ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 श्री दसम् ग्रन्थः
पुटः - 127
ਸੋਹਨ ਸੰਜਾ ਬਾਗੜਾ ਜਣੁ ਲਗੇ ਫੁਲ ਅਨਾਰ ਕਉ ॥
सोहन संजा बागड़ा जणु लगे फुल अनार कउ ॥बाणाग्राणि कवचे प्रविश्य दाडिमवृक्षेषु पुष्पाणि इव।
ਗੁਸੇ ਆਈ ਕਾਲਕਾ ਹਥਿ ਸਜੇ ਲੈ ਤਰਵਾਰ ਕਉ ॥
गुसे आई कालका हथि सजे लै तरवार कउ ॥क्रुद्धा काली देवी दक्षिणहस्ते खड्गं धारयन्
ਏਦੂ ਪਾਰਉ ਓਤ ਪਾਰ ਹਰਨਾਕਸਿ ਕਈ ਹਜਾਰ ਕਉ ॥
एदू पारउ ओत पार हरनाकसि कई हजार कउ ॥अस्मात् क्षेत्रान्तात् परं यावत् दानवसहस्राणि (हिरानयकशिपस्) नाशयत् ।
ਜਿਣ ਇਕਾ ਰਹੀ ਕੰਧਾਰ ਕਉ ॥
जिण इका रही कंधार कउ ॥केवलं सैन्यं जित्वा अस्ति
ਸਦ ਰਹਮਤ ਤੇਰੇ ਵਾਰ ਕਉ ॥੪੯॥
सद रहमत तेरे वार कउ ॥४९॥हे देवि ! अश्म, अश्म तव प्रहाराय।४९।
ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥पौरि
ਦੁਹਾਂ ਕੰਧਾਰਾਂ ਮੁਹਿ ਜੁੜੇ ਸਟ ਪਈ ਜਮਧਾਣ ਕਉ ॥
दुहां कंधारां मुहि जुड़े सट पई जमधाण कउ ॥पुरुषमहिषचर्मणा आवृतं तुरही यमवाहनं ताडितं सैन्यद्वयं च परस्परं सम्मुखीकृतम्।
ਤਦ ਖਿੰਗ ਨਸੁੰਭ ਨਚਾਇਆ ਡਾਲ ਉਪਰਿ ਬਰਗਸਤਾਣ ਕਉ ॥
तद खिंग नसुंभ नचाइआ डाल उपरि बरगसताण कउ ॥अथ निसुम्भः काष्ठकवचं पृष्ठे स्थापयित्वा अश्वं नृत्यं कृतवान्।
ਫੜੀ ਬਿਲੰਦ ਮਗਾਇਉਸ ਫੁਰਮਾਇਸ ਕਰਿ ਮੁਲਤਾਨ ਕਉ ॥
फड़ी बिलंद मगाइउस फुरमाइस करि मुलतान कउ ॥सा महत् धनुषं धारयति स्म, यत् मुसलतानतः आदेशेन आनेतुं प्रेरितम् आसीत् ।
ਗੁਸੇ ਆਈ ਸਾਹਮਣੇ ਰਣ ਅੰਦਰਿ ਘਤਣ ਘਾਣ ਕਉ ॥
गुसे आई साहमणे रण अंदरि घतण घाण कउ ॥सा क्रोधेन पुरतः आगता रणक्षेत्रं रक्तमेदपङ्केन पूरयितुं ।
ਅਗੈ ਤੇਗ ਵਗਾਈ ਦੁਰਗਸਾਹ ਬਢ ਸੁੰਭਨ ਬਹੀ ਪਲਾਣ ਕਉ ॥
अगै तेग वगाई दुरगसाह बढ सुंभन बही पलाण कउ ॥दुर्गा तस्याः पुरतः खड्गं प्रहृत्य राक्षसराजं छिनत्ति, अश्वकाष्ठेन प्रविष्टा।
ਰੜਕੀ ਜਾਇ ਕੈ ਧਰਤ ਕਉ ਬਢ ਪਾਖਰ ਬਢ ਕਿਕਾਣ ਕਉ ॥
रड़की जाइ कै धरत कउ बढ पाखर बढ किकाण कउ ॥ततः परं प्रविश्य काष्ठकवचं अश्वं च छित्त्वा पृथिवीं प्रहृतवान् ।
ਬੀਰ ਪਲਾਣੋ ਡਿਗਿਆ ਕਰਿ ਸਿਜਦਾ ਸੁੰਭ ਸੁਜਾਣ ਕਉ ॥
बीर पलाणो डिगिआ करि सिजदा सुंभ सुजाण कउ ॥महावीरः (निसुम्भः) अश्वकाष्ठात् पतितः, सुम्भं धीमतां नमस्कृत्य।
ਸਾਬਾਸ ਸਲੋਣੇ ਖਾਣ ਕਉ ॥
साबास सलोणे खाण कउ ॥जय, अश्म, विनसो प्रमुखाय (खान)।
ਸਦਾ ਸਾਬਾਸ ਤੇਰੇ ਤਾਣ ਕਉ ॥
सदा साबास तेरे ताण कउ ॥जय, अश्म, नित्यं तव बलं प्रति।
ਤਾਰੀਫਾਂ ਪਾਨ ਚਬਾਣ ਕਉ ॥
तारीफां पान चबाण कउ ॥ताम्बूलचर्वणार्थं स्तुतिः क्रियते ।
ਸਦ ਰਹਮਤ ਕੈਫਾਂ ਖਾਨ ਕਉ ॥
सद रहमत कैफां खान कउ ॥जय, जय तव व्यसनं।
ਸਦ ਰਹਮਤ ਤੁਰੇ ਨਚਾਣ ਕਉ ॥੫੦॥
सद रहमत तुरे नचाण कउ ॥५०॥अश्मशः, तव अश्वनियन्त्रणाय।५०।
ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥पौरि
ਦੁਰਗਾ ਅਤੈ ਦਾਨਵੀ ਗਹ ਸੰਘਰਿ ਕਥੇ ॥
दुरगा अतै दानवी गह संघरि कथे ॥दुर्गा राक्षसाश्च तुरिकां वादयन्ति स्म, विलक्षणे युद्धे |
ਓਰੜ ਉਠੇ ਸੂਰਮੇ ਆਇ ਡਾਹੇ ਮਥੇ ॥
ओरड़ उठे सूरमे आइ डाहे मथे ॥योद्धा बहुसंख्येन समुत्पन्ना युद्धाय आगताः |
ਕਟ ਤੁਫੰਗੀ ਕੈਬਰੀ ਦਲ ਗਾਹਿ ਨਿਕਥੇ ॥
कट तुफंगी कैबरी दल गाहि निकथे ॥ते बन्दुकबाणैः (शत्रून्) नाशार्थं बलानि पदातितुम् आगताः।
ਦੇਖਣਿ ਜੰਗ ਫਰੇਸਤੇ ਅਸਮਾਨੋ ਲਥੇ ॥੫੧॥
देखणि जंग फरेसते असमानो लथे ॥५१॥देवदूताः युद्धं द्रष्टुं आकाशात् (पृथिवीम्) अवतरन्ति।51।
ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥पौरि
ਦੋਹਾਂ ਕੰਧਾਰਾਂ ਮੁਹ ਜੁੜੇ ਦਲ ਘੁਰੇ ਨਗਾਰੇ ॥
दोहां कंधारां मुह जुड़े दल घुरे नगारे ॥सेनायां तुरहीनादौ बलौ परस्परं सम्मुखौ ।
ਓਰੜ ਆਏ ਸੂਰਮੇ ਸਿਰਦਾਰ ਅਣਿਆਰੇ ॥
ओरड़ आए सूरमे सिरदार अणिआरे ॥मुख्याः शूराश्च क्षेत्रे डुलन्ति स्म |
ਲੈ ਕੇ ਤੇਗਾਂ ਬਰਛੀਆਂ ਹਥਿਆਰ ਉਭਾਰੇ ॥
लै के तेगां बरछीआं हथिआर उभारे ॥खड्गखड्गसहितानि शस्त्राणि उत्थापितवन्तः।
ਟੋਪ ਪਟੇਲਾ ਪਾਖਰਾਂ ਗਲਿ ਸੰਜ ਸਵਾਰੇ ॥
टोप पटेला पाखरां गलि संज सवारे ॥शिरसि शिरस्त्राणैः, कण्ठे कवचैः च मेखलाभिः अश्वैः सह अलङ्कृताः।
ਲੈ ਕੇ ਬਰਛੀ ਦੁਰਗਸਾਹ ਬਹੁ ਦਾਨਵ ਮਾਰੇ ॥
लै के बरछी दुरगसाह बहु दानव मारे ॥दुर्गा खड्गं धारयन्, बहु राक्षसान् हत्वा।
ਚੜੇ ਰਥੀ ਗਜ ਘੋੜਿਈ ਮਾਰ ਭੁਇ ਤੇ ਡਾਰੇ ॥
चड़े रथी गज घोड़िई मार भुइ ते डारे ॥रथगजश्वारूढान् वृत्ताभ्यां हत्वा क्षिपत् ।
ਜਣੁ ਹਲਵਾਈ ਸੀਖ ਨਾਲ ਵਿੰਨ੍ਹ ਵੜੇ ਉਤਾਰੇ ॥੫੨॥
जणु हलवाई सीख नाल विंन्ह वड़े उतारे ॥५२॥इदं दृश्यते यत् मिष्टान्नेन भूमिगतनाडीनां लघुगोलपिष्टकानि पच्यन्ते, तान् शूलेन विदारयन्।५२।
ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥पौरि
ਦੁਹਾਂ ਕੰਧਾਰਾਂ ਮੁਹਿ ਜੁੜੇ ਨਾਲ ਧਉਸਾ ਭਾਰੀ ॥
दुहां कंधारां मुहि जुड़े नाल धउसा भारी ॥बृहद्तुरहीनादना सह उभौ बलौ परस्परं सम्मुखौ आस्ताम् ।
ਲਈ ਭਗਉਤੀ ਦੁਰਗਸਾਹ ਵਰ ਜਾਗਨ ਭਾਰੀ ॥
लई भगउती दुरगसाह वर जागन भारी ॥दुर्गा खड्गं प्रसारितवती महादीप्ताग्नि इव
ਲਾਈ ਰਾਜੇ ਸੁੰਭ ਨੋ ਰਤੁ ਪੀਐ ਪਿਆਰੀ ॥
लाई राजे सुंभ नो रतु पीऐ पिआरी ॥सा सुम्भं नृपं प्रहृत्य रुधिरं पिबति रम्यं शस्त्रम् |
ਸੁੰਭ ਪਾਲਾਣੋ ਡਿਗਿਆ ਉਪਮਾ ਬੀਚਾਰੀ ॥
सुंभ पालाणो डिगिआ उपमा बीचारी ॥सुम्भः काष्ठात् पतितः यस्य कृते निम्नलिखित उपमा चिन्तितम् अस्ति।
ਡੁਬ ਰਤੂ ਨਾਲਹੁ ਨਿਕਲੀ ਬਰਛੀ ਦੁਧਾਰੀ ॥
डुब रतू नालहु निकली बरछी दुधारी ॥तद् द्विधातुः खड्गः रुधिरलिप्तः यः निर्गतः (सुम्भस्य शरीरात्)।
ਜਾਣ ਰਜਾਦੀ ਉਤਰੀ ਪੈਨ ਸੂਹੀ ਸਾਰੀ ॥੫੩॥
जाण रजादी उतरी पैन सूही सारी ॥५३॥इव दृश्यते यत् राजकुमारी स्वस्य मञ्चात् अवतरति, रक्तसाडी धारयति।५३।
ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥पौरि
ਦੁਰਗਾ ਅਤੈ ਦਾਨਵੀ ਭੇੜ ਪਇਆ ਸਬਾਹੀਂ ॥
दुरगा अतै दानवी भेड़ पइआ सबाहीं ॥दुर्गा-दानवयोः युद्धं प्रात: प्रारब्धम् ।
ਸਸਤ੍ਰ ਪਜੂਤੇ ਦੁਰਗਸਾਹ ਗਹ ਸਭਨੀਂ ਬਾਹੀਂ ॥
ससत्र पजूते दुरगसाह गह सभनीं बाहीं ॥दुर्गा स्वायुधानि सर्वबाहुषु दृढतया धारयति स्म |
ਸੁੰਭ ਨਿਸੁੰਭ ਸੰਘਾਰਿਆ ਵਥ ਜੇਹੇ ਸਾਹੀਂ ॥
सुंभ निसुंभ संघारिआ वथ जेहे साहीं ॥सुम्भं निसुम्भं च सर्वद्रव्यस्वामिनौ ।
ਫਉਜਾਂ ਰਾਕਸਿ ਆਰੀਆਂ ਦੇਖਿ ਰੋਵਨਿ ਧਾਹੀਂ ॥
फउजां राकसि आरीआं देखि रोवनि धाहीं ॥इति दृष्ट्वा राक्षसानां असहायः कटुबलाः रुदन्ति ।
ਮੁਹਿ ਕੁੜੂਚੇ ਘਾਹ ਦੇ ਛਡ ਘੋੜੇ ਰਾਹੀਂ ॥
मुहि कुड़ूचे घाह दे छड घोड़े राहीं ॥तेषां पराजयं स्वीकृत्य (तृणानां तृणानि मुखं स्थापयित्वा), तेषां अश्वान् मार्गे त्यक्त्वा
ਭਜਦੇ ਹੋਏ ਮਾਰੀਅਨ ਮੁੜ ਝਾਕਨ ਨਾਹੀਂ ॥੫੪॥
भजदे होए मारीअन मुड़ झाकन नाहीं ॥५४॥हन्ति, पलायन्ते, पश्चात्तापं विना।54।
ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥पौरि
ਸੁੰਭ ਨਿਸੁੰਭ ਪਠਾਇਆ ਜਮ ਦੇ ਧਾਮ ਨੋ ॥
सुंभ निसुंभ पठाइआ जम दे धाम नो ॥सुम्भं निसुम्भं च यमनिवासं प्रति प्रेषितम् |
ਇੰਦ੍ਰ ਸਦ ਬੁਲਾਇਆ ਰਾਜ ਅਭਿਸੇਖ ਨੋ ॥
इंद्र सद बुलाइआ राज अभिसेख नो ॥इन्द्रश्च तस्य मुकुटं कृत्वा आहूतः।
ਸਿਰ ਪਰ ਛਤ੍ਰ ਫਿਰਾਇਆ ਰਾਜੇ ਇੰਦ੍ਰ ਦੈ ॥
सिर पर छत्र फिराइआ राजे इंद्र दै ॥इन्द्रराजस्य शिरसि वितानं धारितम् आसीत् ।
ਚਉਦਹ ਲੋਕਾਂ ਛਾਇਆ ਜਸੁ ਜਗਮਾਤ ਦਾ ॥
चउदह लोकां छाइआ जसु जगमात दा ॥चतुर्दशलोकेषु प्रसृता विश्वमातुः स्तुतिः ।
ਦੁਰਗਾ ਪਾਠ ਬਣਾਇਆ ਸਭੇ ਪਉੜੀਆਂ ॥
दुरगा पाठ बणाइआ सभे पउड़ीआं ॥अस्य दुर्गापाठस्य (The text about the exploits of Durga) सर्वे पौरीः (पद्याः) रचिताः सन्ति
ਫੇਰ ਨ ਜੂਨੀ ਆਇਆ ਜਿਨ ਇਹ ਗਾਇਆ ॥੫੫॥
फेर न जूनी आइआ जिन इह गाइआ ॥५५॥स च गायति, न पुनर्जन्म करिष्यति।।55।।
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥भगवान् एकः एव सः सच्चिदानन्दगुरुप्रसादेन प्राप्तुं शक्यते।
ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
स्री भगउती जी सहाइ ॥भगवान् (श्रीभगौती जी आदिमाता नाम्ना प्रसिद्ध आदि भगवान) सहायक हो।
ਅਥ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਬੋਧ ਗ੍ਰੰਥ ਲਿਖ੍ਯਤੇ ॥
अथ गिआन प्रबोध ग्रंथ लिख्यते ॥एवं ज्ञान प्रबोध (Unforldment of Knowledge) इति पुस्तकस्य लेखनं क्रियते।
ਪਾਤਿਸਾਹੀ ੧੦ ॥
पातिसाही १० ॥दशम सार्वभौम (गुरु) के ज्ञान प्रबोध।
ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥ ਤ੍ਵਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
भुजंग प्रयात छंद ॥ त्वप्रसादि ॥भुजंग प्रायात् स्तंजा तव कृपा से।
ਨਮੋ ਨਾਥ ਪੂਰੇ ਸਦਾ ਸਿਧ ਕਰਮੰ ॥
नमो नाथ पूरे सदा सिध करमं ॥नमस्ते नमस्ते, हे परिपूर्णेश्वर! त्वं सिद्धकर्मणां कर्ता असि।
ਅਛੇਦੀ ਅਭੇਦੀ ਸਦਾ ਏਕ ਧਰਮੰ ॥
अछेदी अभेदी सदा एक धरमं ॥अप्रशंसनी अविवेकी नित्यं एकानुशासनस्य असि।
ਕਲੰਕੰ ਬਿਨਾ ਨਿਹਕਲੰਕੀ ਸਰੂਪੇ ॥
कलंकं बिना निहकलंकी सरूपे ॥निर्दोषोऽसि त्वं निर्विघ्नसत्त्व |
ਅਛੇਦੰ ਅਭੇਦੰ ਅਖੇਦੰ ਅਨੂਪੇ ॥੧॥
अछेदं अभेदं अखेदं अनूपे ॥१॥अविजयः अरहस्यमहता अतुलः प्रभुः ॥१॥
ਨਮੋ ਲੋਕ ਲੋਕੇਸ੍ਵਰੰ ਲੋਕ ਨਾਥੇ ॥
नमो लोक लोकेस्वरं लोक नाथे ॥नमोऽस्तु ते जनेश्वराय सर्वगुरवे |
ਸਦੈਵੰ ਸਦਾ ਸਰਬ ਸਾਥੰ ਅਨਾਥੇ ॥
सदैवं सदा सरब साथं अनाथे ॥त्वं नित्यं सहचरः प्रभुः च अरक्षकाणां।
ਨੋਮ ਏਕ ਰੂਪੰ ਅਨੇਕੰ ਸਰੂਪੇ ॥
नोम एक रूपं अनेकं सरूपे ॥अनेकरूपव्याप्यैकेश्वराय ते नमोऽस्तु ते ।।
ਸਦਾ ਸਰਬ ਸਾਹੰ ਸਦਾ ਸਰਬ ਭੂਪੇ ॥੨॥
सदा सरब साहं सदा सरब भूपे ॥२॥सदा सर्वेषां राजा सदा सर्वराजः ॥२॥
ਅਛੇਦੰ ਅਭੇਦੰ ਅਨਾਮੰ ਅਠਾਮੰ ॥
अछेदं अभेदं अनामं अठामं ॥अनाहतोऽसि अविवेकी नामस्थानरहितः।
ਸਦਾ ਸਰਬਦਾ ਸਿਧਦਾ ਬੁਧਿ ਧਾਮੰ ॥
सदा सरबदा सिधदा बुधि धामं ॥त्वं सर्वशक्तीनां स्वामी बुद्धिगृहं च।
ਅਜੰਤ੍ਰੰ ਅਮੰਤ੍ਰੰ ਅਕੰਤ੍ਰੰ ਅਭਰੰਮੰ ॥
अजंत्रं अमंत्रं अकंत्रं अभरंमं ॥न यन्त्रेषु न मन्त्रेषु नान्येषु कर्मसु न कस्मिंश्चित् धर्मे।
ਅਖੇਦੰ ਅਭੇਦੰ ਅਛੇਦੰ ਅਕਰਮੰ ॥੩॥
अखेदं अभेदं अछेदं अकरमं ॥३॥त्वं दुःखहीनः असि। रहस्यहीनं विनाशं विना कर्मणा च।।3.
ਅਗਾਧੇ ਅਬਾਧੇ ਅਗੰਤੰ ਅਨੰਤੰ ॥
अगाधे अबाधे अगंतं अनंतं ॥अगाधोऽसक्तोऽसि दुर्गमोऽनन्तोऽसि।
ਅਲੇਖੰ ਅਭੇਖੰ ਅਭੂਤੰ ਅਗੰਤੰ ॥
अलेखं अभेखं अभूतं अगंतं ॥त्वं निरपेक्षः वेषहीनः अतत्त्वः असंख्यः च असि।
ਨ ਰੰਗੰ ਨ ਰੂਪੰ ਨ ਜਾਤੰ ਨ ਪਾਤੰ ॥
न रंगं न रूपं न जातं न पातं ॥वर्णस्वरूपजातिवंशरहितोऽसि।
ਨ ਸਤ੍ਰੋ ਨ ਮਿਤ੍ਰੋ ਨ ਪੁਤ੍ਰੋ ਨ ਮਾਤੰ ॥੪॥
न सत्रो न मित्रो न पुत्रो न मातं ॥४॥शत्रुः सुहृत्पुत्रमातृरहितोऽसि ॥४॥
ਅਭੂਤੰ ਅਭੰਗੰ ਅਭਿਖੰ ਭਵਾਨੰ ॥
अभूतं अभंगं अभिखं भवानं ॥त्वं तत्त्वं न्यूनं अविभाज्यं न्यूनं केवलं स्वमेव च इच्छसि।
ਪਰੇਯੰ ਪੁਨੀਤੰ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਧਾਨੰ ॥
परेयं पुनीतं पवित्रं प्रधानं ॥त्वं सर्वस्मात् परः असि। त्वं पवित्रोऽमलः परमोऽसि।
ਅਗੰਜੇ ਅਭੰਜੇ ਅਕਾਮੰ ਅਕਰਮੰ ॥
अगंजे अभंजे अकामं अकरमं ॥अजेयः अविभागोऽसि कामकर्मरहितः |
ਅਨੰਤੇ ਬਿਅੰਤੇ ਅਭੂਮੇ ਅਭਰਮੰ ॥੫॥
अनंते बिअंते अभूमे अभरमं ॥५॥अनन्तोऽनन्तोऽसि सर्वव्यापकोऽसि माया ॥५॥