श्री दसम् ग्रन्थः

पुटः - 595


ਅਬੂਝ ਓਰਿ ਧਾਵਹੀ ਬਨਾਇ ਸੈਨ ਏਕਠੀਂ ॥੪੪੦॥
अबूझ ओरि धावही बनाइ सैन एकठीं ॥४४०॥

निरन्तरयुद्धं कृत्वा स्वसैन्यसङ्ग्रहं कृत्वा पतन्ति, तत्र तत्र विविधदिशि धावन्ति।४४०।

ਸੰਗੀਤ ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
संगीत भुजंग प्रयात छंद ॥

संगीत भुजंग प्रयात स्तंजा

ਕਾਗੜਦੰ ਕੋਪਾ ਰਾਗੜਦੰ ਰਾਜਾ ॥
कागड़दं कोपा रागड़दं राजा ॥

राजा (संभलस्य) क्रुद्धः भवति।

ਘਾਗੜਦੰ ਘੋਰੇ ਬਾਗੜਦੰ ਬਾਜਾ ॥
घागड़दं घोरे बागड़दं बाजा ॥

अलार्मः ध्वनितवान् अस्ति।

ਫਾਗੜਦੰ ਫੀਲੰ ਛਾਗੜਦੰ ਛੂਟੇ ॥
फागड़दं फीलं छागड़दं छूटे ॥

गजाः पलायिताः सन्ति।

ਸਾਗੜਦੰ ਸੂਰੰ ਜਾਗੜਦੰ ਜੂਟੇ ॥੪੪੧॥
सागड़दं सूरं जागड़दं जूटे ॥४४१॥

राजा कम्पितः, घोराः युद्धदुन्दुभिः ध्वनितवन्तः, गजाः नियन्त्रणात् बहिः गतवन्तः, योद्धाः परस्परं युद्धं कृतवन्तः।४४१।

ਬਾਗੜਦੰ ਬਾਜੇ ਨਾਗੜਦੰ ਨਗਾਰੇ ॥
बागड़दं बाजे नागड़दं नगारे ॥

घण्टाः ध्वनिन्ते।

ਜਾਗੜਦੰ ਜੋਧਾ ਮਾਗੜਦੰ ਮਾਰੇ ॥
जागड़दं जोधा मागड़दं मारे ॥

योद्धाः 'ताडित-ताडनम्' इति वदन्ति।

ਡਾਗੜਦੰ ਡਿਗੇ ਖਾਗੜਦੰ ਖੂਨੀ ॥
डागड़दं डिगे खागड़दं खूनी ॥

रक्तमार्गाः (योद्धाः) पतन्ति।

ਚਾਗੜਦੰ ਚਉਪੈ ਦਾਗੜਦੰ ਦੂਨੀ ॥੪੪੨॥
चागड़दं चउपै दागड़दं दूनी ॥४४२॥

तुरङ्गाः ध्वनिताः योद्धाः च हताः, रक्ता योद्धवः पतिताः, तेषां उत्साहः द्विगुणः अभवत्।४४२।

ਹਾਗੜਦੰ ਹਸੇ ਸਾਗੜਦੰ ਸਿਧੰ ॥
हागड़दं हसे सागड़दं सिधं ॥

सिद्ध (युद्धं दृष्ट्वा जनाः हसन्ति)।

ਭਾਗੜਦੰ ਭਾਜੇ ਬਾਗੜਦੰ ਬ੍ਰਿਧੰ ॥
भागड़दं भाजे बागड़दं ब्रिधं ॥

महायोधाः ('बृधाम्') पलायन्ते।

ਛਾਗੜਦੰ ਛੁਟੇ ਤਾਗੜਦੰ ਤੀਰੰ ॥
छागड़दं छुटे तागड़दं तीरं ॥

बाणाः मुक्ताः आगच्छन्ति।

ਜਾਗੜਦੰ ਜੁਟੇ ਬਾਗੜਦੰ ਬੀਰੰ ॥੪੪੩॥
जागड़दं जुटे बागड़दं बीरं ॥४४३॥

निपुणाः हसन्ति योद्धा समूहाः पलायिताः, बाणाः विसर्जिताः, योद्धाः परस्परं युद्धं कृतवन्तः।४४३।

ਕਾਗੜਦੰ ਕੁਹਕੇ ਬਾਗੜਦੰ ਬਾਣੰ ॥
कागड़दं कुहके बागड़दं बाणं ॥

बाणाः 'कुः कुः' इति गच्छन्ति।

ਫਾਗੜਦੰ ਫਰਕੇ ਨਾਗੜਦੰ ਨਿਸਾਣੰ ॥
फागड़दं फरके नागड़दं निसाणं ॥

ध्वजाः तरङ्गिताः भवन्ति।

ਬਾਗੜਦੰ ਬਾਜੀ ਭਾਗੜਦੰ ਭੇਰੀ ॥
बागड़दं बाजी भागड़दं भेरी ॥

घण्टाः ध्वनिन्ते।

ਸਾਗੜਦੰ ਸੈਣੰ ਫਾਗੜਦੰ ਫੇਰੀ ॥੪੪੪॥
सागड़दं सैणं फागड़दं फेरी ॥४४४॥

तत्र बाणध्वनिः तुरहीनादः, केतलीवाद्यः, सेनाः च भ्रमन्ति स्म।४४४।

ਭਾਗੜਦੰ ਭੀਰੰ ਕਾਗੜਦੰ ਕੰਪੈ ॥
भागड़दं भीरं कागड़दं कंपै ॥

द्राकुल जनाः कम्पन्ते।

ਮਾਗੜਦੰ ਮਾਰੇ ਜਾਗੜਦੰ ਜੰਪੈ ॥
मागड़दं मारे जागड़दं जंपै ॥

हता (तोबा टोबा) दृश्यन्ते।

ਛਾਗੜਦੰ ਛਪ੍ਰੰ ਭਾਗੜਦੰ ਭਾਜੇ ॥
छागड़दं छप्रं भागड़दं भाजे ॥

शीघ्रं धावतु

ਚਾਗੜਦੰ ਚਿਤੰ ਲਾਗੜਦੰ ਲਾਜੇ ॥੪੪੫॥
चागड़दं चितं लागड़दं लाजे ॥४४५॥

कायराः कम्पिताः युद्धक्षेत्रे हताः, बहवः शीघ्रं पलायिताः, मनसि लज्जाम् अनुभवन्ति स्म। ४४५ इति ।

ਛਾਗੜਦੰ ਛੋਰਿਓ ਰਾਗੜਦੰ ਰਾਜੰ ॥
छागड़दं छोरिओ रागड़दं राजं ॥

(कल्किः सम्भलराजं मुक्तवान्)।

ਸਾਗੜਦੰ ਸੈਣੰ ਭਾਗੜਦੰ ਭਾਜਾ ॥
सागड़दं सैणं भागड़दं भाजा ॥

(तस्य) सेना पलायिता अस्ति।