श्री दसाम ग्रंथ

पान - 744


ਹਰ ਨਾਦਨਿ ਪਦ ਪ੍ਰਿਥਮ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਉਚਾਰ ॥
हर नादनि पद प्रिथम कहि रिपु अरि अंति उचार ॥

प्रथम 'हर नादनी' हा शब्द उच्चारून (नंतर) शेवटी 'रिपु अरि' घाला.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਚਤੁਰ ਬਿਚਾਰ ॥੫੭੪॥
नाम तुपक के होत है लीजहु चतुर बिचार ॥५७४॥

सुरुवातीला “हरनादिनी” हा शब्द उच्चारला आणि शेवटी “रिपु अरि” जोडल्याने तुपकाची नावे तयार होतात.574.

ਪੰਚਾਨਨਿ ਘੋਖਨਿ ਉਚਰਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨ ॥
पंचाननि घोखनि उचरि रिपु अरि अंति बखान ॥

(प्रथम) 'पंचनानी घोखानी' (रणसिंघेची दणदणीत सेना) म्हणत शेवटी 'रिपु अरि' म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚਤੁਰ ਚਿਤ ਪਹਿਚਾਨ ॥੫੭੫॥
नाम तुपक के होत है चतुर चित पहिचान ॥५७५॥

प्रथम "पंचनन-घोषणी" हा शब्द उच्चारल्याने आणि नंतर "रिपु अरि" जोडल्याने तुपकाची नावे तयार होतात. 575.

ਸੇਰ ਸਬਦਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤ ਉਚਾਰ ॥
सेर सबदनी आदि कहि रिपु अरि अंत उचार ॥

प्रथम 'सेर सबदनी' म्हणा आणि शेवटी 'रिपु अरि' असा उच्चार करा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਬਿਚਾਰ ॥੫੭੬॥
नाम तुपक के होत है लीजहु सुकबि बिचार ॥५७६॥

प्रथम “शेट शब्दनी” हा शब्द उच्चारला आणि शेवटी “रिपु अरि” जोडल्याने तुपकाची नावे तयार होतात.५७६.

ਮ੍ਰਿਗਅਰਿ ਨਾਦਨਿ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਬਹੁਰ ਬਖਾਨ ॥
म्रिगअरि नादनि आदि कहि रिपु अरि बहुर बखान ॥

प्रथम 'मृगरी नादनी' (सिंहगर्जना करणारी सेना) म्हणा आणि नंतर 'रिपु अरी' म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨਹੁ ਪ੍ਰਗਿਆਵਾਨ ॥੫੭੭॥
नाम तुपक के होत है चीनहु प्रगिआवान ॥५७७॥

प्रथम "मृग-अरि-नादिनी" शब्द उच्चारणे आणि नंतर "रिपु अरि" जोडणे, हे जाणकार लोक! तुपाकांची नावे तयार होतात.577.

ਪਸੁਪਤਾਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਉਚਰਿ ਰਿਪੁ ਪਦ ਅੰਤਿ ਉਚਾਰ ॥
पसुपतारि ध्वननी उचरि रिपु पद अंति उचार ॥

(प्रथम) 'पसुपतारी ध्वनी' (सिंह गर्जणारी सेना) म्हणून, नंतर 'रिपु' शब्द जोडा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨ ਚਤੁਰ ਨਿਰਧਾਰ ॥੫੭੮॥
नाम तुपक के होत है चीन चतुर निरधार ॥५७८॥

“पशुपतारी-धनानी” हे शब्द उच्चारून मग “रिपु अरि” जोडून, हे ज्ञानी लोक! तुपाकांची नावे तयार होतात.578.

ਮ੍ਰਿਗਪਤਿ ਨਾਦਨਿ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨ ॥
म्रिगपति नादनि आदि कहि रिपु अरि बहुरि बखान ॥

प्रथम 'मृगपती नादनी' (सिंहगर्जनेसह सैन्य) म्हणा (नंतर) शेवटी 'रिपु अरि' (शब्द) म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨਹੁ ਪ੍ਰਗਿਆਵਾਨ ॥੫੭੯॥
नाम तुपक के होत है चीनहु प्रगिआवान ॥५७९॥

प्रथम “मृगपति-नादिनी” म्हटल्याने आणि शेवटी “रिपु अरि” उच्चारल्याने तुपकाची नावे तयार होतात.५७९.

