एतद्विमर्श्य जरासन्धः सभां उत्थापितवान् ।
एतान् परामर्शान् कृत्वा जरासन्धः दरबारं बाडे एडिउ टी कृत्वा राजानः प्रसन्नाः भूत्वा स्वगृहं गतवन्तः।१२६५।
पञ्च राजानः सर्वे स्वस्थानमागताः, अस्मिन् पार्श्वे एकः पहारः रात्रौ गतः आसीत्
शेषं त्रिपहरं निद्रां न शक्नुवन् एवं प्रभातम् ॥१२६६॥
कबिट्
दिवा प्रभातेन अन्धकारः (रात्रेः) समाप्तः, योधाः क्रुद्धाः, रथं अलङ्कृत्य च (युद्धाय) आरब्धवन्तः।
अस्मिन् पार्श्वे ब्रजेश्वरः मनसि परमानन्दावस्थायां बलरामं आहूय जगाम (युद्धाय)।
तस्मिन् पार्श्वे अपि भयं त्यक्त्वा शस्त्राणि धारयन्तः योद्धाः उच्चैः उद्घोषयन्तः अग्रे गतवन्तः
रथं चालयन् शङ्खं फूत्कयन् लघु ढोल ताडयन् int heir अश्वं आरुह्य उभौ सैन्यौ परस्परं पतितवन्तौ।१२६७।
दोहरा
कृष्णः रथेषु उपविष्टः असीमितप्रकाशखानम् इव तेजस्वी आसीत्
अस्फोडेल् चन्द्रं मत्वा पद्मपुष्पाश्च सूर्यं मन्यन्ते स्म ॥१२६८॥
स्वय्या
मयूराः तं मेघं मत्वा नृत्यं कर्तुं प्रवृत्ताः, तीतराः तं चन्द्रं मत्वा वने नृत्यन्ति स्म
स्त्रियः तं प्रेमदेवं मन्यन्ते स्म, भृत्यदासीः च तं उत्तमं मानवं मन्यन्ते स्म
योगिनः परं योगी इति चिन्तयन्ति स्म, रोगाः तस्य उपायं मन्यन्ते स्म
बालाः तं बालं मत्वा मृत्युं दृष्टवन्तः दुष्टाः ॥१२६९॥
बकाः तं सूर्यं, गजाः गणेशं, गणाः शिवं च मन्यन्ते स्म
स इन्द्रपृथिवीविष्णुसदृशो निर्दोषहृग इव अपि
मृगाणां कृते सः शृङ्गवत् आसीत्, पुरुषाणां कृते sans strifes, सः प्राणः इव आसीत्
मित्राणां मनसि स्थितः मित्रमिव शत्रुणां च यमसदृशः।1270।
दोहरा
उभौ सैन्यौ बहुकोपं मनसि कृत्वा समागतौ।
उभयपक्षस्य सेनाः महाक्रोधाः समागत्य तुरङ्गादिवादकाः योद्धाः युद्धं कर्तुं प्रवृत्ताः।१२७१।
स्वय्या
धूमः, ध्वजः, मनः, धवलः, धराधरसिंहः इत्यादयः राजानः महता क्रोधेन युद्धक्षेत्रं प्राप्तवन्तः
कवचं खड्गं च हस्ते गृहीत्वा सर्वमायां त्यक्त्वा कृष्णस्य पुरतः धावितवन्तः
तान् दृष्ट्वा कृष्णः बलरामं प्राह-अधुना कुरु यद् इच्छसि |
बलरामः हलं हस्ते गृहीत्वा पञ्चानां सर्वेषां शिराः छित्त्वा भूमौ क्षिपत्।1272।
दोहरा
क्रुद्धः सः सेना सह द्वौ अस्पृश्यौ जघान ।
द्वे परमसेनाविभागे सर्वे च पञ्च राजानः हताः ये एकः वा द्वौ वा जीवितौ युद्धक्षेत्रं त्यक्त्वा पलायितौ।1273।
बचित्तरनाटकस्य कृष्णावतारे सेनायाः पञ्चपरमविभागैः सह पञ्चराजानां वधः इति अध्यायस्य समाप्तिः।
अधुना द्वादशराजैः सह युद्धविषये वर्णनम् आरभ्यते
स्वय्या
द्वादश नृपाः एतां स्थितिं दृष्ट्वा महाक्रोधाः दन्तं पिष्टुं प्रवृत्ताः
ते स्वबाहुशस्त्राणि विश्वसित्वा स्वसैनिकेषु वितरन्ति स्म
ततः सर्वेषां परामर्शः कृतः
तेषां हृदयं महतीं पीडितं आसीत्, ते अवदन्, वयं युद्धं करिष्यामः, म्रियिष्यामः, संसारसागरं पारं करिष्यामः, यतः अस्माकं जीवनस्य एकः प्रशंसनीयः क्षणः अपि उत्तमः अस्ति।1274।
मनसि एतादृशं अवधारणां निर्माय ते स्थिराः भूत्वा महता सेनायाः सह श्रीकृष्णस्य अवज्ञां कृतवन्तः।
एतत् मनसि चिन्तयित्वा पर्याप्तं सेनाम् आनयन् ते आगत्य कृष्णं आव्हानं कर्तुं प्रवृत्ताः, अयं बलरामः पूर्वमेव पञ्चराजान् मारितवान् अधुना हे कृष्ण! भ्रातरं ब्रूहि अस्माभिः सह युद्धं कर्तुं,
अन्यथा त्वं अस्माभिः सह युद्धाय आगच्छसि युद्धक्षेत्रं त्यक्त्वा गृहं गच्छसि
यदि भवतः जनाः दुर्बलाः सन्ति तर्हि अस्माकं किं जीवनशक्तिः भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति ?1275.
इति वचनं श्रुत्वा सर्वे शस्त्राणि गृहीत्वा कृष्णस्य पुरतः आगताः |
तेषां आगमनसमये साहिबसिंहस्य शिरः कटितम्, सदासिंहस्य वधं कृत्वा पातितम्
सुन्दरसिंहः द्वौ अर्धौ कृत्वा ततः सजनसिंहस्य नाशं कृतवान्
समलेशसिंहः केशात् गृहीत्वा पातितः अभवत् तथा च घोरं युद्धं उत्तेजितम्।१२७६।
दोहरा