Sri Dasam Granth

Page - 155


ਇਤਿ ਪੰਚਮੋ ਰਾਜ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥
eit panchamo raaj samaapatam sat subham sat |

Here ends the Description of the Benign Rule of the Fifth King.

ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥ ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
tomar chhand | tvaprasaad |

TOMAR STANZA BY THY GRACE

ਪੁਨ ਭਏ ਮੁਨੀ ਛਿਤ ਰਾਇ ॥
pun bhe munee chhit raae |

Then Muni became the king of the earth

ਇਹ ਲੋਕ ਕੇਹਰਿ ਰਾਇ ॥
eih lok kehar raae |

The Lion-King of this world.

ਅਰਿ ਜੀਤਿ ਜੀਤਿ ਅਖੰਡ ॥
ar jeet jeet akhandd |

By conquering the unbreakable enemies,

ਮਹਿ ਕੀਨ ਰਾਜੁ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥੧॥੩੨੦॥
meh keen raaj prachandd |1|320|

He ruled gloriously over the earth.1.320.

ਅਰਿ ਘਾਇ ਘਾਇ ਅਨੇਕ ॥
ar ghaae ghaae anek |

He killed many enemies,

ਰਿਪੁ ਛਾਡੀਯੋ ਨਹੀਂ ਏਕ ॥
rip chhaaddeeyo naheen ek |

And did not leave even one of them alive.

ਅਨਖੰਡ ਰਾਜੁ ਕਮਾਇ ॥
anakhandd raaj kamaae |

He then ruled uninterrupted.

ਛਿਤ ਛੀਨ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ॥੨॥੩੨੧॥
chhit chheen chhatr firaae |2|321|

He sized other lands and held the canopy over his head.2.321.

ਅਨਖੰਡ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥
anakhandd roop apaar |

He was person of superb and perfect beauty

ਅਨਮੰਡ ਰਾਜ ਜੁਝਾਰ ॥
anamandd raaj jujhaar |

An impetuous warrior-king

ਅਬਿਕਾਰ ਰੂਪ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥
abikaar roop prachandd |

Glory-incarnate and devoid-king

ਅਨਖੰਡ ਰਾਜ ਅਮੰਡ ॥੩॥੩੨੨॥
anakhandd raaj amandd |3|322|

The Sovereign of undivided and imperishable kingdom.3.322.

ਬਹੁ ਜੀਤਿ ਜੀਤਿ ਨ੍ਰਿਪਾਲ ॥
bahu jeet jeet nripaal |

Conquering many kings,

ਬਹੁ ਛਾਡਿ ਕੈ ਸਰ ਜਾਲ ॥
bahu chhaadd kai sar jaal |

And shooting many arrows,

ਅਰਿ ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਅਨੰਤ ॥
ar maar maar anant |

Killing innumerable enemies,

ਛਿਤ ਕੀਨ ਰਾਜ ਦੁਰੰਤ ॥੪॥੩੨੩॥
chhit keen raaj durant |4|323|

He established immeasurable kingdom on the earth.4.323.

ਬਹੁ ਰਾਜ ਭਾਗ ਕਮਾਇ ॥
bahu raaj bhaag kamaae |

Ruling the prosperous kingdom for a long time,

ਇਮ ਬੋਲੀਓ ਨ੍ਰਿਪਰਾਇ ॥
eim boleeo nriparaae |

The king of kings said thus

ਇਕ ਕੀਜੀਐ ਮਖਸਾਲ ॥
eik keejeeai makhasaal |

“Prepare and altar for sacrifice,

ਦਿਜ ਬੋਲਿ ਲੇਹੁ ਉਤਾਲ ॥੫॥੩੨੪॥
dij bol lehu utaal |5|324|

“And call the Brahmins quickly.”5.324.

ਦਿਜ ਬੋਲਿ ਲੀਨ ਅਨੇਕ ॥
dij bol leen anek |

Many Brahmins were then invited.

ਗ੍ਰਿਹ ਛਾਡੀਓ ਨਹੀ ਏਕ ॥
grih chhaaddeeo nahee ek |

None of them was left at his home.

ਮਿਲਿ ਮੰਤ੍ਰ ਕੀਨ ਬਿਚਾਰ ॥
mil mantr keen bichaar |

The consulation with ministers and Brahmins began.

ਮਤਿ ਮਿਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਉਚਾਰ ॥੬॥੩੨੫॥
mat mitr mantr uchaar |6|325|

The sagacious friend and ministers began to recite mantras.6.325.

ਤਬ ਬੋਲਿਓ ਨ੍ਰਿਪ ਰਾਇ ॥
tab bolio nrip raae |

Then the king of king said,

ਕਰਿ ਜਗ ਕੋ ਚਿਤ ਚਾਇ ॥
kar jag ko chit chaae |

“There is incentive in my mind for a sacrifice

ਕਿਵ ਕੀਜੀਐ ਮਖਸਾਲ ॥
kiv keejeeai makhasaal |

“What type of sacrificial altar be prepared?

ਕਹੁ ਮੰਤ੍ਰ ਮਿਤ੍ਰ ਉਤਾਲ ॥੭॥੩੨੬॥
kahu mantr mitr utaal |7|326|

“O my friends, tell me quickly.”7.326.

ਤਬ ਮੰਤ੍ਰ ਮਿਤ੍ਰਨ ਕੀਨ ॥
tab mantr mitran keen |

Then the friends consulted one another.

ਨ੍ਰਿਪ ਸੰਗ ਯਉ ਕਹਿ ਦੀਨ ॥
nrip sang yau keh deen |

They told the king like this:

ਸੁਨਿ ਰਾਜ ਰਾਜ ਉਦਾਰ ॥
sun raaj raaj udaar |

O generous monarch, listen,

ਦਸ ਚਾਰਿ ਚਾਰਿ ਅਪਾਰ ॥੮॥੩੨੭॥
das chaar chaar apaar |8|327|

“Thou art very sagacious in all the fourteen worlds.8.327.

ਸਤਿਜੁਗ ਮੈ ਸੁਨਿ ਰਾਇ ॥
satijug mai sun raae |

“Listen, O king, in Satyuga,

ਮਖ ਕੀਨ ਚੰਡ ਬਨਾਇ ॥
makh keen chandd banaae |

“The goddess Chandi had performed the sacrifice

ਅਰਿ ਮਾਰ ਕੈ ਮਹਿਖੇਸ ॥
ar maar kai mahikhes |

“By killing the enemy, the demon Mahishasura,

ਬਹੁ ਤੋਖ ਕੀਨ ਪਸੇਸ ॥੯॥੩੨੮॥
bahu tokh keen pases |9|328|

“She had pleased Shiva greatly”9.328.

ਮਹਿਖੇਸ ਕਉ ਰਣ ਘਾਇ ॥
mahikhes kau ran ghaae |

After killing Mahishasura in the battlefield,

ਸਿਰਿ ਇੰਦ੍ਰ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ॥
sir indr chhatr firaae |

The canopy was held over the head of Indra.

ਕਰਿ ਤੋਖ ਜੋਗਨਿ ਸਰਬ ॥
kar tokh jogan sarab |

She had pleased all the vamps,

ਕਰਿ ਦੂਰ ਦਾਨਵ ਗਰਬ ॥੧੦॥੩੨੯॥
kar door daanav garab |10|329|

And effaced the pride of the demons.10.329.

ਮਹਿਖੇਸ ਕਉ ਰਣਿ ਜੀਤਿ ॥
mahikhes kau ran jeet |

After conquering Mahishasura in the battlefield.

ਦਿਜ ਦੇਵ ਕੀਨ ਅਭੀਤ ॥
dij dev keen abheet |

She had made the Brahmins and gods fearless

ਤ੍ਰਿਦਸੇਸ ਲੀਨ ਬੁਲਾਇ ॥
tridases leen bulaae |

She called the god Indra,

ਛਿਤ ਛੀਨ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ॥੧੧॥੩੩੦॥
chhit chheen chhatr firaae |11|330|

And seizing the earth from Mahishasura, she held the canopy over his head.11.330.

ਮੁਖਚਾਰ ਲੀਨ ਬੁਲਾਇ ॥
mukhachaar leen bulaae |

She called the four-headed Brahma,

ਚਿਤ ਚਉਪ ਸਿਉ ਜਗ ਮਾਇ ॥
chit chaup siau jag maae |

With her heart’s desire, she (the mother of the world),

ਕਰਿ ਜਗ ਕੋ ਆਰੰਭ ॥
kar jag ko aaranbh |

Began the performance of the sacrifice

ਅਨਖੰਡ ਤੇਜ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥੧੨॥੩੩੧॥
anakhandd tej prachandd |12|331|

She had indivisible and powerful glory.12.331.

ਤਬ ਬੋਲੀਯੋ ਮੁਖ ਚਾਰ ॥
tab boleeyo mukh chaar |

Then the four-headed Brahma spoke,

ਸੁਨਿ ਚੰਡਿ ਚੰਡ ਜੁਹਾਰ ॥
sun chandd chandd juhaar |

“Listen, O Chandi, I bow in obeisance to thee,

ਜਿਮ ਹੋਇ ਆਇਸ ਮੋਹਿ ॥
jim hoe aaeis mohi |

“Just as thou hast asked me,

ਤਿਮ ਭਾਖਊ ਮਤ ਤੋਹਿ ॥੧੩॥੩੩੨॥
tim bhaakhaoo mat tohi |13|332|

“In the same way, I advise thee.”13.322.

ਜਗ ਜੀਅ ਜੰਤ ਅਪਾਰ ॥
jag jeea jant apaar |

The innumerable beings and creatures of the world,

ਨਿਜ ਲੀਨ ਦੇਵ ਹਕਾਰ ॥
nij leen dev hakaar |

The goddess herself called them to come,

ਅਰਿ ਕਾਟਿ ਕੈ ਪਲ ਖੰਡ ॥
ar kaatt kai pal khandd |

And within her enemies she cut them in an instant.

ਪੜਿ ਬੇਦ ਮੰਤ੍ਰ ਉਦੰਡ ॥੧੪॥੩੩੩॥
parr bed mantr udandd |14|333|

With her loud voice she recited the Vedic mantras and performed the sacrifice.14.333.

ਰੂਆਲ ਛੰਦ ॥ ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
rooaal chhand | tvaprasaad |

ROOAAL STANZA BY THE GRACE

ਬੋਲਿ ਬਿਪਨ ਮੰਤ੍ਰ ਮਿਤ੍ਰਨ ਜਗ ਕੀਨ ਅਪਾਰ ॥
bol bipan mantr mitran jag keen apaar |

The Brahmins began the performance of the sacrifice by the recitation of auspicious mantras

ਇੰਦ੍ਰ ਅਉਰ ਉਪਿੰਦ੍ਰ ਲੈ ਕੈ ਬੋਲਿ ਕੈ ਮੁਖ ਚਾਰ ॥
eindr aaur upindr lai kai bol kai mukh chaar |

Brahma, Indra and other gods were also invited.

ਕਉਨ ਭਾਤਨ ਕੀਜੀਐ ਅਬ ਜਗ ਕੋ ਆਰੰਭ ॥
kaun bhaatan keejeeai ab jag ko aaranbh |

“In what way, the sacrifice be began now?” the king asked again,

ਆਜ ਮੋਹਿ ਉਚਾਰੀਐ ਸੁਨਿ ਮਿਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਅਸੰਭ ॥੧॥੩੩੪॥
aaj mohi uchaareeai sun mitr mantr asanbh |1|334|

“O friends, give me to-day, thy advice in this impossible errand.”1.334.

ਮਾਸ ਕੇ ਪਲ ਕਾਟਿ ਕੈ ਪੜਿ ਬੇਦ ਮੰਤ੍ਰ ਅਪਾਰ ॥
maas ke pal kaatt kai parr bed mantr apaar |

The friend advised that the flesh chopped into bits alongwith the recitation of mantras,

ਅਗਨਿ ਭੀਤਰ ਹੋਮੀਐ ਸੁਨਿ ਰਾਜ ਰਾਜ ਅਬਿਚਾਰ ॥
agan bheetar homeeai sun raaj raaj abichaar |

Be burnt in the sacrificial fire the king was asked to listen and act without any other thoughts

ਛੇਦਿ ਚਿਛੁਰ ਬਿੜਾਰਾਸੁਰ ਧੂਲਿ ਕਰਣਿ ਖਪਾਇ ॥
chhed chichhur birraaraasur dhool karan khapaae |

The goddess had killed the demons named Chithar and Biraal and destroyed Dhoolkaran

ਮਾਰ ਦਾਨਵ ਕਉ ਕਰਿਓ ਮਖ ਦੈਤ ਮੇਧ ਬਨਾਇ ॥੨॥੩੩੫॥
maar daanav kau kario makh dait medh banaae |2|335|

After killing the demons she performed the demon-sacrifice.2.335.

ਤੈਸ ਹੀ ਮਖ ਕੀਜੀਐ ਸੁਨਿ ਰਾਜ ਰਾਜ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥
tais hee makh keejeeai sun raaj raaj prachandd |

“Listen, O most Glorious Sovereign, thou shouldst perform the sacrifice in that way

ਜੀਤਿ ਦਾਨਵ ਦੇਸ ਕੇ ਬਲਵਾਨ ਪੁਰਖ ਅਖੰਡ ॥
jeet daanav des ke balavaan purakh akhandd |

“O mighty and perfect Lord, therefore conquer all the demons of the country

ਤੈਸ ਹੀ ਮਖ ਮਾਰ ਕੈ ਸਿਰਿ ਇੰਦ੍ਰ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ॥
tais hee makh maar kai sir indr chhatr firaae |

“Just as the goddess having killed the demons, held the canopy over the head of Indra,

ਜੈਸ ਸੁਰ ਸੁਖੁ ਪਾਇਓ ਤਿਵ ਸੰਤ ਹੋਹੁ ਸਹਾਇ ॥੩॥੩੩੬॥
jais sur sukh paaeio tiv sant hohu sahaae |3|336|

“And made all the gods happy, similarly Thou mayst help the saints.”3.336.

ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਬੋਧ ਸੰਪੂਰਨ ॥
giaan prabodh sanpooran |

Enlightenment complete.

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik oankaar satigur prasaad |

The Lord is One and He can be attained through the grace of the true Guru.

ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
sree bhgautee jee sahaae |

Mr. Bhagwati Ji Help:

ਅਥ ਚਉਬੀਸ ਅਉਤਾਰ ਕਥਨੰ ॥
ath chaubees aautaar kathanan |

VISNU’S TWENTY-FOUR INCARNATIONS.

ਪਾਤਿਸਾਹੀ ੧੦ ॥
paatisaahee 10 |

By the Tenth King (Guru).

ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ਚੌਪਈ ॥
tvaprasaad | chauapee |

BY THY GRACE CHAUPAI

ਅਬ ਚਉਬੀਸ ਉਚਰੌ ਅਵਤਾਰਾ ॥
ab chaubees ucharau avataaraa |

Now I describe the wonderful performance of twenty-four incarnations.

ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਤਿਨ ਕਾ ਲਖਾ ਅਖਾਰਾ ॥
jih bidh tin kaa lakhaa akhaaraa |

In the way I visualized the same

ਸੁਨੀਅਹੁ ਸੰਤ ਸਬੈ ਚਿਤ ਲਾਈ ॥
suneeahu sant sabai chit laaee |

O saints listen to it attentively.

ਬਰਨਤ ਸ੍ਯਾਮ ਜਥਾਮਤਿ ਭਾਈ ॥੧॥
baranat sayaam jathaamat bhaaee |1|

The poet Shyam is narrating it according or his own under-standing.1.

ਜਬ ਜਬ ਹੋਤਿ ਅਰਿਸਟਿ ਅਪਾਰਾ ॥
jab jab hot arisatt apaaraa |

Whenever numerous tyrants take birth,

ਤਬ ਤਬ ਦੇਹ ਧਰਤ ਅਵਤਾਰਾ ॥
tab tab deh dharat avataaraa |

Then the Lord manifests himself in physical form

ਕਾਲ ਸਬਨ ਕੋ ਪੇਖਿ ਤਮਾਸਾ ॥
kaal saban ko pekh tamaasaa |

The KAL (Destroyer Lord) scans the play of all,

ਅੰਤਹਕਾਲ ਕਰਤ ਹੈ ਨਾਸਾ ॥੨॥
antahakaal karat hai naasaa |2|

And ultimately destroys all.2.

ਕਾਲ ਸਭਨ ਕਾ ਕਰਤ ਪਸਾਰਾ ॥
kaal sabhan kaa karat pasaaraa |

The KAL (Destroyer Lord) causes the expansion of all

ਅੰਤ ਕਾਲਿ ਸੋਈ ਖਾਪਨਿਹਾਰਾ ॥
ant kaal soee khaapanihaaraa |

The same Temporal Lord ultimately destroys all

ਆਪਨ ਰੂਪ ਅਨੰਤਨ ਧਰਹੀ ॥
aapan roop anantan dharahee |

He manifests Himself in innumerable forms,

ਆਪਹਿ ਮਧਿ ਲੀਨ ਪੁਨਿ ਕਰਹੀ ॥੩॥
aapeh madh leen pun karahee |3|

And Himself merges all within Hmself.3.

ਇਨ ਮਹਿ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਸੁ ਦਸ ਅਵਤਾਰਾ ॥
ein meh srisatt su das avataaraa |

In this creation is included the world and the ten incarnations

ਜਿਨ ਮਹਿ ਰਮਿਆ ਰਾਮੁ ਹਮਾਰਾ ॥
jin meh ramiaa raam hamaaraa |

Within them pervades our Lord

ਅਨਤ ਚਤੁਰਦਸ ਗਨਿ ਅਵਤਾਰੁ ॥
anat chaturadas gan avataar |

Besides ten, other fourteen incarnations are also reckoned

ਕਹੋ ਜੁ ਤਿਨ ਤਿਨ ਕੀਏ ਅਖਾਰੁ ॥੪॥
kaho ju tin tin kee akhaar |4|

And I describe the performance of all them.4.

ਕਾਲ ਆਪਨੋ ਨਾਮ ਛਪਾਈ ॥
kaal aapano naam chhapaaee |

The KAL (Temporal Lord) conceals his name,

ਅਵਰਨ ਕੇ ਸਿਰਿ ਦੇ ਬੁਰਿਆਈ ॥
avaran ke sir de buriaaee |

And imposes the villainy over the head of others