Sri Dasam Granth

Page - 316

ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਬਿਲਾਵਲ ਮੈ ਜੁਰਿ ਬਾਹਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਥਾ ਇਹ ਸਾਜੈ ॥

gaavat geet bilaaval mai jur baahan sayaam kathaa ih saajai |

Catching the arms of one another, they sing the songs in Bilawal Raga and relate the story of Krishna

ਅੰਗਿ ਅਨੰਗ ਬਢਿਓ ਤਿਨ ਕੇ ਪਿਖ ਕੈ ਜਿਹ ਲਾਜ ਕੋ ਭਾਜਨ ਭਾਜੈ ॥੨੪੦॥

ang anang badtio tin ke pikh kai jih laaj ko bhaajan bhaajai |240|

The god of love is increasing its hold on their limbs and seeing all of them even modesty is feeling shy.240.

ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਬਿਲਾਵਲ ਮੈ ਸਭ ਹੀ ਮਿਲਿ ਗੋਪਿਨ ਉਜਲ ਕਾਰੀ ॥

gaavat geet bilaaval mai sabh hee mil gopin ujal kaaree |

All the gopis, white and black, sing bilawal (in raga) songs together.

ਕਾਨਰ ਕੋ ਭਰਤਾ ਕਰਬੇ ਕਹੁ ਬਾਛਤ ਹੈ ਪਤਲੀ ਅਰੁ ਭਾਰੀ ॥

kaanar ko bharataa karabe kahu baachhat hai patalee ar bhaaree |

All the black and white gopis are singing songs and all the slim and heavy gopis are wishing for Krishna as their husband

ਸ੍ਯਾਮ ਕਰੈ ਤਿਨ ਕੇ ਮੁਖ ਕੌ ਪਿਖਿ ਜੋਤਿ ਕਲਾ ਸਸਿ ਕੀ ਫੁਨਿ ਹਾਰੀ ॥

sayaam karai tin ke mukh kau pikh jot kalaa sas kee fun haaree |

Shyam Kavi says, the art of the moon has been lost by seeing his face.

ਨ੍ਰਹਾਵਤ ਹੈ ਜਮੁਨਾ ਜਲ ਮੈ ਜਨੁ ਫੂਲ ਰਹੀ ਗ੍ਰਿਹ ਮੈ ਫੁਲਵਾਰੀ ॥੨੪੧॥

nrahaavat hai jamunaa jal mai jan fool rahee grih mai fulavaaree |241|

Seeing their faces, the supernatural powers of the moon seem to have lost their brightness and taking their bath in Yamuna, they appear like a splendid garden in the house.241.

ਨ੍ਰਹਾਵਤ ਹੈ ਗੁਪੀਆ ਜਲ ਮੈ ਤਿਨ ਕੇ ਮਨ ਮੈ ਫੁਨਿ ਹਉਲ ਨ ਕੋ ॥

nrahaavat hai gupeea jal mai tin ke man mai fun haul na ko |

All the gopis are bathing fearlessly

ਗੁਨ ਗਾਵਤ ਤਾਲ ਬਜਾਵਤ ਹੈ ਤਿਹ ਜਾਇ ਕਿਧੌ ਇਕ ਠਉਲਨ ਕੋ ॥

gun gaavat taal bajaavat hai tih jaae kidhau ik tthaulan ko |

They are singing songs of Krishna and playing the tunes and they are all gathered in a group

ਮੁਖਿ ਤੇ ਉਚਰੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸਭੈ ਇਤਨੋ ਸੁਖ ਨ ਹਰਿ ਧਉਲਨ ਕੋ ॥

mukh te ucharai ih bhaat sabhai itano sukh na har dhaulan ko |

They are all saying that such comfort is even not in the palaces of Indra

ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਬਿਰਾਜਤ ਹੈ ਅਤਿ ਸਹੀ ਇਕ ਬਨਿਓ ਸਰ ਸੁੰਦਰ ਕਉਲਨ ਕੋ ॥੨੪੨॥

kab sayaam biraajat hai at sahee ik banio sar sundar kaulan ko |242|

The poet says that they all look splendid like a tank full of lotus flowers.242.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ਦੇਵੀ ਜੂ ਸੋ ॥

gopee baach devee joo so |

Speech of gopis addressed to the goddess:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

SWAYYA

ਲੈ ਅਪੁਨੇ ਕਰ ਜੋ ਮਿਟੀਆ ਤਿਹ ਥਾਪ ਕਹੈ ਮੁਖ ਤੇ ਜੁ ਭਵਾਨੀ ॥

lai apune kar jo mitteea tih thaap kahai mukh te ju bhavaanee |

Patting her with clay in her hand, she says that it is a goddess.

