ततः सः वयस्कः अपि तथैव कृतवान्
गुह्यमन्त्रं च दत्तवान् राज्ञः |
आत्मनः गुरुः इति आह्वयत्।
राजा भेद अभेदः किमपि अवगन्तुं न शक्तवान् । ६.
यदा राजा रणवासम् आगतः।
अथ राज्ञी एवं उक्तवती।
हे राजन ! यदि गुरुः वञ्चयितुम् इच्छति तर्हि मा वञ्चयतु।
यदि गुरुः दुष्टं शुभं वा वदति तर्हि तं क्षमस्व। ७.
यदि गुरुः गृहस्य धनं हरति।
(वा) स्त्रियं आलिंगयितुं, २.
(वा) क्रुद्धः भूत्वा खर्गम् आक्रम्य, २.
(तथा) वञ्चितः सिक्खः हतः। ८.
गुरुः किञ्चित् मन्त्रं दत्तवान् अस्ति
अतः स सिक्ख गुरुणा हृता।
(यदि तं पश्यामः) मातुः भगिन्या च सह मैथुनं कुर्वन्
अतः शिरः अवनमय विरोधं मा कुरुत। ९.
द्वयम् : १.
('महाभारतस्य') यमस्य रोचककथां सभापर्वणि श्रुतवान्।
(हे राजन्!) इदानीं सुक्देवात् (उपविष्टस्य) ब्यासपीठं श्रुत्वा शीघ्रं वदामि। १०.
राजा जामः एकस्य ऋषिगृहं गतः।
(सः) मुनिमातृभगिनीभार्या सह रुचिपूर्वकं क्रीडति स्म। ११.
चतुर्विंशतिः : १.
यदा मुनिः गत्वा (बहिः) स्वगृहम् आगतः
तथा दृष्टवान् पुरुषः (स्वस्य) भार्यायाः सह रममाणः।
धर्मानुसारेण (अतिथिसेवा कर्तव्यं) मत्वा न किञ्चिदब्रवीत् ।
(सगोन्) पादैः (तस्य) ललाटं स्पृशितुं इच्छति स्म। १२.
(तस्य) पादाः शिरः स्पृशन्तु।
जमः तं धन्यम् आहूतवान्।
(हे ऋषि!) अहं कालः सर्वलोकान् हतवान्।
(अहं) तव धर्मं द्रष्टुं। १३.
यथा मया (त्वम्) श्रुतम्, तथैव मया दृष्टम्।
(मया) भवतः सर्वः धर्मः अनुमानितः।
भवतः पाखण्डः नास्ति।
एतत् तथ्यं मया मनसि स्वीकृतम्। १४.
द्वयम् : १.
ब्रह्मणः सत्यं दर्शनेन मनसा प्रसन्नत्वात्
कालः तस्मै मुक्तजीवनस्य वरं दत्तवान्। १५.
(राज्ञी) राजानं व्याख्याय मित्रम् आहूतवान्
शय्यां च सर्वेषां पुरतः (मित्रेण सह) प्रसार्य सुखेन लीनः। 16.
चतुर्विंशतिः : १.
तावत् राजा स्वयं आगतः
तथा च पुरुषं स्त्रिया सह विनोदं कुर्वन्तं दृष्टवान्।
कथां स्मरन् सः मौनम् अभवत्
न च तस्मै क्रोधवचनं किमपि उक्तवान्। १७.
तस्य पादयोः स्पर्शं कर्तुम् इच्छति स्म
स च पुरुषः तथैव स्त्रियं लीनं कुर्वन् आसीत्।
तदा सः वयस्कः तं बहिः कृतवान्।
मूढः शिरः प्रणम्य प्रस्थितवान्। १८.
मूर्खः मन्यते स्म यत् अहं गुरुणा वञ्चितः अस्मि
न च भेदं चिन्तितवान्।
अनेन चरित्रेण सा स्त्रिया राजानं वञ्चितवती
रतिक्रीडं कृत्वा च ललाटं (तस्मात्) रक्षति स्म। १९.
द्वयम् : १.
भर्तुः दर्शनेन सा राज्ञः संभोगं कृत्वा शिरः विमुखीकृतवती ।
एतादृशं चरित्रं दर्शयित्वा प्रीतमं बहु धनं दत्तवान् । २०.
अत्र श्रीचरितोपख्यानस्य त्रिचरितस्य मन्त्री भूपसंवादस्य १९६तमस्य अध्यायस्य समापनम्, सर्वं शुभम्। १९६.३६८९ इति । गच्छति
चतुर्विंशतिः : १.
रणरङ्ग मति नाम स्त्री कथयति स्म।
तस्याः सदृशी अन्यरा राज्ञी नासीत् ।
तस्याः बहु सौन्दर्यम् आसीत्
यं दृष्ट्वा चन्द्रोऽपि लज्जितः भवति स्म। १.
सः एकं विशालं दुर्गं दृष्टवान्।
एकः विचारः उत्पन्नः (राज्ञ्याः मनसि) (अस्य दुर्गस्य ग्रहणार्थम्)।
(सः) पञ्च सहस्राणि बैरलानि सज्जीकृतवान्
पञ्चशतं पुरुषान् (सैनिकान्) तस्मिन् स्थापयतु। २.
भवतः केचन भयानि प्रकटयितुं
(सः) दुर्गेश्वराय दूतं प्रेषितवान्
यत् यदि मम जनजातिः अत्र स्थातुं स्थानं प्राप्नोति
तदा अहं तुर्कैः सह लोहं सम्यक् ग्रहीतुं शक्नोमि। ३.
तस्य वचनं श्रुत्वा ते विस्मृतवन्तः
(यथा तस्मिन् शत्रुस्य युक्तिः न भवति)। (ते) डोलान् दुर्गं प्रविष्टुं अनुमन्यन्ते स्म।
दुर्गद्वारे अवरुह्य एव (सः) ।