شري دسم گرنتھ

صفحو - 424


ਜਰਾਸੰਧਿ ਇਹ ਮੰਤ੍ਰ ਕਰਿ ਦਈ ਜੁ ਸਭਾ ਉਠਾਇ ॥
jaraasandh ih mantr kar dee ju sabhaa utthaae |

انهيءَ صلاح کان پوءِ جراسند اسيمبليءَ کي اٿاريو.

ਅਪੁਨੇ ਅਪੁਨੇ ਗ੍ਰਿਹ ਗਏ ਰਾਜਾ ਅਤਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇ ॥੧੨੬੫॥
apune apune grih ge raajaa at sukh paae |1265|

انهن صلاحن کان پوءِ، جراسند درٻار ۾ وصيت ڪئي ۽ بادشاهه خوش ٿي پنهنجن گهرن ڏانهن روانا ٿيا.

ਗ੍ਰਿਹ ਆਏ ਉਠਿ ਪਾਚ ਨ੍ਰਿਪ ਜਾਮ ਏਕ ਗਈ ਰਾਤਿ ॥
grih aae utth paach nrip jaam ek gee raat |

پنجئي راجا پنهنجي پنهنجي ماڳن تي آيا ۽ ان پاسي رات جو هڪ پرهه گذري چڪو هو

ਤੀਨ ਪਹਰ ਸੋਏ ਨਹੀ ਝਾਕਤ ਹ੍ਵੈ ਗਯੋ ਪ੍ਰਾਤਿ ॥੧੨੬੬॥
teen pahar soe nahee jhaakat hvai gayo praat |1266|

باقي ٽي پرهار به سمهي نه سگهيا ۽ اهڙيءَ طرح صبح جو سج اڀريو.

ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |

ڪيبٽ

ਪ੍ਰਾਤ ਕਾਲ ਭਯੋ ਅੰਧਕਾਰ ਮਿਟਿ ਗਯੋ ਕ੍ਰੋਧ ਸੂਰਨ ਕੋ ਭਯੋ ਰਥ ਸਾਜ ਕੈ ਸਬੈ ਚਲੇ ॥
praat kaal bhayo andhakaar mitt gayo krodh sooran ko bhayo rath saaj kai sabai chale |

(رات جي) اونداهي ختم ٿي، ڏينهن جي لهڻ سان، ويڙهاڪن، غصي ۾، ۽ پنهنجن رٿن کي سجدو ڪري، (جنگ لاءِ) شروع ڪيو.

ਇਤੈ ਬ੍ਰਿਜਰਾਇ ਬਲਿਦੇਵ ਜੂ ਬੁਲਾਇ ਮਨਿ ਮਹਾ ਸੁਖੁ ਪਾਇ ਜਦੁਬੀਰ ਸੰਗਿ ਲੈ ਭਲੇ ॥
eitai brijaraae balidev joo bulaae man mahaa sukh paae jadubeer sang lai bhale |

انهيءَ پاسي، برجا جو رب، پنهنجي دماغ ۾ وڏي خوشي جي حالت ۾، ۽ بلرام کي سڏي (جنگ لاءِ) ويو.

ਉਤੈ ਡਰੁ ਡਾਰ ਕੈ ਹਥਿਆਰਨ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਸੁ ਆਏ ਹੈ ਹਕਾਰ ਕੈ ਅਟਲ ਭਟ ਨ ਟਲੇ ॥
autai ddar ddaar kai hathiaaran sanbhaar kai su aae hai hakaar kai attal bhatt na ttale |

اُن طرف به خوف کي ڇڏي ۽ هٿيار کڻي ويڙهاڪن زور زور سان رڙيون ڪندا اڳتي وڌيا.

