Sri Dasam Granth
Page - 411
ਤਉ ਮਸਲੀ ਕਰਿ ਚਰਮ ਲੀਯੋ ਧਰਿ ਯੌ ਅਰਿ ਕਉ ਬਲਿ ਘਾਉ ਬਚਾਯੋ ॥
tau masalee kar charam leeyo dhar yau ar kau bal ghaau bachaayo |When Gaj Singh in his rage struck a blow with his sword from which Balram saved himself with his shield
ਢਾਲ ਕੇ ਫੂਲ ਪੈ ਧਾਰ ਬਹੀ ਚਿਨਗਾਰ ਉਠੀ ਕਬਿ ਯੌ ਗੁਨ ਗਾਯੋ ॥
dtaal ke fool pai dhaar bahee chinagaar utthee kab yau gun gaayo |
ਮਾਨਹੁ ਪਾਵਸ ਕੀ ਨਿਸਿ ਮੈ ਬਿਜੁਰੀ ਦੁਤਿ ਤਾਰਨ ਕੋ ਪ੍ਰਗਟਾਯੋ ॥੧੧੩੩॥
maanahu paavas kee nis mai bijuree dut taaran ko pragattaayo |1133|The sparkles came out from the shield, which appeared like flashing lightning during night exhibiting the stars in rainy reason.1133.
ਘਾਇ ਹਲੀ ਸਹਿ ਕੈ ਰਿਪੁ ਕੋ ਗਹਿ ਕੈ ਕਰਵਾਰ ਸੁ ਬਾਰ ਕਰਿਯੋ ਹੈ ॥
ghaae halee seh kai rip ko geh kai karavaar su baar kariyo hai |Enduring the wound inflicted by the enemy, Balram struck a blow with his sword
ਧਾਰ ਬਹੀ ਅਰਿ ਕੰਠਿ ਬਿਖੈ ਕਟਿ ਕੈ ਤਿਹ ਕੋ ਸਿਰੁ ਭੂਮਿ ਝਰਿਯੋ ਹੈ ॥
dhaar bahee ar kantth bikhai katt kai tih ko sir bhoom jhariyo hai |The edge of the sword struck the throat of the enemy and his head, being chopped, fell on the ground
ਬਜ੍ਰ ਜਰੇ ਰਥ ਤੇ ਗਿਰਿਯੋ ਤਿਹ ਕੋ ਜਸੁ ਯੌ ਕਬਿ ਨੈ ਉਚਰਿਯੋ ਹੈ ॥
bajr jare rath te giriyo tih ko jas yau kab nai uchariyo hai |
ਮਾਨਹੁ ਤਾਰਨ ਲੋਕ ਹੂੰ ਤੇ ਸੁਰ ਭਾਨੁ ਹਨ੍ਯੋ ਸਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰਿਯੋ ਹੈ ॥੧੧੩੪॥
maanahu taaran lok hoon te sur bhaan hanayo sir bhoom pariyo hai |1134|He fell from his chariot after receiving the blow of Vajra (the weapon) and the poet says, while describing that spectacle that it appeared to him that for the welfare of the people, Vishnu had cut off the head of Rahu and thrown it on the earth.1134.
ਮਾਰਿ ਲਯੋ ਗਜ ਸਿੰਘ ਜਬੈ ਤਜਿ ਕੈ ਰਨ ਕੋ ਸਭ ਹੀ ਭਟ ਭਾਗੇ ॥
maar layo gaj singh jabai taj kai ran ko sabh hee bhatt bhaage |When Gaj Singh was killed, then all the warriors, ran away from the battlefield
ਸ੍ਰਉਨ ਭਰੇ ਲਖਿ ਲੋਥ ਡਰੇ ਨਹਿ ਧੀਰ ਧਰੇ ਨਿਸ ਕੇ ਜਨੁ ਜਾਗੇ ॥
sraun bhare lakh loth ddare neh dheer dhare nis ke jan jaage |Seeing his corpse besmeared with blood, all of them lost the power of endurance and were bewildered as if they had not slept for several nights
ਮਾਰਿ ਲਏ ਨ੍ਰਿਪ ਪੰਚ ਭਗੇ ਤਿਨ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਜਾ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਭਿ ਆਗੇ ॥
maar le nrip panch bhage tin yau kahiyo jaa apane prabh aage |The warriors of the enemy’s army came to their Lord Jarasandh and said, “All the chief kings have been killed in the battlefield
ਯੌ ਸੁਨਿ ਕੈ ਦਲਿ ਧੀਰ ਛੁਟਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਹੀਯੋ ਫਟਿਯੋ ਰਿਸ ਮੈ ਅਨੁਰਾਗੇ ॥੧੧੩੫॥
yau sun kai dal dheer chhuttiyo nrip heeyo fattiyo ris mai anuraage |1135|” Hearing these words, the remining army lost their endurance and in great anger, the king experienced an unbearable sorrow.11
