لاشن کي ٽڪرا ٽڪرا ڪري ٽڪرا ٽڪرا ڪيا ويا آهن، اڃا به ويڙهاڪن جي وات مان ”افسوس“ جو لفظ نه نڪتو آهي. 1817.
جيڪي ويڙهاڪ جنگ جي ميدان ۾ بي خوف ۽ بي خوف ٿي وڙهندا هئا ۽ پنهنجي جان جو لاڳاپو ڇڏي، هٿيار کڻي پنهنجي مخالفن سان وڙهندا هئا.
جيڪي وڏي لڙائيءَ ۾ وڙهيا ۽ ميدان جنگ ۾ مارجي ويا
بقول شاعر، اهي سڀئي جنت ۾ رهڻ لڳا
اهي سڀ پاڻ کي خوش نصيب سمجهي رهيا آهن ڇاڪاڻ ته انهن کي جنت ۾ جاء ملي وئي آهي.
جنگ جي ميدان ۾ ڪيترائي هيرو آهن جيڪي دشمن سان وڙهندي ميدان تي لٿل آهن.
ڪي ويڙهاڪ وڙهندي زمين تي ڪري پيا ۽ ڪنهن همراهه جي اها حالت ڏسي ڏاڍي ڪاوڙ ۾ وڙهڻ لڳا.
۽ هن جا هٿيار هٿ ۾ رکي ڪرشن تي پيا
1819ع ۾ ويڙهاڪ شهيد ٿي ويا ۽ آسماني ڇوڪرين سان شادي ڪرڻ لڳا.
ڪو مري ويو، ڪو مري ويو ۽ ڪو ڪاوڙجي ويو
ويڙهاڪن هڪ ٻئي جي مزاحمت ڪري رهيا آهن، انهن جي رٿن کي پنهنجن رٿن جي ذريعي هلائي رهيا آهن
اهي پنهنجين تلوارن ۽ خنجرن سان بي خوفيءَ سان وڙهندا رهيا آهن
اهي ڪرشن کي به بي خوفيءَ سان ”مارڻ، مارڻ“ جو نعرو هڻي رهيا آهن. 1820.
اهڙيءَ طرح جڏهن ويڙهاڪ سري ڪرشن جي اڳيان اچن ٿا، تڏهن هو پنهنجا سمورا هٿيار کڻي وڃن ٿا.
ويڙهاڪن کي سامھون ايندي ڏسي ڪرشن ھٿيار کنيا ۽ ڪاوڙ ۾ اچي دشمنن تي تيرن جي بارش ڪيائين.
هن انهن مان ڪن کي پنهنجي پيرن هيٺان دٻائي ڇڏيو ۽ ڪن کي هيٺ ڪري ڇڏيو ۽ انهن کي هٿ پڪڙي ڪيائون
هن جنگ جي ميدان ۾ ڪيترن ئي ويڙهاڪن کي بي جان ڪري ڇڏيو.1821.
ڪيترائي ويڙهاڪ، زخمي ٿي، يما جي گهر ڏانهن ويا
ڪيترن جا خوبصورت عضوا رت سان ڀرجي ويا هئا، جن جا مٿو ڪٽيل هئا
ڪيترائي ويڙهاڪ ميدان ۾ بي سر ٽنگن وانگر رلندا رهيا آهن
ڪيترائي جنگ کان ڊڄي، ان کي ڇڏي، بادشاهه جي اڳيان پهچي ويا. 1822.
سڀ ويڙهاڪ جيڪي جنگ جي ميدان مان ڀڄي ويا هئا، سي اچي گڏ ٿيا ۽ بادشاهه کي عرض ڪيائون:
سڀ ويڙهاڪ، جنگ ڇڏي، بادشاهه جي اڳيان پهتا ۽ چوڻ لڳا، ”اي بادشاهه! سڀ ويڙهاڪ جن کي تو هٿيارن سان سينگاريو،
”اهي هارائي ويا آهن ۽ اسان مان ڪنهن کي به فتح نه ملي هئي
هن پنهنجي تيرن جي وهڪري سان انهن سڀني کي بي جان ڪري ڇڏيو آهي.“ 1823.
ويڙهاڪن ائين چئي بادشاهه کي چيو ته ”اي بادشاهه! اسان جي درخواست ٻڌي
وزيرن کي جنگ ڪرڻ جو اختيار ڏئي پنهنجي گهر موٽيو ۽ سڀني شهرين کي آرام ڏي
”تنهنجي عزت اڄ تائين قائم آهي ۽ تو ڪرشن کي منهن نه ڏنو آهي
ڪرشن سان وڙهندي اسان خواب ۾ به فتح جي اميد نٿا رکي سگهون“ 1824.
DOHRA
اهي ڳالهيون ٻڌي راجا جراسنڊا ناراض ٿي ويو ۽ ڳالهائڻ لڳو
اهي ڳالهيون ٻڌي جراسند ڪاوڙ ۾ اچي ويو ۽ چيائين ته ”مان ڪرشن جي لشڪر جي سڀني ويڙهاڪن کي يما جي گاديءَ ڏانهن موڪلي ڇڏيندس.
سويا
”جيڪڏهن اڄ اندرا به پوري طاقت سان اچي، ته مان به ساڻس وڙهندس
سوريا پاڻ کي ڏاڍو طاقتور سمجهي ٿو، مان به ساڻس وڙهندس ۽ کيس يما جي گهر ڏانهن موڪليندس
”منهنجي ڪاوڙ کان اڳ طاقتور شيو به تباهه ٿي ويندو
مون ۾ ايتري طاقت آهي، ته پوءِ ڇا مان بادشاهه، کير واري جي اڳيان ڀڄي وڃان؟” 1826.
ائين چئي بادشاهه ڏاڍي ڪاوڙ ۾ پنهنجي فوج جي چئن ڀاڱن کي مخاطب ٿيندي چيو
سڄي فوج هٿيار کڻي ڪرشن سان وڙهڻ لاءِ تيار ٿي وئي
لشڪر اڳتي وڌيو ۽ بادشاهه ان جي پٺيان لڳو
اهو تماشو 1827ع ۾ برسات جي موسم ۾ تيز ڪڪرن وانگر نظر آيو.
بادشاهه ڪرشن کي خطاب ڪندي چيو:
DOHRA
راجا (جراسند) شري ڪرشن کي ڏٺو ۽ چيائين:
پوءِ ڪرشن ڏانهن ڏسندي راجا چيو ته، ”تون ڪشترين سان ڪيئن وڙهندينءَ جو رڳو کير وارو آهين؟“ 1828.
بادشاهه کي ڪرشن جو خطاب:
سويا
”تون پاڻ کي ڪشتري سڏائيندين، مان توسان جنگ ڪندس ۽ تون ڀڄي ويندين