ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 श्री दसम् ग्रन्थः
पुटः - 1198
ਨ ਹਰਿ ਮਿਲਾ ਨ ਧਨ ਭਯੋ ਬ੍ਰਿਥਾ ਭਈ ਸਭ ਸੇਵ ॥੭੯॥
न हरि मिला न धन भयो ब्रिथा भई सभ सेव ॥७९॥ईश्वरः न लभ्यते न धनिकः। सर्वा सेवा वृथा भवति। ७९.
ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥अडिगः : १.
ਏ ਬਿਦ੍ਯਾ ਬਲ ਕਰਹਿ ਜੋਗ ਕੀ ਬਾਤ ਨ ਜਾਨੈ ॥
ए बिद्या बल करहि जोग की बात न जानै ॥ज्ञानं वदन्ति, योगं तु न जानन्ति।
ਏ ਸੁਚੇਤ ਕਰਿ ਰਹਹਿ ਹਮਨਿ ਆਚੇਤ ਪ੍ਰਮਾਨੈ ॥
ए सुचेत करि रहहि हमनि आचेत प्रमानै ॥ते (स्वयं) बुद्धिमान् चिन्तयन्ति, अस्मान् मूर्खाः इति वदन्ति।
ਕਹਾ ਭਯੌ ਜੌ ਭਾਗ ਭੂਲਿ ਭੌਂਦੂ ਨਹਿ ਖਾਈ ॥
कहा भयौ जौ भाग भूलि भौंदू नहि खाई ॥किं जातम् यत् मूर्खः विस्मृत्वा भङ्गं न खादति स्म।
ਹੋ ਨਿਜੁ ਤਨ ਤੇ ਬਿਸੰਭਾਰ ਰਹਤ ਸਭ ਲਖਤ ਲੁਕਾਈ ॥੮੦॥
हो निजु तन ते बिसंभार रहत सभ लखत लुकाई ॥८०॥परन्तु सर्वे जानन्ति यत् ते शरीरात् अपि अयोग्याः सन्ति। ८० ।
ਭਾਗ ਖਾਇ ਭਟ ਭਿੜਹਿ ਗਜਨ ਕੇ ਦਾਤ ਉਪਾਰਹਿ ॥
भाग खाइ भट भिड़हि गजन के दात उपारहि ॥योद्धा भङ्गभक्षणेन युध्यन्ति गजानामपि दन्तं पातयन्ति।
ਸਿਮਟਿ ਸਾਗ ਸੰਗ੍ਰਹਹਿ ਸਾਰ ਸਨਮੁਖ ਹ੍ਵੈ ਝਾਰਹਿ ॥
सिमटि साग संग्रहहि सार सनमुख ह्वै झारहि ॥शूलं गृहीत्वा अस्त्रं ('सार' लोहं) पुरतः (शत्रुस्य) चालयन्ति।
ਤੈ ਮੂਜੀ ਪੀ ਭਾਗ ਕਹੋ ਕਾ ਕਾਜ ਸਵਰਿ ਹੈਂ ॥
तै मूजी पी भाग कहो का काज सवरि हैं ॥हे मूर्ख ! भङ्गं पिबन् किं करिष्यसि ?
ਹੋ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਮ੍ਰਿਤਕ ਸਮਾਨ ਜਾਇ ਔਧੇ ਮੁਖ ਪਰਿ ਹੈਂ ॥੮੧॥
हो ह्वै कै म्रितक समान जाइ औधे मुख परि हैं ॥८१॥अहं मृत इव मुखेन पतिष्यामि। ८१.
ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
भुजंग छंद ॥भुजङ्ग श्लोकः १.
ਸੁਨੋ ਮਿਸ੍ਰ ਸਿਛਾ ਇਨੀ ਕੋ ਸੁ ਦੀਜੈ ॥
सुनो मिस्र सिछा इनी को सु दीजै ॥हे ब्रह्मन् ! शृणु, (भवन्तः) एतान् (मूर्खान्) एव उपदिशन्तु।
ਮਹਾ ਝੂਠ ਤੇ ਰਾਖਿ ਕੈ ਮੋਹਿ ਲੀਜੈ ॥
महा झूठ ते राखि कै मोहि लीजै ॥अस्मात् महतः असत्यात् मां तारयतु।
ਇਤੋ ਝੂਠ ਕੈ ਔਰ ਨੀਕੋ ਦ੍ਰਿੜਾਵੌ ॥
इतो झूठ कै और नीको द्रिड़ावौ ॥एतत् अनृतं अन्यथा प्रत्यययतु
ਕਹਾ ਚਾਮ ਕੇ ਦਾਮ ਕੈ ਕੈ ਚਲਾਵੌ ॥੮੨॥
कहा चाम के दाम कै कै चलावौ ॥८२॥चर्मजूतारूपेण च क्रीडन्तु। ८२.