ਸ੍ਯੰਦਨ ਧਵਾਇ ਸੰਖ ਦੁੰਦਭਿ ਬਜਾਇ ਦ੍ਵੈ ਤਰੰਗਨੀ ਕੇ ਭਾਇ ਦਲ ਆਪਸ ਬਿਖੈ ਰਲੇ ॥੧੨੬੭॥
sayandan dhavaae sankh dundabh bajaae dvai taranganee ke bhaae dal aapas bikhai rale |1267|

پنهنجا رٿ ڊوڙائي، ڪنچون وڄائي، ننڍڙا ڊرم وڄائي ۽ وارث گھوڙن تي سوار ٿي، ٻئي لشڪر هڪ ٻئي تي اچي بيٺا.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਹਰਿ ਸੋਭਿਯੈ ਅਮਿਤ ਤੇਜ ਕੀ ਖਾਨ ॥
sayandan pai har sobhiyai amit tej kee khaan |

ڪرشن، پنهنجي رٿن ۾ ويٺي شاندار نظر اچي رهيو هو، جيئن لامحدود روشني جي خاني

ਕੁਮਦਿਨ ਜਾਨਿਓ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਕੰਜਨ ਮਾਨਿਓ ਭਾਨ ॥੧੨੬੮॥
kumadin jaanio chandramaa kanjan maanio bhaan |1268|

اسفوڊيل کيس چنڊ ۽ ڪنول جي گلن کيس سج سمجهيو. 1268.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਘਨ ਜਾਨ ਕੈ ਮੋਰ ਨਚਿਓ ਬਨ ਮਾਝ ਚਕੋਰ ਲਖਿਯੋ ਸਸਿ ਕੇ ਸਮ ਹੈ ॥
ghan jaan kai mor nachio ban maajh chakor lakhiyo sas ke sam hai |

مور هن کي ڪڪر سمجهي ناچ ڪرڻ لڳا، تيتر هن کي چنڊ سمجهي جهنگ ۾ رقص ڪرڻ لڳا.

ਮਨਿ ਕਾਮਿਨ ਕਾਮ ਸਰੂਪ ਭਯੋ ਪ੍ਰਭ ਦਾਸਨ ਜਾਨਿਯੋ ਨਰੋਤਮ ਹੈ ॥
man kaamin kaam saroop bhayo prabh daasan jaaniyo narotam hai |

عورتون سمجهنديون هيون ته هو محبت جو ديوتا آهي ۽ نوڪراڻيون کيس عظيم انسان سمجهن ٿيون

ਬਰ ਜੋਗਨ ਜਾਨਿ ਜੁਗੀਸੁਰ ਈਸੁਰ ਰੋਗਨ ਮਾਨਿਯੋ ਸਦਾ ਛਮ ਹੈ ॥
bar jogan jaan jugeesur eesur rogan maaniyo sadaa chham hai |

يوگين جو خيال هو ته هو هڪ اعليٰ يوگي هو ۽ بيمارين جو خيال هو ته هو ان جو علاج آهي

ਹਰਿ ਬਾਲਨ ਬਾਲਕ ਰੂਪ ਲਖਿਯੋ ਜੀਯ ਦੁਜਨ ਜਾਨਿਯੋ ਮਹਾ ਜਮ ਹੈ ॥੧੨੬੯॥
har baalan baalak roop lakhiyo jeey dujan jaaniyo mahaa jam hai |1269|

ٻار کيس ٻار سمجهندا هئا ۽ بدڪار ماڻهو کيس موت سمجهندا هئا.1269.

ਚਕਵਾਨ ਦਿਨੇਸ ਗਜਾਨ ਗਨੇਸ ਗਨਾਨ ਮਹੇਸ ਮਹਾਤਮ ਹੈ ॥
chakavaan dines gajaan ganes ganaan mahes mahaatam hai |

بت هن کي سج، هاٿي کي گنيش ۽ گانن کي شيو سمجهندا هئا

ਮਘਵਾ ਧਰਨੀ ਹਰਿ ਜਿਉ ਹਰਿਨੀ ਉਪਮਾ ਬਰਨੀ ਨ ਕਛੂ ਸ੍ਰਮ ਹੈ ॥
maghavaa dharanee har jiau harinee upamaa baranee na kachhoo sram hai |

هو اندرا، ڌرتيءَ ۽ وشنو ته لڳي رهيو هو، پر هو هڪ معصوم ڪتو به لڳي رهيو هو

ਮ੍ਰਿਗ ਜੂਥਨ ਨਾਦ ਸਰੂਪ ਭਯੋ ਜਿਨ ਕੇ ਨ ਬਿਬਾਦ ਤਿਨੈ ਦਮ ਹੈ ॥
mrig joothan naad saroop bhayo jin ke na bibaad tinai dam hai |

هرڻ لاءِ، هو سينگ وانگر هو ۽ انسانن لاءِ جهيڙي کان سواءِ، هو زندگي جي سانس وانگر هو.

ਨਿਜ ਮੀਤਨ ਮੀਤ ਹ੍ਵੈ ਚੀਤਿ ਬਸਿਓ ਹਰਿ ਸਤ੍ਰਨਿ ਜਾਨਿਯੋ ਮਹਾ ਜਮ ਹੈ ॥੧੨੭੦॥
nij meetan meet hvai cheet basio har satran jaaniyo mahaa jam hai |1270|

دوستن لاءِ، هو ذهن ۾ رهندڙ دوست وانگر هو ۽ دشمنن لاءِ، هو ياما وانگر ڏسندو هو. 1270.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਦ੍ਵੈ ਸੈਨਾ ਇਕਠੀ ਭਈ ਅਤਿ ਮਨਿ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ॥
dvai sainaa ikatthee bhee at man kop badtaae |

ٻنهي لشڪر کي پنهنجي ذهن ۾ تمام گهڻي ڪاوڙ اچي وئي.

ਜੁਧੁ ਕਰਤ ਹੈ ਬੀਰ ਬਰ ਰਨ ਦੁੰਦਭੀ ਬਜਾਇ ॥੧੨੭੧॥
judh karat hai beer bar ran dundabhee bajaae |1271|

ٻنهي طرفن جون لشڪر وڏي ڪاوڙ ۾ اچي گڏ ٿي ويا ۽ جنگي سپاهي پنهنجي صور وغيره تي راند ڪندي جنگ ڪرڻ لڳا.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਧੂਮ ਧੁਜ ਮਨ ਧਉਰ ਧਰਾ ਧਰ ਸਿੰਘ ਸਬੈ ਰਨਿ ਕੋਪ ਕੈ ਆਏ ॥
dhoom dhuj man dhaur dharaa dhar singh sabai ran kop kai aae |

راجا يعني ڌوم، ڌوجا، من، ڌوال ۽ ڌراڌر سنگھ، وڏي ڪاوڙ ۾ اچي جنگ جي ميدان ۾ پهتا.

ਲੈ ਕਰਵਾਰਨ ਢਾਲ ਕਰਾਲ ਹ੍ਵੈ ਸੰਕ ਤਜੀ ਹਰਿ ਸਾਮੁਹੇ ਧਾਏ ॥
lai karavaaran dtaal karaal hvai sank tajee har saamuhe dhaae |

اهي ڪرشن جي اڳيان ڊوڙي ويا، پنهنجن سڀني وهم کي ڇڏي، پنهنجن ڍالن ۽ تلوارن کي پنهنجن هٿن ۾ وٺي.

ਦੇਖਿ ਤਿਨੈ ਤਬ ਹੀ ਬ੍ਰਿਜ ਰਾਜ ਹਲੀ ਸੋ ਕਹਿਯੋ ਸੁ ਕਰੋ ਮਨਿ ਭਾਏ ॥
dekh tinai tab hee brij raaj halee so kahiyo su karo man bhaae |

انهن کي ڏسي ڪرشن بلرام کي چيو ته، ”هاڻي ڪر، جيڪو تون چاهين

ਧਾਇ ਬਲੀ ਬਲਿ ਲੈ ਕਰ ਮੈ ਹਲਿ ਪਾਚਨ ਕੇ ਸਿਰ ਕਾਟਿ ਗਿਰਾਏ ॥੧੨੭੨॥
dhaae balee bal lai kar mai hal paachan ke sir kaatt giraae |1272|

زورآور بلرام، پنھنجن ھٿ ۾ ھٿ کڻي، پنجن ڄڻن جا مٿا ڪٽي، زمين تي اڇلائي ڇڏيا.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਦ੍ਵੈ ਅਛੂਹਨੀ ਦਲ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਪਾਚੋ ਹਨੇ ਰਿਸਾਇ ॥
dvai achhoohanee dal nripat paacho hane risaae |

هن ڪاوڙ ۾ اچي سينا سان گڏ ٻن اڇوتن کي قتل ڪيو.

ਏਕ ਦੋਇ ਜੀਵਤ ਬਚੇ ਰਨ ਤਜਿ ਗਏ ਪਰਾਇ ॥੧੨੭੩॥
ek doe jeevat bache ran taj ge paraae |1273|

لشڪر جون ٻه وڏيون لشڪر ۽ پنج بادشاهه مارجي ويا ۽ جيڪي هڪ يا ٻه بچيا سي ميدان جنگ ڇڏي ڀڄي ويا.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਜੁਧ ਪ੍ਰਬੰਧੇ ਪਾਚ ਭੂਪ ਦੋ ਅਛੂਹਨੀ ਦਲ ਸਹਿਤ ਬਧਹ ਧਯਾਹਿ ਸਮਾਪਤੰ ॥
eit sree bachitr naattak granthe krisanaavataare judh prabandhe paach bhoop do achhoohanee dal sahit badhah dhayaeh samaapatan |

باب جي پڄاڻيءَ جو عنوان آهي “Killing of Five Kings along with the Five Supreme Divisions of the Army” ڪرشناوتار ۾ بچيتار ناٽڪ ۾.

ਅਥ ਦ੍ਵਾਦਸ ਭੂਪ ਜੁਧ ਕਥਨ ॥
ath dvaadas bhoop judh kathan |

هاڻي ٻارهن بادشاهن سان جنگ جو احوال شروع ٿئي ٿو

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਦ੍ਵਾਦਸ ਭੂਪ ਨਿਹਾਰਿ ਦਸਾ ਤਿਹ ਦਾਤਨ ਪੀਸ ਕੈ ਕੋਪ ਕੀਯੋ ॥
dvaadas bhoop nihaar dasaa tih daatan pees kai kop keeyo |

جڏهن ٻارهن بادشاهن اها حالت ڏٺي ته ڏاڍي ڪاوڙ ۾ ڏند پيس ڪرڻ لڳا

ਧਰੀਆ ਸਬ ਹੀ ਬਰ ਅਤ੍ਰਨ ਕੇ ਬਹੁ ਸਸਤ੍ਰਨ ਕੈ ਦਲ ਬਾਟਿ ਦੀਯੋ ॥
dhareea sab hee bar atran ke bahu sasatran kai dal baatt deeyo |

هنن پنهنجن هٿيارن ۽ هٿيارن تي ڀروسو ڪيو ۽ انهن کي پنهنجي فوجن ۾ ورهايو

ਮਿਲਿ ਆਪ ਬਿਖੈ ਤਿਨ ਮੰਤ੍ਰ ਕੀਯੋ ਕਰਿ ਕੈ ਅਤਿ ਛੋਭ ਸੋ ਤਾਤੋ ਹੀਯੋ ॥
mil aap bikhai tin mantr keeyo kar kai at chhobh so taato heeyo |

پوءِ سڀئي صلاح مشورا ڪندا رهيا

ਲਰਿ ਹੈ ਮਰਿ ਹੈ ਭਵ ਕੋ ਤਰਿ ਹੈ ਜਸ ਸਾਥ ਭਲੋ ਪਲ ਏਕ ਜੀਯੋ ॥੧੨੭੪॥
lar hai mar hai bhav ko tar hai jas saath bhalo pal ek jeeyo |1274|

هنن جون دليون ڏاڍيون ڏک ۾ هيون، هنن چيو ته، ”اسان وڙهنداسين، مرنداسين ۽ سمسار جي سمنڊ پار ڪري وينداسين، ڇو ته اسان جي زندگيءَ جو هڪ قابل تعريف لمحو به شاندار آهي. 1274.

ਯੌ ਮਨ ਮੈ ਧਰਿ ਆਇ ਅਰੇ ਸੁ ਘਨੋ ਦਲੁ ਲੈ ਹਰਿ ਪੇਖਿ ਹਕਾਰੋ ॥
yau man mai dhar aae are su ghano dal lai har pekh hakaaro |

انهن جي ذهن ۾ اهڙو تصور پيدا ڪري، اهي قائم رهيا ۽ هڪ وڏي لشڪر سان سري ڪرشن جي مخالفت ڪئي.

ਯਾਹੀ ਹਨੇ ਨ੍ਰਿਪ ਪਾਚ ਅਬੈ ਹਮ ਸੰਗ ਲਰੋ ਹਰਿ ਭ੍ਰਾਤਿ ਤੁਮਾਰੋ ॥
yaahee hane nrip paach abai ham sang laro har bhraat tumaaro |

اهو سوچي دل ۾ ڪافي لشڪر وٺي آيا ۽ ڪرشن کي چيلنج ڪرڻ لڳا ته هي بلرام پنجن راجائن کي ماري چڪو آهي ۽ هاڻي اي ڪرشن! پنهنجي ڀاءُ کي چئو ته اسان سان وڙه

ਨਾਤਰ ਆਇ ਭਿਰੋ ਤੁਮ ਹੂੰ ਨਹਿ ਆਯੁਧ ਛਾਡ ਕੈ ਧਾਮਿ ਸਿਧਾਰੋ ॥
naatar aae bhiro tum hoon neh aayudh chhaadd kai dhaam sidhaaro |

ٻي صورت ۾ تون اسان سان وڙهڻ لاءِ اچو يا جنگ جو ميدان ڇڏي گهر هليو وڃ

ਜੋ ਤੁਮ ਮੈ ਬਲੁ ਹੈ ਘਟਿਕਾ ਲਰਿ ਕੈ ਲਖਿ ਲੈ ਪੁਰਖਤ ਹਮਾਰੋ ॥੧੨੭੫॥
jo tum mai bal hai ghattikaa lar kai lakh lai purakhat hamaaro |1275|

جيڪڏهن توهان جا ماڻهو ڪمزور آهن ته پوءِ توهان کي اسان جي ڪهڙي طاقت نظر ايندي؟

ਯੌ ਸੁਨਿ ਕੈ ਬਤੀਯਾ ਤਿਨ ਕੀ ਸਬ ਆਯੁਧ ਲੈ ਹਰਿ ਸਾਮੁਹੇ ਆਯੋ ॥
yau sun kai bateeyaa tin kee sab aayudh lai har saamuhe aayo |

اها ڳالهه ٻڌي، سڀئي پنهنجا هٿيار کڻي ڪرشن جي سامهون آيا

ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਕੋ ਸੀਸ ਕਟਿਯੋ ਸੁ ਸਦਾ ਸਿੰਘ ਮਾਰ ਕੈ ਭੂਮਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥
saahib singh ko sees kattiyo su sadaa singh maar kai bhoom giraayo |

سندن اچڻ تي صاحب سنگهه جو مٿو ڪٽيو ويو ۽ سدا سنگهه کي گوليون هڻي مارڻ بعد هيٺ لاٿو ويو

ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਧੰਧਰ ਕੈ ਪੁਨਿ ਸਾਜਨ ਸਿੰਘ ਹਨ੍ਯੋ ਰਨ ਪਾਯੋ ॥
sundar singh adhandhar kai pun saajan singh hanayo ran paayo |

سندر سنگهه کي ٻن حصن ۾ ورهائي پوءِ ساجن سنگهه کي تباهه ڪري ڇڏيو

ਕੇਸਨ ਤੇ ਗਹਿ ਕੈ ਸਬਲੇਸ ਧਰਾ ਪਟਕਿਯੋ ਇਮ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥੧੨੭੬॥
kesan te geh kai sabales dharaa pattakiyo im judh machaayo |1276|

سمليش سنگهه کي سندس وارن مان پڪڙي هيٺ ڌڪيو ويو ۽ اهڙي طرح هڪ خوفناڪ جنگ جوش ۾ اچي وئي.1276.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA