شري دسم گرنتھ

صفحو - 302


ਅਥ ਸਾਰੀ ਬਿਸ੍ਵ ਮੁਖ ਮੋ ਕ੍ਰਿਸਨ ਜੀ ਜਸੋਧਾ ਕੋ ਦਿਖਾਈ ॥
ath saaree bisv mukh mo krisan jee jasodhaa ko dikhaaee |

هاڻي ڪرشن پنهنجي وات مان يشودا کي سڄي ڪائنات ڏيکاري ٿو.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਮੋਹਿ ਬਢਾਇ ਮਹਾ ਮਨ ਮੈ ਹਰਿ ਕੌ ਲਗੀ ਫੇਰਿ ਖਿਲਾਵਨ ਮਾਈ ॥
mohi badtaae mahaa man mai har kau lagee fer khilaavan maaee |

هن جي ذهن ۾ وڌندڙ وابستگي سان، ماء يشودا ٻيهر پنهنجي پٽ سان راند ڪرڻ شروع ڪيو

ਤਉ ਹਰਿ ਜੀ ਮਨ ਮਧ ਬਿਚਾਰਿ ਸਿਤਾਬ ਲਈ ਮੁਖਿ ਮਾਹਿ ਜੰਭਾਈ ॥
tau har jee man madh bichaar sitaab lee mukh maeh janbhaaee |

پوءِ ڪرشن پنهنجي ذهن ۾ رڙ ڪري تيزيءَ سان جهڪيو

ਚਕ੍ਰਤ ਹੋਇ ਰਹੀ ਜਸੁਧਾ ਮਨ ਮਧਿ ਭਈ ਤਿਹ ਕੇ ਦੁਚਿਤਾਈ ॥
chakrat hoe rahee jasudhaa man madh bhee tih ke duchitaaee |

هوءَ بي پرواهه هئي ۽ هن جي ذهن ۾ عجيب قسم جو شڪ پيدا ٿيو

ਮਾਇ ਸੁ ਢਾਪਿ ਲਈ ਤਬ ਹੀ ਸਭ ਬਿਸਨ ਮਯਾ ਤਿਨ ਜੋ ਲਖਿ ਪਾਈ ॥੧੧੩॥
maae su dtaap lee tab hee sabh bisan mayaa tin jo lakh paaee |113|

هوءَ اڳتي وڌي وئي ۽ پنهنجي هٿ سان هن جي پٽ جي وات کي ڍڪي ڇڏيو ۽ اهڙيءَ طرح هن وشنو جي مايا ڏٺي.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਚਲੇ ਘੁੰਟੂਆ ਘਰ ਭੀਤਰ ਮਾਤ ਕਰੈ ਉਪਮਾ ਤਿਹ ਚੰਗੀ ॥
kaanrah chale ghunttooaa ghar bheetar maat karai upamaa tih changee |

ڪرشن گهر ۾ گوڏن ڀر رڙ ڪرڻ لڳو ۽ ماءُ هن جي باري ۾ مختلف قسم جون تشبيهون استعمال ڪندي خوشي محسوس ڪئي.

ਲਾਲਨ ਕੀ ਮਨਿ ਲਾਲ ਕਿਧੌ ਨੰਦ ਧੇਨ ਸਭੈ ਤਿਹ ਕੇ ਸਭ ਸੰਗੀ ॥
laalan kee man laal kidhau nand dhen sabhai tih ke sabh sangee |

ڪرشن جي ساٿين جي پيرن جي نشانن جي پٺيان نند جون ڳئون هلنديون هيون

ਲਾਲ ਭਈ ਜਸੁਦਾ ਪਿਖਿ ਪੁਤ੍ਰਹਿੰ ਜਿਉ ਘਨਿ ਮੈ ਚਮਕੈ ਦੁਤਿ ਰੰਗੀ ॥
laal bhee jasudaa pikh putrahin jiau ghan mai chamakai dut rangee |

ماءُ يشودا، اهو ڏسي خوشيءَ ۾ ائين چمڪي رهي هئي، جيئن ڪڪرن جي روشنيءَ ۾

ਕਿਉ ਨਹਿ ਹੋਵੈ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਸੁ ਮਾਤ ਭਯੋ ਜਿਨ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹਿ ਤਾਤ ਤ੍ਰਿਭੰਗੀ ॥੧੧੪॥
kiau neh hovai prasanay su maat bhayo jin ke grihi taat tribhangee |114|

اها ماءُ خوش ڇو نه هجي، جنهن جي گهر ۾ ڪرشن جهڙو پٽ ڄائو هو.

ਰਾਹਿ ਸਿਖਾਵਨ ਕਾਜ ਗਡੀਹਰਿ ਗੋਪ ਮਨੋ ਮਿਲ ਕੈ ਸੁ ਬਨਾਯੋ ॥
raeh sikhaavan kaaj gaddeehar gop mano mil kai su banaayo |

ڪرشن کي هلڻ جي تربيت ڏيڻ لاءِ،

ਕਾਨਹਿ ਕੋ ਤਿਹ ਉਪਰ ਬਿਠਾਇ ਕੈ ਆਪਨੇ ਆਙਨ ਬੀਚ ਧਵਾਯੋ ॥
kaaneh ko tih upar bitthaae kai aapane aangan beech dhavaayo |

سڀني گوپا گڏجي ٻارن لاءِ هڪ گاڏي ٺاهي ۽ ڪرشن کي ان گاڏيءَ ۾ ويهاري، ان کي ڦاڙي ڇڏيو.

ਫੇਰਿ ਉਠਾਇ ਲਯੋ ਜਸੁਦਾ ਉਰ ਮੋ ਗਹਿ ਕੈ ਪਯ ਪਾਨ ਕਰਾਯੋ ॥
fer utthaae layo jasudaa ur mo geh kai pay paan karaayo |

پوءِ يشودا کيس گود ۾ وٺي، کير چوسڻ لاءِ چيو

ਸੋਇ ਰਹੇ ਹਰਿ ਜੀ ਤਬ ਹੀ ਕਬਿ ਨੇ ਅਪੁਨੇ ਮਨ ਮੈ ਸੁਖ ਪਾਯੋ ॥੧੧੫॥
soe rahe har jee tab hee kab ne apune man mai sukh paayo |115|

جڏهن سمهڻ لڳو ته شاعر ان کي عظيم نعمت سمجهي ٿو.115.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਜਬ ਹੀ ਨਿੰਦ੍ਰਾ ਛੁਟ ਗਈ ਹਰੀ ਉਠੇ ਤਤਕਾਲ ॥
jab hee nindraa chhutt gee haree utthe tatakaal |

جيئن ئي ننڊ اڀري، ڪرشن هڪدم اٿي بيٺو.

ਖੇਲ ਖਿਲਾਵਨ ਸੋ ਕਰਿਯੋ ਲੋਚਨ ਜਾਹਿ ਬਿਸਾਲ ॥੧੧੬॥
khel khilaavan so kariyo lochan jaeh bisaal |116|

جڏهن هو ننڊ مان جاڳيو، ڪرشن جلدي اٿيو ۽ اکين جي نشانين ذريعي، هن کيڏڻ تي زور ڏنو. 116.

ਇਸੀ ਭਾਤਿ ਸੋ ਕ੍ਰਿਸਨ ਜੀ ਖੇਲ ਕਰੇ ਬ੍ਰਿਜ ਮਾਹਿ ॥
eisee bhaat so krisan jee khel kare brij maeh |

اهڙي طرح ڪرشنا جي برج ڀومي ۾ راند کيڏي ٿي.

ਅਬ ਪਗ ਚਲਤਿਯੋ ਕੀ ਕਥਾ ਕਹੋਂ ਸੁਨੋ ਨਰ ਨਾਹਿ ॥੧੧੭॥
ab pag chalatiyo kee kathaa kahon suno nar naeh |117|

اهڙيءَ طرح ڪرشن برجا ۾ مختلف قسم جا ڊراما ڪيا ۽ هاڻي مان سندس پيرن تي هلڻ جي ڪهاڻي بيان ڪريان ٿو.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਸਾਲ ਬਿਤੀਤ ਭਯੋ ਜਬ ਹੀ ਤਬ ਕਾਨ੍ਰਹ ਭਯੋ ਬਲ ਕੈ ਪਗ ਮੈ ॥
saal biteet bhayo jab hee tab kaanrah bhayo bal kai pag mai |

جڏهن (هڪ) سال گذري ويا ته ڪرشن پنهنجي پيرن تي بيهڻ شروع ڪيو.

ਜਸੁ ਮਾਤ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਭਈ ਮਨ ਮੈ ਪਿਖਿ ਧਾਵਤ ਪੁਤ੍ਰਹਿ ਕੋ ਮਗ ਮੈ ॥
jas maat prasanay bhee man mai pikh dhaavat putreh ko mag mai |

هڪ سال کان پوءِ ڪرشن پنهنجي مضبوط پيرن تي هلڻ لڳو، يشودا ڏاڍي خوش ٿي ۽ پنهنجي پٽ کي اکين اڳيان رکڻ لاءِ سندس پٺيان هلڻ لڳي.

ਬਾਤ ਕਰੀ ਇਹ ਗੋਪਿਨ ਸੋ ਪ੍ਰਭਾ ਫੈਲ ਰਹੀ ਸੁ ਸਭੈ ਜਗ ਮੈ ॥
baat karee ih gopin so prabhaa fail rahee su sabhai jag mai |

(انهيءَ) اها ڳالهه ٻاهر نڪتل ماڻهن لاءِ فرمائي ته (جنهن جي) چمڪ سڄي دنيا ۾ پکڙجي رهي آهي.

ਜਨੁ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤਿ ਮਾਨੁਖ ਕੋ ਸਬ ਧਾਇ ਧਸੀ ਹਰਿ ਕੈ ਨਗ ਮੈ ॥੧੧੮॥
jan sundarataa at maanukh ko sab dhaae dhasee har kai nag mai |118|

هن سڀني گوپين کي ڪرشن جي هلڻ بابت ٻڌايو ۽ ڪرشن جي شهرت سڄي دنيا ۾ پکڙجي وئي. ڪرشن کي ڏسڻ لاءِ سهڻيون عورتون به آيون، جيڪي پاڻ سان مکڻ وغيره کڻي اينديون هيون.

ਗੋਪਿਨ ਸੋ ਮਿਲ ਕੈ ਹਰਿ ਜੀ ਜਮੁਨਾ ਤਟਿ ਖੇਲ ਮਚਾਵਤ ਹੈ ॥
gopin so mil kai har jee jamunaa tatt khel machaavat hai |

ڪرشن جمنا جي ڪناري تي گل ٻارن سان گڏ رانديون کيڏندو آهي.

ਜਿਮ ਬੋਲਤ ਹੈ ਖਗ ਬੋਲਤ ਹੈ ਜਿਮ ਧਾਵਤ ਹੈ ਤਿਮ ਧਾਵਤ ਹੈ ॥
jim bolat hai khag bolat hai jim dhaavat hai tim dhaavat hai |

ڪرشن جمنا جي ڪناري تي گوپا جي ٻارن سان کيڏي ٿو ۽ پکين جي آوازن جي نقل ڪري ٿو، هو انهن جي چال جي به نقل ڪري ٿو.

ਫਿਰਿ ਬੈਠਿ ਬਰੇਤਨ ਮਧ ਮਨੋ ਹਰਿ ਸੋ ਵਹ ਤਾਲ ਬਜਾਵਤ ਹੈ ॥
fir baitth baretan madh mano har so vah taal bajaavat hai |

پوءِ برٽيءَ ۾ ويھي ھٿن تاڙيون وڄائين (گڏجي) ڪرشن سان.

ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਤਿਨ ਕੀ ਉਪਮਾ ਸੁਭ ਗੀਤ ਭਲੇ ਮੁਖ ਗਾਵਤ ਹੈ ॥੧੧੯॥
kab sayaam kahai tin kee upamaa subh geet bhale mukh gaavat hai |119|

پوءِ سٽيءَ تي ويھي سڀ ٻار تاڙيون وڄائيندا آھن ۽ شاعر شيام چوي ٿو ته سڀئي پنھنجي خوبصورت وات مان گيت ڳائيندا آھن.

ਕੁੰਜਨ ਮੈ ਜਮੁਨਾ ਤਟਿ ਪੈ ਮਿਲਿ ਗੋਪਿਨ ਸੋ ਹਰਿ ਖੇਲਤ ਹੈ ॥
kunjan mai jamunaa tatt pai mil gopin so har khelat hai |

ڪرشنا گوپا جي ٻارن سان گڏ جمنا جي ڪنارن تي گهٽين ۾ کيڏن ٿا

ਤਰਿ ਕੈ ਤਬ ਹੀ ਸਿਗਰੀ ਜਮੁਨਾ ਹਟਿ ਮਧਿ ਬਰੇਤਨ ਪੇਲਤ ਹੈ ॥
tar kai tab hee sigaree jamunaa hatt madh baretan pelat hai |

سڄي درياءَ تي ترندي، هو ٻئي پاسي واريءَ تي ليٽيو پيو

ਫਿਰਿ ਕੂਦਤ ਹੈ ਜੁ ਮਨੋ ਨਟ ਜਿਉ ਜਲ ਕੋ ਹਿਰਦੇ ਸੰਗਿ ਰੇਲਤ ਹੈ ॥
fir koodat hai ju mano natt jiau jal ko hirade sang relat hai |

پوءِ هو سڀني ٻارن سان گڏ هڪ جادوگر وانگر ٽپو ڏئي ٿو، هو پنهنجي سيني سان پاڻي کي ڇڪي ٿو

ਫਿਰਿ ਹ੍ਵੈ ਹੁਡੂਆ ਲਰਕੇ ਦੁਹੂੰ ਓਰ ਤੇ ਆਪਸਿ ਮੈ ਸਿਰ ਮੇਲਤ ਹੈ ॥੧੨੦॥
fir hvai huddooaa larake duhoon or te aapas mai sir melat hai |120|

پوءِ پاڻ ۾ رڍن وانگر وڙهندا ۽ پنهنجو ڪنڌ ٻئي جي مٿي تي ماريندا.120.

ਆਇ ਜਬੈ ਹਰਿ ਜੀ ਗ੍ਰਿਹਿ ਆਪਨੇ ਖਾਇ ਕੈ ਭੋਜਨ ਖੇਲਨ ਲਾਗੇ ॥
aae jabai har jee grihi aapane khaae kai bhojan khelan laage |

جڏهن ڪرشن پنهنجي گهر ايندو آهي، تڏهن ماني کائڻ کان پوءِ وري کيڏڻ ويندو آهي

ਮਾਤ ਕਹੈ ਨ ਰਹੈ ਘਰਿ ਭੀਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਕੋ ਤਬ ਹੀ ਉਠਿ ਭਾਗੇ ॥
maat kahai na rahai ghar bheetar baahar ko tab hee utth bhaage |

ماءُ کيس گهر ۾ رهڻ لاءِ چيو، پر چوڻ جي باوجود هو گهر ۾ نه رهي ۽ اٿي ٻاهر ڊوڙي ٿو.

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਤਿਨ ਕੀ ਉਪਮਾ ਬ੍ਰਿਜ ਕੇ ਪਤਿ ਬੀਥਿਨ ਮੈ ਅਨੁਰਾਗੇ ॥
sayaam kahai tin kee upamaa brij ke pat beethin mai anuraage |

شاعر شيام چوي ٿو ته ڪرشن، برجا جو رب، برجا جي گهٽين سان پيار ڪري ٿو

ਖੇਲ ਮਚਾਇ ਦਯੋ ਲੁਕ ਮੀਚਨ ਗੋਪ ਸਭੈ ਤਿਹ ਕੇ ਰਸਿ ਪਾਗੇ ॥੧੨੧॥
khel machaae dayo luk meechan gop sabhai tih ke ras paage |121|

هو ٻين گوپا ٻارن سان گڏ لڪائڻ جي راند ۾ مڪمل طور تي مشغول آهي.

ਖੇਲਤ ਹੈ ਜਮੁਨਾ ਤਟ ਪੈ ਮਨ ਆਨੰਦ ਕੈ ਹਰਿ ਬਾਰਨ ਸੋ ॥
khelat hai jamunaa tatt pai man aanand kai har baaran so |

جمنا جي ڪناري تي راند ڪندي، ڪرشن ٻين گوپا ٻارن سان گڏ لطف اندوز ٿيو

ਚੜਿ ਰੂਖ ਚਲਾਵਤ ਸੋਟ ਕਿਧੋ ਸੋਊ ਧਾਇ ਕੈ ਲਿਆਵੈ ਗੁਆਰਨ ਕੋ ॥
charr rookh chalaavat sott kidho soaoo dhaae kai liaavai guaaran ko |

وڻ تي چڙهندي، هو پنهنجي لٺ کي اڇلائي ٿو ۽ پوءِ ان کي ڳولي ٿو ۽ ان کي کير ڏيندڙن مان وٺي ٿو.

ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਲਖੀ ਤਿਨ ਕੀ ਉਪਮਾ ਮਨੋ ਮਧਿ ਅਨੰਤ ਅਪਾਰਨ ਸੋ ॥
kab sayaam lakhee tin kee upamaa mano madh anant apaaran so |

شاعر شيام ان تمثيل جو ذڪر ڪندي چوي ٿو ته هي شان ڏسڻ لاءِ.

ਬਲ ਜਾਤ ਸਬੈ ਮੁਨਿ ਦੇਖਨ ਕੌ ਕਰਿ ਕੈ ਬਹੁ ਜੋਗ ਹਜਾਰਨ ਸੋ ॥੧੨੨॥
bal jaat sabai mun dekhan kau kar kai bahu jog hajaaran so |122|

يوگا جي مختلف شعبن ۾ مشغول ساجن به قربان ٿي رهيا آهن.122.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਗੋਪਿਨ ਸੋ ਖੇਲਬੋ ਬਰਨਨੰ ॥
eit sree bachitr naattak granthe krisanaavataare gopin so khelabo barananan |

اٺين باب جي پڄاڻيءَ جو عنوان آهي ”بچتر ناٽڪ“ ۾ ڪرشن اوتار ۾ گوپا ٻارن سان گڏ ڊرامن جو بيان.

ਅਥ ਮਾਖਨ ਚੁਰਾਇ ਖੈਬੋ ਕਥਨੰ ॥
ath maakhan churaae khaibo kathanan |

هاڻي شروع ٿئي ٿو مکڻ چوري ڪرڻ ۽ کائڻ جو بيان

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

سويا

ਖੇਲਨ ਕੇ ਮਿਸ ਪੈ ਹਰਿ ਜੀ ਘਰਿ ਭੀਤਰ ਪੈਠਿ ਕੈ ਮਾਖਨ ਖਾਵੈ ॥
khelan ke mis pai har jee ghar bheetar paitth kai maakhan khaavai |

ڪرشن کيڏڻ جي بهاني ۾ گهر ۾ داخل ٿئي ٿو ۽ مکڻ کائي ٿو.

ਨੈਨਨ ਸੈਨ ਤਬੈ ਕਰਿ ਕੈ ਸਭ ਗੋਪਿਨ ਕੋ ਤਬ ਹੀ ਸੁ ਖੁਲਾਵੈ ॥
nainan sain tabai kar kai sabh gopin ko tab hee su khulaavai |

ڪرشن کيڏڻ جي ڍنگ سان گهر ۾ مکڻ کائي رهيو آهي ۽ اکين جي اشارن سان ٻين گوپا ٻارن کي سڏي کين کائڻ لاءِ چوندو آهي.

ਬਾਕੀ ਬਚਿਯੋ ਅਪਨੇ ਕਰਿ ਲੈ ਕਰਿ ਬਾਨਰ ਕੇ ਮੁਖ ਭੀਤਰਿ ਪਾਵੈ ॥
baakee bachiyo apane kar lai kar baanar ke mukh bheetar paavai |

اهي بچيل مکڻ بندرن کي پيش ڪري رهيا آهن جنهن ڪري اهي کائي رهيا آهن

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਤਿਹ ਕੀ ਉਪਮਾ ਇਹ ਕੈ ਬਿਧਿ ਗੋਪਿਨ ਕਾਨ੍ਰਹ ਖਿਝਾਵੈ ॥੧੨੩॥
sayaam kahai tih kee upamaa ih kai bidh gopin kaanrah khijhaavai |123|

شاعر شيام چوي ٿو ته اهڙي طرح ڪرشن گوپين کي تنگ ڪري رهيو آهي.123.

ਖਾਇ ਗਯੋ ਹਰਿ ਜੀ ਜਬ ਮਾਖਨ ਤਉ ਗੁਪੀਆ ਸਭ ਜਾਇ ਪੁਕਾਰੀ ॥
khaae gayo har jee jab maakhan tau gupeea sabh jaae pukaaree |

جڏهن ڪرشن سڄو مکڻ کائي ويو، تڏهن گوپيون روئڻ لڳيون