Sri Dasam Granth
Page - 458
ਸ੍ਰੋਨਤ ਕੀ ਸਰਤਾ ਤਹਾ ਚਲੀ ਮਹਾ ਅਰਿਰਾਇ ॥
sronat kee sarataa tahaa chalee mahaa ariraae |
ਮੇਦ ਮਾਸ ਮਜਿਯਾ ਬਹੁਤ ਬੈਤਰੁਨੀ ਕੇ ਭਾਇ ॥੧੬੦੭॥
med maas majiyaa bahut baitarunee ke bhaae |1607|The stream of blood flowed there in flood and it appeared like Vaitarni stream of flesh and morrow.1607.
ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |KABIT
ਮਚਿਯੋ ਰਨ ਦਾਰੁਨ ਦਿਲਾਵਰ ਦਲੇਲ ਖਾ ਸਿਚਾਨਨ ਕੀ ਭਾਤਿ ਰਨ ਭੂਮਿ ਝਟਪਟੀ ਸੀ ॥
machiyo ran daarun dilaavar dalel khaa sichaanan kee bhaat ran bhoom jhattapattee see |A dreadful war began and Dilawar Khan, Dalel Khan etc., joined speedily in the war like a falcon
ਹਟੀ ਨ ਨਿਪਟ ਖਟਪਟੀ ਸੁਭਟਨ ਹੂੰ ਕੀ ਆਨਨ ਕੀ ਆਭਾ ਤਾ ਕੀ ਲਾਗੈ ਨੈਕੁ ਲਟੀ ਸੀ ॥
hattee na nipatt khattapattee subhattan hoon kee aanan kee aabhaa taa kee laagai naik lattee see |These fully persistent warriors are engaged in destruction and their glory seems charming to the eyes
ਭੂਪਤਿ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਪਾਨਿ ਤਾਨਿ ਅਭਿਮਾਨ ਕੈ ਸੰਘਾਰੀ ਸੈਨ ਬਚੀ ਫੂਟੀ ਫਟੀ ਸੀ ॥
bhoopat sanbhaar kai kripaan paan taan abhimaan kai sanghaaree sain bachee foottee fattee see |The king also holding his sword
ਕਹੂੰ ਬਾਜ ਮਾਰੇ ਕਹੂੰ ਗਿਰੇ ਗਜ ਭਾਰੇ ਭਾਰੇ ਭੂਪ ਮਾਨੋ ਕਰੀ ਭਟ ਕਟੀ ਬਨ ਕਟੀ ਸੀ ॥੧੬੦੮॥
kahoon baaj maare kahoon gire gaj bhaare bhaare bhoop maano karee bhatt kattee ban kattee see |1608|Proudly smashed and destroyed the elephants, the warriors were cut down by the king like the trees cut down and thrown in the forest.1608.
ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |DOHRA
ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਤਬ ਖੜਗ ਗਹਿ ਅਤਿ ਚਿਤਿ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ॥
kharrag singh tab kharrag geh at chit kop badtaae |
ਸੈਨ ਮਲੇਛਨ ਕੀ ਹਨੀ ਜਮਪੁਰਿ ਦਈ ਪਠਾਇ ॥੧੬੦੯॥
sain malechhan kee hanee jamapur dee patthaae |1609|Then Kharag Singh holding his sword in ire, despatched the army of maleshhas to the abode of Yama.1609.
ਸੋਰਠਾ ॥
soratthaa |SORTHA
ਦੋਇ ਛੂਹਨੀ ਸੈਨ ਜਬ ਮਲੇਛ ਕੀ ਨ੍ਰਿਪ ਹਨੀ ॥
doe chhoohanee sain jab malechh kee nrip hanee |
ਅਉਰ ਸੁਭਟ ਜੇ ਐਨਿ ਚਲੇ ਨਾਮ ਕਬਿ ਦੇਤ ਕਹਿ ॥੧੬੧੦॥
aaur subhatt je aain chale naam kab det keh |1610|When the king destroyed two extremely large units of the army of malechhas, then the remaining warriors who marched forward for war, their named are like this,1610
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਭੀਮ ਗਦਾ ਕਰਿ ਭੀਮ ਲੀਏ ਇਖੁਧੀ ਕਟਿ ਸੋ ਕਸਿ ਪਾਰਥ ਧਾਯੋ ॥
bheem gadaa kar bheem lee ikhudhee katt so kas paarath dhaayo |Bhima taking his mace and Arjuna tightening his waist with quiver marched forward
ਰਾਇ ਜੁਧਿਸਟਰ ਲੈ ਧਨੁ ਹਾਥਿ ਚਲਿਯੋ ਚਿਤ ਮੈ ਅਤਿ ਕ੍ਰੋਧ ਬਢਾਯੋ ॥
raae judhisattar lai dhan haath chaliyo chit mai at krodh badtaayo |Yudhishtar carried his bow and arrows in his hands
ਭ੍ਰਾਤ ਬਲੀ ਦੋਊ ਸਾਥ ਲੀਏ ਦਲੁ ਜੇਤਕ ਸੰਗ ਹੁਤੋ ਸੁ ਬੁਲਾਯੋ ॥
bhraat balee doaoo saath lee dal jetak sang huto su bulaayo |
ਐਸੇ ਭਿਰੇ ਬ੍ਰਿਤਰਾਸੁਰ ਸਿਉ ਮਘਵਾ ਰਿਸਿ ਕੈ ਜਿਮ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥੧੬੧੧॥
aaise bhire britaraasur siau maghavaa ris kai jim judh machaayo |1611|He took with him both the brothers and the army and began the fighting like Indra with Vratasura.1611.
ਸੋਰਠਾ ॥
soratthaa |SORTHA
ਮਨ ਮਹਿ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ਸੁਭਟਨ ਸਭੈ ਸੁਨਾਇ ਕੈ ॥
man meh kop badtaae subhattan sabhai sunaae kai |
ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਸਮੁਹਾਇ ਬਚਨ ਕਹਤ ਭਯੋ ਕ੍ਰਿਸਨ ਸਿਉ ॥੧੬੧੨॥
kharrag singh samuhaae bachan kahat bhayo krisan siau |1612|Getting infuriated in his mind, Kharag Singh went before Krishna and spoke with the hearing of all the warriors.1612.
ਖੜਗੇਸ ਬਾਚ ਸਭਨ ਭਟਨ ਸੋ ॥
kharrages baach sabhan bhattan so |Speech of Kharag Singh addressed to all the warriors:
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਪਸਚਿਮ ਸੂਰ ਚੜੈ ਕਬਹੂ ਅਰੁ ਗੰਗ ਬਹੀ ਉਲਟੀ ਜੀਅ ਆਵੈ ॥
pasachim soor charrai kabahoo ar gang bahee ulattee jeea aavai |“Even if the sun rises from the west and the Ganges flows contrary to its course
ਜੇਠ ਕੇ ਮਾਸ ਤੁਖਾਰ ਪਰੇ ਬਨ ਅਉਰ ਬਸੰਤ ਸਮੀਰ ਜਰਾਵੈ ॥
jetth ke maas tukhaar pare ban aaur basant sameer jaraavai |Even if it snows in the month of Jyeshth and the wind of spring gives scorching heat
ਲੋਕ ਹਲੈ ਧਰੂਅ ਕੋ ਜਲ ਕੋ ਥਲੁ ਹੁਇ ਥਲ ਕੋ ਕਬਹੂੰ ਜਲ ਜਾਵੈ ॥
lok halai dharooa ko jal ko thal hue thal ko kabahoon jal jaavai |
ਕੰਚਨ ਕੋ ਨਗੁ ਪੰਖਨ ਧਾਰਿ ਉਡੈ ਖੜਗੇਸ ਨ ਪੀਠ ਦਿਖਾਵੈ ॥੧੬੧੩॥
kanchan ko nag pankhan dhaar uddai kharrages na peetth dikhaavai |1613|“Even if the stable pole star moves and if the waters turn into plain and plain into wates and if the Sumeru mountain flies with wings, Kharag Singh will never get back from the war-arena.1613.
ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਧਨੁ ਕੋ ਗਹਿ ਕੈ ਲਹਿ ਕੈ ਚਹਿ ਕੈ ਬਹੁ ਬੀਰ ਕਟੇ ॥
yau keh kai dhan ko geh kai leh kai cheh kai bahu beer katte |Saying this and getting hold of his bow, he, in a delightful mood, chopped many warriors
ਇਕ ਧਾਇ ਪਰੈ ਪੁਨਿ ਸਾਮੁਹਿ ਹ੍ਵੈ ਇਕ ਭਾਜਿ ਗਏ ਇਕ ਸੂਰ ਲਟੇ ॥
eik dhaae parai pun saamuhi hvai ik bhaaj ge ik soor latte |Some warriors came in front of him to fight and some ran away, some of the warriors fell down on the earth
ਬਲਬੰਡ ਘਨੇ ਛਿਤ ਪੈ ਪਟਕੇ ਭਟ ਐਸੀ ਦਸਾ ਬਹੁ ਹੇਰਿ ਹਟੇ ॥
balabandd ghane chhit pai pattake bhatt aaisee dasaa bahu her hatte |He knocked down many warriors on the ground and seeing such a spectacle of war, many warriors retraced their steps
ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਹ ਆਹਵ ਮੈ ਸੁ ਰਹੇ ਕੇਊ ਬੀਰ ਫਟੇ ਈ ਫਟੇ ॥੧੬੧੪॥
kab sayaam bhanai tih aahav mai su rahe keaoo beer fatte ee fatte |1614|The poet says that the warriors who were there in the battlefield, they had received some injury at least.1614.
