श्री दसाम ग्रंथ

पान - 84


ਦਾਰਿਮ ਦਰਕ ਗਇਓ ਪੇਖਿ ਦਸਨਨਿ ਪਾਤਿ ਰੂਪ ਹੀ ਕੀ ਕ੍ਰਾਤਿ ਜਗਿ ਫੈਲ ਰਹੀ ਸਿਤ ਹੀ ॥
दारिम दरक गइओ पेखि दसननि पाति रूप ही की क्राति जगि फैल रही सित ही ॥

���दातांची रांग पाहून डाळिंबाचे हृदय फुटले, तिच्या सौंदर्याची चमक जगात चांदण्यासारखी पसरत आहे.

ਐਸੀ ਗੁਨ ਸਾਗਰ ਉਜਾਗਰ ਸੁ ਨਾਗਰਿ ਹੈ ਲੀਨੋ ਮਨ ਮੇਰੋ ਹਰਿ ਨੈਨ ਕੋਰਿ ਚਿਤ ਹੀ ॥੮੯॥
ऐसी गुन सागर उजागर सु नागरि है लीनो मन मेरो हरि नैन कोरि चित ही ॥८९॥

���या सुंदर मुलीने स्वतःला आणि तशाच गुणांचा सागर प्रकट केला आहे, तिने तिच्या डोळ्यांच्या तीक्ष्णतेने माझे मन मोहित केले आहे.���89.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

डोहरा,

ਬਾਤ ਦੈਤ ਕੀ ਸੁੰਭ ਸੁਨਿ ਬੋਲਿਓ ਕਛੁ ਮੁਸਕਾਤ ॥
बात दैत की सुंभ सुनि बोलिओ कछु मुसकात ॥

राक्षसाचे बोलणे ऐकून राजा सुंभ हसत हसत म्हणाला,

ਚਤੁਰ ਦੂਤ ਕੋਊ ਭੇਜੀਏ ਲਖਿ ਆਵੈ ਤਿਹ ਘਾਤ ॥੯੦॥
चतुर दूत कोऊ भेजीए लखि आवै तिह घात ॥९०॥

तिची कल्पकता जाणून घेण्यासाठी काही तज्ञ गुप्तहेरांना तिथे पाठवले जाईल.

ਬਹੁਰਿ ਕਹੀ ਉਨ ਦੈਤ ਅਬ ਕੀਜੈ ਏਕ ਬਿਚਾਰ ॥
बहुरि कही उन दैत अब कीजै एक बिचार ॥

तो राक्षस पुन्हा म्हणाला, "आता याचा विचार केला जाऊ शकतो.

ਜੋ ਲਾਇਕ ਭਟ ਸੈਨ ਮੈ ਭੇਜਹੁ ਦੈ ਅਧਿਕਾਰ ॥੯੧॥
जो लाइक भट सैन मै भेजहु दै अधिकार ॥९१॥

*सैन्यदलातील सर्वात कार्यक्षम योद्ध्याला अधिकार देऊन पाठवणे.���91.,

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥
स्वैया ॥

स्वय्या,

ਬੈਠੋ ਹੁਤੋ ਨ੍ਰਿਪ ਮਧਿ ਸਭਾ ਉਠਿ ਕੈ ਕਰਿ ਜੋਰਿ ਕਹਿਓ ਮਮ ਜਾਊ ॥
बैठो हुतो न्रिप मधि सभा उठि कै करि जोरि कहिओ मम जाऊ ॥

राजा आपल्या दरबारात बसला होता आणि तेथे हात जोडून (धुमर लोचन) म्हणाला, मी जातो.

ਬਾਤਨ ਤੇ ਰਿਝਵਾਇ ਮਿਲਾਇ ਹੋ ਨਾਤੁਰਿ ਕੇਸਨ ਤੇ ਗਹਿ ਲਿਆਊ ॥
बातन ते रिझवाइ मिलाइ हो नातुरि केसन ते गहि लिआऊ ॥

��प्रथम मी तिला बोलून खुश करीन, नाहीतर केसांनी पकडून तिला घेऊन येईन.

ਕ੍ਰੁਧ੍ਰ ਕਰੇ ਤਬ ਜੁਧੁ ਕਰੇ ਰਣਿ ਸ੍ਰਉਣਤ ਕੀ ਸਰਤਾਨ ਬਹਾਊ ॥
क्रुध्र करे तब जुधु करे रणि स्रउणत की सरतान बहाऊ ॥

जर तिने मला चिडवले तर मी तिच्याशी युद्ध करीन आणि रणांगणात रक्ताच्या वाफे वाहू लागेन.

ਲੋਚਨ ਧੂਮ ਕਹੈ ਬਲ ਆਪਨੋ ਸ੍ਵਾਸਨ ਸਾਥ ਪਹਾਰ ਉਡਾਊ ॥੯੨॥
लोचन धूम कहै बल आपनो स्वासन साथ पहार उडाऊ ॥९२॥

"माझ्याकडे एवढी ताकद आहे की मी माझ्या श्वासोच्छवासाने पर्वत उडवू शकतो," धुमर लोचन म्हणाला.92.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

डोहरा,

ਉਠੇ ਬੀਰ ਕੋ ਦੇਖ ਕੈ ਸੁੰਭ ਕਹੀ ਤੁਮ ਜਾਹੁ ॥
उठे बीर को देख कै सुंभ कही तुम जाहु ॥

त्या योद्ध्याला उठताना पाहून सुंभाने त्याला जायला सांगितले:

ਰੀਝੈ ਆਵੈ ਆਨੀਓ ਖੀਝੇ ਜੁਧ ਕਰਾਹੁ ॥੯੩॥
रीझै आवै आनीओ खीझे जुध कराहु ॥९३॥

����तिला यायला आनंद वाटत असेल तर तिला घेऊन या, ती रागावली असेल तर युद्ध करा.���93.,

ਤਹਾ ਧੂਮ੍ਰ ਲੋਚਨ ਚਲੇ ਚਤੁਰੰਗਨ ਦਲੁ ਸਾਜਿ ॥
तहा धूम्र लोचन चले चतुरंगन दलु साजि ॥

मग धुमर लोचन आपल्या सैन्याच्या चार भागांची व्यवस्था करून तेथे गेला.

ਗਿਰ ਘੇਰਿਓ ਘਨ ਘਟਾ ਜਿਉ ਗਰਜ ਗਰਜ ਗਜਰਾਜ ॥੯੪॥
गिर घेरिओ घन घटा जिउ गरज गरज गजराज ॥९४॥

काळ्या ढगांप्रमाणे, त्याने (देवतेच्या) पर्वताला वेढा घातला, हत्तींच्या राजाप्रमाणे गडगडत होता.94.,

ਧੂਮ੍ਰ ਨੈਨ ਗਿਰ ਰਾਜ ਤਟਿ ਊਚੇ ਕਹੀ ਪੁਕਾਰਿ ॥
धूम्र नैन गिर राज तटि ऊचे कही पुकारि ॥

धुम्र लोचन मग डोंगराच्या पायथ्याशी उभा राहून जोरात ओरडला.

ਕੈ ਬਰੁ ਸੁੰਭ ਨ੍ਰਿਪਾਲ ਕੋ ਕੈ ਲਰ ਚੰਡਿ ਸੰਭਾਰਿ ॥੯੫॥
कै बरु सुंभ न्रिपाल को कै लर चंडि संभारि ॥९५॥

हे चंडी, राजा सुंभाशी लग्न कर किंवा युद्ध कर.

ਰਿਪੁ ਕੇ ਬਚਨ ਸੁੰਨਤ ਹੀ ਸਿੰਘ ਭਈ ਅਸਵਾਰ ॥
रिपु के बचन सुंनत ही सिंघ भई असवार ॥

शत्रूचे बोलणे ऐकून देवीने सिंहावर आरूढ केले.

ਗਿਰ ਤੇ ਉਤਰੀ ਬੇਗ ਦੈ ਕਰਿ ਆਯੁਧ ਸਭ ਧਾਰਿ ॥੯੬॥
गिर ते उतरी बेग दै करि आयुध सभ धारि ॥९६॥

हातात शस्त्रे घेऊन ती झपाट्याने डोंगरावरून खाली उतरली.96.,

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥
स्वैया ॥

स्वय्या,

ਕੋਪ ਕੈ ਚੰਡ ਪ੍ਰਚੰਡ ਚੜੀ ਇਤ ਕ੍ਰੁਧੁ ਕੈ ਧੂਮ੍ਰ ਚੜੈ ਉਤ ਸੈਨੀ ॥
कोप कै चंड प्रचंड चड़ी इत क्रुधु कै धूम्र चड़ै उत सैनी ॥

त्या बाजूने बलाढ्य चंडी जोरात पुढे निघाली आणि त्या बाजूने धुमर लोचनचे सैन्य पुढे सरकले.

ਬਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨਨ ਮਾਰ ਮਚੀ ਤਬ ਦੇਵੀ ਲਈ ਬਰਛੀ ਕਰਿ ਪੈਨੀ ॥
बान क्रिपानन मार मची तब देवी लई बरछी करि पैनी ॥

शाफ्ट आणि तलवारीने मोठ्या प्रमाणात हत्या केल्या जात होत्या, देवीने तिच्या हातात तीक्ष्ण खंजीर धरली होती.