ਮਹਾ ਘੋਰ ਈ ਨਰਕ ਕੇ ਬੀਚ ਜੈ ਹੌ ॥
महा घोर ई नरक के बीच जै हौ ॥(भवन्तः) महानरकं गमिष्यन्ति।
ਕਿ ਚੰਡਾਲ ਕੀ ਜੋਨਿ ਮੈ ਔਤਰੈ ਹੌ ॥
कि चंडाल की जोनि मै औतरै हौ ॥अथवा जूनमासे चण्डालस्य जन्म कल्पयिष्यसि।
ਕਿ ਟਾਗੇ ਮਰੋਗੇ ਬਧੇ ਮ੍ਰਿਤਸਾਲਾ ॥
कि टागे मरोगे बधे म्रितसाला ॥अथवा (त्वं) कूपलम्बिते मृते गृहे हता भविष्यसि
ਸਨੈ ਬੰਧੁ ਪੁਤ੍ਰਾ ਕਲਤ੍ਰਾਨ ਬਾਲਾ ॥੮੩॥
सनै बंधु पुत्रा कलत्रान बाला ॥८३॥भ्राता, पुत्र, पत्नी, पुत्री सहित। ८३.
ਕਹੋ ਮਿਸ੍ਰ ਆਗੇ ਕਹਾ ਜ੍ਵਾਬ ਦੈਹੋ ॥
कहो मिस्र आगे कहा ज्वाब दैहो ॥हे ब्रह्मन् ! कथयतु, अग्रे किं उत्तरं दास्यसि ?
ਜਬੈ ਕਾਲ ਕੇ ਜਾਲ ਮੈ ਫਾਸਿ ਜੈਹੋ ॥
जबै काल के जाल मै फासि जैहो ॥यदा त्वं आह्वानस्य जाले फससि।
ਕਹੋ ਕੌਨ ਸੋ ਪਾਠ ਕੈਹੋ ਤਹਾ ਹੀ ॥
कहो कौन सो पाठ कैहो तहा ही ॥कथयतु, तत्र किं पाठं करिष्यसि ?
ਤਊ ਲਿੰਗ ਪੂਜਾ ਕਰੌਗੇ ਉਹਾ ਹੀ ॥੮੪॥
तऊ लिंग पूजा करौगे उहा ही ॥८४॥तत्रापि लिङ्गं पूजयिष्यसि वा ? ८४.
ਤਹਾ ਰੁਦ੍ਰ ਐ ਹੈ ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸਨ ਐ ਹੈ ॥
तहा रुद्र ऐ है कि स्री क्रिसन ऐ है ॥तत्र रुद्रः आगमिष्यति श्रीकृष्णः वा आगमिष्यति,
ਜਹਾ ਬਾਧਿ ਸ੍ਰੀ ਕਾਲ ਤੋ ਕੌ ਚਲੇ ਹੈ ॥
जहा बाधि स्री काल तो कौ चले है ॥यत्र आह्वानं भवन्तं नेष्यति।
ਕਿਧੌ ਆਨਿ ਕੈ ਰਾਮ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਸਹਾਈ ॥
किधौ आनि कै राम ह्वै है सहाई ॥तत्र भवतः रामः आगत्य भवतः साहाय्यं करिष्यति वा ?
ਜਹਾ ਪੁਤ੍ਰ ਮਾਤਾ ਨ ਤਾਤਾ ਨ ਭਾਈ ॥੮੫॥
जहा पुत्र माता न ताता न भाई ॥८५॥यत्र पुत्रमाता पिता भ्राता च न भविष्यति (भवता सह) ८५.
ਮਹਾ ਕਾਲ ਜੂ ਕੋ ਸਦਾ ਸੀਸ ਨ੍ਰਯੈਯੈ ॥
महा काल जू को सदा सीस न्रयैयै ॥(अतः) सदा महा काल सिस् निवा भवेत्
ਪੁਰੀ ਚੌਦਹੂੰ ਤ੍ਰਾਸ ਜਾ ਕੋ ਤ੍ਰਸੈਯੈ ॥
पुरी चौदहूं त्रास जा को त्रसैयै ॥चतुर्दश पुरीः तस्मात् भीताः।
ਸਦਾ ਆਨਿ ਜਾ ਕੀ ਸਭੈ ਜੀਵ ਮਾਨੈ ॥
सदा आनि जा की सभै जीव मानै ॥यस्य प्रभुत्वं सर्वे भूताः स्वीकरोति
ਸਭੈ ਲੋਕ ਖ੍ਰਯਾਤਾ ਬਿਧਾਤਾ ਪਛਾਨੈ ॥੮੬॥
सभै लोक ख्रयाता बिधाता पछानै ॥८६॥यं च सर्वे जनाः विधातं परिचिनोति। ८६.