ਧਨੁ ਪਾਰਥ ਕੋ ਤਿਹ ਕਾਟਿ ਦਯੋ ਪੁਨਿ ਕਾਟਿ ਕੈ ਭੀਮ ਗਦਾ ਊ ਗਿਰਾਈ ॥
dhan paarath ko tih kaatt dayo pun kaatt kai bheem gadaa aoo giraaee |He caused the bow of Arjuna to fall down and also the mace of Bhima
ਭੂਪਤਿ ਕੀ ਕਰਵਾਰ ਕਟੀ ਕਹੂੰ ਜਾਇ ਪਰੀ ਕਛੁ ਜਾਨਿ ਨ ਜਾਈ ॥
bhoopat kee karavaar kattee kahoon jaae paree kachh jaan na jaaee |The sword of the king itself was cut and it could not be known where it fell
ਭ੍ਰਾਤ ਦੋਊ ਅਰੁ ਸੈਨ ਘਨੀ ਅਤਿ ਰੋਸ ਭਰੀ ਨ੍ਰਿਪ ਊਪਰ ਧਾਈ ॥
bhraat doaoo ar sain ghanee at ros bharee nrip aoopar dhaaee |
ਭੂਪਤਿ ਬਾਨ ਹਨੈ ਤਿਹ ਕਉ ਤਨ ਫੋਰਿ ਦਈ ਉਹ ਓਰਿ ਦਿਖਾਈ ॥੧੬੧੫॥
bhoopat baan hanai tih kau tan for dee uh or dikhaaee |1615|The innumerable of Arjuna and Bhima fell upon the king, who with his loud sounding discharge of arrows, pierced the bodies of all of them.1615.
ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |DOHRA
ਸੈਨ ਅਛੂਹਨਿ ਤੁਰਤ ਹੀ ਦੀਨੀ ਤਿਨਹਿ ਸੰਘਾਰਿ ॥
sain achhoohan turat hee deenee tineh sanghaar |
ਪੁਨਿ ਰਿਸਿ ਸਿਉ ਧਾਵਤ ਭਯੋ ਅਪੁਨੇ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿ ॥੧੬੧੬॥
pun ris siau dhaavat bhayo apune sasatr sanbhaar |1616|The king immediately killed one large division of military unit and then in his fury, holding his weapons, he fell upon the enemy.1616.
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਏਕ ਚਟਾਕ ਚਪੇਟ ਹਨੈ ਇਕ ਲੈ ਕਰ ਮੈ ਕਰਵਾਰ ਸੰਘਾਰੈ ॥
ek chattaak chapett hanai ik lai kar mai karavaar sanghaarai |He killed some warriors with other weapons and some, taking his sword in his hand
ਏਕਨ ਕੇ ਉਰ ਫਾਰਿ ਕਟਾਰਨ ਕੇਸਨ ਤੇ ਗਹਿ ਏਕ ਪਛਾਰੈ ॥
ekan ke ur faar kattaaran kesan te geh ek pachhaarai |He tore asunder the hearts of some with his sword and knocked down many catching them from their hair
ਏਕ ਚਲਾਇ ਦਏ ਦਸਹੂੰ ਦਿਸ ਏਕ ਡਰੇ ਮਰ ਗੇ ਬਿਨੁ ਮਾਰੈ ॥
ek chalaae de dasahoon dis ek ddare mar ge bin maarai |He threw and scattered some in all the ten directions and some died merely with fear
ਪੈਦਲੁ ਕੋ ਦਲੁ ਮਾਰ ਦਯੋ ਦੁਹ ਹਾਥਨ ਹਾਥੀਨ ਦਾਤ ਉਖਾਰੈ ॥੧੬੧੭॥
paidal ko dal maar dayo duh haathan haatheen daat ukhaarai |1617|He killed the gatherings of soldiers on feet and with both hands he uprooted the tusks of the elephants.1617.
ਪਾਰਥ ਆਨਿ ਕਮਾਨ ਗਹੀ ਤਿਹ ਭੂਪਤਿ ਕੋ ਇਕ ਬਾਨ ਲਗਾਯੋ ॥
paarath aan kamaan gahee tih bhoopat ko ik baan lagaayo |
ਲਾਗਤ ਹੀ ਅਵਸਾਨ ਗੁਮਾਨ ਗਯੋ ਖੜਗੇਸ ਮਹਾ ਦੁਖੁ ਪਾਯੋ ॥
laagat hee avasaan gumaan gayo kharrages mahaa dukh paayo |Holding his bow, Arjuna discharged one arrow to the king, whose blow destroyed the pride of the king and he suffered extreme anguish
ਪਉਰਖ ਪੇਖ ਕੈ ਜੀ ਹਰਿਖਿਓ ਬਲ ਟੇਰ ਨਰੇਸ ਸੁ ਐਸ ਸੁਨਾਯੋ ॥
paurakh pekh kai jee harikhio bal tter nares su aais sunaayo |
ਧੰਨ ਪਿਤਾ ਧੰਨ ਵੇ ਜਨਨੀ ਜੁ ਧਨੰਜੈ ਨਾਮ ਜਿਨੋ ਸੁਤ ਜਾਯੋ ॥੧੬੧੮॥
dhan pitaa dhan ve jananee ju dhananjai naam jino sut jaayo |1618|Seeing the bravery of Arjuna, the heart of the king was pleased and he said within his hearing, ‘Bravo to the patents of Arjuna, who gave him birth.’1618.
ਖੜਗੇਸ ਬਾਚ ਪਾਰਥ ਸੋ ॥
kharrages baach paarath so |Speech of Kharag Singh addressed to Arjuna: