Sri Dasam Granth
Page - 408
ਦੂਸਰ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਕੇ ਬੀਰ ਸਰਾਸਨੁ ਲੈ ਸਰ ਕੋਪ ਭਯੋ ਹੈ ॥
doosar sree jadubeer ke beer saraasan lai sar kop bhayo hai |
ਧੀਰ ਬਲੀ ਧਨ ਸਿੰਘ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾਵਤ ਬਾਨ ਨਿਸੰਕ ਗਯੋ ਹੈ ॥
dheer balee dhan singh kee or chalaavat baan nisank gayo hai |A second warrior of Krishna, greatly enraged, taking bow and arrows in his hand, unhesitatingly, marched forward towards mighty Dhan Singh.
ਸ੍ਰੀ ਧਨ ਸਿੰਘ ਲੀਓ ਅਸਿ ਹਾਥਿ ਕਟਿਓ ਅਰਿ ਮਾਥਨ ਡਾਰ ਦਯੋ ਹੈ ॥
sree dhan singh leeo as haath kattio ar maathan ddaar dayo hai |Dhan Singh took his sword in his hand and chopped and threw the enemy’s forehead
ਕਾਛੀ ਨਿਹਾਰਿ ਸਰੋਵਰ ਤੇ ਪ੍ਰਫੁਲਿਓ ਮਾਨਹੁ ਬਾਰਿਜ ਤੋਰ ਲਯੋ ਹੈ ॥੧੧੦੪॥
kaachhee nihaar sarovar te prafulio maanahu baarij tor layo hai |1104|It appeared like some surveyor, seeing the lotus in the tank had plucked it.1104.
ਮਾਰਿ ਦੁ ਬੀਰਨ ਕੋ ਧਨ ਸਿੰਘ ਸਰਾਸਨ ਲੈ ਦਲ ਕਉ ਤਕਿ ਧਾਯੋ ॥
maar du beeran ko dhan singh saraasan lai dal kau tak dhaayo |
ਆਵਤ ਹੀ ਗਜਿ ਬਾਜ ਹਨੇ ਰਥ ਪੈਦਲ ਕਾਟਿ ਘਨੋ ਰਨ ਪਾਯੋ ॥
aavat hee gaj baaj hane rath paidal kaatt ghano ran paayo |Killing the two warriors, mighty Dhan Singh, taking his bow and arrows in his hand, fell upon the army and waged a dreadful war and chopped elephants, horses, charioteers and soldiers on foot
ਖਗ ਅਲਾਤ ਕੀ ਭਾਤਿ ਫਿਰਿਓ ਖਰ ਸਾਨ ਨ੍ਰਿਪਾਲ ਕੋ ਛਤ੍ਰ ਲਜਾਯੋ ॥
khag alaat kee bhaat firio khar saan nripaal ko chhatr lajaayo |His dagger was gleaming like fire, seeing which the canopy of the king was feeling shy
ਅਉਰ ਭਲੀ ਉਪਮਾ ਤਿਹ ਕੀ ਲਖਿ ਭੀਖਮ ਕਉ ਹਰਿ ਚਕ੍ਰ ਭ੍ਰਮਾਯੋ ॥੧੧੦੫॥
aaur bhalee upamaa tih kee lakh bheekham kau har chakr bhramaayo |1105|He looked like that Bhishma, seeing whom Krishna began to revolve his discus.1105.
ਬਹੁਰੋ ਧਨ ਸਿੰਘ ਸਰਾਸਨੁ ਲੈ ਰਿਸ ਕੈ ਅਰਿ ਕੇ ਦਲ ਮਾਝਿ ਪਰਿਯੋ ॥
bahuro dhan singh saraasan lai ris kai ar ke dal maajh pariyo |Then Dhan Singh, taking his bow and arrows in his hand, angrily penetrated into the ranks of the enemy
ਰਥਿ ਕਾਟਿ ਘਨੇ ਗਜ ਬਾਜ ਹਨੇ ਨਹੀ ਜਾਤ ਗਨੇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਲਰਿਯੋ ॥
rath kaatt ghane gaj baaj hane nahee jaat gane ih bhaat lariyo |He waged such a fierce battle that the broken chariots and chopped elephants and horses cannot be counted
ਜਮਲੋਕੁ ਸੁ ਬੀਰ ਕਿਤੇ ਪਠਏ ਹਰਿ ਓਰ ਚਲਿਯੋ ਅਤਿ ਕੋਪ ਭਰਿਯੋ ॥
jamalok su beer kite patthe har or chaliyo at kop bhariyo |He sent many a warrior to the abode of Yama and then in rage, he marched towards Krishna
ਮੁਖ ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰ ਪੁਕਾਰਿ ਪਰਿਯੋ ਦਲੁ ਜਾਦਵ ਕੋ ਸਿਗਰੋ ਬਿਡਰਿਯੋ ॥੧੧੦੬॥
mukh maar hee maar pukaar pariyo dal jaadav ko sigaro biddariyo |1106|He shouted “kill, kill” from his mouth and seeing him, the forces of Yadavas broke into fragments.1106.
ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |DOHRA
ਧਨ ਸਿੰਘ ਸੈਨਾ ਜਾਦਵੀ ਦੀਨੀ ਘਨੀ ਖਪਾਇ ॥
dhan singh sainaa jaadavee deenee ghanee khapaae |
ਤਬ ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਕੋਪਿ ਭਰਿ ਬੋਲਿਯੋ ਨੈਨ ਤਚਾਇ ॥੧੧੦੭॥
tab brijabhookhan kop bhar boliyo nain tachaae |1107|Dhan Singh destroyed much of the Yadava army, then Krishna highly infuriated and gaping his eyes wide open, said,1107
ਕਾਨੁ ਬਾਚ ਸੈਨਾ ਪ੍ਰਤਿ ॥
kaan baach sainaa prat |Speech of Krishna addressed to the army:
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਦੇਖਤ ਹੋ ਭਟ ਠਾਢੇ ਕਹਾ ਹਮ ਜਾਨਤ ਹੈ ਤੁਮ ਪਉਰਖ ਹਾਰਿਯੋ ॥
dekhat ho bhatt tthaadte kahaa ham jaanat hai tum paurakh haariyo |“O brave warriors! Why are you standing? I know that you lost your courage
ਸ੍ਰੀ ਧਨ ਸਿੰਘ ਕੇ ਬਾਨ ਛੁਟੇ ਸਭ ਹੂੰ ਰਨ ਮੰਡਲ ਤੇ ਪਗ ਟਾਰਿਯੋ ॥
sree dhan singh ke baan chhutte sabh hoon ran manddal te pag ttaariyo |You began to recede your feet from the battlefield, when Dhan Singh discharged his arrows,
ਸਿੰਘ ਕੇ ਅਗ੍ਰਜ ਜੈਸੇ ਅਜਾ ਗਨ ਐਸੇ ਭਜੇ ਨਹਿ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥
singh ke agraj jaise ajaa gan aaise bhaje neh sasatr sanbhaariyo |“And becoming careless about your weapons you ran in such a way as a gathering of goats runs away before the lion
ਕਾਇਰ ਹੁਇ ਤਿਹ ਪੇਖਿ ਡਰੇ ਨਹਿ ਆਪ ਮਰੇ ਉਨ ਕਉ ਨਹੀ ਮਾਰਿਯੋ ॥੧੧੦੮॥
kaaeir hue tih pekh ddare neh aap mare un kau nahee maariyo |1108|You have become cowards and have been frightened on seeing him, you have neither died yourselves nor have killed him.”1108.
ਯੌ ਸੁਨਿ ਕੈ ਹਰਿ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਭਟ ਦਾਤਨ ਪੀਸ ਕੈ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰੇ ॥
yau sun kai har kee bateeyaa bhatt daatan pees kai krodh bhare |
ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਧਾਇ ਪਰੇ ਧਨ ਸਿੰਘਹੁੰ ਤੇ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਡਰੇ ॥
dhan baan sanbhaar kai dhaae pare dhan singhahun te nahee naik ddare |Hearing these words of Krishna, the warriors began to gnash their teeth in great anger and without fearing Dhan Singh, even slightly, they took out their bows, arrows and fell upon him
ਧਨ ਸਿੰਘ ਸਰਾਸਨੁ ਲੈ ਕਰਿ ਮੈ ਕਟਿ ਦੈਤਨ ਕੇ ਸਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰੇ ॥
dhan singh saraasan lai kar mai katt daitan ke sir bhoom pare |
ਮਨੋ ਪਉਨ ਕੋ ਪੁੰਜ ਬਹਿਯੋ ਲਗ ਕੇ ਫੁਲਵਾਰੀ ਮੈ ਟੂਟ ਕੈ ਫੂਲਿ ਝਰੈ ॥੧੧੦੯॥
mano paun ko punj bahiyo lag ke fulavaaree mai ttoott kai fool jharai |1109|Dhan Singh also took out his bow and arrows in his hand and from the other side, because of the attack of the Yadava army, the heads of the demons, being chopped, fell on the earth like the flowers deopping down in the garden by the blowing of fierce wind
ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |KABIT
ਕੋਪ ਭਰੇ ਆਏ ਭਟ ਗਿਰੇ ਰਨਿ ਭੂਮਿ ਕਟਿ ਜੁਧ ਕੇ ਨਿਪਟ ਸਮੁਹਾਇ ਸਿੰਘ ਧਨ ਸੋ ॥
kop bhare aae bhatt gire ran bhoom katt judh ke nipatt samuhaae singh dhan so |The warriors came in great anger and being chopped began to fall in front of Dhan Singh, while fighting with him
ਆਯੁਧ ਲੈ ਪਾਨ ਮੈ ਨਿਦਾਨ ਕੋ ਸਮਰ ਜਾਨਿ ਅਉਰ ਦਉਰ ਪਰੇ ਬੀਰਤਾ ਬਢਾਇ ਮਨ ਸੋ ॥
aayudh lai paan mai nidaan ko samar jaan aaur daur pare beerataa badtaae man so |Holding their bows and arrows in their hands, they came running before him in heroic vein, considering it a decisive war
ਕੋਪ ਧਨ ਸਿੰਘ ਲੈ ਸਰਾਸਨ ਸੁ ਬਾਨ ਤਾਨਿ ਜੁਦੇ ਕਰ ਡਾਰੇ ਸੀਸ ਤਿਨ ਹੀ ਕੇ ਤਨ ਸੋ ॥
kop dhan singh lai saraasan su baan taan jude kar ddaare sees tin hee ke tan so |Dhan Singh also being highly infuriated, taking his bow and arrows in his hand, he separated their heads form their trunks
ਮਾਨਹੁ ਬਸੁੰਧਰਾ ਕੀ ਧੀਰਤਾ ਨਿਹਾਰ ਇੰਦ੍ਰ ਕੀਨੀ ਨਿਜ ਪੂਜਾ ਅਰਬਿੰਦ ਪੁਹਪਨ ਸੋ ॥੧੧੧੦॥
maanahu basundharaa kee dheerataa nihaar indr keenee nij poojaa arabind puhapan so |1110|It seemed that seeing the power of endurance of the earth, Indra was worshipping it, offering it flowers.1110.
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਸ੍ਰੀ ਧਨ ਸਿੰਘ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਅਤਿ ਕੋਪ ਕੀਯੋ ਬਹੁਤੇ ਭਟ ਮਾਰੇ ॥
sree dhan singh ayodhan mai at kop keeyo bahute bhatt maare |Dhan Singh in extremen anger in the war killed many warriors
ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਬਰ ਆਵਤ ਹੇ ਸੁ ਹਨੇ ਜਨੁ ਮਾਰੁਤ ਮੇਘ ਬਿਡਾਰੇ ॥
aaur jite bar aavat he su hane jan maarut megh biddaare |Others who came in front of him, he destroyed them all just as the clouds are fragmented by the blow of wind instantly
ਜਾਦਵ ਕੇ ਦਲ ਕੇ ਗਜ ਕੇ ਹਲਕੇ ਦਲ ਕੇ ਹਲਕੇ ਕਰਿ ਡਾਰੇ ॥
jaadav ke dal ke gaj ke halake dal ke halake kar ddaare |He, with his great strength, reduced considerable, numerous elephants and horses of the Yadava army
ਝੂਮਿ ਗਿਰੇ ਇਕ ਯੌ ਧਰਨੀ ਮਨੋ ਇੰਦ੍ਰ ਕੇ ਬਜ੍ਰ ਲਗੇ ਗਿਰ ਭਾਰੇ ॥੧੧੧੧॥
jhoom gire ik yau dharanee mano indr ke bajr lage gir bhaare |1111|Those warriors had fallen on the earth like the mountains, whose wings had been chopped by the Vajra (weapon) of Indra.1111.
ਕੋਪ ਭਰੇ ਅਸਿ ਪਾਨਿ ਧਰੇ ਧਨ ਸਿੰਘ ਅਰੇ ਗਜਰਾਜ ਸੰਘਾਰੇ ॥
kop bhare as paan dhare dhan singh are gajaraaj sanghaare |Catching hold of his sword in his hand, Dhan Singh in great rage killed many large elephants
ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਗਜ ਪੁੰਜ ਹੁਤੇ ਡਰ ਮਾਨਿ ਭਜੇ ਅਤਿ ਹੀ ਧੁਜਵਾਰੇ ॥
aaur jite gaj punj hute ddar maan bhaje at hee dhujavaare |All the remaining chariots with banners fled away in fear
ਤਾ ਛਬਿ ਕੀ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਮਨ ਮੈ ਸੁ ਬਿਚਾਰ ਉਚਾਰੇ ॥
taa chhab kee upamaa kab sayaam kahai man mai su bichaar uchaare |
ਮਾਨਹੁ ਇੰਦ੍ਰ ਕੇ ਆਗਮ ਤੇ ਡਰ ਭੂ ਧਰ ਕੈ ਧਰਿ ਪੰਖ ਪਧਾਰੇ ॥੧੧੧੨॥
maanahu indr ke aagam te ddar bhoo dhar kai dhar pankh padhaare |1112|The poet says that that spectacle appeared to him like the mountains growing wings were flying away, realizing the approach of god Indra.1112.
ਜੁਧ ਕੀਯੋ ਧਨ ਸਿੰਘ ਘਨੋ ਤਿਹ ਕੇ ਕੋਊ ਸਾਮੁਹਿ ਬੀਰ ਨ ਆਯੋ ॥
judh keeyo dhan singh ghano tih ke koaoo saamuhi beer na aayo |Dhan Singh waged a dreadful war and none could withstand him
ਸੋ ਰਨਿ ਕੋਪ ਸਿਉ ਆਨਿ ਪਰਿਯੋ ਨਹੀ ਜਾਨ ਦੀਯੋ ਸੋਈ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥
so ran kop siau aan pariyo nahee jaan deeyo soee maar giraayo |Whosoever came in front of him, Dhan Singh killed him in his anger
ਦਾਸਰਥੀ ਦਲ ਸਿਉ ਜਿਮਿ ਰਾਵਨ ਰੋਸ ਭਰਿਯੋ ਅਤਿ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥
daasarathee dal siau jim raavan ros bhariyo at judh machaayo |It appeared that Ravana had begun a terrible war with the forces of Ram
ਤੈਸੇ ਭਿਰਿਯੋ ਧਨ ਸਿੰਘ ਬਲੀ ਹਨਿ ਕੈ ਚਤੁਰੰਗ ਚਮੂੰ ਪੁਨਿ ਧਾਯੋ ॥੧੧੧੩॥
taise bhiriyo dhan singh balee han kai chaturang chamoon pun dhaayo |1113|Fighting in this way, destroying the four divisions of the army be rushed forward again.1113.
ਟੇਰਿ ਕਹਿਯੋ ਧਨ ਸਿੰਘ ਬਲੀ ਰਨ ਤ੍ਯਾਗ ਸੁਨੋ ਹਰਿ ਭਾਜਿ ਨ ਜਈਯੈ ॥
tter kahiyo dhan singh balee ran tayaag suno har bhaaj na jeeyai |The mighty Dhan Singh shouting loudly said, “O Krishna! do not leave the field and run away now
ਤਾ ਤੇ ਸੰਭਾਰ ਕੇ ਆਨਿ ਭਿਰੋ ਨਿਜ ਲੋਕਨ ਕੋ ਬਿਰਥਾ ਨ ਕਟਈਯੈ ॥
taa te sanbhaar ke aan bhiro nij lokan ko birathaa na katteeyai |Come yourself and fight with me, and do not get your people killed uselessly
ਹੇ ਬਲਿਦੇਵ ਸਰਾਸਨੁ ਲੈ ਹਮ ਸੋ ਸਮੁਹਾਇ ਕੈ ਜੁਧ ਕਰਈਯੈ ॥
he balidev saraasan lai ham so samuhaae kai judh kareeyai |
ਸੰਗਰ ਕੇ ਸਮ ਅਉਰ ਕਛੂ ਨਹੀ ਯਾ ਤੇ ਦੁਹੂੰ ਜਗ ਮੈ ਜਸੁ ਪਈਯੈ ॥੧੧੧੪॥
sangar ke sam aaur kachhoo nahee yaa te duhoon jag mai jas peeyai |1114|“O Balram! you may also come with your bow and arrows in your hand and fight with me, because there is nothing like the war, through which one gets praise in this and the next world.”1114.
ਯੌ ਸੁਨਿ ਕੈ ਬਤੀਯਾ ਅਰਿ ਕੀ ਤਰਕੀ ਮਨ ਮੈ ਅਤਿ ਕੋਪ ਭਰਿਯੋ ਹੈ ॥
yau sun kai bateeyaa ar kee tarakee man mai at kop bhariyo hai |