भगवान् एक एव विजयः सच्चे गुरोः |
जीवनप्रदाता परोपकारी, २.
दयालुः दयालुः-लघुः च नयति।(1)
सः चोदनीयः, बुद्धिः सृजति, न्यायं च करोति।
अस्मान् आस्तिकं करोति, जीवनयापनेन च अस्माकं अस्तित्वं सुलभं करोति।(2)
अधुना दयालुस्य कथां शृणुत,
यः सरूवृक्षः इव उद्याने नदीतीरे स्थितः आसीत्।(3)
तस्याः पिता उत्तरदिशि एकं राज्यं शासितवान् ।
मधुरभाषितः दयालुस्वभावः ॥(४)
ते सर्वे (नदी) गङ्गायाम् स्नानार्थम् आगताः।
धनुर्निर्गतः बाण इव ते अतिवेगिनः ॥(५)
स (राजा) तस्याः सगाईं चिन्तितवान्,
'यदि सा कञ्चित् आनन्दितवती तर्हि अहं तां तस्मै वसीयतं करिष्यामि।'(6)
उच्चारितवान् हे मम दयालु कन्या ।
'यदि त्वं कञ्चित् आकर्षयसि तर्हि मां ज्ञापयतु।'(७)
तस्याः उच्चतरं पदं प्रदत्तम्, .
यथा सा यमने प्रकाशमानं चन्द्रमिव दृश्यते स्म।(8)
सङ्गीतस्य ढोल (वाद्ययन्त्राणि) अनावरणं कृतम्,
राजा च तस्याः प्रत्युत्तरं अनुमोदनं श्रोतुं प्रतीक्षते स्म।(9)
यतः तत्र बहवः राजानः बान्धवः च आगताः आसन् ।
ये युद्धस्य रणनीतिषु अत्यन्तं निपुणाः आसन्।(10)
(राजा पृष्टवान्) 'यदि कश्चित् तव रुचिकरः ।
'सः मम जामाता इव भविष्यति।'(11)
सा बहूनि राजपुत्रान् सम्मुखीकृतवती, .
किन्तु तेषां पराक्रमकारणात् तस्याः किमपि न रोचते स्म ।(१२)
अन्ते सुभतसिंहः नामकः ।
यं सा ग्राह इव गर्जति स्म तम्।(13)
सर्वे राजपुत्राः सुन्दराः अग्रे आहूताः,
न्यायालयं परितः आसनं ग्रहीतुं च पृष्टवान्।(14)
(राजः पृष्टवान्) अहो मम दयालु कन्या ।
'किं तेषु कश्चित् मम आविष्काराः रोचन्ते।'(15)
जुनौ (हिन्दुनां पवित्रसूत्रधारी पुरोहितः) सहितः व्यक्तिः अग्रे प्रेषितः,
उत्तरतः तान् राजपुत्रान् वक्तुं।(16)
बालिका तु बच्त्रमतीति नाम यस्याः ।
पृथिव्यां च सूर्यः इव चन्द्रमाकाशे च आसीत्,(17)
उक्तवान् - 'तेभ्यः कोऽपि मम नेत्रेभ्यः अनुकूलः नास्ति।'
(राजा) 'ततः त्वं दानशीलः (परतः) तान् न्याय्यताम्।(१८)
'सुकुमारविशेषताः तान् पुनः पश्यन्तु।'
परन्तु तस्याः हृदयस्य रुचिकरं किमपि नासीत्।(19)
भर्तृत्वस्य चयनं त्यक्तम्,
आयोजकाः च द्वाराणि पिधाय प्रस्थिताः।(२०)
परदिनम् आगतं राजा सुवर्णकवचम् ।
या मुक्ता इव भासते स्म।(21)
द्वितीये दिने राजपुत्राः पुनः आहूताः ।
अन्यक्रमेण च न्यायालयं अलङ्कृतवन्तः।(22)
'अहो मम प्रियतमा तानि मुखानि पश्य, .
'यस्य तथा कदापि रोचते, तस्य विवाहः भविष्यति।'(23)
'अङ्गणे सा परिवेशं प्रविष्टवती, .