केषाञ्चन उदरं विच्छिन्नं मीनारवत् पतितम्।(25)
चौपाई
दश अश्वसहस्राणि हतानि
दश अश्वसहस्राणि मृतानि विंशतिसहस्राणि गजानि च हसन्ति स्म।
एकलक्षं राजा रथादिकं नष्टम्
शतं सहस्राणि शासकाः नरसंहाराः, बहुसंख्याकाः पदातिः मृत्युक्षेत्रे प्रेषिताः च ।(२६)
दोहिरा
दुर्योधन, द्रोण (आचार्य), किर्पा, करण, राजा भूर सर्व,
ते सर्वे आधिपत्यदाहकाः, तत्र प्राप्ताः सेनाभिः सह।(27)।
सवैय्य
(ते अवदन्)'शृणु मूर्ख, वयं दरोप्दीं थेस्वयम्बरे जित्वा हरेम।'
'शूलशूलैः त्वां क्षिप्य मृत्युक्षेत्रं प्रेषयिष्यामः।'
'कुत्र धावसि रथस्थेन स्त्रिया सह ? वयं भवन्तं पलायितुं न ददामः।
'वयं निवेशयिष्यामः।' अर्जनः वा दर्योधनः वा जीविष्यति।(28)
चौपाई
ते त्वां जीवितं न मुञ्चन्ति।
'न वयं त्वां जीवितं त्यक्त्वा तव रक्तेन पृथिवीं सिक्तं करिष्यामः।'
(अद्य) रणनगरे निर्णयः भविष्यति,
'अद्य युद्धे संकल्पं करिष्यामः, पाण्डवः कैरोवः वा स्थास्यति।'(२९)
अरिल्
अर्जुनः प्रथमं करणं ('भानुज') बाणेन मारितवान्
अर्जनः प्रथमं करणं प्रति बाणं मारितवान् ततः दर्योदनं लक्ष्यं कृतवान् ।
भीमः क्रुद्धः भूत्वा भीष्मस्य (पितरस्य) बाणं निपातितवान्।
तदा भीमः वास्तविकक्रोधेन निर्वहति स्म, बाणेन च दर्योधनस्य भीषमपीतमस्य च अश्वाः।(30)
अथ बाणेन भूर्श्रवं जित्वा |
ततः, सः गोलम् आनयत् भूर सेर्व किर्पा आचार्यः अचेतनः अभवत्।
तदा हातिकरणः क्रुद्धः भूत्वा अग्रे गतः
हठः करणः पुनः उत्थाय पुनः युद्धाय प्लवमानः।(31)
(सः) अर्जुनस्य वक्षसि बाणं निपातितवान्।
सः अर्जनं प्रति एकं बाणं क्षिप्तवान्; सः संतुलनं कर्तुं न शक्तवान्, अचेतनः च अभवत् ।
ततो द्रौपतिः धनुषं बाणं च गृहीतवान् |
दारोपदी अग्रे प्लवन् धनुषं स्वीकृत्य बहवः योद्धान् विदारितवन्तः।(32)
(सः) करणस्य वक्षसि बाणं प्रहृतवान्।
एकः बाणः करणस्य वक्षःस्थले सीधा गतः अपरः दर्योधनं मारितवान्।
(ततः) भीष्मं भूर्स्रवं द्रोणाचार्यं च क्षतम् |
भीषं पीतमं, बूर् सेर्वं, द्रोणं च क्षतिग्रस्तं,दुशाशनं, किर्पां च बहूनां रथाः च नष्टाः।(33)
दोहिरा
शूराः सन्तुष्टाः आसन् किन्तु कायराः निराशाः अभवन् ।
महाबलं युद्धं प्रसृतं युद्धनृत्यं च पराकाष्ठां प्राप्तवान्।(34)
अर्री
राजहजाः नवनवाश्वाः च हताः |
एकं प्रहरं यावत् तान् नियोजयित्वा वीरतया युद्धं कृतवती ।
एतस्मिन्नन्तरे अर्जनः तं प्राप्यमानं दृष्ट्वा चेतनाम् अवाप्तवान्
धनुर्बाणैः सज्जा शत्रुसेना पलायितवती।(35)
चतुर्विंशतिः : १.
एकघण्टापर्यन्तं तान् अटन् स्थापयति स्म
परस्परं च युद्धं कृतवन्तः।
हस्ते धनुषं धारयन् अर्जन गज्यः, २.