ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 श्री दसम् ग्रन्थः
पुटः - 155
ਇਤਿ ਪੰਚਮੋ ਰਾਜ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥
इति पंचमो राज समापतम सतु सुभम सतु ॥अत्र पञ्चमराजस्य सौम्यशासनवर्णनं समाप्तम् ।
ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥ ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
तोमर छंद ॥ त्वप्रसादि ॥TOMAR STANZA तव अनुग्रहेण
ਪੁਨ ਭਏ ਮੁਨੀ ਛਿਤ ਰਾਇ ॥
पुन भए मुनी छित राइ ॥अथ मुनिः पृथिव्याः राजा अभवत्
ਇਹ ਲੋਕ ਕੇਹਰਿ ਰਾਇ ॥
इह लोक केहरि राइ ॥अस्य जगतः सिंहराजः।
ਅਰਿ ਜੀਤਿ ਜੀਤਿ ਅਖੰਡ ॥
अरि जीति जीति अखंड ॥अखण्डशत्रून् जित्वा ।
ਮਹਿ ਕੀਨ ਰਾਜੁ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥੧॥੩੨੦॥
महि कीन राजु प्रचंड ॥१॥३२०॥सः महीम् आचरति स्म महीम् ॥१.३२०॥
ਅਰਿ ਘਾਇ ਘਾਇ ਅਨੇਕ ॥
अरि घाइ घाइ अनेक ॥बहूनि शत्रून् जघान, २.
ਰਿਪੁ ਛਾਡੀਯੋ ਨਹੀਂ ਏਕ ॥
रिपु छाडीयो नहीं एक ॥न च तेषु एकं अपि जीवितं त्यक्तवान्।
ਅਨਖੰਡ ਰਾਜੁ ਕਮਾਇ ॥
अनखंड राजु कमाइ ॥ततः सः अबाधितः शासनं कृतवान् ।
ਛਿਤ ਛੀਨ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ॥੨॥੩੨੧॥
छित छीन छत्र फिराइ ॥२॥३२१॥अन्येषां भूमिनां परिमाणं कृत्वा शिरसि वितानं धारयति स्म।2.321।
ਅਨਖੰਡ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥
अनखंड रूप अपार ॥सः उत्तमस्य सम्यक् सौन्दर्यस्य व्यक्तिः आसीत्
ਅਨਮੰਡ ਰਾਜ ਜੁਝਾਰ ॥
अनमंड राज जुझार ॥एकः त्वरितः योद्धा-राजा
ਅਬਿਕਾਰ ਰੂਪ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥
अबिकार रूप प्रचंड ॥महिमा-अवतारं विवर्जित-राजा च |
ਅਨਖੰਡ ਰਾਜ ਅਮੰਡ ॥੩॥੩੨੨॥
अनखंड राज अमंड ॥३॥३२२॥अविभक्तस्य अक्षयस्य च राज्यस्य सार्वभौमम्।3.322।
ਬਹੁ ਜੀਤਿ ਜੀਤਿ ਨ੍ਰਿਪਾਲ ॥
बहु जीति जीति न्रिपाल ॥अनेकान् नृपान् जित्वा, २.
ਬਹੁ ਛਾਡਿ ਕੈ ਸਰ ਜਾਲ ॥
बहु छाडि कै सर जाल ॥बहूनि च बाणान् निपातयन्, २.
ਅਰਿ ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਅਨੰਤ ॥
अरि मारि मारि अनंत ॥असंख्यशत्रून् हत्वा, २.
ਛਿਤ ਕੀਨ ਰਾਜ ਦੁਰੰਤ ॥੪॥੩੨੩॥
छित कीन राज दुरंत ॥४॥३२३॥अप्रमेयं राज्यं स्थापयित्वा पृथिव्यां ॥४.३२३॥
ਬਹੁ ਰਾਜ ਭਾਗ ਕਮਾਇ ॥
बहु राज भाग कमाइ ॥समृद्धं राज्यं चिरकालं शासन् ।
ਇਮ ਬੋਲੀਓ ਨ੍ਰਿਪਰਾਇ ॥
इम बोलीओ न्रिपराइ ॥एवम् उक्तवान् नृपराजः |
ਇਕ ਕੀਜੀਐ ਮਖਸਾਲ ॥
इक कीजीऐ मखसाल ॥सज्जीकृत्य यज्ञार्थं वेदीं च, .
ਦਿਜ ਬੋਲਿ ਲੇਹੁ ਉਤਾਲ ॥੫॥੩੨੪॥
दिज बोलि लेहु उताल ॥५॥३२४॥ब्राह्मणान् च शीघ्रं आहूय 5.324.
ਦਿਜ ਬੋਲਿ ਲੀਨ ਅਨੇਕ ॥
दिज बोलि लीन अनेक ॥तदा बहवः ब्राह्मणाः आमन्त्रिताः।
ਗ੍ਰਿਹ ਛਾਡੀਓ ਨਹੀ ਏਕ ॥
ग्रिह छाडीओ नही एक ॥तेषु कश्चन अपि तस्य गृहे न अवशिष्टः ।
ਮਿਲਿ ਮੰਤ੍ਰ ਕੀਨ ਬਿਚਾਰ ॥
मिलि मंत्र कीन बिचार ॥मन्त्रिभिः ब्राह्मणैः सह परामर्शः आरब्धः।
ਮਤਿ ਮਿਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਉਚਾਰ ॥੬॥੩੨੫॥
मति मित्र मंत्र उचार ॥६॥३२५॥सुहृद् मन्त्रिणः च मन्त्राः पठितुं प्रवृत्ताः धीराः ॥६.३२५॥
ਤਬ ਬੋਲਿਓ ਨ੍ਰਿਪ ਰਾਇ ॥
तब बोलिओ न्रिप राइ ॥ततोऽब्रवीत् नृपराजः ।
ਕਰਿ ਜਗ ਕੋ ਚਿਤ ਚਾਇ ॥
करि जग को चित चाइ ॥मम मनसि बलिदानार्थं प्रोत्साहनं वर्तते
ਕਿਵ ਕੀਜੀਐ ਮਖਸਾਲ ॥
किव कीजीऐ मखसाल ॥कीदृशं यज्ञवेदिका सज्जीकुर्यात् ?
ਕਹੁ ਮੰਤ੍ਰ ਮਿਤ੍ਰ ਉਤਾਲ ॥੭॥੩੨੬॥
कहु मंत्र मित्र उताल ॥७॥३२६॥शीघ्रं ब्रूहि मे मित्राणि ७।३२६।।
ਤਬ ਮੰਤ੍ਰ ਮਿਤ੍ਰਨ ਕੀਨ ॥
तब मंत्र मित्रन कीन ॥ततः मित्राणि परस्परं परामर्शं कृतवन्तः।
ਨ੍ਰਿਪ ਸੰਗ ਯਉ ਕਹਿ ਦੀਨ ॥
न्रिप संग यउ कहि दीन ॥ते नृपम् एवं अवदन्-
ਸੁਨਿ ਰਾਜ ਰਾਜ ਉਦਾਰ ॥
सुनि राज राज उदार ॥हे उदार राजपुत्र शृणु, .
ਦਸ ਚਾਰਿ ਚਾਰਿ ਅਪਾਰ ॥੮॥੩੨੭॥
दस चारि चारि अपार ॥८॥३२७॥चतुर्दशलोकेषु सर्वेषु त्वं सुबुद्धिवान् ॥८.३२७॥
ਸਤਿਜੁਗ ਮੈ ਸੁਨਿ ਰਾਇ ॥
सतिजुग मै सुनि राइ ॥शृणु राजन् सत्ययुगे ।
ਮਖ ਕੀਨ ਚੰਡ ਬਨਾਇ ॥
मख कीन चंड बनाइ ॥चण्डी देवी यज्ञं कृतवती आसीत्
ਅਰਿ ਮਾਰ ਕੈ ਮਹਿਖੇਸ ॥
अरि मार कै महिखेस ॥शत्रुवधेन महिषासुरस्य राक्षसस्य ।
ਬਹੁ ਤੋਖ ਕੀਨ ਪਸੇਸ ॥੯॥੩੨੮॥
बहु तोख कीन पसेस ॥९॥३२८॥तया शिवं बहु प्रीणितम् आसीत् ९.३२८।
ਮਹਿਖੇਸ ਕਉ ਰਣ ਘਾਇ ॥
महिखेस कउ रण घाइ ॥महिषासुरं हत्वा युद्धक्षेत्रे ।
ਸਿਰਿ ਇੰਦ੍ਰ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ॥
सिरि इंद्र छत्र फिराइ ॥वितानं इन्द्रस्य शिरसि धारितम् आसीत् ।
ਕਰਿ ਤੋਖ ਜੋਗਨਿ ਸਰਬ ॥
करि तोख जोगनि सरब ॥सा सर्वान् वम्पान् प्रीणितवती आसीत्,
ਕਰਿ ਦੂਰ ਦਾਨਵ ਗਰਬ ॥੧੦॥੩੨੯॥
करि दूर दानव गरब ॥१०॥३२९॥दानवानां च दर्पं परिहृतवान् ॥१०.३२९॥
ਮਹਿਖੇਸ ਕਉ ਰਣਿ ਜੀਤਿ ॥
महिखेस कउ रणि जीति ॥महिषासुरं जित्वा युद्धक्षेत्रे ।
ਦਿਜ ਦੇਵ ਕੀਨ ਅਭੀਤ ॥
दिज देव कीन अभीत ॥तया ब्राह्मणान् देवान् च निर्भयान् |
ਤ੍ਰਿਦਸੇਸ ਲੀਨ ਬੁਲਾਇ ॥
त्रिदसेस लीन बुलाइ ॥सा देवं इन्द्रम् आहूतवती, .
ਛਿਤ ਛੀਨ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ॥੧੧॥੩੩੦॥
छित छीन छत्र फिराइ ॥११॥३३०॥महिषासुरात् च पृथिवीं गृहीत्वा तस्य शिरसि वितानम्।११।३३०।
ਮੁਖਚਾਰ ਲੀਨ ਬੁਲਾਇ ॥
मुखचार लीन बुलाइ ॥सा चतुर्मुखं ब्रह्माम् आहूतवती, .
ਚਿਤ ਚਉਪ ਸਿਉ ਜਗ ਮਾਇ ॥
चित चउप सिउ जग माइ ॥हृदयस्य कामेन सा (लोकमाता), .
ਕਰਿ ਜਗ ਕੋ ਆਰੰਭ ॥
करि जग को आरंभ ॥यज्ञस्य निष्पादनम् आरब्धम्
ਅਨਖੰਡ ਤੇਜ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥੧੨॥੩੩੧॥
अनखंड तेज प्रचंड ॥१२॥३३१॥अविभाज्यमभूत् वैभवं तस्याः आसीत्।12.331।
ਤਬ ਬੋਲੀਯੋ ਮੁਖ ਚਾਰ ॥
तब बोलीयो मुख चार ॥अथ चतुरश्रो ब्रह्माब्रवीत् ।
ਸੁਨਿ ਚੰਡਿ ਚੰਡ ਜੁਹਾਰ ॥
सुनि चंडि चंड जुहार ॥शृणु चण्डि नमोऽस्तु ते ।
ਜਿਮ ਹੋਇ ਆਇਸ ਮੋਹਿ ॥
जिम होइ आइस मोहि ॥यथा त्वं मां पृष्टवान्।
ਤਿਮ ਭਾਖਊ ਮਤ ਤੋਹਿ ॥੧੩॥੩੩੨॥
तिम भाखऊ मत तोहि ॥१३॥३३२॥तथैव त्वां उपदिशामि १३।३२२ ।
ਜਗ ਜੀਅ ਜੰਤ ਅਪਾਰ ॥
जग जीअ जंत अपार ॥असंख्याताः जगतः भूताः प्राणिनः च,
ਨਿਜ ਲੀਨ ਦੇਵ ਹਕਾਰ ॥
निज लीन देव हकार ॥स्वयं देवी तान् आगन्तुम् आहूतवती,
ਅਰਿ ਕਾਟਿ ਕੈ ਪਲ ਖੰਡ ॥
अरि काटि कै पल खंड ॥शत्रून् अन्तः च तान् क्षणमात्रेण छिनत्ति स्म।
ਪੜਿ ਬੇਦ ਮੰਤ੍ਰ ਉਦੰਡ ॥੧੪॥੩੩੩॥
पड़ि बेद मंत्र उदंड ॥१४॥३३३॥उच्चैः स्वरेण वेदमन्त्रान् पठित्वा यज्ञं चकार च ॥१४.३३३॥
ਰੂਆਲ ਛੰਦ ॥ ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
रूआल छंद ॥ त्वप्रसादि ॥ROOAAL STANZA अनुग्रहेण
ਬੋਲਿ ਬਿਪਨ ਮੰਤ੍ਰ ਮਿਤ੍ਰਨ ਜਗ ਕੀਨ ਅਪਾਰ ॥
बोलि बिपन मंत्र मित्रन जग कीन अपार ॥ब्राह्मणाः शुभमन्त्रपाठेन यज्ञं प्रारब्धवन्तः
ਇੰਦ੍ਰ ਅਉਰ ਉਪਿੰਦ੍ਰ ਲੈ ਕੈ ਬੋਲਿ ਕੈ ਮੁਖ ਚਾਰ ॥
इंद्र अउर उपिंद्र लै कै बोलि कै मुख चार ॥ब्रह्मा इन्द्रादयः देवाः च आमन्त्रिताः |
ਕਉਨ ਭਾਤਨ ਕੀਜੀਐ ਅਬ ਜਗ ਕੋ ਆਰੰਭ ॥
कउन भातन कीजीऐ अब जग को आरंभ ॥केन प्रकारेण इदानीं यज्ञः प्रारब्धः इति पुनः राजा पृष्टवान् ।
ਆਜ ਮੋਹਿ ਉਚਾਰੀਐ ਸੁਨਿ ਮਿਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਅਸੰਭ ॥੧॥੩੩੪॥
आज मोहि उचारीऐ सुनि मित्र मंत्र असंभ ॥१॥३३४॥अशक्यकार्य्ये सख्योऽद्य मां देहि उपदेशं १।३३४।।
ਮਾਸ ਕੇ ਪਲ ਕਾਟਿ ਕੈ ਪੜਿ ਬੇਦ ਮੰਤ੍ਰ ਅਪਾਰ ॥
मास के पल काटि कै पड़ि बेद मंत्र अपार ॥मित्रं मन्त्रपाठेन सह खण्डखण्डं मांसं खण्डितं इति उपदिष्टवान् ।
ਅਗਨਿ ਭੀਤਰ ਹੋਮੀਐ ਸੁਨਿ ਰਾਜ ਰਾਜ ਅਬਿਚਾਰ ॥
अगनि भीतर होमीऐ सुनि राज राज अबिचार ॥अग्नौ दग्धः भव राजा श्रोतुमन्यविचारं विना कर्म कर्तुं प्रार्थितः
ਛੇਦਿ ਚਿਛੁਰ ਬਿੜਾਰਾਸੁਰ ਧੂਲਿ ਕਰਣਿ ਖਪਾਇ ॥
छेदि चिछुर बिड़ारासुर धूलि करणि खपाइ ॥देवी चिथरबीरालनामसुरान् हत्वा धूलकरणं नाशितवती आसीत्
ਮਾਰ ਦਾਨਵ ਕਉ ਕਰਿਓ ਮਖ ਦੈਤ ਮੇਧ ਬਨਾਇ ॥੨॥੩੩੫॥
मार दानव कउ करिओ मख दैत मेध बनाइ ॥२॥३३५॥राक्षसान् हत्वा सा राक्षसयज्ञं चकार।।२।३३५।।
ਤੈਸ ਹੀ ਮਖ ਕੀਜੀਐ ਸੁਨਿ ਰਾਜ ਰਾਜ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥
तैस ही मख कीजीऐ सुनि राज राज प्रचंड ॥शृणु महामहिमा सार्वभौमस्तथा यज्ञं कर्तुमर्हसि
ਜੀਤਿ ਦਾਨਵ ਦੇਸ ਕੇ ਬਲਵਾਨ ਪੁਰਖ ਅਖੰਡ ॥
जीति दानव देस के बलवान पुरख अखंड ॥अतः सर्वान् देशस्य राक्षसान् जहि महाबल सिद्धेश्वर
ਤੈਸ ਹੀ ਮਖ ਮਾਰ ਕੈ ਸਿਰਿ ਇੰਦ੍ਰ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇ ॥
तैस ही मख मार कै सिरि इंद्र छत्र फिराइ ॥यथा देवी राक्षसान् हत्वा शक्रस्य शिरसि वितानं धारयति स्म ।
ਜੈਸ ਸੁਰ ਸੁਖੁ ਪਾਇਓ ਤਿਵ ਸੰਤ ਹੋਹੁ ਸਹਾਇ ॥੩॥੩੩੬॥
जैस सुर सुखु पाइओ तिव संत होहु सहाइ ॥३॥३३६॥सुखी च सर्वदेवान् तथा त्वं साधवः साहाय्यं कुरु ॥३.३३६॥
ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਬੋਧ ਸੰਪੂਰਨ ॥
गिआन प्रबोध संपूरन ॥बोधः सम्पन्न।
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥भगवान् एकः एव सः सच्चिदानन्दगुरुप्रसादेन प्राप्तुं शक्यते।
ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
स्री भगउती जी सहाइ ॥श्री भगवती जी सहाय:
ਅਥ ਚਉਬੀਸ ਅਉਤਾਰ ਕਥਨੰ ॥
अथ चउबीस अउतार कथनं ॥विष्णु स चतुर्विंशति अवताराः ।
ਪਾਤਿਸਾਹੀ ੧੦ ॥
पातिसाही १० ॥दशमराजेन (गुरु) ।
ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ਚੌਪਈ ॥
त्वप्रसादि ॥ चौपई ॥तव अनुग्रहेण चौपाई
ਅਬ ਚਉਬੀਸ ਉਚਰੌ ਅਵਤਾਰਾ ॥
अब चउबीस उचरौ अवतारा ॥अधुना चतुर्विंशतिमवताराद्भुतं निरूपयामि ।
ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਤਿਨ ਕਾ ਲਖਾ ਅਖਾਰਾ ॥
जिह बिधि तिन का लखा अखारा ॥यथा मया अपि तथैव कल्पना कृता
ਸੁਨੀਅਹੁ ਸੰਤ ਸਬੈ ਚਿਤ ਲਾਈ ॥
सुनीअहु संत सबै चित लाई ॥हे साधवः सावधानतया शृणुत।
ਬਰਨਤ ਸ੍ਯਾਮ ਜਥਾਮਤਿ ਭਾਈ ॥੧॥
बरनत स्याम जथामति भाई ॥१॥कविः श्यामः कथयति यथा वा स्वस्य अवगमनम्।1.
ਜਬ ਜਬ ਹੋਤਿ ਅਰਿਸਟਿ ਅਪਾਰਾ ॥
जब जब होति अरिसटि अपारा ॥यदा यदा जायते अत्याचारिणः असंख्याकाः ।
ਤਬ ਤਬ ਦੇਹ ਧਰਤ ਅਵਤਾਰਾ ॥
तब तब देह धरत अवतारा ॥अथ भगवतः भौतिकरूपेण प्रकटितः भवति
ਕਾਲ ਸਬਨ ਕੋ ਪੇਖਿ ਤਮਾਸਾ ॥
काल सबन को पेखि तमासा ॥KAL (Destroyer Lord) सर्वेषां नाटकं स्कैन करोति,
ਅੰਤਹਕਾਲ ਕਰਤ ਹੈ ਨਾਸਾ ॥੨॥
अंतहकाल करत है नासा ॥२॥अन्ते च सर्वान् नाशयति।2.
ਕਾਲ ਸਭਨ ਕਾ ਕਰਤ ਪਸਾਰਾ ॥
काल सभन का करत पसारा ॥कालः (विनाशकः प्रभुः) सर्वेषां विस्तारं जनयति
ਅੰਤ ਕਾਲਿ ਸੋਈ ਖਾਪਨਿਹਾਰਾ ॥
अंत कालि सोई खापनिहारा ॥स एव लौकिकः प्रभुः अन्ते सर्वान् नाशयति
ਆਪਨ ਰੂਪ ਅਨੰਤਨ ਧਰਹੀ ॥
आपन रूप अनंतन धरही ॥असंख्यरूपेषु स्वं प्रकटयति, .
ਆਪਹਿ ਮਧਿ ਲੀਨ ਪੁਨਿ ਕਰਹੀ ॥੩॥
आपहि मधि लीन पुनि करही ॥३॥स्वयं च सर्वान् आत्मनः अन्तः विलीयते।3.
ਇਨ ਮਹਿ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਸੁ ਦਸ ਅਵਤਾਰਾ ॥
इन महि स्रिसटि सु दस अवतारा ॥अस्मिन् सृष्टौ संसारः दशावतारश्च समावृतः
ਜਿਨ ਮਹਿ ਰਮਿਆ ਰਾਮੁ ਹਮਾਰਾ ॥
जिन महि रमिआ रामु हमारा ॥तेषां अन्तः अस्माकं प्रभुः व्याप्तः अस्ति
ਅਨਤ ਚਤੁਰਦਸ ਗਨਿ ਅਵਤਾਰੁ ॥
अनत चतुरदस गनि अवतारु ॥दशादतिरिक्तानि चतुर्दशावताराः अपि परिगण्यन्ते
ਕਹੋ ਜੁ ਤਿਨ ਤਿਨ ਕੀਏ ਅਖਾਰੁ ॥੪॥
कहो जु तिन तिन कीए अखारु ॥४॥सर्वेषां च कार्यानुष्ठानं वर्णयामि।4.
ਕਾਲ ਆਪਨੋ ਨਾਮ ਛਪਾਈ ॥
काल आपनो नाम छपाई ॥कालः (Temporal Lord) तस्य नाम गोपयति,
ਅਵਰਨ ਕੇ ਸਿਰਿ ਦੇ ਬੁਰਿਆਈ ॥
अवरन के सिरि दे बुरिआई ॥खलनायकं च अन्येषां शिरसि आरोपयति