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਜੁਧ ਪ੍ਰਬੰਧੇ ਗਜ ਸਿੰਘ ਬਧਹ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥
eit sree bachitr naattak granthe krisanaavataare judh prabandhe gaj singh badhah dhayaae samaapatan |End of the chapter entitled “Killing of Gaj Singh in the beginning of war” in Krishnavatara.Now begins the description of the killing of Amit Singh with army
ਅਥ ਅਮਿਤ ਸਿੰਘ ਸੈਨਾ ਸਹਿਤ ਬਧਹਿ ਕਥਨੰ ॥
ath amit singh sainaa sahit badheh kathanan |
ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |DOHRA
ਅਣਗ ਸਿੰਘ ਅਉ ਅਚਲ ਸੀ ਅਮਿਤ ਸਿੰਘ ਨ੍ਰਿਪ ਤੀਰ ॥
anag singh aau achal see amit singh nrip teer |
ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਅਰ ਅਨਘ ਸੀ ਮਹਾਰਥੀ ਰਨਧੀਰ ॥੧੧੩੬॥
amar singh ar anagh see mahaarathee ranadheer |1136|The mighty warriors like Anag Singh, Achal Singh, Amit Singh, Amar Singh and Anagh Singh were sitting with the king Jarasandh.1136.
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਦੇਖਿ ਤਿਨੈ ਨ੍ਰਿਪ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਹਥੀਆਰ ਧਰੇ ਲਖਿ ਬੀਰ ਪਚਾਰੇ ॥
dekh tinai nrip sandh jaraa hatheeaar dhare lakh beer pachaare |
ਪੇਖਹੁ ਆਜ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਨ੍ਰਿਪ ਪੰਚ ਬਲੀ ਜਦੁਬੀਰ ਸੰਘਾਰੇ ॥
pekhahu aaj ayodhan mai nrip panch balee jadubeer sanghaare |Seeing them with him, the king Jarasandh, looking at the weapons and these warriors said, “See, today in the battlefield, Krishna has killed five mighty kings
ਤਾ ਸੰਗਿ ਜਾਇ ਭਿਰੋ ਤੁਮ ਹੂੰ ਤਜਿ ਸੰਕ ਨਿਸੰਕ ਬਜਾਇ ਨਗਾਰੇ ॥
taa sang jaae bhiro tum hoon taj sank nisank bajaae nagaare |“Now you may go and fight with him, beating your trumpets, without fear
ਯੌ ਸੁਨਿ ਕੈ ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਅਤਿ ਕੋਪ ਭਰੇ ਰਨ ਓਰਿ ਪਧਾਰੇ ॥੧੧੩੭॥
yau sun kai prabh kee bateeyaa at kop bhare ran or padhaare |1137|” Hearing these words of their king all marched towards the battlefield in great rage.1137
ਆਵਤ ਹੀ ਜਦੁਬੀਰ ਤਿਨੋ ਰਨ ਭੂਮਿ ਬਿਖੈ ਜਮ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
aavat hee jadubeer tino ran bhoom bikhai jam roop nihaariyo |When they came, Krishna saw them in the battlefield, wandering as the manifestation of Yama
ਪਾਨਿ ਗਹੇ ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੋਊ ਰਨ ਬੀਚ ਤਿਨੋ ਬਲਿਦੇਵ ਹਕਾਰਿਯੋ ॥
paan gahe dhan baan soaoo ran beech tino balidev hakaariyo |They had caught hold of their bows and arrows in their hands and were challenging Balram
ਖਗ ਕਸੇ ਕਟਿ ਮੈ ਅੰਗ ਕੌਚ ਲੀਏ ਬਰਛਾ ਅਣਗੇਸ ਪੁਕਾਰਿਯੋ ॥
khag kase katt mai ang kauach lee barachhaa anages pukaariyo |They had spears in their hands and armours were tightened on there limbs
ਆਇ ਭਿਰੋ ਹਰਿ ਜੂ ਹਮ ਸਿਉ ਅਬ ਠਾਢੋ ਕਹਾ ਇਹ ਭਾਤ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥੧੧੩੮॥
aae bhiro har joo ham siau ab tthaadto kahaa ih bhaat uchaariyo |1138|Anag Singh, taking his lance in his hand, said loudly, “O Krishna! why are you standing now?, come and have a fight with us.”1138.
