ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 श्री दसम् ग्रन्थः
पुटः - 1205
ਜਿਹ ਸਮ ਦਿਤਿ ਆਦਿਤਿ ਨ ਜਾਯੋ ॥੪॥
जिह सम दिति आदिति न जायो ॥४॥यस्य सदृशो न कश्चित् सुदेवः दैत्यः | ४.
ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥अडिगः : १.
ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਰਹੀ ਥਕਿਤ ਸੁ ਤਾਹਿ ਨਿਹਾਰਿ ਕਰਿ ॥
राज कुअरि रही थकित सु ताहि निहारि करि ॥तं दृष्ट्वा राज कुमारी स्तब्धः अभवत्
ਚਕ੍ਰਿਤ ਚਿਤ ਮਹਿ ਰਹੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰਿ ਕਰਿ ॥
चक्रित चित महि रही चरित्र बिचारि करि ॥मनसि च (एकं) चरित्रं चिन्तयन्ती सा आश्चर्यचकिता अभवत्।
ਸਖੀ ਪਠੀ ਤਿਹ ਧਾਮ ਮਿਲਨ ਕੀ ਆਸ ਕੈ ॥
सखी पठी तिह धाम मिलन की आस कै ॥तस्य गृहं प्रति दासी प्रेषिता तस्य मिलनस्य आशायाः ।
ਹੋ ਚਾਹ ਰਹੀ ਜਸ ਮੇਘ ਪਪਿਹਰਾ ਪ੍ਯਾਸ ਕੈ ॥੫॥
हो चाह रही जस मेघ पपिहरा प्यास कै ॥५॥(मनसि तस्य कृते) तादृशं चायं परिवर्तनार्थं नलीतृष्णा इव जातः। ५.
ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥द्वयम् : १.
ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਚਿਤ ਮਹਿ ਭਈ ਮਨ ਭਾਵਨ ਕਹ ਪਾਇ ॥
अति प्रसंन्य चित महि भई मन भावन कह पाइ ॥हृदयस्य मित्रं प्राप्य सा चिते अतिप्रहृष्टा आसीत्
ਸਹਚਰਿ ਕੋ ਜੁ ਦਰਦ੍ਰਿ ਥੋ ਤਤਛਿਨ ਦਿਯਾ ਮਿਟਾਇ ॥੬॥
सहचरि को जु दरद्रि थो ततछिन दिया मिटाइ ॥६॥(तस्या) दासीयाः च दारिद्र्यं, सा चिमटेन मार्जितवती। ६.
ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥चतुर्विंशतिः : १.
ਜਬ ਹੀ ਤਰੁਨਿ ਤਰੁਨ ਕੌ ਪਾਯੋ ॥
जब ही तरुनि तरुन कौ पायो ॥यदा सः राज कुमारी शाहस्य पुत्रं प्राप्तवान्
ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਿਨ ਗਰੇ ਲਗਾਯੋ ॥
भाति भाति तिन गरे लगायो ॥अतः सः तां आलिंगनेन आलिंगितवान् ।
ਰੈਨਿ ਸਗਰਿ ਰਤਿ ਕਰਤ ਬਿਹਾਨੀ ॥
रैनि सगरि रति करत बिहानी ॥सम्पूर्णरात्रौ क्रीडां कुर्वन् व्यतीतवान्
ਚਾਰਿ ਪਹਰ ਪਲ ਚਾਰ ਪਛਾਨੀ ॥੭॥
चारि पहर पल चार पछानी ॥७॥चतुर्णां प्रहरणां च दीर्घरात्रौ चतुःक्षणाः (दीर्घाः) मन्तव्याः ॥७॥
ਪਿਛਲੀ ਪਹਰ ਰਾਤ੍ਰਿ ਜਬ ਰਹੀ ॥
पिछली पहर रात्रि जब रही ॥यदा रात्रौ अन्तिमः प्रहरः अवशिष्टः आसीत्
ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਐਸੇ ਤਿਹ ਕਹੀ ॥
राज कुअरि ऐसे तिह कही ॥अथ राज कुमारी तं (शाहपुत्रं) एवं उक्तवान्।
ਹਮ ਤੁਮ ਆਵ ਨਿਕਸਿ ਦੋਊ ਜਾਵੈ ॥
हम तुम आव निकसि दोऊ जावै ॥भवन्तौ द्वौ अपि (अत्र) पलाययामः।
ਔਰ ਦੇਸ ਦੋਊ ਕਹੂੰ ਸੁਹਾਵੈ ॥੮॥
और देस दोऊ कहूं सुहावै ॥८॥उभौ च अन्यदेशं गतवन्तौ। ८.
ਤੁਹਿ ਮੁਹਿ ਕਹ ਧਨ ਕੀ ਥੁਰ ਨਾਹੀ ॥
तुहि मुहि कह धन की थुर नाही ॥अहं भवतः किमपि धनं ऋणी नास्मि।
ਤੁਮਰੀ ਚਹਤ ਕੁਸਲ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥
तुमरी चहत कुसल मन माही ॥अहं भवतः मनःशान्तिं इच्छामि।
ਯੌ ਕਹਿ ਦੁਹੂੰ ਅਧਿਕ ਧਨੁ ਲੀਨਾ ॥
यौ कहि दुहूं अधिक धनु लीना ॥इति उक्त्वा तौ बहु धनं गृहीतवन्तौ
ਔਰੇ ਦੇਸ ਪਯਾਨਾ ਕੀਨਾ ॥੯॥
औरे देस पयाना कीना ॥९॥अन्यदेशं च गतः। ९.
ਚਤੁਰਿ ਭੇਦ ਸਹਚਰਿ ਇਕ ਪਾਈ ॥
चतुरि भेद सहचरि इक पाई ॥(सः) चतुरः मुनिः रहस्यं चिन्तितवान्।
ਤਿਹ ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਦਈ ਆਗਿ ਲਗਾਈ ॥
तिह ग्रिह को दई आगि लगाई ॥तस्य गृहे अग्निः प्रज्वलितः।
ਰਨਿਯਨਿ ਰਾਨੀ ਜਰੀ ਸੁਨਾਈ ॥
रनियनि रानी जरी सुनाई ॥सः राज्ञीभ्यः राजकुमार्याः क्षयस्य विषये अवदत्
ਰੋਵਤ ਆਪੁ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਪਹਿ ਧਾਈ ॥੧੦॥
रोवत आपु न्रिपहि पहि धाई ॥१०॥सा च रुदन्ती राज्ञः समीपं गता। १०.
ਰਾਨੀ ਕਹਾ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਜਰਿ ਮਰੀ ॥
रानी कहा न्रिपहि जरि मरी ॥राजकुमारी सड़्ग इति राजानमब्रवीत्।
ਤੁਮ ਤਾ ਕੀ ਕਛੁ ਸੁਧਿ ਨ ਕਰੀ ॥
तुम ता की कछु सुधि न करी ॥भवता तस्य किमपि अवलोकनं न कृतम्।
ਅਬ ਤਿਨ ਕੇ ਚਲਿ ਅਸਤਿ ਉਠਾਵੌ ॥
अब तिन के चलि असति उठावौ ॥अधुना गत्वा तस्य भस्म उद्धृत्य
ਮਾਨੁਖ ਦੈ ਗੰਗਾ ਪਹੁਚਾਵੌ ॥੧੧॥
मानुख दै गंगा पहुचावौ ॥११॥पुरुषं च गंगां प्रेषयतु। ११.
ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਨਿ ਬਚਨ ਉਤਾਇਲ ਧਾਯੋ ॥
न्रिप सुनि बचन उताइल धायो ॥इति श्रुत्वा राजा शीघ्रं पलायितवान्
ਜਹ ਗ੍ਰਿਹ ਜਰਤ ਹੁਤੋ ਤਹ ਆਯੋ ॥
जह ग्रिह जरत हुतो तह आयो ॥यत्र च गृहं प्रज्वलितं तत्र आगतः।
ਹਹਾ ਕਰਤ ਰਾਨੀਯਹਿ ਨਿਕਾਰਹੁ ॥
हहा करत रानीयहि निकारहु ॥सः राजकुमारीं बहिः निष्कासयितव्यम् इति विलपितुं आरब्धवान्
ਜਰਤਿ ਅਗਨਿ ਤੇ ਯਾਹਿ ਉਬਾਰਹੁ ॥੧੨॥
जरति अगनि ते याहि उबारहु ॥१२॥तं च प्रज्वलितवह्नितः त्राहि। १२.
ਜਾਨੀ ਜਰੀ ਅਗਨਿ ਮਹਿ ਰਾਨੀ ॥
जानी जरी अगनि महि रानी ॥(सर्वे) ज्ञातवन्तः यत् राज कुमारी अग्निना दग्धः अस्ति।
ਉਧਲਿ ਗਈ ਮਨ ਬਿਖੈ ਨ ਆਨੀ ॥
उधलि गई मन बिखै न आनी ॥(न तु) (सा) गता इति मनसि चिन्तितम्।
ਅਧਿਕ ਸੋਕ ਮਨ ਮਾਹਿ ਬਢਾਯੋ ॥
अधिक सोक मन माहि बढायो ॥(राजा) हृदये महतीं दुःखं अनुभवति स्म
ਪ੍ਰਜਾ ਸਹਿਤ ਕਛੁ ਭੇਦ ਨ ਪਾਯੋ ॥੧੩॥
प्रजा सहित कछु भेद न पायो ॥१३॥न च कश्चित् जनसहितः वास्तविकतां अवगच्छति स्म। १३.
ਧਨਿ ਧਨਿ ਇਹ ਰਾਨੀ ਕੋ ਧਰਮਾ ॥
धनि धनि इह रानी को धरमा ॥(सर्वे एवम् वक्तुं आरब्धाः) राजकुमार्याः धर्मः धन्यः अस्ति
ਜਿਨ ਅਸਿ ਕੀਨਾ ਦੁਹਕਰਿ ਕਰਮਾ ॥
जिन असि कीना दुहकरि करमा ॥एतादृशं शूरं केन कृतम्।
ਲਜਾ ਨਿਮਿਤ ਪ੍ਰਾਨ ਦੈ ਡਾਰਾ ॥
लजा निमित प्रान दै डारा ॥सः लॉजस्य कृते स्वप्राणान् दत्तवान्।
ਜਰਿ ਕਰਿ ਮਰੀ ਨ ਰੌਰਨ ਪਾਰਾ ॥੧੪॥
जरि करि मरी न रौरन पारा ॥१४॥सा दग्धा मृता, परन्तु न क्रन्दितवती । १४.
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਉਨਹਤਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੬੯॥੫੨੪੩॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ उनहतरि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२६९॥५२४३॥अफजूं॥अत्र श्रीचरितोपख्यानस्य त्रिचरित्रस्य मन्त्री भूप साम्बदस्य २६९तमं चरित्रं समाप्तं, सर्वं शुभम्। २६९.५२४३ इति । गच्छति
ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥चतुर्विंशतिः : १.
ਮੋਰੰਗ ਦਿਸਿ ਇਕ ਰਹਤ ਨ੍ਰਿਪਾਲਾ ॥
मोरंग दिसि इक रहत न्रिपाला ॥तत्र मोरङ्गस्य (नेपालस्य पूर्वभागस्य) दिशि राजा निवसति स्म ।
ਜਾ ਕੇ ਦਿਪਤ ਤੇਜ ਕੀ ਜ੍ਵਾਲਾ ॥
जा के दिपत तेज की ज्वाला ॥तस्य उज्ज्वलः अग्निमुखः उज्ज्वलः आसीत् ।
ਪੂਰਬ ਦੇ ਤਿਹ ਨਾਰਿ ਭਣਿਜੈ ॥
पूरब दे तिह नारि भणिजै ॥तस्य भार्यायाः नाम पूरब देई (Purb Dei) आसीत् ।
ਕੋ ਅਬਲਾ ਪਟਤਰ ਤਿਹ ਦਿਜੈ ॥੧॥
को अबला पटतर तिह दिजै ॥१॥का स्त्रियाः तया (सौन्दर्यस्य) उपमा कर्तव्या (अर्थात् तस्याः सदृशः सुन्दरः कोऽपि नासीत्)?१.