श्री दसाम ग्रंथ

पान - 431

ਅਸਮ ਸਿੰਘ ਜਸ ਸਿੰਘ ਪੁਨਿ ਇੰਦ੍ਰ ਸਿੰਘ ਬਲਵਾਨ ॥

असम सिंघ जस सिंघ पुनि इंद्र सिंघ बलवान ॥

आसाम सिंग, जस सिंग, इंदर सिंग,

ਅਭੈ ਸਿੰਘ ਸੂਰੋ ਬਡੋ ਇਛ ਸਿੰਘ ਸੁਰ ਗਿਆਨ ॥੧੩੩੮॥

अभै सिंघ सूरो बडो इछ सिंघ सुर गिआन ॥१३३८॥

रणांगणात असम सिंग, जससिंग, इंदर सिंग, अभाई सिंग आणि इच्छा सिंग असे शक्तिशाली आणि विद्वान योद्धे होते.1338.

ਚਮੂੰ ਭਜੀ ਭੂਪਨ ਲਖੀ ਚਲੇ ਜੁਧ ਕੇ ਕਾਜ ॥

चमूं भजी भूपन लखी चले जुध के काज ॥

या राजांनी सैन्य पळताना पाहिले तेव्हा ते लढण्यासाठी पुढे सरसावले

ਅਹੰਕਾਰ ਪਾਚੋ ਕੀਓ ਅਜੁ ਹਨਿ ਹੈ ਜਦੁਰਾਜ ॥੧੩੩੯॥

अहंकार पाचो कीओ अजु हनि है जदुराज ॥१३३९॥

पाचही जण अभिमानाने म्हणाले, "आम्ही यादवांचा देव कृष्णाला नक्कीच ठार करू."

ਉਤ ਤੇ ਆਯੁਧ ਲੈ ਸਬੈ ਆਏ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ॥

उत ते आयुध लै सबै आए कोप बढाइ ॥

तेथून सर्व (राजे) सशस्त्र होऊन रागावले.

ਇਤ ਤੇ ਹਰਿ ਸਮੁਹੇ ਭਏ ਸ੍ਯੰਦਨ ਸੀਘ੍ਰ ਧਵਾਇ ॥੧੩੪੦॥

इत ते हरि समुहे भए स्यंदन सीघ्र धवाइ ॥१३४०॥

बाजूने, हातात शस्त्रे घेऊन, मोठ्या रागात ते सर्वजण पुढे आले आणि या बाजूने कृष्णदेव आपला रथ चालवत त्यांच्या समोर पोहोचले.1340.

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

स्वय्या

ਸੁਭਟੇਸ ਮਹਾ ਬਲਵੰਤ ਤਬੈ ਜਦੁਬੀਰ ਕੀ ਓਰ ਤੇ ਆਗੇ ਹੀ ਧਾਯੋ ॥

सुभटेस महा बलवंत तबै जदुबीर की ओर ते आगे ही धायो ॥

तेव्हा महान योद्धा सुभटसिंग कृष्णाच्या बाजूने पुढे सरसावला.

ਪਾਚ ਹੀ ਬਾਨ ਲਏ ਤਿਹ ਪਾਨਿ ਬਡੋ ਧਨੁ ਤਾਨ ਕੈ ਕੋਪ ਬਢਾਯੋ ॥

पाच ही बान लए तिह पानि बडो धनु तान कै कोप बढायो ॥

पराक्रमी योद्धा सुभटसिंग त्याच वेळी कृष्णाच्या बाजूने धावत आला आणि हातात पाच बाण घेऊन प्रचंड रागाने आपले जड धनुष्य ओढले.

ਏਕ ਹੀ ਏਕ ਹਨਿਓ ਸਰ ਪਾਚਨ ਭੂਪਨਿ ਕੋ ਤਿਨਿ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥

एक ही एक हनिओ सर पाचन भूपनि को तिनि मारि गिरायो ॥

त्याने पाचही राजांना एकाच बाणाने मारले

ਤੂਲਿ ਜਿਉ ਜਾਰਿ ਦਏ ਨ੍ਰਿਪ ਪਾਚ ਮਨੋ ਨ੍ਰਿਪ ਆਂਚ ਸੁ ਬੇਖ ਬਨਾਯੋ ॥੧੩੪੧॥

तूलि जिउ जारि दए न्रिप पाच मनो न्रिप आंच सु बेख बनायो ॥१३४१॥

हे पाच राजे पेंढ्यासारखे पेटले आणि असे दिसून आले की सुभटसिंग अग्नीची ज्योत आहे.1341.

