श्री दसाम ग्रंथ

पान - 895


ਤੁਰਹੁ ਤਹਾ ਤੇ ਕਾਢ ਮੰਗੈਯੈ ॥
तुरहु तहा ते काढ मंगैयै ॥

ऑर्डर ताबडतोब मिळवा

ਆਨਿ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੇ ਬਕ੍ਰ ਲਗੈਯੈ ॥੧੧॥
आनि त्रिया के बक्र लगैयै ॥११॥

"जा, ताबडतोब बाहेर काढा आणि स्त्रीच्या चेहऱ्यावर घाला." (11)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਤਬ ਰਾਜੈ ਸੋਈ ਕਿਯੋ ਸਿਵ ਕੋ ਬਚਨ ਪਛਾਨਿ ॥
तब राजै सोई कियो सिव को बचन पछानि ॥

मग राजा, शिवाच्या प्रकटीकरणास मान्यता देऊन, त्याच प्रकारे वागला.

ਤਾ ਕੇ ਮੁਖ ਸੋ ਕਾਢ ਹੈ ਨਾਕ ਲਗਾਯੋ ਆਨਿ ॥੧੨॥
ता के मुख सो काढ है नाक लगायो आनि ॥१२॥

त्याने तोंडातून नाक काढले आणि पुन्हा तिच्या चेहऱ्यावर लावले.(12)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਪੁਰਖ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਉਨਹਤਰੌ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੯॥੧੨੩੪॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने पुरख चरित्रे मंत्री भूप संबादे उनहतरौ चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥६९॥१२३४॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्र संभाषणाची एकोणसत्तर बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण. (६९) (१२३२)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਏਕ ਲਹੌਰ ਸੁਨਾਰੋ ਰਹੈ ॥
एक लहौर सुनारो रहै ॥

लाहोर शहरात एक सोनार राहत होता.

ਅਤਿ ਤਸਕਰ ਤਾ ਕੋ ਜਗ ਕਹੈ ॥
अति तसकर ता को जग कहै ॥

ज्याला लोक मोठा ठग म्हणून ओळखायचे.

ਸਾਹੁ ਤ੍ਰਿਯਾ ਤਾ ਕੋ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
साहु त्रिया ता को सुनि पायो ॥

जेव्हा शाहच्या पत्नीने त्याच्याबद्दल ऐकले.

ਘਾਟ ਗੜਨ ਹਿਤ ਤਾਹਿ ਬੁਲਾਯੋ ॥੧॥
घाट गड़न हित ताहि बुलायो ॥१॥

तिने त्याला दागिने आणण्यासाठी बोलावले.(1)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਚਿਤ੍ਰ ਪ੍ਰਭਾ ਤ੍ਰਿਯ ਸਾਹੁ ਕੀ ਜੈਮਲ ਨਾਮ ਸੁਨਾਰ ॥
चित्र प्रभा त्रिय साहु की जैमल नाम सुनार ॥

शहाच्या पत्नीचे नाव चत्तर प्रभा आणि सुवर्णकाराचे नाव जयमल होते.

ਘਾਟ ਘੜਤ ਭਯੋ ਸ੍ਵਰਨ ਕੋ ਤਵਨ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੇ ਦ੍ਵਾਰ ॥੨॥
घाट घड़त भयो स्वरन को तवन त्रिया के द्वार ॥२॥

दागिने बनवण्यासाठी तो तिच्या घरी आला.(२)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਜੌਨ ਸੁਨਾਰੋ ਘਾਤ ਲਗਾਵੈ ॥
जौन सुनारो घात लगावै ॥

जेंव्हा सोनार दांडी मारतो (चोरी करण्यासाठी),

ਤਵਨੈ ਘਾਤ ਤ੍ਰਿਯਾ ਲਖਿ ਜਾਵੈ ॥
तवनै घात त्रिया लखि जावै ॥

सोनाराने चोरीचा प्रयत्न करताच हा प्रकार महिलेच्या लक्षात आला.

