श्री दसम् ग्रन्थः

पुटः - 321


ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥

स्वय्या

ਬਾਹਨਿ ਸਿੰਘ ਭੁਜਾ ਅਸਟਾ ਜਿਹ ਚਕ੍ਰ ਤ੍ਰਿਸੂਲ ਗਦਾ ਕਰ ਮੈ ॥
बाहनि सिंघ भुजा असटा जिह चक्र त्रिसूल गदा कर मै ॥

सिंहः तव वाहनम् अष्टभुज देवि! चक्रं शूलं गदा च भवतः हस्ते अस्ति

ਬਰਛੀ ਸਰ ਢਾਲ ਕਮਾਨ ਨਿਖੰਗ ਧਰੇ ਕਟਿ ਜੋ ਬਰ ਹੈ ਬਰਮੈ ॥
बरछी सर ढाल कमान निखंग धरे कटि जो बर है बरमै ॥

खड्गं बाणकवचं च धनुषं कटिस्थं च कटिम्

ਗੁਪੀਆ ਸਭ ਸੇਵ ਕਰੈ ਤਿਹ ਕੀ ਚਿਤ ਦੈ ਤਿਹ ਮੈ ਹਿਤੁ ਕੈ ਹਰਿ ਮੈ ॥
गुपीआ सभ सेव करै तिह की चित दै तिह मै हितु कै हरि मै ॥

सर्वे गोपीः देवीं पूजयन्ति, कृष्णकामं मनसि कृत्वा

ਪੁਨਿ ਅਛਤ ਧੂਪ ਪੰਚਾਮ੍ਰਿਤ ਦੀਪ ਜਗਾਵਤ ਹਾਰ ਡਰੈ ਗਰ ਮੈ ॥੨੮੬॥
पुनि अछत धूप पंचाम्रित दीप जगावत हार डरै गर मै ॥२८६॥

गन्धधूपं पञ्चामृतं च मृत्तिकादीपं प्रज्वालयन्ति, तस्याः कण्ठे पुष्पमालानि स्थापयन्ति।।२८६

ਕਬਿਤੁ ॥
कबितु ॥

कबिट्

ਤੋਹੀ ਕੋ ਸੁਨੈ ਹੈ ਜਾਪ ਤੇਰੋ ਹੀ ਜਪੈ ਹੈ ਧਿਆਨ ਤੇਰੋ ਹੀ ਧਰੈ ਹੈ ਨ ਜਪੈ ਹੈ ਕਾਹੂੰ ਆਨ ਕੋ ॥
तोही को सुनै है जाप तेरो ही जपै है धिआन तेरो ही धरै है न जपै है काहूं आन को ॥

हे मातः ! वयं त्वां शृणोमः, तव नाम पुनः पुनः वदामः, अन्यं न स्मरामः

ਤੇਰੋ ਗੁਨ ਗੈ ਹੈ ਹਮ ਤੇਰੇ ਹੀ ਕਹੈ ਹੈ ਫੂਲ ਤੋਹੀ ਪੈ ਡਰੈ ਹੈ ਸਭ ਰਾਖੈ ਤੇਰੇ ਮਾਨ ਕੋ ॥
तेरो गुन गै है हम तेरे ही कहै है फूल तोही पै डरै है सभ राखै तेरे मान को ॥

तव स्तुतिं गायामः पुष्पाणि च त्वां सम्मानये ।।

ਜੈਸੇ ਬਰੁ ਦੀਨੋ ਹਮੈ ਹੋਇ ਕੈ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਪਾਛੈ ਤੈਸੇ ਬਰ ਦੀਜੈ ਹਮੈ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੁਰ ਗ੍ਯਾਨ ਕੋ ॥
जैसे बरु दीनो हमै होइ कै प्रसंनि पाछै तैसे बर दीजै हमै कान्रह सुर ग्यान को ॥

वरप्रकारः त्वया पूर्वं दत्तः, तथैव कृष्णविषये अन्यं वरं प्रयच्छ

ਦੀਜੀਐ ਬਿਭੂਤਿ ਕੈ ਬਨਾਸਪਤੀ ਦੀਜੈ ਕੈਧੋ ਮਾਲਾ ਦੀਜੈ ਮੋਤਿਨ ਕੈ ਮੁੰਦ੍ਰਾ ਦੀਜੈ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੋ ॥੨੮੭॥
दीजीऐ बिभूति कै बनासपती दीजै कैधो माला दीजै मोतिन कै मुंद्रा दीजै कान्रह को ॥२८७॥

यदि कृष्णं दातुं न शक्यते तर्हि भस्मं (अस्माकं शरीरस्य लेपनार्थं), कण्ठे स्थापनीयं कान्तिं (हारं) कर्णस्य कृते वलयानि च ददातु यथा वयं म

ਦੇਵੀ ਬਾਚ ॥
देवी बाच ॥

देव्याः वाक् : १.

ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥

स्वय्या

ਤੋ ਹਸ ਬਾਤ ਕਹੀ ਦੁਰਗਾ ਹਮ ਤੋ ਤੁਮ ਕੋ ਹਰਿ ਕੋ ਬਰੁ ਦੈ ਹੈ ॥
तो हस बात कही दुरगा हम तो तुम को हरि को बरु दै है ॥

अथ दुर्गा हसन् उवाच मया भवद्भ्यः सर्वेभ्यः कृष्णवरदानम्

ਹੋਹੁ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਸਭੈ ਮਨ ਮੈ ਤੁਮ ਸਤ ਕਹਿਯੋ ਨਹੀ ਝੂਠ ਕਹੈ ਹੈ ॥
होहु प्रसंनि सभै मन मै तुम सत कहियो नही झूठ कहै है ॥

भवन्तः सर्वे प्रसन्नाः तिष्ठन्तु, यतः मया सत्यं उक्तं, अनृतं न उक्तम्

ਕਾਨਹਿ ਕੋ ਸੁਖ ਹੋ ਤੁਮ ਕੋ ਹਮ ਸੋ ਸੁਖ ਸੋ ਅਖੀਆ ਭਰਿ ਲੈ ਹੈ ॥
कानहि को सुख हो तुम को हम सो सुख सो अखीआ भरि लै है ॥

कृष्णः भवतः कृते आरामः भविष्यति तथा च त्वां n आरामं दृष्ट्वा मम नेत्राणि आरामेन पूरितानि भविष्यन्ति

ਜਾਹੁ ਕਹਿਯੋ ਸਭ ਹੀ ਤੁਮ ਡੇਰਨ ਕਾਲ੍ਰਹ ਵਹੈ ਬਰੁ ਕੋ ਤੁਮ ਪੈ ਹੈ ॥੨੮੮॥
जाहु कहियो सभ ही तुम डेरन काल्रह वहै बरु को तुम पै है ॥२८८॥

भवन्तः सर्वे गृहं गच्छन्तु कृष्णः सर्वेषां विवाहं करिष्यति।२८८।

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ਦੋਹਰਾ ॥
कबियो बाच दोहरा ॥

कवि का भाषण : दोहरा

ਹ੍ਵੈ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਸਭ ਬ੍ਰਿਜ ਬਧੂ ਤਿਹ ਕੋ ਸੀਸ ਨਿਵਾਇ ॥
ह्वै प्रसंन्य सभ ब्रिज बधू तिह को सीस निवाइ ॥

(एतच्छ्रुत्वा) सर्वा ब्रजभूमिस्त्रीः प्रणम्य प्रणम्य (देवीम्) प्रसन्नाः।

ਪਰਿ ਪਾਇਨ ਕਰਿ ਬੇਨਤੀ ਚਲੀ ਗ੍ਰਿਹਨ ਕੌ ਧਾਇ ॥੨੮੯॥
परि पाइन करि बेनती चली ग्रिहन कौ धाइ ॥२८९॥

ब्रजयुवतीः सर्वे प्रसन्नाः शिरसा प्रणम्य देवीपादस्पृश्य स्वगृहं जग्मुः ॥२८९॥

ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥

स्वय्या

ਆਪਸ ਮੈ ਕਰ ਜੋਰਿ ਸਭੈ ਗੁਪੀਆ ਚਲਿ ਧਾਮ ਗਈ ਹਰਖਾਨੀ ॥
आपस मै कर जोरि सभै गुपीआ चलि धाम गई हरखानी ॥

सर्वे गोपीः परस्परं हस्तं गृहीत्वा सुखं मनसि कृत्वा स्वगृहं गतवन्तः

ਰੀਝ ਦਯੋ ਹਮ ਕੋ ਦੁਰਗਾ ਬਰੁ ਸ੍ਯਾਮ ਚਲੀ ਕਹਤੀ ਇਹ ਬਾਨੀ ॥
रीझ दयो हम को दुरगा बरु स्याम चली कहती इह बानी ॥

ते सर्वे एवम् वदन्ति स्म यत् दुर्गा प्रसन्ना भूत्वा अस्मान् सर्वेभ्यः कृष्णं वरत्वेन दत्तवती

ਆਨੰਦ ਮਤ ਭਰੀ ਮਦ ਸੋ ਸਭ ਸੁੰਦਰ ਧਾਮਨ ਕੋ ਨਿਜਕਾਨੀ ॥
आनंद मत भरी मद सो सभ सुंदर धामन को निजकानी ॥

अनेन च आनन्देन पूरिताः सर्वे ताः सुन्दरीः स्वगृहं प्राप्तवन्तः,

ਦਾਨ ਦਯੋ ਦਿਜਹੂੰ ਬਹੁਤਿਯੋ ਮਨ ਇਛਤ ਹੈ ਹਰਿ ਹੋ ਹਮ ਜਾਨੀ ॥੨੯੦॥
दान दयो दिजहूं बहुतियो मन इछत है हरि हो हम जानी ॥२९०॥

ब्राह्मणेभ्यः दानं प्रचुरं दत्तवन्तः, यतः तेषां कृष्णं हृदयेन इष्टम्।।290।।