ਪਾਇ ਪਰੈ ਤਿਹ ਕੇ ਹਿਤ ਸੋ ਕਰਿ ਕੋਟਿ ਪ੍ਰਨਾਮੁ ਕਹੈ ਇਹ ਬਾਨੀ ॥

paae parai tih ke hit so kar kott pranaam kahai ih baanee |

Taking clay in their hands and installing the image of the goddess and bowing their heads at her feet, all of them are saying,

ਪੂਜਤ ਹੈ ਇਹ ਤੇ ਹਮ ਤੋ ਤੁਮ ਦੇਹੁ ਵਹੈ ਜੀਅ ਮੈ ਹਮ ਠਾਨੀ ॥

poojat hai ih te ham to tum dehu vahai jeea mai ham tthaanee |

(O Durga!) We worship you by giving us what is in our hearts.

ਹ੍ਵੈ ਹਮਰੋ ਭਰਤਾ ਹਰਿ ਜੀ ਮੁਖਿ ਸੁੰਦਰਿ ਹੈ ਜਿਹ ਕੋ ਸਸਿ ਸਾਨੀ ॥੨੪੩॥

hvai hamaro bharataa har jee mukh sundar hai jih ko sas saanee |243|

“O goddess! we worship you for bestowing the boon according t our heart’s desire, so that our husband be of the moonlike face of Krishna.243.

ਭਾਲਿ ਲਗਾਵਤ ਕੇਸਰ ਅਛਤ ਚੰਦਨ ਲਾਵਤ ਹੈ ਸਿਤ ਕੈ ॥

bhaal lagaavat kesar achhat chandan laavat hai sit kai |

On the forehead (of the idol of Durga) saffron and rice are applied and white sandalwood is (rubbed).

ਫੁਨਿ ਡਾਰਤ ਫੂਲ ਉਡਾਵਤ ਹੈ ਮਖੀਆ ਤਿਹ ਕੀ ਅਤਿ ਹੀ ਹਿਤ ਕੈ ॥

fun ddaarat fool uddaavat hai makheea tih kee at hee hit kai |

They apply saffron, akshat and sandal on the forehead of the god of love, then showering flowers, they fan him affectionately

ਪਟ ਧੂਪ ਪਚਾਮ੍ਰਿਤ ਦਛਨਾ ਪਾਨ ਪ੍ਰਦਛਨਾ ਦੇਤ ਮਹਾ ਚਿਤ ਕੈ ॥

patt dhoop pachaamrit dachhanaa paan pradachhanaa det mahaa chit kai |

Cloth, incense, cauldron, dachna and paan (by making offerings etc.) appear with full tea of Chit.

ਬਰਬੇ ਕਹੁ ਕਾਨ੍ਰਹ ਉਪਾਉ ਕਰੈ ਮਿਤ ਹੋ ਸੋਊ ਤਾਤ ਕਿਧੌ ਕਿਤ ਕੈ ॥੨੪੪॥

barabe kahu kaanrah upaau karai mit ho soaoo taat kidhau kit kai |244|

They are offering garments, incense, Panchamrit, religious gifts and circumambulation and they, making effort to wed Krishna, say that there may be some friend, who may fulfill the wish of our mind.244.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ਦੇਵੀ ਜੂ ਸੋ ॥

gopee baach devee joo so |

Speech of gopis addressed to the goddess:

ਕਬਿਤੁ ॥

kabit |

KABIT

ਦੈਤਨ ਸੰਘਾਰਨੀ ਪਤਿਤ ਲੋਕ ਤਾਰਨੀ ਸੁ ਸੰਕਟ ਨਿਵਾਰਨੀ ਕਿ ਐਸੀ ਤੂੰ ਸਕਤਿ ਹੈ ॥

daitan sanghaaranee patit lok taaranee su sankatt nivaaranee ki aaisee toon sakat hai |

(O Goddess!) You are such a powerful one who kills the demons, rescues the fallen, solves the calamities.