ਏਕ ਉਪਾਇ ਚਲਨ ਨਹਿ ਦੇਈ ॥
एक उपाइ चलन नहि देई ॥

तो एक दांडाही जाऊ देणार नाही,

ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਧਨ ਮਮ ਹਰ ਨਹਿ ਲੇਈ ॥੩॥
ग्रिह को धन मम हर नहि लेई ॥३॥

तिने त्याला युक्ती खेळू दिली नाही आणि तो तिची संपत्ती लुटू शकला नाही.(3)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਕੋਰਿ ਜਤਨ ਸਠ ਕਰ ਰਹਿਯੋ ਕਛੂ ਨ ਚਲਿਯੋ ਉਪਾਇ ॥
कोरि जतन सठ कर रहियो कछू न चलियो उपाइ ॥

जेव्हा त्याने हजारो वेळा प्रयत्न केले पण यश आले नाही.

ਆਪਨ ਸੁਤ ਕੋ ਨਾਮ ਲੈ ਰੋਦਨੁ ਕਿਯੋ ਬਨਾਇ ॥੪॥
आपन सुत को नाम लै रोदनु कियो बनाइ ॥४॥

तेव्हा मुलाचे नाव आठवून त्याने रडण्याचे नाटक केले. (४)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਬੰਦਨ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਰ ਹੌਂ ਮਰਿਯੋ ॥
बंदन नाम पुत्र हौं मरियो ॥

(माझा) बंडन नावाचा मुलगा मरण पावला आहे.

ਮੇਰੇ ਸਕਲੋ ਸੁਖ ਬਿਧਿ ਹਰਿਯੋ ॥
मेरे सकलो सुख बिधि हरियो ॥

'माझा बंडन नावाचा मुलगा मरण पावला आहे आणि देवाने त्याचे सर्व आनंद रद्द केले आहेत.'

ਜੋ ਕਹਿ ਮੂੰਡ ਧਰਨਿ ਪਰ ਮਾਰਿਯੋ ॥
जो कहि मूंड धरनि पर मारियो ॥

असे म्हणत त्याने आपले डोके जमिनीवर आपटले

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਹਿਯ ਦੁਖਤ ਪੁਕਾਰਿਯੋ ॥੫॥
भाति भाति हिय दुखत पुकारियो ॥५॥

असे म्हणत त्याने आपले डोके जमिनीवर आपटले आणि वेदना होत असताना मोठ्याने आक्रोश केला.(5)

ਏਕ ਪੁਤ੍ਰ ਤਾਹੂ ਕੋ ਮਾਰਿਯੋ ॥
एक पुत्र ताहू को मारियो ॥

(देवाने) त्याच्या एकुलत्या एक पुत्राचाही वध केला.

ਸੋ ਚਿਤਾਰਿ ਤਿਨ ਰੋਦਨ ਕਰਿਯੋ ॥
सो चितारि तिन रोदन करियो ॥

'त्याला एकच मुलगा होता आणि तोही मेला', असा विचार करून चत्तरही रडू लागला.

ਤਬ ਹੀ ਘਾਤ ਸੁਨਾਰੇ ਪਾਯੋ ॥
तब ही घात सुनारे पायो ॥

तेव्हाच सुवर्णकाराला संधी मिळाली.

ਨਾਲ ਬੀਚ ਕਰ ਸ੍ਵਰਨ ਚੁਰਾਯੋ ॥੬॥
नाल बीच कर स्वरन चुरायो ॥६॥

लगेच, त्याने फायदा घेतला आणि, ब्लो पाईपमध्ये, त्याने सोने चोरले.(6)