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਸੁਭਟ ਸਿੰਘ ਰੁਪਿ ਸਮਰ ਮੈ ਕੀਯੋ ਪ੍ਰਚੰਡ ਬਲੁ ਜਾਸੁ ॥

सुभट सिंघ रुपि समर मै कीयो प्रचंड बलु जासु ॥

रणांगणावर कूच करून सुभटसिंगने आपल्या जबरदस्त ताकदीचे प्रदर्शन केले.

ਨਰਪਤਿ ਆਏ ਪਾਚ ਬਰ ਕੀਨੋ ਤਿਨ ਕੋ ਨਾਸ ॥੧੩੪੨॥

नरपति आए पाच बर कीनो तिन को नास ॥१३४२॥

रणांगणात खंबीरपणे उभ्या असलेल्या सुभटसिंगने हिंसक युद्ध केले आणि तेथे आलेल्या पाचही राजांचा नाश केला.१३४२.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਜੁਧੁ ਪ੍ਰਬੰਧੇ ਪਾਚ ਭੂਪ ਬਧਹ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे क्रिसनावतारे जुधु प्रबंधे पाच भूप बधह ॥

बचित्तर नाटकातील कृष्णावतारातील ‘युद्धातील पाच राजांचा वध’ या प्रकरणाचा शेवट.

ਅਥ ਦਸ ਭੂਪ ਜੁਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ दस भूप जुध कथनं ॥

आता दहा राजांशी युद्धाचे वर्णन सुरू होते

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਅਉਰ ਭੂਪ ਦਸ ਕੋਪ ਕੈ ਧਾਏ ਸੰਗ ਲੈ ਬੀਰ ॥

अउर भूप दस कोप कै धाए संग लै बीर ॥

इतर दहा राजे, प्रचंड संतापाने, त्यांच्या योद्धांसह पुढे निघाले

ਜੁਧ ਬਿਖੈ ਦੁਰਮਦ ਬਡੇ ਮਹਾਰਥੀ ਰਨਧੀਰ ॥੧੩੪੩॥

जुध बिखै दुरमद बडे महारथी रनधीर ॥१३४३॥

ते सर्व महान सारथी होते आणि युद्धात मादक हत्तीसारखे होते.1343.

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

स्वय्या

ਆਵਤ ਹੀ ਮਿਲ ਕੈ ਦਸ ਹੂੰ ਨ੍ਰਿਪ ਸ੍ਰੀ ਸੁਭਟੇਸ ਕੋ ਬਾਨ ਚਲਾਏ ॥

आवत ही मिल कै दस हूं न्रिप स्री सुभटेस को बान चलाए ॥

ते येताच दहा राजांनी सुभटसिंगावर बाण सोडले.

ਨੈਨਨ ਹੇਰਿ ਸੋਊ ਹਰਿ ਬੀਰ ਲਯੋ ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੋ ਕਾਟਿ ਗਿਰਾਏ ॥

नैनन हेरि सोऊ हरि बीर लयो धनु बान सो काटि गिराए ॥

येताच दहाही राजांनी आपले बाण सुभटसिंग यांच्यावर सोडले, त्यांना पाहताच त्यांनी स्वतःच्या बाणांनी त्यांना रोखले.

ਉਤਰ ਸਿੰਘ ਕੋ ਸੀਸ ਕਟਿਓ ਤਨਿ ਉਜਲ ਸਿੰਘ ਕੇ ਘਾਇ ਲਗਾਏ ॥

उतर सिंघ को सीस कटिओ तनि उजल सिंघ के घाइ लगाए ॥

उत्तरसिंगचे डोके कापले गेले आणि उज्जलसिंग जखमी झाले

ਉਦਮ ਸਿੰਘ ਹਨਿਓ ਬਹੁਰੋ ਅਸਿ ਲੈ ਕਰਿ ਸੰਕਰ ਸਿੰਘ ਸੇ ਧਾਏ ॥੧੩੪੪॥

उदम सिंघ हनिओ बहुरो असि लै करि संकर सिंघ से धाए ॥१३४४॥

उदम सिंग मारला गेला, मग शंकर सिंग तलवार घेऊन पुढे आला.१३४४.

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

डोहरा

ਓਜ ਸਿੰਘ ਕੋ ਹਤ ਕੀਯੋ ਓਟ ਸਿੰਘ ਕੋ ਮਾਰਿ ॥

ओज सिंघ को हत कीयो ओट सिंघ को मारि ॥

ओतसिंगच्या वधानंतर ओजसिंग मारला गेला

ਉਧ ਸਿੰਘ ਉਸਨੇਸ ਅਰੁ ਉਤਰ ਸਿੰਘ ਸੰਘਾਰਿ ॥੧੩੪੫॥

उध सिंघ उसनेस अरु उतर सिंघ संघारि ॥१३४५॥

उद्धव सिंग, उष्णेश सिंग आणि उत्तर सिंग हे देखील मारले गेले.१३४५.

ਭੂਪ ਨਵੋ ਜਬ ਇਹ ਹਨੇ ਏਕੁ ਬਚਿਯੋ ਸੰਗ੍ਰਾਮਿ ॥

भूप नवो जब इह हने एकु बचियो संग्रामि ॥

जेव्हा त्याने (सुभतसिंग) नऊ राजांना मारले आणि (फक्त) एक रणांगणात राहिला.

ਨਹੀ ਭਾਜਿਯੋ ਬਲਵੰਤ ਸੋ ਉਗ੍ਰ ਸਿੰਘ ਤਿਹ ਨਾਮੁ ॥੧੩੪੬॥

नही भाजियो बलवंत सो उग्र सिंघ तिह नामु ॥१३४६॥

जेव्हा नऊ राजे मारले गेले, तेव्हा जो राजा युद्धातून पळून गेला नाही, त्याचे नाव उग्गर सिंह.1346.

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

स्वय्या

ਉਗ੍ਰ ਬਲੀ ਪੜਿ ਮੰਤ੍ਰ ਮਹਾ ਸਰ ਸ੍ਰੀ ਸੁਭਟੇਸ ਕੀ ਓਰਿ ਚਲਾਯੋ ॥

उग्र बली पड़ि मंत्र महा सर स्री सुभटेस की ओरि चलायो ॥

बाणावरील महामंत्राचे पठण केल्यानंतर उग्रसिंह सुरमेने सुभटसिंग यांच्यावर गोळी झाडली.

ਲਾਗ ਗਯੋ ਤਿਹ ਕੇ ਉਰ ਮੈ ਬਰ ਕੈ ਤਨ ਭੇਦ ਕੈ ਪਾਰ ਪਰਾਯੋ ॥

लाग गयो तिह के उर मै बर कै तन भेद कै पार परायो ॥

महान योद्धा उग्गर सिंगने आपला मंत्र म्हणत एक बाण सुभटसिंगच्या दिशेने सोडला, जो त्याच्या हृदयावर आदळला आणि त्याच्या शरीरात घुसला.

ਭੂਮਿ ਪਰਿਯੋ ਮਰਿ ਬਾਨ ਲਗੇ ਇਹ ਕੋ ਜਸੁ ਯੌ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਯੋ ॥

भूमि परियो मरि बान लगे इह को जसु यौ कबि स्याम सुनायो ॥

(सुभतसिंग) बाण लागल्याने जमिनीवर पडून मेला, कवी श्यामने त्याचे यश असे सांगितले.

ਭੂਪ ਹਨੇ ਕੀਏ ਪਾਪ ਘਨੇ ਜਮ ਨੇ ਉਡਿਯਾ ਮਨੋ ਨਾਗ ਡਸਾਯੋ ॥੧੩੪੭॥

भूप हने कीए पाप घने जम ने उडिया मनो नाग डसायो ॥१३४७॥

तो मरण पावला आणि जमिनीवर पडला आणि कवी श्यामच्या म्हणण्यानुसार त्याने अनेक राजांना मारण्याचे पाप केले असावे, मग या कोब्रासारख्या यमाच्या बाणांनी त्याला डंखले होते.1347.