Sri Dasam Granth
Page - 461
ਜਿਉ ਤੜਾਗ ਆਪ ਕਉ ਸੁ ਮਾਲਾ ਜੈਸੇ ਜਾਪੁ ਕਉ ਸੋ ਪੁੰਨਿ ਜੈਸੇ ਪਾਪ ਕਉ ਜਿਉ ਆਲ ਬਾਲ ਤਰੁ ਕੋ ॥
jiau tarraag aap kau su maalaa jaise jaap kau so pun jaise paap kau jiau aal baal tar ko |Just as the tank surrounds the water, the rosary surrounds the repetition of the name, the virtues surround the vices and the creeper surrounds the cucumber
ਜੈਸੇ ਉਡ ਧ੍ਰੂਅ ਕਉ ਸਮੁਦਰ ਜੈਸੇ ਭੂਅ ਕਉ ਸੁ ਤੈਸੇ ਘੇਰਿ ਲੀਨੋ ਹੈ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਬਰ ਕੋ ॥੧੬੩੫॥
jaise udd dhraooa kau samudar jaise bhooa kau su taise gher leeno hai kharrag singh bar ko |1635|Just as the sky surrounds the pole star, the ocean surrounds the earth in the same way, these heroes have surrounded the mighty Kharag Singh.1635.
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਘੇਰਿ ਲਯੋ ਖੜਗੇਸ ਜਬੈ ਤਬ ਹੀ ਦੁਰਜੋਧਨ ਕੋਪ ਭਯੋ ਹੈ ॥
gher layo kharrages jabai tab hee durajodhan kop bhayo hai |After surrounding Kharag Singh, Duryodhana was greatly enraged
ਪਾਰਥ ਭੀਮ ਜੁਧਿਸਟਰ ਭੀਖਮ ਅਉਰ ਹਲੀ ਹਲੁ ਪਾਨਿ ਲਯੋ ਹੈ ॥
paarath bheem judhisattar bheekham aaur halee hal paan layo hai |Arjuna, Bhima, Yudhishtar and Bhishma took their weapons and Balram carried his plough
ਭਾਨੁਜ ਦ੍ਰਉਣ ਜੁ ਅਉਰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੁ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਲਏ ਅਰਿ ਓਰਿ ਗਯੋ ਹੈ ॥
bhaanuj draun ju aaur kripaa su kripaan le ar or gayo hai |
ਅਤ੍ਰਨ ਲਾਤਨ ਮੂਕਨ ਦਾਤਨ ਕੋ ਤਹਾ ਆਹਵ ਹੋਤ ਭਯੋ ਹੈ ॥੧੬੩੬॥
atran laatan mookan daatan ko tahaa aahav hot bhayo hai |1636|Dronacharya, Kripacharya, Karana etc., have advanced towards the enemy and the dreadful fighting began with arms, legs, fists and teeth.1636.
ਸ੍ਰੀ ਖੜਗੇਸ ਲਯੋ ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰਿ ਕਈ ਅਰਿ ਕੋਟਿ ਸੰਘਾਰੇ ॥
sree kharrages layo dhan baan sanbhaar kee ar kott sanghaare |Kharag Singh, holding his bow and arrows killed millions of enemies
ਬਾਜ ਪਰੇ ਕਹੂੰ ਤਾਜ ਗਿਰੇ ਗਜਰਾਜ ਗਿਰੇ ਗਿਰਿ ਸੇ ਧਰਿ ਕਾਰੇ ॥
baaj pare kahoon taaj gire gajaraaj gire gir se dhar kaare |Somewhere horses, somewhere the black elephants like mountains have fallen down
ਘਾਇਲ ਏਕ ਪਰੇ ਤਰਫੈ ਸੁ ਮਨੋ ਕਰਸਾਯਲ ਸਿੰਘ ਬਿਡਾਰੇ ॥
ghaaeil ek pare tarafai su mano karasaayal singh biddaare |
ਏਕ ਬਲੀ ਕਰਵਾਰਨ ਸੋ ਅਰਿ ਲੋਥ ਪਰੀ ਤਿਹ ਮੂੰਡ ਉਤਾਰੇ ॥੧੬੩੭॥
ek balee karavaaran so ar loth paree tih moondd utaare |1637|Some of them, having fallen, are writhing like young one of an elephant crushed by lion and some of them are so powerful, who are severing the heads of the fallen corpses.1637.
ਭੂਪਤਿ ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਗਹੀ ਜਦੁਬੀਰਨ ਕੇ ਅਭਿਮਾਨ ਉਤਾਰੇ ॥
bhoopat baan kamaan gahee jadubeeran ke abhimaan utaare |
ਫੇਰਿ ਲਈ ਜਮਧਾਰਿ ਸੰਭਾਰਿ ਹਕਾਰ ਕੇ ਸਤ੍ਰਨ ਕੇ ਉਰ ਫਾਰੇ ॥
fer lee jamadhaar sanbhaar hakaar ke satran ke ur faare |The king, taking up his bow and arrows pulverised the pride of Yadavas and then taking up the axe in his hand, he tore away the hearts of the enemies
ਘਾਇ ਏਕ ਗਿਰੇ ਰਨ ਮੈ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੈ ਜਗਦੀਸ ਸੰਭਾਰੇ ॥
ghaae ek gire ran mai apane man mai jagadees sanbhaare |The warriors, getting wounded in the war, are remembering the Lord in their mind
ਤੇ ਵਹ ਮੋਖ ਭਏ ਤਬ ਹੀ ਭਵ ਕੋ ਤਰ ਕੈ ਹਰਿ ਲੋਕਿ ਪਧਾਰੇ ॥੧੬੩੮॥
te vah mokh bhe tab hee bhav ko tar kai har lok padhaare |1638|Those who have died in the war, have attained salvation and they ferried across the dreadful ocean of samsara and gone to the abode of the Lord.1638.
ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |DOHRA
ਨਿਪਟ ਸੁਭਟ ਚਟਪਟ ਕਟੇ ਖਟਪਟ ਕਹੀ ਨ ਜਾਇ ॥
nipatt subhatt chattapatt katte khattapatt kahee na jaae |The mighty warriors were chopped very quickly and the dreadfulness of the war cannot be described
ਸਟਪਟ ਜੇ ਭਾਜੇ ਤਿਨਹੁ ਪਾਰਥ ਕਹਿਓ ਸੁਨਾਇ ॥੧੬੩੯॥
sattapatt je bhaaje tinahu paarath kahio sunaae |1639|Those who are running away quickly, Arjuna said to them,1639
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਕੈ ਕਾਜ ਕੋ ਆਜ ਕਰੋ ਸਭ ਹੀ ਭਟ ਨਾਹਿ ਟਰੋ ॥
sree brijaraaj kai kaaj ko aaj karo sabh hee bhatt naeh ttaro |“O warriors! do the task assigned by Krishna and do not run away from war-arena
ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਪਾਨਨ ਮੈ ਅਰਿ ਭੂਪਤਿ ਕਉ ਲਲਕਾਰਿ ਪਰੋ ॥
dhan baan sanbhaar kai paanan mai ar bhoopat kau lalakaar paro |Hold your bow and arrows in your hands and fall upon the king shouting at him
ਮੁਖ ਤੇ ਮਿਲਿ ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰ ਰਰੋ ਅਪੁਨੇ ਅਪੁਨੇ ਹਥਿਯਾਰ ਧਰੋ ॥
mukh te mil maar hee maar raro apune apune hathiyaar dharo |“Holding you weapons in your hands, shout ‘kill, kill’
ਤੁਮ ਤੋ ਕੁਲ ਕੀ ਕਛੁ ਲਾਜ ਕਰੋ ਖੜਗੇਸ ਕੇ ਸੰਗਿ ਲਰੋ ਨ ਡਰੋ ॥੧੬੪੦॥
tum to kul kee kachh laaj karo kharrages ke sang laro na ddaro |1640|Think at least something of the tradition of your clan and fight with Kharag Singh fearlessly.”1640.
ਭਾਨੁਜ ਕੋਪ ਭਯੋ ਚਿਤ ਮੈ ਤਿਹ ਭੂਪਤਿ ਕੇ ਹਠਿ ਸਾਮੁਹੇ ਧਾਯੋ ॥
bhaanuj kop bhayo chit mai tih bhoopat ke hatth saamuhe dhaayo |Karan, the son of Surya, in anger, stood firmly with persistence in front of the king
ਚਾਪ ਚਢਾਇ ਲਯੋ ਕਰ ਮੈ ਸਰ ਯੌ ਤਬ ਹੀ ਇਕ ਬੈਨ ਸੁਨਾਯੋ ॥
chaap chadtaae layo kar mai sar yau tab hee ik bain sunaayo |And pulling his bow and taking his arrow in his hand, he said to the king
ਆਯੋ ਹੈ ਕੇਹਰਿ ਕੇ ਮੁਖ ਮੈ ਮ੍ਰਿਗ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਤਊ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
aayo hai kehar ke mukh mai mrig aaise kahiyo nrip taoo sun paayo |“Do you listen, O king! now you have fallen like a deer in the mouth of a lion like me
ਭੂਪਤਿ ਹਾਥਿ ਲਯੋ ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰਿ ਕਹਿਓ ਮੁਖ ਤੇ ਸਮਝਾਯੋ ॥੧੬੪੧॥
bhoopat haath layo dhan baan sanbhaar kahio mukh te samajhaayo |1641|” The king took his bow and arrow in his hands and said to the son of Surya instructing him,1641
ਭਾਨੁਜ ਕਾਹੇ ਕਉ ਜੁਝਿ ਮਰੋ ਗ੍ਰਿਹ ਜਾਹੁ ਭਲੋ ਦਿਨ ਕੋਇਕ ਜੀਜੋ ॥
bhaanuj kaahe kau jujh maro grih jaahu bhalo din koeik jeejo |“O Karan, the son of Surya! why do you want to die? You may go and remain alive for some days
ਖਾਤ ਹਲਾਹਲ ਕਿਉ ਅਪਨੇ ਕਰਿ ਜਾਇ ਕੈ ਧਾਮੁ ਸੁਧਾ ਰਸੁ ਪੀਜੋ ॥
khaat halaahal kiau apane kar jaae kai dhaam sudhaa ras peejo |Why are you taking poison with your own hands, go to your home and quaff the nectar comfortably,”
ਯੌ ਕਹਿ ਭੂਪਤਿ ਬਾਨ ਹਨਿਓ ਮੁਖ ਤੇ ਕਹਿਯੋ ਜੁਧਹਿ ਕੋ ਫਲੁ ਲੀਜੋ ॥
yau keh bhoopat baan hanio mukh te kahiyo judheh ko fal leejo |Saying this, the king discharged his arrow and said, “Look to the reward of coming to the war
ਲਾਗਤਿ ਬਾਨ ਗਿਰਿਓ ਮੁਰਛਾਇ ਕੈ ਸ੍ਰਉਨ ਗਿਰਿਓ ਸਗਰੋ ਅੰਗ ਭੀਜੋ ॥੧੬੪੨॥
laagat baan girio murachhaae kai sraun girio sagaro ang bheejo |1642|” On being hit by the arrow he fell down unconscious and all his body was filled with blood.1642.
ਤਉ ਹੀ ਲਉ ਭੀਮ ਗਦਾ ਗਹਿ ਕੈ ਪੁਨਿ ਪਾਰਥ ਲੈ ਕਰ ਮੈ ਧਨ ਧਾਯੋ ॥
tau hee lau bheem gadaa geh kai pun paarath lai kar mai dhan dhaayo |Then Bhima ran with his mace and Arjuna with his bow
ਭੀਖਮ ਦ੍ਰੋਣ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸਹਦੇਵ ਸੁ ਭੂਰਸ੍ਰਵਾ ਮਨਿ ਕੋਪ ਬਢਾਯੋ ॥
bheekham dron kripaa sahadev su bhoorasravaa man kop badtaayo |Bhishma, Drona, Kripacharya, Sahdev Bhurshrava etc. also got enraged
ਸ੍ਰੀ ਦੁਰਜੋਧਨ ਰਾਇ ਜੁਧਿਸਟਰ ਸ੍ਰੀ ਬਿਜ ਨਾਇਕ ਲੈ ਦਲੁ ਆਯੋ ॥
sree durajodhan raae judhisattar sree bij naaeik lai dal aayo |Duryodhana, Yudhishtar and Krishna also came with their army
ਭੂਪ ਕੇ ਤੀਰਨ ਕੇ ਡਰ ਤੇ ਬਰ ਬੀਰਨ ਤਉ ਮਨ ਮੈ ਡਰ ਪਾਯੋ ॥੧੬੪੩॥
bhoop ke teeran ke ddar te bar beeran tau man mai ddar paayo |1643|With the arrows of the king, the mighty warriors became fearful in their mind.1643.
ਤਉ ਲਗਿ ਸ੍ਰੀਪਤਿ ਆਪ ਕੁਪਿਯੋ ਸਰ ਭੂਪਤਿ ਕੇ ਉਰ ਮੈ ਇਕ ਮਾਰਿਓ ॥
tau lag sreepat aap kupiyo sar bhoopat ke ur mai ik maario |Till that time, Krishna, in great ire, shot an arrow in the heart of the king
ਏਕ ਹੀ ਬਾਨ ਕੋ ਤਾਨ ਤਬੈ ਤਿਹ ਸਾਰਥੀ ਕੋ ਪ੍ਰਤਿਅੰਗ ਪ੍ਰਹਾਰਿਓ ॥
ek hee baan ko taan tabai tih saarathee ko pratiang prahaario |Now he, pulling his bow discharged an arrow towards the charioteer
ਭੂਪਤਿ ਆਗੇ ਹੀ ਹੋਤ ਭਯੋ ਰਨ ਭੂਮਹਿ ਤੇ ਨ ਟਰਿਓ ਪਗ ਟਾਰਿਓ ॥
bhoopat aage hee hot bhayo ran bhoomeh te na ttario pag ttaario |Now the king advanced forward and his feet slipped in the battlefield
ਸੂਰ ਸਰਾਹਤ ਭੇ ਸਭ ਹੀ ਜਸੁ ਯੋਂ ਮੁਖ ਤੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰਿਓ ॥੧੬੪੪॥
soor saraahat bhe sabh hee jas yon mukh te kab sayaam uchaario |1644|The poet says that all the warriors began to eulogise this war.1644.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਕੋ ਅਵਿਲੋਕ ਕੈ ਆਨਨ ਇਉ ਕਹਿ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਬਾਤ ਸੁਨਾਈ ॥
sree har ko avilok kai aanan iau keh kai nrip baat sunaaee |
ਛੂਟ ਰਹੀ ਅਲਕੈ ਕਟਿ ਲਉ ਉਪਮਾ ਮੁਖ ਕੀ ਬਰਨੀ ਨਹੀ ਜਾਈ ॥
chhoott rahee alakai katt lau upamaa mukh kee baranee nahee jaaee |Seeing Krishna, the king said, “You have got very beautiful hair and the glory of your face is indescribable
ਚਾਰੁ ਦਿਪੈ ਅਖੀਆਨ ਦੋਊ ਉਪਮਾ ਨ ਕਛੂ ਇਨ ਤੇ ਅਧਿਕਾਈ ॥
chaar dipai akheeaan doaoo upamaa na kachhoo in te adhikaaee |“Your eyes are extremely charming and they cannot be compared with anything
ਜਾਹੁ ਚਲੇ ਤੁਮ ਕਉ ਹਰਿ ਛਾਡਤਿ ਲੈਹੁ ਕਹਾ ਹਠਿ ਠਾਨਿ ਲਰਾਈ ॥੧੬੪੫॥
jaahu chale tum kau har chhaaddat laihu kahaa hatth tthaan laraaee |1645|O Krishna! you may go away, I leave you, what will you gain by fighting?” 1645.
ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰਿ ਕਹਿਯੋ ਬਹੁਰੋ ਹਮਰੀ ਬਤੀਯਾ ਹਰਿ ਜੂ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥
dhan baan sanbhaar kahiyo bahuro hamaree bateeyaa har joo sun leejai |
ਕਿਉ ਹਠਿ ਠਾਨਿ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਹਮ ਸਿਉ ਸਮੁਹਾਇ ਕੈ ਆਹਵ ਕੀਜੈ ॥
kiau hatth tthaan ayodhan mai ham siau samuhaae kai aahav keejai |Holing his bow and arrows, the king said to Krishna, “You listen to me, why are you coming before me to fight persistently?
ਮਾਰਤ ਹੋ ਅਬ ਤੋਹਿ ਨ ਛਾਡਤ ਜਾਹੁ ਭਲੇ ਅਬ ਲਉ ਨਹੀ ਛੀਜੈ ॥
maarat ho ab tohi na chhaaddat jaahu bhale ab lau nahee chheejai |“I shall kill you now and shall not leave you, otherwise you may go away
ਮਾਨ ਕਹਿਓ ਹਮਰੋ ਪੁਰ ਕੀ ਕਜਰਾਰਨਿ ਕੋ ਨ ਬ੍ਰਿਥਾ ਦੁਖ ਦੀਜੈ ॥੧੬੪੬॥
maan kahio hamaro pur kee kajaraaran ko na brithaa dukh deejai |1646|Nothing has gone wrong even now, obey me and do not uselessly put in anguish the women of the city by dying.1646.
ਹਉ ਹਠ ਠਾਨਿ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਘਨ ਸ੍ਯਾਮ ਘਨੇ ਰਨਬੀਰ ਨਿਬੇਰੇ ॥
hau hatth tthaan ayodhan mai ghan sayaam ghane ranabeer nibere |“I have killed many warriors engaged in war persistently