ਤਪਤ ਸਲਾਕ ਡਾਰਿ ਛਿਤ ਦਈ ॥
तपत सलाक डारि छित दई ॥

त्याने गरम काठी (सोन्याची) जमिनीवर फेकली

ਸੋਨਹਿ ਮਾਟੀ ਸੋ ਮਿਲਿ ਗਈ ॥
सोनहि माटी सो मिलि गई ॥

त्याने गरम पाईप जमिनीवर फेकले आणि धुळीने सोने एकत्र केले,

ਕਹਿਯੋ ਨ ਸੁਤ ਗ੍ਰਿਹ ਭਯੋ ਹਮਾਰੈ ॥
कहियो न सुत ग्रिह भयो हमारै ॥

ते म्हणाले की माझ्या घरात मुलगा नाही

ਪਾਛੇ ਮੂੰਠੀ ਛਾਰ ਕੀ ਡਾਰੈ ॥੭॥
पाछे मूंठी छार की डारै ॥७॥

आणि म्हणाला, 'माझ्या घरात एकही मृतदेह उरला नाही, जो माझ्या राखेची काळजी घेऊ शकेल.'(7)

ਜਬ ਸੁਨਾਰ ਤ੍ਰਿਯ ਸੋ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥
जब सुनार त्रिय सो सुनि पाई ॥

स्त्रीने सोनाराचे (बोलणे) ऐकले तेव्हा

ਬਹੁ ਮੂੰਠੀ ਭਰਿ ਰਾਖਿ ਉਡਾਈ ॥
बहु मूंठी भरि राखि उडाई ॥

जेव्हा त्या स्त्रीने सोनाराचे रहस्य जाणून घेतले तेव्हा तिने मूठभर धूळ उचलली आणि त्याच्या डोक्यावर फुंकली.

ਸੁਨ ਸੁਨਾਰ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਮਾਹੀ ॥
सुन सुनार तेरे सिर माही ॥

हे सोनार! ऐक, ही राख तुझ्या डोक्यात आहे

ਜਾ ਕੇ ਏਕ ਪੁਤ੍ਰ ਗ੍ਰਿਹ ਨਾਹੀ ॥੮॥
जा के एक पुत्र ग्रिह नाही ॥८॥

'सुवर्णा, ऐक, ही धूळ तुझ्या डोक्यावर आहे, कारण तुझ्या घरी मुलगा नाही.(8)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਪੂਤਨ ਸੋ ਪਤ ਪਾਈਯੈ ਪੂਤ ਭਿਰਤ ਰਨ ਜਾਇ ॥
पूतन सो पत पाईयै पूत भिरत रन जाइ ॥

'आमच्या अखंडतेसाठी लढणाऱ्या आमच्या मुलांद्वारे आम्हाला सन्मान मिळतो.'

ਇਹ ਮਿਸ ਰਾਖਿ ਉਡਾਇ ਕੈ ਲਈ ਸਲਾਕ ਛਪਾਇ ॥੯॥
इह मिस राखि उडाइ कै लई सलाक छपाइ ॥९॥

आणि तिने त्याच्या डोळ्यात धूळ उडवली आणि मग त्याचा ब्लो पाइप लपवला.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਤਬ ਐਸੋ ਤ੍ਰਿਯ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
तब ऐसो त्रिय बचन उचारे ॥

तेव्हा ती स्त्री म्हणाली

ਮੋਰੇ ਪਤਿ ਪਰਦੇਸ ਪਧਾਰੇ ॥
मोरे पति परदेस पधारे ॥

ती त्याला म्हणाली, 'माझा नवरा परदेशात गेला आहे.

ਤਾ ਤੇ ਮੈ ਔਸੀ ਕੋ ਡਾਰੋ ॥
ता ते मै औसी को डारो ॥

म्हणूनच मी ऑसिन (रेषा) काढतो.

ਐਹੈ ਨ ਐਹੈ ਨਾਥ ਬਿਚਾਰੋ ॥੧੦॥
ऐहै न ऐहै नाथ बिचारो ॥१०॥

'मातीत रेषा रेखाटून मी अंदाज लावत होतो की माझी पत्नी कधी येईल.'(10)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा