यक्षकिन्नरस्त्रीस्तत्र विभूषिताः |
नागगन्धरबस्त्रियः गीतं गायन्ति स्म | ३३.
द्वयम् : १.
एवं तत्र (ताः) सप्त कुमार्याः राजानं वञ्चयन्ति स्म।
एषः प्रकरणः समाप्तः, अधुना अन्यः कथा प्रचलति। ३४.
ताः सौन्दर्यः राज्ञा सह परस्परं रमन्ते स्म
विचार्य च (कोकशास्त्रस्य विधयः) अनेकविधक्रीडाः अकरोत्। ३५.
अत्र श्रीचरितोपख्यानस्य त्रिचरितस्य मन्त्री भूप साम्बदस्य २५६तमस्य चरितस्य समापनम्, सर्वं शुभम्। २५६.४८२७ इति । गच्छति
चतुर्विंशतिः : १.
यत्र पुरा पुहपवती नगरी प्रफुल्लिता आसीत्
(तत्र) नील केतुः नाम महान् राजा आसीत्।
बचित्र मञ्जरी तस्य पत्नी आसीत् ।
(माना) काम देवस्य पत्नी रतिः अवतारः अस्ति। १.
तस्य पुत्र्याः नाम अलिगञ्ज मतिः आसीत्
येन चन्द्रस्य किरणजालप्रतिबिम्बं जितम् आसीत्।
तस्य अपारं तेजः वर्णयितुं न शक्यते ।
(इव दृश्यते स्म) जगदीशः स्वयमेव निर्मितवान् आसीत्। २.
तत्र कुंवरतिलकमणिः नाम राजा आसीत् ।
राज-पटः तस्मै प्रेम करोति स्म ।
(तस्याः) अतुलं सौन्दर्यं वर्णयितुं न शक्यते।
सूर्योऽपि (तस्य) प्रतिबिम्बं दृष्ट्वा भ्रान्ता भवति स्म। ३.
विजय चन्दः १.
अलीगञ्ज मतिः (तस्याः) सखीनां (बेलैः अलङ्कृतानां) दलेन सह एकं 'कुंज' (उद्यानम्) द्रष्टुं आगता ।
(तत्र) राज्ञः पारमार्थिकं रूपं दृष्ट्वा मुग्धा अभवत्, दुःखं दूरीकृत्य (मनसः)।
तस्याः सौन्दर्यं दृष्ट्वा सा हृदये लज्जालुः आसीत्, परन्तु तदपि साहसी भूत्वा सा (स्वस्य) नेत्रेण सह युद्धं कुर्वती आसीत् ।
(सा) गृहं गता, परन्तु मनः तत्रैव स्थितः, नष्टद्यूतक इव (धनरूपं मनः तत्रैव स्थितम्) ४.
(तत्) सुन्दरी गृहं गत्वा एकां सखीं निमिषेण आहूतवती।
दत्त्वा (तस्मै) बहु धनं बहुविधं च व्याख्यातवान्।
(तस्य) पादयोः पतित्वा याच्य बाहुयुग्मे हस्तौ स्थापयित्वा महान् शब्दान् कृतवान्।
मित्रं देहि मे अन्यथा न प्राप्स्यामि । मम मनसि यत् आसीत् तत् मया भवद्भ्यः कथितम्। ५.
हे सखी ! अहं जागृत्य बन्ने प्रसारयिष्यामि, भूषणं च उद्धृत्य विभूति (धूमभस्म) विष्ठाम् आदाय च करिष्यामि।
देहं कुङ्कुमवस्त्रेण मलं हस्ते धारयिष्यामि ।
चक्षुषः पुतलीनां पात्राणि (पात्राणि, खपर्) (करिष्यति), अहं च तं द्रष्टुम् (यथा प्रतिगृह्य) याचयिष्यामि।
मम शरीरं न म्रियते चेदपि वयः न्यूनीभवति, परन्तु तादृशेषु कालेषु अपि (अहं) न विमोचयिष्यामि। ६.
एकतः कोटयः मयूराः जल्पन्ति अपरतः कोकिलाः काकाः च क्रन्दन्ति ।
मण्डूकाः (दि ट्रान् ट्रान्) हृदयं दहति। जलस्रोतः विकल्पाभ्यां पृथिव्यां पतति।
शलभाः हृदयं विदारयन्ति विद्युद्ज्वलन्ति च कीर्पानवत् |
प्रियस्य (किन्तु प्रियस्य) आगमनस्य आशा अस्ति इति कारणेन (मम) प्राणः रक्षितः अस्ति।7.
अडिगः : १.
यदा स मुनिः कुमारीं दृष्ट्वा अतिविक्षिप्तम् |
ततः सः हसन् कर्णेन सह सम्भाषितवान्
तत् इदानीं तस्मै धूर्तं दूतं प्रेषयतु
तथा कुंवर तिलक मणि से रहस्य पूछें। ८.
(कुमारी) एतादृशं प्रियं वार्तालापं श्रुत्वा प्रसन्नः अभवत्
विरहग्निश्च कुमारीहृदये प्रज्वलितः |
चतुरा सखी आहूता मित्राय प्रेषिता |
(अथ च प्रेषितः कथयन्) हे हृदयप्रकरणं विदुः! मम बहुमूल्यं निधिं धारयतु (रक्षतु इति अर्थः) 9.
द्वयम् : १.