ਪਸੁ ਏਸ੍ਰਣ ਨਾਦਨਿ ਉਚਰਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਉਚਾਰ ॥
पसु एस्रण नादनि उचरि रिपु अरि अंति उचार ॥

(प्रथम) 'पसु एस्रान नादनी' (सिंहासारखी सेना) म्हणा आणि 'रिपु अरि' ने समाप्त करा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਚਤੁਰ ਸੁ ਧਾਰ ॥੫੮੦॥
नाम तुपक के होत है लीजहु चतुर सु धार ॥५८०॥

“पशु-इश्रण-नादिनी” हे शब्द उच्चारल्याने आणि शेवटी “रिपु अरि” उच्चारल्याने तुपकाची नावे तयार होतात.580.

ਗਜਰਿ ਨਾਦਿਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਪਦ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨ ॥
गजरि नादिनी आदि कहि रिपु पद अंति बखान ॥

प्रथम 'गजरी नादिनी' (सिंह गर्जणारी सेना) म्हणा आणि शेवटी 'रिपु' शब्द जोडा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਸੁਘਰ ਲੀਜੀਅਹੁ ਜਾਨ ॥੫੮੧॥
नाम तुपक के होत है सुघर लीजीअहु जान ॥५८१॥

प्रथम "गजरी-नादिनी" म्हटल्याने आणि शेवटी "रिपु अरि" जोडल्याने तुपकाची नावे तयार होतात. 581.

ਸਊਡਿਯਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨ ॥
सऊडियरि ध्वननी आदि कहि रिपु अरि अंति बखान ॥

प्रथम 'सुदियेरी ध्वनी' (सिंहगर्जना करणारी सेना) म्हणत (नंतर) शेवटी 'रिपु अरि' असा पाठ करा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸਮਝ ਸੁਜਾਨ ॥੫੮੨॥
नाम तुपक के होत है लीजहु समझ सुजान ॥५८२॥

प्रथम "सौदियार-धनानी" हे शब्द उच्चारले आणि नंतर शेवटी "रिपु कला" जोडले की तुपकाची नावे तयार होतात. 582.

ਦੰਤਿਯਰਿ ਨਾਦਨਿ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਉਚਾਰ ॥
दंतियरि नादनि आदि कहि रिपु अरि अंति उचार ॥

प्रथम 'दंतियारी नादनी' (हत्तीच्या शत्रू सिंहाची आवाज करणारी सेना) म्हणा (नंतर) शेवटी 'रिपु अरी' म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਬਿਚਾਰ ॥੫੮੩॥
नाम तुपक के होत है लीजहु सुकबि बिचार ॥५८३॥

प्रथम "दंत्यारी-नादिनी" म्हणणे आणि नंतर "रिपु अरि" असे उच्चार केल्याने तुपकाची नावे तयार होतात. 583.

ਅਨਕਪਿਯਰਿ ਨਾਦਨਿ ਉਚਰਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਉਚਾਰ ॥
अनकपियरि नादनि उचरि रिपु अरि अंति उचार ॥

(प्रथम) 'अंकपियारी नादनी' म्हणा आणि शेवटी 'रिपु अरि' घाला.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਸੁ ਧਾਰ ॥੫੮੪॥
नाम तुपक के होत है लीजहु सुकबि सु धार ॥५८४॥

“अनिक-पियार-नादिनी” हे शब्द उच्चारले आणि शेवटी “रिपु अरि” जोडले की तुपकाची नावे तयार होतात.584.

ਸਿੰਧੁਰਾਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਉਚਰਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਉਚਾਰ ॥
सिंधुरारि ध्वननी उचरि रिपु अरि अंति उचार ॥

(प्रथम) 'सिंधुरारी ध्वनी' (सिंहगर्जना करणारी सेना) म्हणा (नंतर) शेवटी 'रिपु अरि' घाला.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸੁਮਤਿ ਬਿਚਾਰ ॥੫੮੫॥
नाम तुपक के होत है लीजहु सुमति बिचार ॥५८५॥

“सिंधु-रारी-धनानी” हे शब्द उच्चारल्याने आणि शेवटी “रिपु अरि” उच्चारल्याने तुपकाची नावे तयार होतात, जी तुम्हाला समजू शकतात.585.

ਮਾਤੰਗਰਿ ਨਾਦਨਿ ਉਚਰਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਉਚਾਰ ॥
मातंगरि नादनि उचरि रिपु अरि अंति उचार ॥

(प्रथम) 'मातनगरी नादनी' (हत्तीच्या सिंहवाणीच्या सैन्याचा शत्रू) म्हणा आणि शेवटी 'रिपु अरि' असा शब्द म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸੁਘਰਿ ਸੰਭਾਰਿ ॥੫੮੬॥
नाम तुपक के होत है लीजहु सुघरि संभारि ॥५८६॥

प्राथमिकपणे “मातनगरी-नादिनी” म्हणणे आणि नंतर “रिपु अरि” उच्चारल्याने तुपकाची नावे तयार होतात.586.

ਸਾਵਿਜਾਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਉਚਰਿ ਰਿਪੁ ਪਦ ਅੰਤਿ ਸੁ ਭਾਖੁ ॥
साविजारि ध्वननी उचरि रिपु पद अंति सु भाखु ॥

(प्रथम) 'साविजारी ध्वनी' (सिंहाची ध्वनी सेना, हत्तीची शत्रू) या शब्दांचा उच्चार करा आणि नंतर 'रिपु' शब्द म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨਿ ਚਤੁਰ ਚਿਤਿ ਰਾਖੁ ॥੫੮੭॥
नाम तुपक के होत है चीनि चतुर चिति राखु ॥५८७॥

"साविजारी-धनानी" हे शब्द उच्चारले आणि शेवटी रिपू जोडले की तुपकाची नावे तयार होतात. ५८७.

ਗਜਨਿਯਾਰਿ ਨਾਦਨਿ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨ ॥
गजनियारि नादनि आदि कहि रिपु अरि अंति बखान ॥

प्रथम 'गजनियारी नादनी' (हत्तीची सिंहाच्या आवाजाची सेना), (नंतर) शेवटी 'रिपु अरि' असे म्हणणे.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨ ਲੇਹੁ ਮਤਿਵਾਨ ॥੫੮੮॥
नाम तुपक के होत है चीन लेहु मतिवान ॥५८८॥

सुरुवातीला “गज-नियारी-नादिनी” हे शब्द उच्चारले आणि शेवटी “रिपु अरि” जोडले की तुपकाची नावे तयार होतात.588.

ਨਾਗਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨ ॥
नागरि ध्वननी आदि कहि रिपु अरि बहुरि बखान ॥

प्रथम 'नगरी ध्वनी' (सिंहाच्या आवाजाने, हत्तीचा शत्रू), नंतर 'रिपु अरि' शब्द म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਉਚਰਤ ਚਲੋ ਸੁਜਾਨ ॥੫੮੯॥
नाम तुपक के होत है उचरत चलो सुजान ॥५८९॥

प्रामुख्याने “नागरी-धानिनी” म्हणणे आणि नंतर “रिपु अरि” जोडणे, हे ज्ञानी लोक! तुपकाची नावे विकसित होत आहेत.589.

ਹਸਤਿਯਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਪੁਨਿ ਪਦ ਦੇਹੁ ॥
हसतियरि ध्वननी आदि कहि रिपु अरि पुनि पद देहु ॥

प्रथम 'हस्त्यारी ध्वनी' (हत्तीच्या शत्रूचा सिंहाचा आवाज) म्हणा आणि नंतर 'रिपु अरि' हा शब्द म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨਿ ਚਤੁਰ ਚਿਤਿ ਲੇਹੁ ॥੫੯੦॥
नाम तुपक के होत है चीनि चतुर चिति लेहु ॥५९०॥

प्रामुख्याने “हासित-अरि-धनानी” हे शब्द उच्चारले आणि नंतर “रिपु अरि” जोडून तुपकाची नावे तयार होतात, हे ज्ञानी लोक! तुम्ही ओळखू शकता.590.

ਹਰਿਨਿਅਰਿ ਆਦਿ ਉਚਾਰਿ ਕੈ ਰਿਪੁ ਪਦ ਬਹੁਰੋ ਦੇਹੁ ॥
हरिनिअरि आदि उचारि कै रिपु पद बहुरो देहु ॥

प्रथम 'हरिणीरी' (हिरणीचे शत्रूचे सिंह-वाणीचे सैन्य) म्हणून, नंतर 'रिपु' शब्द जोडा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨ ਚਤੁਰ ਚਿਤ ਲੇਹੁ ॥੫੯੧॥
नाम तुपक के होत है चीन चतुर चित लेहु ॥५९१॥

प्रथम “हिराणी-अरी” उच्चारून नंतर “रिपू” जोडून तुपकाची नावे तयार होतात, जे हे ज्ञानी लोकांनो! तुम्ही तुमच्या मनात ओळखू शकता.591.

ਕਰਨਿਯਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਪਦ ਅੰਤਿ ਉਚਾਰ ॥
करनियरि ध्वननी आदि कहि रिपु पद अंति उचार ॥

प्रथम 'कर्नियारी ध्वनी' (हत्तीच्या शत्रू सिंहाची ध्वनी सेना) म्हणा आणि शेवटी 'रिपु' शब्द जोडा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨ ਚਤੁਰ ਨਿਰਧਾਰ ॥੫੯੨॥
नाम तुपक के होत है चीन चतुर निरधार ॥५९२॥

प्रामुख्याने “करीणरी-धनानी” म्हटल्याने आणि शेवटी “रिपु” जोडल्याने तुपकाची नावे तयार होतात.५९२.

ਬਰਿਯਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰ ॥
बरियरि ध्वननी आदि कहि रिपु अरि बहुरि उचार ॥

प्रथम 'बरियारी ध्वनी' म्हणा आणि नंतर 'रिपु अरि' या शब्दाचा उच्चार करा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਬਿਚਾਰ ॥੫੯੩॥
नाम तुपक के होत है लीजहु सुकबि बिचार ॥५९३॥

प्रथम “बरियार-धानिनी” हे शब्द उच्चारल्याने आणि नंतर “रिपु अरि” उच्चारल्याने तुपकाची नावे तयार होतात.593.

ਦੰਤੀਯਰਿ ਧ੍ਵਨਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਪਦ ਕੋ ਦੇਹੁ ॥
दंतीयरि ध्वननी आदि कहि रिपु अरि पद को देहु ॥

प्रथम 'दंतियारी ध्वनी' (हत्तीच्या शत्रू सिंहाची स्वरित सेना) म्हणताना (नंतर) 'रिपु अरी' हा शब्द जोडा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਚੀਨ ਚਤੁਰ ਚਿਤਿ ਲੇਹੁ ॥੫੯੪॥
नाम तुपक के होत है चीन चतुर चिति लेहु ॥५९४॥

सुरुवातीला “दंति-अरि-धानिनी” हे शब्द उच्चारले आणि नंतर “रिपु अरि” जोडले तर तुपकाची नावे तयार होतात.594.

ਦ੍ਵਿਪਿ ਰਿਪੁ ਧ੍ਵਨਨੀ ਆਦਿ ਕਹਿ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਬਹੁਰਿ ਉਚਾਰ ॥
द्विपि रिपु ध्वननी आदि कहि रिपु अरि बहुरि उचार ॥

प्रथम 'द्विपि रिपु ध्वनानि' (हत्तीच्या शत्रू सिंहाची गर्जना करणारी सेना) या श्लोकाचा पाठ करा आणि नंतर 'रिपु अरि' असा पाठ करा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸੁਕਬਿ ਸੰਭਾਰ ॥੫੯੫॥
नाम तुपक के होत है लीजहु सुकबि संभार ॥५९५॥

"दधि-रिपु-धानिनी" हे शब्द प्रामुख्याने उच्चारले आणि नंतर "रिपु अरि" जोडले की तुपकाची नावे तयार होतात.595.

ਪਦਮਿਯਰਿ ਆਦਿ ਬਖਾਨਿ ਕੈ ਰਿਪੁ ਅਰਿ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨ ॥
पदमियरि आदि बखानि कै रिपु अरि बहुरि बखान ॥

प्रथम 'पद्मियरी' (सिंह हत्तीचे शत्रू) म्हणा आणि नंतर 'रिपु अरि' हा शब्द म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸਮਝ ਸੁਜਾਨ ॥੫੯੬॥
नाम तुपक के होत है लीजहु समझ सुजान ॥५९६॥

सुरुवातीला "पदम-अरि" हे शब्द उच्चारल्याने आणि नंतर "रिपु अरि" उच्चारल्याने तुपकाची नावे तयार होतात. ५९६.

ਬਲਿਯਰਿ ਆਦਿ ਬਖਾਨਿ ਕੈ ਰਿਪੁ ਪਦ ਪੁਨਿ ਕੈ ਦੀਨ ॥
बलियरि आदि बखानि कै रिपु पद पुनि कै दीन ॥

प्रथम 'बलिरी' (हत्तीचा शत्रू सिंह) बोलून, नंतर 'रिपु' शब्द म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਤ ਹੈ ਲੀਜਹੁ ਸਮਝ ਪ੍ਰਬੀਨ ॥੫੯੭॥
नाम तुपक के होत है लीजहु समझ प्रबीन ॥५९७॥

प्रथम “बलियार” हे शब्द उच्चारले आणि नंतर “रिपु अरि” हा शब्द जोडल्याने तुपकाची नावे तयार होतात.५९७.