ਨਹੀ ਜਾਨਿ ਜਾਈ ਕਛੂ ਰੂਪ ਰੇਖਾ ॥
नही जानि जाई कछू रूप रेखा ॥यस्य कोऽपि रूपरेखा ज्ञातुं न शक्यते।
ਕਹਾ ਬਾਸ ਤਾ ਕੋ ਫਿਰੈ ਕੌਨ ਭੇਖਾ ॥
कहा बास ता को फिरै कौन भेखा ॥कुत्र निवसति केन वेषेण च गच्छति।
ਕਹਾ ਨਾਮ ਤਾ ਕੋ ਕਹਾ ਕੈ ਕਹਾਵੈ ॥
कहा नाम ता को कहा कै कहावै ॥तस्य नाम किम् कुतः च आगच्छति।
ਕਹਾ ਕੈ ਬਖਾਨੋ ਕਹੇ ਮੋ ਨ ਆਵੈ ॥੮੭॥
कहा कै बखानो कहे मो न आवै ॥८७॥यावत् अहं तस्य विषये वदामि, तावत् कथने न आगच्छति। ८७.
ਨ ਤਾ ਕੋ ਕੋਊ ਤਾਤ ਮਾਤਾ ਨ ਭਾਈ ॥
न ता को कोऊ तात माता न भाई ॥न तस्य पिता, न माता, न भ्राता, .
ਨ ਪੁਤ੍ਰਾ ਨ ਪੋਤ੍ਰਾ ਨ ਦਾਯਾ ਨ ਦਾਈ ॥
न पुत्रा न पोत्रा न दाया न दाई ॥न पुत्रो न पौत्रो न माता न धात्री च ।
ਕਛੂ ਸੰਗ ਸੈਨਾ ਨ ਤਾ ਕੋ ਸੁਹਾਵੈ ॥
कछू संग सैना न ता को सुहावै ॥तस्य सह कोऽपि सेना स्पर्धां कर्तुं न शक्नोति।
ਕਹੈ ਸਤਿ ਸੋਈ ਕਰੈ ਸੋ ਬਨ੍ਯਾਵੈ ॥੮੮॥
कहै सति सोई करै सो बन्यावै ॥८८॥सत्यं वदति यत् सरदा भवति तत् करोति। ८८.
ਕਈਊ ਸਵਾਰੈ ਕਈਊ ਖਪਾਵੈ ॥
कईऊ सवारै कईऊ खपावै ॥(सः) केषाञ्चन संस्कारं कृत्वा अन्येषां नाशं कृतवान्।
ਉਸਾਰੇ ਗੜੇ ਫੇਰਿ ਮੇਟੈ ਬਨਾਵੈ ॥
उसारे गड़े फेरि मेटै बनावै ॥(बहु) निर्मिताः, निर्मिताः, ततः मेटिताः, निर्मिताः च।
ਘਨੀ ਬਾਰ ਲੌ ਪੰਥ ਚਾਰੋ ਭ੍ਰਮਾਨਾ ॥
घनी बार लौ पंथ चारो भ्रमाना ॥(सः) बहुवारं चतुर्भिः पादैः परिभ्रमति।
ਮਹਾ ਕਾਲ ਹੀ ਕੋ ਗੁਰੂ ਕੈ ਪਛਾਨਾ ॥੮੯॥
महा काल ही को गुरू कै पछाना ॥८९॥महाकालः गुरुत्वेन स्वीकृतः अस्ति। ८९.
ਮੁਰੀਦ ਹੈ ਉਸੀ ਕੀ ਵਹੈ ਪੀਰ ਮੇਰੋ ॥
मुरीद है उसी की वहै पीर मेरो ॥(अहं) तस्य अनुयायी स च मम समवयस्कः।
ਉਸੀ ਕਾ ਕਿਯਾ ਆਪਨਾ ਜੀਵ ਚੇਰੋ ॥
उसी का किया आपना जीव चेरो ॥स एव (अहम्) मम जि शिष्यं कृतवान्।
ਤਿਸੀ ਕਾ ਕੀਆ ਬਾਲਕਾ ਮੈ ਕਹਾਵੌ ॥
तिसी का कीआ बालका मै कहावौ ॥तदेव अहं बालकं वदामि।
ਉਹੀ ਮੋਹਿ ਰਾਖਾ ਉਸੀ ਕੋ ਧਿਆਵੌ ॥੯੦॥
उही मोहि राखा उसी को धिआवौ ॥९०॥सः मम रक्षकः अस्ति अहं तं पूजयामि। ९० ।
ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥चतुर्विंशतिः : १.