राघवगोत्रराजः तं मृतं मत्वा विवर्णोऽभवत् ॥५६३॥
BACHITTAR NATAK इत्यस्मिन् रामवतारे लक्ष्मणः अचेतनः इति शीर्षकेण अध्यायस्य समाप्तिः।
संगीत बहरा स्तन्जा
लचमने पतिते वानरसेना पलायत |
लक्ष्मणः पतित्वा हस्ते शस्त्राणि बाहून् च गृहीत्वा रामः अतीव क्रुद्धः अभवत् तदा वानरबलं हेल्टर-स्केल्टरं धावति स्म
वृषभः (रामस्य क्रोधात् पृथिवीं वहन्) भीतः भूत्वा कूर्मस्य पृष्ठं अपि कठोरम् अभवत् ।
रामस्य वृषभस्य शस्त्रस्य क्रन्दनशब्देन पृथिव्याः आश्रयः कम्पितः, प्रलयकालः आगतः इव पृथिवी च कम्पिता।।५६४।
अर्ध नाराज स्तन्जा
द्विधातुः खड्गः आकृष्टः अस्ति
द्विधातुः खड्गाः बहिः आगताः, रामः च महतीं प्रभावशालिनः इव आसीत्
भेरीः घोरं कुर्वन्ति (ध्वनयः)।
केतली-दुन्दुभि-नादः श्रूयते, कारागारस्थाः जनाः रोदितुम् आरब्धवन्तः।५६५।
अद्भुत चित्रात्मक बाण
योद्धाः गच्छन्ति।
योद्धा (एवं) युध्यमानाः दृश्यन्ते
विचित्रं दृश्यं निर्मितं, सावनमासस्य उदयमानमेघवत् तीक्ष्णनखैः राक्षसबलानाम् उपरि मनुष्याणां वानराणां च बलानि पतितानि।५६६।
पापाः सर्वत्र परिभ्रमन्ति, .
पापविनाशाय चतुर्भिः पार्श्वयोः भ्रमन्तः योद्धाः परस्परं आह्वानं कुर्वन्ति
(ये) शरीरं त्यक्तवन्तः
शूराः योद्धाः स्वशरीरं त्यक्त्वा गच्छन्ति देवाः ब्रावो, ब्रावो .५६७ इति उद्घोषयन्ति।
तीक्ष्णाः बाणाः उड्डीयन्ते, २.
तीक्ष्णाः बाणाः निर्वहन्ति घोराः केतली-दुन्दुभिः प्रतिध्वनिताः |
(प्रान्तरे) श्मशान-आह्वानाः उत्पद्यन्ते,
मादकशब्दाः श्रूयते चतुष्टयात् ॥५६८॥
भट्ट यश जपते।
शिवः ताण्डवनृत्यं नृत्यति।
पार्वती रुन्दमालं (शिवस्य कण्ठे) स्थापयति।
शिवः तस्य गणाः (परिचराः) च नृत्यन्तः दृश्यन्ते तथा च पार्वती पुरतः हसन्तः शिरः प्रणमन्तः स्त्रीभूताः इव दृश्यन्ते।५६९।
अनूप निराज स्तन्जा
डाकपालाः बेल्चिंग् कृत्वा परितः गच्छन्ति।
पिशाचाः भ्रमन्ति अश्वाः च वृत्तदृश्यं निर्माय गच्छन्ति
बन्दी जन यश पठा।
योद्धा बन्दिनः क्रियन्ते प्रशंसन्ति च।५७०।
उद्धृताः कवचाः खरखरन्ति।
अकलङ्काः खड्गाः प्रकाशन्ते।
बाणाः चलन्ति।
कवचेषु खड्गप्रहारप्रहाराः सन्ति, नृपैः विसर्जितैः बाणैः सह मनुष्याः वानराः च पृथिव्यां पतन्ति।।५७१।।
राक्षसपुत्राः धावन्ति, .
परे पार्श्वे वानराः क्रन्दन्ति
बाणाः बन्दूकाः च विदारयन्ति, २.
यस्मादसुराः पलायन्ते तस्मात् बाणादयः शब्दाः घोरं कोलाहलं च अनुनादं सृजन्ति।।५७२।।
घोरा राक्षसाः प्रचण्डाः सन्ति।
भूतसमूहाः भीताः, भ्रान्ताः च भवन्ति
फोडायुक्ताः अश्वाः दुःखं प्राप्नुवन्ति।
कवचाः अश्वाः गर्जाः च रणस्थे चरन्ति।।५७३।।
मरुभूमिषु भयङ्करः शब्दः भवति।
योद्धानां घोरं युद्धं दृष्ट्वा देवाः अपि भयभीताः भवन्ति
प्रकाशकुण्डराः प्रकाशन्ते।