ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 श्री दसम् ग्रन्थः
पुटः - 901
ਦਿਨ ਲੋਗਨ ਦੇਖਤ ਗਯੋ ਭੇਦ ਨ ਜਾਨਤ ਕੋਇ ॥੭॥
दिन लोगन देखत गयो भेद न जानत कोइ ॥७॥जनाः पश्यन्ति स्म किन्तु न अवगन्तुं शक्तवन्तः।(7)
ਤਬ ਰਾਨੀ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਸੁਨਿਯੈ ਬਚਨ ਰਸਾਲ ॥
तब रानी ऐसे कहियो सुनियै बचन रसाल ॥अथ रानी उवाच शृणु मां शृणु ।
ਬਹਤ ਜਾਤ ਤਰਬੂਜ ਜੋ ਮੋਹਿ ਮਿਲੈ ਦਰਹਾਲ ॥੮॥
बहत जात तरबूज जो मोहि मिलै दरहाल ॥८॥'प्लवमानः खरबूजः मम आवश्यकता अस्ति।'(8)
ਬਚਨੁ ਸੁਨਤ ਰਾਜਾ ਤਬੈ ਪਠਏ ਮਨੁਖ ਅਨੇਕ ॥
बचनु सुनत राजा तबै पठए मनुख अनेक ॥(तस्याः अनुरोधं) स्वीकृत्य राजा कतिपयान् पुरुषान् प्रेषितवान् ।
ਜਾਤ ਬਹੇ ਤਰਬੂਜ ਕੌ ਪਹੁਚਤ ਭਯੋ ਨ ਏਕ ॥੯॥
जात बहे तरबूज कौ पहुचत भयो न एक ॥९॥ते सर्वे द्रुतं धावितवन्तः परन्तु पारं भ्रमन्तं खरबूजं ग्रहीतुं न शक्तवन्तः।(9)
ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥चौपाई
ਤਬ ਰਾਨੀ ਯੌ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
तब रानी यौ बचन उचारे ॥अथ राज्ञी एवं उक्तवती
ਸੁਨਹੁ ਨਾਥ ਬਡਭਾਗ ਹਮਾਰੇ ॥
सुनहु नाथ बडभाग हमारे ॥अथ रानी उवाच शृणु स्वामि, वयं बहु भाग्यशालिनः स्मः।
ਬੂਡਿ ਕੋਊ ਜਾ ਕੇ ਹਿਤ ਮਰੈ ॥
बूडि कोऊ जा के हित मरै ॥यदि हि कश्चित् मग्नः स्यात् ।
ਮੋਰ ਮੂੰਡ ਅਪਜਸ ਬਹੁ ਧਰੈ ॥੧੦॥
मोर मूंड अपजस बहु धरै ॥१०॥'न कश्चित् एतदर्थं प्राणान् न्यस्यत, अन्यथा मम चेतने शापः तिष्ठति।'(10)
ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥दोहिरा
ਰਾਨੀ ਹਿਤ ਹਿਦਵਾਨ ਕੇ ਮਨੁਖ ਬੁਰਾਯੋ ਏਕ ॥
रानी हित हिदवान के मनुख बुरायो एक ॥रानी खरबूजस्य (रक्षणस्य) सम्बन्धे एकं व्यक्तिं नियुक्तवान् आसीत्, (यः मध्यस्थः,)
ਯਹ ਅਪਜਸ ਨ ਕਬਹੁ ਮਿਟੈ ਭਾਖਹਿ ਲੋਗ ਅਨੇਕ ॥੧੧॥
यह अपजस न कबहु मिटै भाखहि लोग अनेक ॥११॥'प्रत्येकं शरीरं व्यञ्जयति स्म यदि तथा भवति (तत् मनुष्यः हतः), तर्हि, एषः मलिनः कदापि स्मर्यते।'(11)
ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥चौपाई
ਆਪਹਿ ਦੈ ਤਰਬੂਜ ਤਰਾਯੋ ॥
आपहि दै तरबूज तरायो ॥सा, स्वयं, खरबूजं प्लवमाना आसीत्, स्वयं, क्रुद्धा रजः,
ਆਪਹਿ ਆਇ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਰਿਸਵਾਯੋ ॥
आपहि आइ न्रिपहि रिसवायो ॥तथा, स्वयमेव, सा विविधान् जनान् आहूतवती।
ਆਪਹਿ ਹੋਰਿ ਮਨੁਛਨ ਲੀਨਾ ॥
आपहि होरि मनुछन लीना ॥सः पुरुषान् स्वयमेव चालितवान्।
ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਨ ਕਿਨਹੂੰ ਚੀਨਾ ॥੧੨॥
त्रिया चरित्र न किनहूं चीना ॥१२॥न कश्चित् स्त्रीणां छितरान् अवगन्तुं शक्नोति।(12)(1)
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਸਤਤਹਰੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੭੭॥੧੩੨੨॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे सततहरो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥७७॥१३२२॥अफजूं॥सप्तसप्ततितमः दृष्टान्तः शुभच्रितराणां राजमन्त्रीसंवादः, आशीर्वादेन सम्पन्नः। (७७)(१३२०) २.
ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥दोहिरा
ਏਕ ਤਖਾਨ ਉਜੈਨ ਮੈ ਬਿਬਿਚਾਰਨਿ ਤਿਹ ਨਾਰਿ ॥
एक तखान उजैन मै बिबिचारनि तिह नारि ॥उजैन्-नगरे एकः काष्ठकारः निवसति स्म, यस्य पत्नी नीच-चरितरं चालयति स्म ।
ਤਾ ਸੋ ਕਰਿਯੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਤਿਨ ਸੋ ਤੁਹਿ ਕਹੌ ਸੁਧਾਰਿ ॥੧॥
ता सो करियो चरित्र तिन सो तुहि कहौ सुधारि ॥१॥इदानीं तत् कथयिष्यामि कतिपयैः संशोधनैः।(१)
ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥चौपाई
ਸੁਮਤਿ ਬਾਢਿਯਹਿ ਤਬੈ ਉਚਾਰੋ ॥
सुमति बाढियहि तबै उचारो ॥सुमतिनामा काष्ठकारः तं प्राह।
ਸੁਨੁ ਗੀਗੋ ਤੈ ਬਚਨ ਹਮਾਰੋ ॥
सुनु गीगो तै बचन हमारो ॥सुमतनाम काष्ठकारः एकदा पृष्टवान् - 'गीगो (पत्नी), मम वक्तव्यं शृणुत' इति।
ਹੌ ਅਬ ਹੀ ਪਰਦੇਸ ਸਿਧੈਹੌਂ ॥
हौ अब ही परदेस सिधैहौं ॥अहम् अधुना विदेशं गच्छामि।
ਖਾਟਿ ਕਮਾਇ ਤੁਮੈ ਧਨੁ ਲਯੈਹੌਂ ॥੨॥
खाटि कमाइ तुमै धनु लयैहौं ॥२॥अहं विदेशं गच्छामि, बहु धनं अर्जयित्वा पुनः आगमिष्यामि।'(2)
ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਪਰਦੇਸ ਸਿਧਾਰੋ ॥
यौ कहि कै परदेस सिधारो ॥इत्युक्त्वा सः विदेशं गतः।
ਖਾਟ ਤਰੇ ਛਪਿ ਰਹਿਯੋ ਬਿਚਾਰੋ ॥
खाट तरे छपि रहियो बिचारो ॥एवम् उक्त्वा अनुमानतः सः विदेशं गतः, परन्तु वस्तुतः सः शय्यायाः अधः निगूढः अभवत् ।
ਤਬ ਬਾਢਿਨ ਇਕ ਜਾਰ ਬੁਲਾਯੋ ॥
तब बाढिन इक जार बुलायो ॥अथ काष्ठकारः मित्रम् आहूतवान्
ਕਾਮਕੇਲ ਤਿਹ ਸਾਥ ਕਮਾਯੋ ॥੩॥
कामकेल तिह साथ कमायो ॥३॥ततः काष्ठकर्मी स्वप्रेमिकाम् आहूय तस्य प्रेम्णः आनन्दं प्राप्नोत्।(3)।
ਕਾਮਕੇਲ ਤਾ ਸੌ ਤ੍ਰਿਯ ਮਾਨ੍ਯੋ ॥
कामकेल ता सौ त्रिय मान्यो ॥(सा) स्त्री तेन सह संभोगं कृतवती, .
ਖਾਟ ਤਰੇ ਨਿਜੁ ਪਤਿਹਿ ਪਛਾਨ੍ਯੋ ॥
खाट तरे निजु पतिहि पछान्यो ॥यौनक्रीडां कुर्वती सा शय्यायाः अधः शयितं पतिं आविष्कृतवती ।
ਸਭ ਅੰਗਨ ਬਿਹਬਲ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥
सभ अंगन बिहबल ह्वै गई ॥तस्य सर्वाणि अङ्गानि लकवाग्रस्तानि आसन्
ਚਿਤ ਕੇ ਬਿਖੈ ਦੁਖਿਤ ਅਤਿ ਭਈ ॥੪॥
चित के बिखै दुखित अति भई ॥४॥तस्याः सर्वं शरीरं पीडयितुं आरब्धं, हृदये बहु पश्चात्तापं च अनुभवति स्म।(4)
ਤਬ ਤਾ ਸੌ ਤ੍ਰਿਯ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
तब ता सौ त्रिय बचन उचारे ॥अतः सा स्त्रियाः कान्तं प्राह ।
ਮੁਹਿ ਕਾ ਕਰਤ ਦਈ ਕੇ ਮਾਰੇ ॥
मुहि का करत दई के मारे ॥अथ कान्तमब्रवीत्-अहो भगवन् किं करोषि।
ਪ੍ਰਾਨ ਨਾਥ ਮੇਰੇ ਘਰ ਨਾਹੀ ॥
प्रान नाथ मेरे घर नाही ॥मम प्रनाथः गृहे नास्ति
ਹੌ ਜਿਹ ਬਸਤ ਬਾਹ ਕੀ ਛਾਹੀ ॥੫॥
हौ जिह बसत बाह की छाही ॥५॥'मम स्वामी गृहे नास्ति; तस्य रक्षणेन एव अहं जीवितुं शक्नोमि।(5)
ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥दोहिरा
ਨਿਤਿ ਅੰਸੂਆ ਆਖਿਨ ਭਰੌਂ ਰਹੋਂ ਮਲੀਨੇ ਭੇਸ ॥
निति अंसूआ आखिन भरौं रहों मलीने भेस ॥'अश्रुभिः नेत्रैः सदा नीचवेषेण तिष्ठामि।'
ਪੌਰ ਲਗੇ ਬਿਹਰੌ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਨ ਨਾਥ ਪਰਦੇਸ ॥੬॥
पौर लगे बिहरौ नहीं प्रान नाथ परदेस ॥६॥विदेशं गतः स्वामिना अहं कदापि गृहात् बहिः पदं न गच्छामि।(6)
ਲਗਤ ਬੀਰਿਯਾ ਬਾਨ ਸੀ ਬਿਖੁ ਸੋ ਲਗਤ ਅਨਾਜ ॥
लगत बीरिया बान सी बिखु सो लगत अनाज ॥'भृङ्गपत्राः पक्षिणः (सिगरेट्) च मां बाणवत् प्रहारं कुर्वन्ति, अन्नं च।'
ਪ੍ਰਾਨ ਨਾਥ ਪਰਦੇਸ ਗੇ ਤਾ ਬਿਨ ਕਛੂ ਨ ਸਾਜ ॥੭॥
प्रान नाथ परदेस गे ता बिन कछू न साज ॥७॥यदा पतिः विदेशे भवति तदा किमपि न मां रसयति।(7)
ਬਾਢੀ ਐਸੇ ਬਚਨ ਸੁਨਿ ਮਨ ਮੈ ਭਯੋ ਖੁਸਾਲ ॥
बाढी ऐसे बचन सुनि मन मै भयो खुसाल ॥तादृशीं स्तुतिं श्रुत्वा सः (पतिः) बहु प्रसन्नः अभवत्,
ਜਾਰ ਸਹਿਤ ਤ੍ਰਿਯ ਖਾਟ ਲੈ ਨਾਚਿ ਉਠਿਯੋ ਤਤਕਾਲ ॥੮॥
जार सहित त्रिय खाट लै नाचि उठियो ततकाल ॥८॥शयनं च शिरसि वहन् नृत्यं प्रारभत।(8)(1)
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਅਠਹਤਰੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੭੮॥੧੩੩੦॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे अठहतरो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥७८॥१३३०॥अफजूं॥अष्टसप्ततितमः दृष्टान्तः शुभच्रितराणां राजमन्त्रीसंवादः, आशीर्वादेन सम्पन्नः। (७८)(१३२८) २.
ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥दोहिरा