चौपाई
बिक्रमजितः माधवनलम् आहूय प्रेषितवान्।
बिक्रिमः माध्वनं आहूय आदरपूर्वकं उपविष्टुं पृष्टवान्।
(मध्वन उवाच) 'यत् ब्राह्मणः पुरोहितः आज्ञापयति,
अहं तिष्ठामि, मया अपि युद्धं कर्तव्यम्'(३९)
यदा माध्वनः समग्रं कथां कथितवान् तदा ।
बिक्रिमः सर्वान् सेनाम् आहूतवान्।
आयुधं कृत्वा कवचं स्थापयित्वा
ते कामवतीं प्रति गमनम् आरब्धवन्तः।(40)
सोरथः
सः स्वस्य दूतं प्रेषितवान् (राज) काम सेन् तस्मै सन्देशं दातुं,
'देशं रक्षितुं त्वं कामकण्डलां समर्पयसि।'(४१)
चौपाई
एकः दूतः कामवतीं नगरम् आगतः।
कामवातिः ज्ञातवान् यत् दूता कामसेन् इत्यस्मै किं प्रसारितवान् ।
(किं) बिक्रमः उक्तवान् आसीत्, तस्मै अवदत्।
बिक्रिमतः प्राप्तेन सन्देशेन राजा व्यथितः आसीत्।(42)
दोहिरा
(राज,) 'दिने चन्द्रः प्रकाशेत्, रात्रौ सूर्यः आगच्छेत्,
'कमकन्दलं तु दातुं न शक्ष्यामि।'(43)
दूतः उवाच ।
भुजंग छन्द
(दूतः,) 'शृणु राजा कामकाण्डले का भव्यता, .
'तत् त्वं तां स्वात्मनिबद्धां रक्षसि' इति ।
'मम उपदेशं स्वीकृत्य तां भवतः समीपे मा स्थापयतु,
'तस्य प्रेषणेन च गौरवं रक्ष।'(44)
अस्माकं सेना हठिः अस्ति, भवन्तः तत् जानन्ति।
'वयं तिष्ठामः भवद्भिः च ज्ञातव्यं यथा अस्माकं सामर्थ्यं चतुर्दिक्षु (लोकस्य) ज्ञायते।'
यं देवदानवः बलवन्तं वदन्ति।
किमर्थं त्वं (तस्य) निवारयितुम् इच्छसि, तेन सह युद्धं कर्तुम् इच्छसि। ४५.
यदा दूतः एतानि दयालुवचनानि उक्तवान्
दूतस्य कठोरभाषणे ढोलः युद्धक्रन्दनं ताडयितुं आरब्धवान् ।
हठो राजा युद्धघोषणामुच्चारयत् च
बिक्रिं खण्डखण्डं कर्तुं निश्चितः।(46)
स महाबलसैन्येन सह ययौ ।
खण्डेलान् बघेलाः पान्धेराश्च वीराः स्वेन सह गृहीत्वा आक्रमणं कृतवान् ।
घरवार, चौहान, गहलोत आदि महायोद्धा (सहित)
तस्य च सेनायां महायुद्धे भागं गृहीतवन्तः राहरवाराः, चोहनाः, घलौट् च आसन्।(४७)
(यदा) बिक्रमजितः श्रुत्वा सर्वान् योद्धान् आहूतवान्।
जिक्रिमः वार्तां श्रुत्वा सर्वान् निर्भीकान् सङ्गृहीतवान् ।
तौ वीरतया युद्धं कृतवन्तौ, २.
जमुना गङ्गा इव च समाहितः।(48)
क्वचित् योधाः खड्गान् आकृष्य धावन्ति।
कुत्रचित् ते कवचेषु स्वसमयं रक्षन्ति।
कदाचित् कवचकवचक्रीडाभिः तापं जनयन्ति ।
(तेभ्यः) उच्चैः शब्दः उत्थापितः, स्फुलिङ्गाः च निर्गच्छन्ति। ४९.
क्वचित् गर्जनाः, गर्जनाः, शंखाः च सन्ति
कुत्रचित् च अर्धचन्द्राकाराः बाणाः मुक्ताः भवन्ति।