ ਲੈ ਕੈ ॥
किते नार के भेस कौ साज लै कै ॥

कुठेतरी स्त्रियांच्या वेशात

ਚਲੈ ਛੋਰਿ ਬਾਜੀ ਹਠੀ ਭਾਜ ਕੈ ਕੈ ॥੬੮॥
चलै छोरि बाजी हठी भाज कै कै ॥६८॥

जिद्दी योद्धे त्यांच्या घोड्यांवरून पळत होते. ६८.

ਕਿਤੇ ਖਾਨ ਖੇਦੇ ਕਿਤੇ ਖੇਤ ਮਾਰੇ ॥
किते खान खेदे किते खेत मारे ॥

किती पठाणांना हाकलून दिले आणि किती युद्धक्षेत्रात मारले गेले.

ਕਿਤੇ ਖੇਤ ਮੈ ਖਿੰਗ ਖਤ੍ਰੀ ਲਤਾਰੇ ॥
किते खेत मै खिंग खत्री लतारे ॥

रणांगणावर घोड्यांनी किती छत्र्या तुडवल्या.

ਜਹਾ ਬੀਰ ਬਾਕੇ ਹਠੀ ਪੂਤ ਘਾਏ ॥
जहा बीर बाके हठी पूत घाए ॥

जिथे जिद्दी योद्धे मारले गेले,

ਤਹੀ ਗੋਲ ਬਾਧੇ ਚਲੇ ਸਿਧ ਆਏ ॥੬੯॥
तही गोल बाधे चले सिध आए ॥६९॥

सर्कल करून सिद्ध पाल (आप) तेथे आले. ६९.

ਜਬੈ ਸਿਧ ਪਾਲੈ ਪਠਾਨੌ ਨਿਹਾਰਾ ॥
जबै सिध पालै पठानौ निहारा ॥

जेव्हा सिद्ध पालला पठाणांनी पाहिले.

ਕਿਨੀ ਹਾਥ ਲੈ ਨ ਹਥ੍ਯਾਰੈ ਸੰਭਾਰਾ ॥
किनी हाथ लै न हथ्यारै संभारा ॥

त्यामुळे कोणीही हातात शस्त्र धरू शकत नव्हते.

ਕਿਤੇ ਭਾਜਿ ਚਾਲੇ ਕਿਤੇ ਖੇਤ ਮਾਰੇ ॥
किते भाजि चाले किते खेत मारे ॥

किती पळून गेले आणि किती रणांगणावर मारले गेले.

ਪੁਰਾਨੇ ਪਲਾਸੀ ਮਨੋ ਬਾਇ ਡਾਰੇ ॥੭੦॥
पुराने पलासी मनो बाइ डारे ॥७०॥

(असे दिसत होते) जणू वाऱ्याने पल्लसांचे जुने पंख उडवून दिले. 70.

ਹਠੇ ਜੇ ਜੁਝੇ ਸੇ ਸਭੈ ਖੇਤ ਮਾਰੇ ॥
हठे जे जुझे से सभै खेत मारे ॥

जितके जिद्दी योद्धे युद्धात सामील होते, ते सर्व रणांगणात मारले गेले

ਕਿਤੇ ਖੇਦਿ ਕੈ ਕੋਟ ਕੇ ਮਧਿ ਡਾਰੇ ॥
किते खेदि कै कोट के मधि डारे ॥

आणि किती जणांना हाकलून किल्ल्यात टाकले.

ਕਿਤੇ ਬਾਧਿ ਲੈ ਕੈ ਕਿਤੇ ਛੋਰਿ ਦੀਨੇ ॥
किते बाधि लै कै किते छोरि दीने ॥

काहींना बांधून ठेवले तर काहींना सोडण्यात आले.

ਕਿਤੇ ਜਾਨ ਮਾਰੇ ਕਿਤੇ ਰਾਖਿ ਲੀਨੇ ॥੭੧॥
किते जान मारे किते राखि लीने ॥७१॥

किती जीव गेले आणि किती वाचले. ७१.

ਤਿਸੀ ਕੌ ਹਨਾ ਖਗ ਜੌਨੇ ਉਚਾਯੋ ॥
तिसी कौ हना खग जौने उचायो ॥

ज्याने तलवार घेतली तो मारला गेला.

ਸੋਈ ਜੀਵ ਬਾਚਾ ਜੁਈ ਭਾਜਿ ਆਯੋ ॥
सोई जीव बाचा जुई भाजि आयो ॥

जो पळून गेला तोच वाचला.

ਕਹਾ ਲੌ ਗਨਾਊ ਭਯੋ ਜੁਧ ਭਾਰੀ ॥
कहा लौ गनाऊ भयो जुध भारी ॥

मी सांगू शकतो, तेथे खूप जोरदार युद्ध झाले.

ਲਖੇ ਲੋਹ ਮਾਚਾ ਕੁਪੇ ਛਤ੍ਰ ਧਾਰੀ ॥੭੨॥
लखे लोह माचा कुपे छत्र धारी ॥७२॥

लोखंडी खडखडाट पाहून छत्रधारी संतापले. ७२.

ਕਿਤੇ ਨਾਦ ਨਾਦੈ ਕਿਤੇ ਨਾਦ ਪੂਰੈ ॥
किते नाद नादै किते नाद पूरै ॥

कुठे नाद (नरसिंह) वाजत आहे तर कुठे नाद (संखा) पूर्ण होत आहे.

ਕਿਤੇ ਜ੍ਵਾਨ ਜੂਝੈ ਬਰੈ ਹੇਰਿ ਸੂਰੈ ॥
किते ज्वान जूझै बरै हेरि सूरै ॥

काही तरुण लढताना मरण पावले होते आणि (हुर) योद्ध्यांना पाहून रडत होते.

ਕਿਤੇ ਆਨਿ ਕੈ ਕੈ ਕ੍ਰਿਪਾਨੈ ਚਲਾਵੈ ॥
किते आनि कै कै क्रिपानै चलावै ॥

कुठेतरी (योद्धे) येऊन किरपाण पेटवतात.