श्री दसम् ग्रन्थः

पुटः - 1421


ਦਿਗ਼ਰ ਜਾ ਸ਼ੁਨੀਦੇ ਦਵੀਦੇ ਦਲੇਰ ॥੯੦॥
दिग़र जा शुनीदे दवीदे दलेर ॥९०॥

अन्येषु च विद्रोही स्थाने अपि तथैव करिष्यति स्म।(90)

ਬ ਹਰ ਜਾ ਕਿ ਤਰਕਸ਼ ਬਰੇਜ਼ੰਦ ਤੀਰ ॥
ब हर जा कि तरकश बरेज़ंद तीर ॥

यदा यदा स्वकुम्भात् बाणं निपातयति स्म ।

ਬ ਕੁਸ਼ਤੇ ਅਦੂਰਾ ਬ ਕਰਦੇ ਅਸੀਰ ॥੯੧॥
ब कुशते अदूरा ब करदे असीर ॥९१॥

तत्र च शत्रून् नाशयेत् ॥(९१)

ਬ ਮੁਦਤ ਯਕੇ ਸਾਲ ਤਾ ਚਾਰ ਮਾਹ ॥
ब मुदत यके साल ता चार माह ॥

एकवर्षचतुर्मासानां व्यतीते च ।

ਦਰਿਖ਼ਸ਼ਿੰਦਹ ਆਮਦ ਚੁ ਰਖ਼ਸ਼ਿੰਦਹ ਮਾਹ ॥੯੨॥
दरिक़शिंदह आमद चु रक़शिंदह माह ॥९२॥

स देशे यथा ख्यातः बभूव चन्द्रमाकाशे,(९२) ।

ਬਦੋਜ਼ੰਦ ਦੁਸ਼ਮਨ ਬਸੋਜ਼ੰਦ ਤਨ ॥
बदोज़ंद दुशमन बसोज़ंद तन ॥

बाणैः बन्धयित्वा शत्रून् जालम् ।

ਬਯਾਦ ਆਮਦਸ਼ ਰੋਜ਼ਗਾਰੇ ਕੁਹਨ ॥੯੩॥
बयाद आमदश रोज़गारे कुहन ॥९३॥

पुरादिनानि च स्मृतः।(93)

ਬ ਗੁਫ਼ਤਸ਼ ਯਕੇ ਰੋਜ਼ ਦੁਖ਼ਤਰ ਵਜ਼ੀਰ ॥
ब गुफ़तश यके रोज़ दुक़तर वज़ीर ॥

एकदा मन्त्री कन्या तं प्राह ।

ਕਿ ਏ ਸ਼ਾਹ ਸ਼ਾਹਾਨ ਰੌਸ਼ਨ ਜ਼ਮੀਰ ॥੯੪॥
कि ए शाह शाहान रौशन ज़मीर ॥९४॥

'अहो नृपराजः प्रबुद्धश्च,(९४) ।

ਬ ਯਕ ਬਾਰ ਮੁਲਕਤ ਫ਼ਰਾਮੋਸ਼ ਗ਼ਸ਼ਤ ॥
ब यक बार मुलकत फ़रामोश ग़शत ॥

'क्षणात् त्वं स्वदेशं विस्मृतवान्, .

ਕਿ ਅਜ਼ ਮਸਤ ਮਸਤੀ ਹਮਹ ਹੋਸ਼ ਗਸ਼ਤ ॥੯੫॥
कि अज़ मसत मसती हमह होश गशत ॥९५॥

'सिद्धिभूषिता च विस्मृतोऽसि स्व- आत्मनः ।(९५)

ਤੁ ਆਂ ਮੁਲਕ ਪੇਸ਼ੀਨਹ ਰਾ ਯਾਦ ਕੁਨ ॥
तु आं मुलक पेशीनह रा याद कुन ॥

'स्वदेशं स्मर्यताम्, 'कुत्र तव पितृनगरं निहितम्।'

ਕਿ ਸ਼ਹਰੇ ਪਦਰ ਰਾ ਤੁ ਆਬਾਦ ਕੁਨ ॥੯੬॥
कि शहरे पदर रा तु आबाद कुन ॥९६॥

भवता गत्वा तस्य पुनर्स्थापनं कर्तव्यम्।'(९६)

ਨਿਗਹ ਦਾਸ਼ਤ ਅਜ਼ ਫ਼ੌਜ ਲਸ਼ਕਰ ਤਮਾਮ ॥
निगह दाशत अज़ फ़ौज लशकर तमाम ॥

सः अस्याः सेनायाः विषये सर्वदा जागरणं कुर्वन् आसीत्,

ਬਸੇ ਗੰਜ ਬਖ਼ਸ਼ੀਦ ਬਰ ਵੈ ਮੁਦਾਮ ॥੯੭॥
बसे गंज बक़शीद बर वै मुदाम ॥९७॥

धनं च वितरन् आसीत् (तेषु)।(९७)

ਯਕੇ ਲਸ਼ਕਰ ਆਰਾਸਤ ਚੂੰ ਨੌਬਹਾਰ ॥
यके लशकर आरासत चूं नौबहार ॥

एकः दलः, सः वसन्तऋतुः इव अलङ्कृतवान्।

ਜ਼ਿ ਖ਼ੰਜਰ ਵ ਗੁਰਜੋ ਵ ਬਕਤਰ ਹਜ਼ਾਰ ॥੯੮॥
ज़ि क़ंजर व गुरजो व बकतर हज़ार ॥९८॥

खड्गसहस्राणि दत्त्वा कवचैः (९८) ।

ਜ਼ਿਰਹ ਖ਼ੋਦ ਖ਼ੁਫ਼ਤਾਨ ਬਰਗਸ਼ਤਵਾਨ ॥
ज़िरह क़ोद क़ुफ़तान बरगशतवान ॥

कोट-पत्रैः सह तेभ्यः हिन्दुस्तानीखड्गान् दत्तवान्,

ਜ਼ਿ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਹਿੰਦੀ ਗਿਰਾ ਤਾ ਗਿਰਾਨ ॥੯੯॥
ज़ि शमशेर हिंदी गिरा ता गिरान ॥९९॥

ये अतीव गुरुमहत्त्वपूर्णाः आसन्।(99)

ਜ਼ਿ ਬੰਦੂਕ ਮਸਹਦ ਵ ਚੀਨੀ ਕਮਾਨ ॥
ज़ि बंदूक मसहद व चीनी कमान ॥

अपि च (सः तान् दत्तवान्) मशददेशात् बन्दूकाः,

ਜ਼ਿਰਹ ਰੂਮ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ॥੧੦੦॥
ज़िरह रूम शमशेर हिंदोसतान ॥१००॥

रोमस्य चेन-मेलाः, हिन्दुस्तानस्य scimitars च सहितम्।(100)

ਚਿ ਅਜ਼ ਤਾਜ਼ੀ ਅਸਪਾਨ ਪੋਲਾਦ ਨਾਲ ॥
चि अज़ ताज़ी असपान पोलाद नाल ॥

तेषां अरब-अश्वाः प्रदत्ताः आसन्, (ये) इस्पात-खुरैः सज्जाः आसन् ।

ਹਮਹ ਜੂ ਬਦਹ ਫ਼ੀਲਾਨ ਅਜਿਸ਼ ਬੇ ਮਸਾਲ ॥੧੦੧॥
हमह जू बदह फ़ीलान अजिश बे मसाल ॥१०१॥

सर्वैः उत्तेजितैः गजैः सह रात्रौ कृष्णैः ।(१०१) ।

ਹਮਹ ਸ਼ੇਰ ਮਰਦਾ ਵ ਜ਼ੋਰਾਵਰਾ ॥
हमह शेर मरदा व ज़ोरावरा ॥

सर्वे योद्धवः अतीव शूराः आसन्,

ਕਿ ਸ਼ੇਰ ਅਫ਼ਕਨਾ ਰਾ ਬਸ਼ਫ਼ ਅਫ਼ਕਨਾ ॥੧੦੨॥
कि शेर अफ़कना रा बशफ़ अफ़कना ॥१०२॥

ते सिंहहृदयाः रेखां रेखां पङ्क्तिं नश्यन्ति स्म (शत्रुणां)।(१०२)।

ਬਰਜ਼ਮ ਅੰਦਰੂੰ ਹਮਚੁ ਪੀਲ ਅਫ਼ਕਨ ਅਸਤ ॥
बरज़म अंदरूं हमचु पील अफ़कन असत ॥

यद्यपि सः गजस्य वधं कर्तुं समर्थः आसीत् ।

ਬਬਜ਼ਮ ਅੰਦਰੂੰ ਚਰਬ ਚਾਲਾਕ ਦਸਤ ॥੧੦੩॥
बबज़म अंदरूं चरब चालाक दसत ॥१०३॥

प्राङ्गणे सः अतिमधुरजिह्वाबुद्ध्या च विजयी अभवत्।(१०३)

ਨਿਸ਼ਾ ਮੇ ਦਿਹਦ ਨੇਜ਼ਹ ਰਾ ਨੋਕ ਖ਼ੂੰ ॥
निशा मे दिहद नेज़ह रा नोक क़ूं ॥

तस्य शूलं मनोहरम् आसीत्, .

ਕਸ਼ੀਦੰਦ ਅਜ਼ ਤੇਗ਼ ਜ਼ਹਿਰ ਆਬ ਗੂੰ ॥੧੦੪॥
कशीदंद अज़ तेग़ ज़हिर आब गूं ॥१०४॥

खड्गाः च विषेण संकुचिताः।(१०४)

ਯਕੇ ਫ਼ੌਜ ਆਰਾਸਤਹ ਹਮ ਚੁ ਕੋਹ ॥
यके फ़ौज आरासतह हम चु कोह ॥

सेनायाः एकः पिरामिडः स्थापितः, यः आसीत्,

ਜੁਵਾਨਾਨ ਸ਼ਾਇਸਤਹੇ ਯਕ ਗਰੋਹ ॥੧੦੫॥
जुवानान शाइसतहे यक गरोह ॥१०५॥

अतीव सुन्दरयुवकैः निर्मितः,(१०५)

ਬਪੋਸ਼ੀਦ ਦਸਤਾਰ ਦੁਖ਼ਤਰ ਵਜ਼ੀਰ ॥
बपोशीद दसतार दुक़तर वज़ीर ॥

मन्त्रिणः कन्या पगडीं स्थापयति,

ਬ ਬਸਤੰਦ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਜੁਸਤੰਦ ਤੀਰ ॥੧੦੬॥
ब बसतंद शमशेर जुसतंद तीर ॥१०६॥

बाणपूर्णं च कूपम् आदाय।(१०६)

ਬ ਸਰਦਾਰੀਏ ਕਰਦ ਪੇਸ਼ੀਨਹ ਫ਼ੌਜ ॥
ब सरदारीए करद पेशीनह फ़ौज ॥

अग्रविरहानां नेतृत्वं कृत्वा, २.

ਰਵਾ ਕਰਦ ਲਸ਼ਕਰ ਚੁ ਦਰੀਯਾਇ ਮੌਜ ॥੧੦੭॥
रवा करद लशकर चु दरीयाइ मौज ॥१०७॥

प्रवहति नदी इव सैन्यं नेतवती ॥(१०७)

ਯਕੇ ਗੋਲ ਬਸਤਹ ਚੁ ਅਬਰੇ ਸਿਯਾਹ ॥
यके गोल बसतह चु अबरे सियाह ॥

यथा कृष्णमेघः प्रेषितस्य एकस्य दलस्य ।

ਬ ਲਰਜ਼ੀਦ ਬੂਮੋ ਬ ਲਰਜ਼ੀਦ ਮਾਹ ॥੧੦੮॥
ब लरज़ीद बूमो ब लरज़ीद माह ॥१०८॥

कम्पिता पृथिवी चन्द्रः कम्पितः ॥(१०८)

ਬਿਯਾਵੁਰਦ ਲਸ਼ਕਰ ਚੁ ਬਰ ਵੈ ਹਦੂਦ ॥
बियावुरद लशकर चु बर वै हदूद ॥

यदा सीमा सेनाया बट् कृता तदा ।

ਸਲਾਹੇ ਦਿਗ਼ਰ ਤੀਰ ਤੇਗ਼ੋ ਨਮੂਦ ॥੧੦੯॥
सलाहे दिग़र तीर तेग़ो नमूद ॥१०९॥

बाणखड्गादिभिः बहुभिः बाहूभिः युक्तम्,(१०९) ।

ਬਿਆਰਾਸਤ ਲਸ਼ਕਰ ਬ ਸਾਜ਼ੇ ਤਮਾਮ ॥
बिआरासत लशकर ब साज़े तमाम ॥

शस्त्राणि च प्रदत्तानि आसन्,

ਹਮਹ ਖ਼ੰਜਰੋ ਗੁਰਜ ਗੋਪਾਲ ਨਾਮ ॥੧੧੦॥
हमह क़ंजरो गुरज गोपाल नाम ॥११०॥

खड्गं गदां च विख्यातं,(११०) ।

ਬ ਬੁਰਦੰਦ ਅਕਲੀਮ ਤਾ ਰਾਜ ਤਖ਼ਤ ॥
ब बुरदंद अकलीम ता राज तक़त ॥

ततः अक्लीमदेशः लुण्ठितः,

ਬ ਬੁਰਦਨ ਸ਼ਹੇ ਬਾਦ ਪਾਯਾਨ ਰਖ਼ਤ ॥੧੧੧॥
ब बुरदन शहे बाद पायान रक़त ॥१११॥

एकः शासकः च उड्डयन-अश्वादिवस्त्राणि अपहृतवान्।(111)

ਚੁਨਾ ਜੰਗ ਕਰਦੰਦ ਆਂ ਮੁਲਕ ਰਾ ॥
चुना जंग करदंद आं मुलक रा ॥

जीर्णो विदीर्णः देशः इव अवशिष्टः,

ਚੁ ਬਰਗੇ ਦਰਖ਼ਤਾ ਜ਼ਿ ਬਾਦੇ ਸਬਾ ॥੧੧੨॥
चु बरगे दरक़ता ज़ि बादे सबा ॥११२॥

वृक्षाः, ये पतने वन्ध्या भवन्ति।(112)

ਬ ਕੁਸ਼ਤਨ ਅਦੂਰਾ ਕੁਸ਼ਾਯਦ ਬ ਪੇਸ਼ ॥
ब कुशतन अदूरा कुशायद ब पेश ॥

शत्रुपराजया अग्रे गन्तुं सर्वाणि कुण्डलानि उद्घाटितानि,

ਬ ਬੇਰੂੰ ਜ਼ਿ ਮੁਲਕਸ਼ ਹਮਹ ਰੂਹ ਰੇਸ਼ ॥੧੧੩॥
ब बेरूं ज़ि मुलकश हमह रूह रेश ॥११३॥

प्रतिपक्षाश्च अपमानिताः पृष्ठतः त्यक्ताः।(113)

ਪਰੀ ਚਿਹਰਏ ਹਮ ਚੁ ਸ਼ੇਰੇ ਨਿਯਾਦ ॥
परी चिहरए हम चु शेरे नियाद ॥

तस्याः परीरूपेषु सिंहस्य साहसं चित्रितम् आसीत्,