ਦੇਖਿ ਤਬੈ ਤਿਨ ਕੋ ਹਰਿ ਜੂ ਤਬ ਹੀ ਰਨ ਮੈ ਪੰਚ ਬੀਰ ਹਕਾਰੇ ॥
dekh tabai tin ko har joo tab hee ran mai panch beer hakaare |Krishna seeing those five warriors challenged them
ਸ੍ਯਾਮ ਸੁ ਸੈਨ ਚਲਿਯੋ ਇਤ ਤੇ ਉਤ ਤੇਊ ਚਲੇ ਸੁ ਬਜਾਇ ਨਗਾਰੇ ॥
sayaam su sain chaliyo it te ut teaoo chale su bajaae nagaare |From this side, Krishna moved with his arms and from the other side they also moved beating their trumpets
ਪਟਸਿ ਲੋਹ ਹਥੀ ਪਰਸੇ ਅਗਨਾਯੁਧ ਲੈ ਕਰਿ ਕੋਪ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥
pattas loh hathee parase aganaayudh lai kar kop prahaare |Taking their steel-arms and fire arms, they began to strike blows in great fury
ਜੂਝਿ ਗਿਰੇ ਇਤ ਕੇ ਉਤ ਕੇ ਭਟ ਭੂਮਿ ਗਿਰੇ ਸੁ ਮਨੋ ਮਤਵਾਰੇ ॥੧੧੩੯॥
joojh gire it ke ut ke bhatt bhoom gire su mano matavaare |1139|The warriors from both the sides fought fiercely and getting intoxicated, they began to fall on the ground.1139.
ਜੁਧ ਭਯੋ ਤਿਹ ਠਉਰ ਬਡੋ ਚਢਿ ਕੈ ਸਭ ਦੇਵ ਬਿਵਾਨਨਿ ਆਏ ॥
judh bhayo tih tthaur baddo chadt kai sabh dev bivaanan aae |A dreadful war was fought
ਕਉਤਕ ਦੇਖਨ ਕਉ ਰਨ ਕੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਮਨ ਮੋਦ ਬਢਾਏ ॥
kautak dekhan kau ran ko kab sayaam kahai man mod badtaae |The gods saw it, sitting in their air-vehicles, their minds were excited to see the sport of war
ਲਾਗਤ ਸਾਗਨ ਕੇ ਭਟ ਯੌ ਗਿਰ ਅਸਵਨ ਤੇ ਧਰਨੀ ਪਰ ਆਏ ॥
laagat saagan ke bhatt yau gir asavan te dharanee par aae |On being struck by lances, the warriors fell down from their horses and writhed on the earth
ਸੋ ਫਿਰ ਕੈ ਉਠਿ ਜੁਧ ਕਰੈ ਤਿਹ ਕੇ ਗੁਨ ਕਿੰਨ ਗੰਧ੍ਰਬ ਗਾਏ ॥੧੧੪੦॥
so fir kai utth judh karai tih ke gun kin gandhrab gaae |1140|KABIT, the fallen warriors, getting up began to fight again and the Gandharavas and Kinnars sang their praises.1140.
ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |
ਕੇਤੇ ਬੀਰ ਭਾਜੇ ਕੇਤੇ ਗਾਜੇ ਪੁਨਿ ਆਇ ਆਇ ਧਾਇ ਧਾਇ ਹਰਿ ਜੂ ਸੋ ਜੁਧ ਵੇ ਕਰਤ ਹੈ ॥
kete beer bhaaje kete gaaje pun aae aae dhaae dhaae har joo so judh ve karat hai |Many warriors began to run away, many of them roared, many others ran again and again to fight with Krishna
ਕੇਤੇ ਭੂਮਿ ਗਿਰੇ ਕੇਤੇ ਭਿਰੇ ਗਜ ਮਤਨ ਸੋ ਲਰੇ ਤੇਤੋ ਮ੍ਰਿਤਕ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਛਿਤਿ ਮੈ ਪਰਤ ਹੈ ॥
kete bhoom gire kete bhire gaj matan so lare teto mritak hvai kai chhit mai parat hai |Many fell down on the earth, many died fighting with the intoxicated elephants and many lay dead on the earth
ਅਉਰ ਦਉਰ ਪਰੇ ਮਾਰ ਮਾਰ ਹੀ ਉਚਰੇ ਹਥਿਯਾਰਨ ਉਘਰੇ ਪਗੁ ਏਕ ਨ ਟਰਤ ਹੈ ॥
aaur daur pare maar maar hee uchare hathiyaaran ughare pag ek na ttarat hai |On the death of the warriors, many others, taking up their weapons ran and shouting “Kill, Kill” they are taking up their weapons and do not retrace even one step
ਸ੍ਰਉਣਤ ਉਦਧਿ ਲੋਹ ਆਂਚ ਬੜਵਾਨਲ ਸੀ ਪਉਨ ਬਾਨ ਚਲੈ ਬੀਰ ਤ੍ਰਿਣ ਜਿਉ ਜਰਤ ਹੈ ॥੧੧੪੧॥
sraunat udadh loh aanch barravaanal see paun baan chalai beer trin jiau jarat hai |1141|In the sea of blood the fire is blazing and the warriors discharging swift-moving arrows li
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਅਣਗੇਸ ਬਲੀ ਤਬ ਕੋਪਿ ਭਰਿਯੋ ਮਨਿ ਜਾਨ ਨਿਦਾਨ ਕੀ ਮਾਰ ਮਚੀ ਜਬ ॥
anages balee tab kop bhariyo man jaan nidaan kee maar machee jab |
ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਚਢਿ ਕੈ ਕਢਿ ਕੈ ਕਸਿ ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਤਨਾਇ ਲਈ ਤਬ ॥
sayandan pai chadt kai kadt kai kas baan kamaan tanaae lee tab |Anag Sing, considering it a decisive war, was filled with anger and mounting on his chariot, he took out his sword and also pulled up his bow
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਕੀ ਪ੍ਰਿਤਨਾ ਹੂ ਕੇ ਊਪਰਿ ਆਇ ਪਰਿਯੋ ਤਿਨ ਬੀਰ ਹਨੇ ਸਬ ॥
sree har kee pritanaa hoo ke aoopar aae pariyo tin beer hane sab |He attacked the army of Krishna and destroyed the heroic fighters
ਭਾਜਿ ਗਏ ਤਮ ਸੇ ਅਰਿ ਯੌ ਨ੍ਰਿਪ ਪਾਵਤ ਭਯੋ ਰਨਿ ਸੂਰਜ ਕੀ ਛਬਿ ॥੧੧੪੨॥
bhaaj ge tam se ar yau nrip paavat bhayo ran sooraj kee chhab |1142|Just as the darkness moves away swiftly before the sun, similarly before the king Anag Singh, the enemy’s army sped away.1142.
ਪ੍ਰੇਰਿ ਤੁਰੰਗ ਸੁ ਆਗੇ ਭਯੋ ਕਰਿ ਲੈ ਅਸਿ ਢਾਰ ਬਡੀ ਧਰ ਕੈ ॥
prer turang su aage bhayo kar lai as dtaar baddee dhar kai |
ਕਛੁ ਜਾਦਵ ਸੋ ਤਿਨਿ ਜੁਧੁ ਕਰਿਯੋ ਨ ਟਰਿਯੋ ਤਿਨ ਸੋ ਪਗ ਦੁਇ ਡਰ ਕੈ ॥
kachh jaadav so tin judh kariyo na ttariyo tin so pag due ddar kai |Driving forward his horse and taking up his sword and shield he moved forward and without retracing his steps, he fought with a cluster of some Yadavas
ਜਦੁਬੀਰ ਕੇ ਸਾਮੁਹੇ ਆਇ ਅਰਿਯੋ ਬਹੁ ਬੀਰਨ ਪ੍ਰਾਨ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਕੈ ॥
jadubeer ke saamuhe aae ariyo bahu beeran praan bidaa kar kai |Killing many heroic fighters, he came and stood firmly in front of Krishna and said, “I have vowed that I shall not return to my home
ਗ੍ਰਿਹੁ ਕੋ ਨ ਚਲੋ ਇਹ ਮੋ ਪ੍ਰਨ ਹੈ ਕਿਧੋ ਪ੍ਰਾਨ ਤਜਉ ਕਿ ਤ੍ਵੈ ਮਰਿ ਕੈ ॥੧੧੪੩॥
grihu ko na chalo ih mo pran hai kidho praan tjau ki tvai mar kai |1143|Either I shall breathe my last or I shall kill you.”1143.
ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਅਸਿ ਕੋ ਗਹਿ ਕੈ ਜਦੁਬੀਰ ਚਮੂ ਕਹੁ ਜਾਇ ਹਕਾਰਾ ॥
yau keh kai as ko geh kai jadubeer chamoo kahu jaae hakaaraa |Saying this, taking his sword in his hand, he challenged the army of Krishna