ਬੇਦਨ ਉਧਾਰਨੀ ਸੁਰੇਾਂਦ੍ਰ ਰਾਜ ਕਾਰਨੀ ਪੈ ਗਉਰਜਾ ਕੀ ਜਾਗੈ ਜੋਤਿ ਅਉਰ ਜਾਨ ਕਤ ਹੈ ॥

bedan udhaaranee sureaandr raaj kaaranee pai gaurajaa kee jaagai jot aaur jaan kat hai |

“O goddess! Thou art the power, who destroys the demons, ferries across the sinners from this world and removes the sufferings, thou are the redeemer of the Vedas, Giver of the kingdom to Indra the shining light of Gauri

ਧੂਅ ਮੈ ਨ ਧਰਾ ਮੈ ਨ ਧਿਆਨ ਧਾਰੀ ਮੈ ਪੈ ਕਛੂ ਜੈਸੇ ਤੇਰੇ ਜੋਤਿ ਬੀਚ ਆਨਨ ਛਕਤਿ ਹੈ ॥

dhooa mai na dharaa mai na dhiaan dhaaree mai pai kachhoo jaise tere jot beech aanan chhakat hai |

“There is no other light like Thee on the earth and in the sky

ਦਿਨਸ ਦਿਨੇਸ ਮੈ ਦਿਵਾਨ ਮੈ ਸੁਰੇਸ ਮੈ ਸੁਪਤ ਮਹੇਸ ਜੋਤਿ ਤੇਰੀ ਐ ਜਗਤਿ ਹੈ ॥੨੪੫॥

dinas dines mai divaan mai sures mai supat mahes jot teree aai jagat hai |245|

Thou art in the sun, moon, stars, Indra and Shiva etc. glowing as light in all.”245.

ਬਿਨਤੀ ਕਰਤ ਸਭ ਗੋਪੀ ਕਰਿ ਜੋਰਿ ਜੋਰਿ ਸੁਨਿ ਲੇਹੁ ਬਿਨਤੀ ਹਮਾਰੀ ਇਹ ਚੰਡਿਕਾ ॥

binatee karat sabh gopee kar jor jor sun lehu binatee hamaaree ih chanddikaa |

All the gopis join their hands and plead (saying) O Chandika! Hear our request.

ਸੁਰ ਤੈ ਉਬਾਰੇ ਕੋਟਿ ਪਤਿਤ ਉਧਾਰੇ ਚੰਡ ਮੁੰਡ ਮੁੰਡ ਡਾਰੇ ਸੁੰਭ ਨਿਸੁੰਭ ਕੀ ਖੰਡਿਕਾ ॥

sur tai ubaare kott patit udhaare chandd mundd mundd ddaare sunbh nisunbh kee khanddikaa |

All the gopis are praying with folded hands, “O Chandi! Listen to our prayer, because you have redeemed also the gods, ferried across millions of sinners and destroyed Chand, Mund, Sumbh and Nisumbh

ਦੀਜੈ ਮਾਗਿਯੋ ਦਾਨ ਹ੍ਵੈ ਪ੍ਰਤਛ ਕਹੈ ਮੇਰੀ ਮਾਈ ਪੂਜੇ ਹਮ ਤੁਮੈ ਨਾਹੀ ਪੁਜੈ ਸੁਤ ਗੰਡਕਾ ॥

deejai maagiyo daan hvai pratachh kahai meree maaee pooje ham tumai naahee pujai sut ganddakaa |

“O mother! Bestow on us the boon asked for

ਹ੍ਵੈ ਕਰਿ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਤਾ ਕੋ ਕਹਿਓ ਸੀਘ੍ਰ ਮਾਨ ਦੀਨੋ ਵਹੈ ਬਰ ਦਾਨ ਫੁਨਿ ਰਾਨਿਨ ਕੀ ਮੰਡਿਕਾ ॥੨੪੬॥

hvai kar prasanay taa ko kahio seeghr maan deeno vahai bar daan fun raanin kee manddikaa |246|

We are worshipping you and Shaligram, the son of Gandak river, because you had been pleased to accept his saying therefore bestow on us the boon.”246.

ਦੇਵੀ ਜੀ ਬਾਚ ਗੋਪਿਨ ਸੋ ॥

devee jee baach gopin so |

Speech of the goddess addressed to the gopis:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

SWAYYA

ਹ੍ਵੈ ਭਰਤਾ ਅਬ ਸੋ ਤੁਮਰੋ ਹਰਿ ਦਾਨ ਇਹੇ ਦੁਰਗਾ ਤਿਨ ਦੀਨਾ ॥

hvai bharataa ab so tumaro har daan ihe duragaa tin deenaa |

“Your husband will be Krishna.” Saying thus, Durga bestowed boon on them

ਸੋ ਧੁਨਿ ਸ੍ਰਉਨਨ ਮੈ ਸੁਨ ਕੈ ਤਿਨ ਕੋਟਿ ਪ੍ਰਨਾਮ ਤਬੈ ਉਠਿ ਕੀਨਾ ॥

so dhun sraunan mai sun kai tin kott pranaam tabai utth keenaa |

Hearing these words, all of them got up and bowed before the goddess millions of times

ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਜਸੁ ਉਚ ਮਹਾ ਕਬਿ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੈ ਫੁਨਿ ਚੀਨਾ ॥

taa chhab ko jas uch mahaa kab ne apane man mai fun cheenaa |

The great success of the image of that time was thus considered by the poet in his mind.

ਹੈ ਇਨ ਕੋ ਮਨੁ ਕਾਨਰ ਮੈ ਅਉ ਜੋ ਪੈ ਰਸ ਕਾਨਰ ਕੇ ਸੰਗਿ ਭੀਨਾ ॥੨੪੭॥

hai in ko man kaanar mai aau jo pai ras kaanar ke sang bheenaa |247|

The poet has considered in his mind this spectacle in this way that they all have been dyed in the love of Krishna and absorbed in him.247.

ਪਾਇ ਪਰੀ ਤਿਹ ਕੇ ਤਬ ਹੀ ਸਭ ਭਾਤਿ ਕਰੀ ਬਹੁ ਤਾਹਿ ਬਡਾਈ ॥

paae paree tih ke tab hee sabh bhaat karee bahu taeh baddaaee |

All the gopis falling at the feet of the goddess began to eulogise her in various ways

ਹੈ ਜਗ ਕੀ ਕਰਤਾ ਹਰਤਾ ਦੁਖ ਹੈ ਸਭ ਤੂ ਗਨ ਗੰਧ੍ਰਬ ਮਾਈ ॥

hai jag kee karataa harataa dukh hai sabh too gan gandhrab maaee |

“O the mother of the world! You are the remover of the suffering of all the world, you are the mother of ganas and gandharvas,”

ਤਾ ਛਬਿ ਕੀ ਅਤਿ ਹੀ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਨੇ ਮੁਖ ਤੇ ਇਮ ਭਾਖਿ ਸੁਨਾਈ ॥

taa chhab kee at hee upamaa kab ne mukh te im bhaakh sunaaee |

The simile of that extreme beauty has been narrated by the poet by saying it like this

ਲਾਲ ਭਈ ਤਬ ਹੀ ਗੁਪੀਆ ਫੁਨਿ ਬਾਤ ਜਬੈ ਮਨ ਬਾਛਤ ਪਾਈ ॥੨੪੮॥

laal bhee tab hee gupeea fun baat jabai man baachhat paaee |248|

The poet says that on realizing Krishna as their husband, the faces of all the gopis were filled with happiness and shyness and became red.248.

ਲੈ ਬਰਦਾਨ ਸਭੈ ਗੁਪੀਆ ਅਤਿ ਆਨੰਦ ਕੈ ਮਨਿ ਡੇਰਨ ਆਈ ॥

lai baradaan sabhai gupeea at aanand kai man dderan aaee |

After receiving the boon, all the gopis came home very happy in their hearts.

ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਸਭੈ ਮਿਲ ਕੈ ਇਕ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਸੁ ਦੇਤ ਬਧਾਈ ॥

gaavat geet sabhai mil kai ik hvai kai prasanay su det badhaaee |

The gopis returned to their homes, being pleased, on receiving the desired boon and began to congratulate one another and exhibited their joy by singing songs