Sri Dasam Granth
Page - 323
ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਜਾਵਤ ਹੈ ਮੁਰਲੀ ਸੁਨਿ ਹੋਤ ਸੁਰੀ ਅਸੁਰੀ ਸਭ ਬਉਰੀ ॥
kaanrah bajaavat hai muralee sun hot suree asuree sabh bauree |Hearing these Ragas, the heavenly damsels and the wives of demons all are getting fascinated
ਆਇ ਗਈ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਸੁਨਿ ਪੈ ਤਰੁਨੀ ਹਰਨੀ ਜਿਮੁ ਦਉਰੀ ॥੩੦੨॥
aae gee brikhabhaan sutaa sun pai tarunee haranee jim dauree |302|Hearing the voice of the flute, Radha, the daughter of Brishbhan is coming running like a doe.302.
ਜੋਰਿ ਪ੍ਰਨਾਮ ਕਰਿਯੋ ਹਰਿ ਕੋ ਕਰ ਨਾਥ ਸੁਨੋ ਹਮ ਭੂਖ ਲਗੀ ਹੈ ॥
jor pranaam kariyo har ko kar naath suno ham bhookh lagee hai |Radha said with folded hands, “O Lord! I am hungry
ਦੂਰ ਹੈ ਸਭ ਗੋਪਿਨ ਕੇ ਘਰ ਖੇਲਨ ਕੀ ਸਭ ਸੁਧ ਭਗੀ ਹੈ ॥
door hai sabh gopin ke ghar khelan kee sabh sudh bhagee hai |The milk has remained back in all the houses of the gopas and while playing, I forgot everything
ਡੋਲਤ ਸੰਗ ਲਗੇ ਤੁਮਰੇ ਹਮ ਕਾਨ੍ਰਹ ਤਬੈ ਸੁਨਿ ਬਾਤ ਪਗੀ ਹੈ ॥
ddolat sang lage tumare ham kaanrah tabai sun baat pagee hai |“I am wandering alongwith you
ਜਾਹੁ ਕਹਿਯੋ ਮਥਰਾ ਗ੍ਰਿਹ ਬਿਪਨ ਸਤਿ ਕਹਿਯੋ ਨਹਿ ਬਾਤ ਠਗੀ ਹੈ ॥੩੦੩॥
jaahu kahiyo matharaa grih bipan sat kahiyo neh baat tthagee hai |303|” When Krishna heard this, the told all to go into the houses of Brahmins in Mathura (and bring something to eat) I am speaking truth to you, there is not an iota of falsehood in it.”303.
ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਾਚ ॥
kaanrah baach |Speech of Krishna:
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਫੇਰਿ ਕਹੀ ਹਰਿ ਜੀ ਸਭ ਗੋਪਨ ਕੰਸ ਪੁਰੀ ਇਹ ਹੈ ਤਹ ਜਈਐ ॥
fer kahee har jee sabh gopan kans puree ih hai tah jeeai |
ਜਗ ਕੋ ਮੰਡਲ ਬਿਪਨ ਕੋ ਗ੍ਰਿਹ ਪੂਛਤ ਪੂਛਤ ਢੂੰਢ ਸੁ ਲਈਐ ॥
jag ko manddal bipan ko grih poochhat poochhat dtoondt su leeai |Krishna said to all the gopas, “Go to Mathura, the city of Kansa and ask about the Brahmins, who perform Yajnas
ਅੰਜੁਲ ਜੋਰਿ ਸਭੈ ਪਰਿ ਪਾਇਨ ਤਉ ਫਿਰ ਕੈ ਬਿਨਤੀ ਇਹ ਕਈਐ ॥
anjul jor sabhai par paaein tau fir kai binatee ih keeai |
ਖਾਨ ਕੇ ਕਾਰਨ ਭੋਜਨ ਮਾਗਤ ਕਾਨ੍ਰਹ ਛੁਧਾਤੁਰ ਹੈ ਸੁ ਸੁਨਈਐ ॥੩੦੪॥
khaan ke kaaran bhojan maagat kaanrah chhudhaatur hai su suneeai |304|“Request them with folded hands and falling at their feet, that Krishna is hungry and is asking for food.”304.
ਮਾਨ ਲਈ ਜੋਊ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹੀ ਪਰਿ ਪਾਇਨ ਸੀਸ ਨਿਵਾਇ ਚਲੇ ॥
maan lee joaoo kaanrah kahee par paaein sees nivaae chale |
ਚਲਿ ਕੈ ਪੁਰ ਕੰਸ ਬਿਖੈ ਜੋ ਗਏ ਗ੍ਰਿਹਿ ਬਿਪਨ ਕੇ ਸਭ ਗੋਪ ਭਲੇ ॥
chal kai pur kans bikhai jo ge grihi bipan ke sabh gop bhale |Gopas accepted the saying of Krishna and bowing their heads, they all went away and reached the houses of Brahmins
ਕਰਿ ਕੋਟਿ ਪ੍ਰਨਾਮ ਕਰੀ ਬਿਨਤੀ ਫੁਨਿ ਭੋਜਨ ਮਾਗਤ ਕਾਨ੍ਰਹ ਖਲੇ ॥
kar kott pranaam karee binatee fun bhojan maagat kaanrah khale |The gopas bowed before them and in the guise of Krishna, they asked for food
ਅਬ ਦੇਖਹੁ ਚਾਤੁਰਤਾ ਇਨ ਕੀ ਧਰਿ ਬਾਲਕ ਮੂਰਤਿ ਬਿਪ ਛਲੇ ॥੩੦੫॥
ab dekhahu chaaturataa in kee dhar baalak moorat bip chhale |305|Now see their cleverness that they are cheating all the Brahmins in the guise of Krishna.305.
ਬਿਪ੍ਰ ਬਾਚ ॥
bipr baach |Speech of the Brahmins:
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਕੋਪ ਭਰੇ ਦਿਜ ਬੋਲ ਉਠੇ ਹਮ ਤੇ ਤੁਮ ਭੋਜਨ ਮਾਗਨ ਆਏ ॥
kop bhare dij bol utthe ham te tum bhojan maagan aae |The Brahmins spoke in anger, “You people have come to ask us for food
ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਡੋ ਸਠ ਅਉ ਮੁਸਲੀ ਹਮਹੂੰ ਤੁਮਹੂੰ ਸਠ ਸੇ ਲਖ ਪਾਏ ॥
kaanrah baddo satth aau musalee hamahoon tumahoon satth se lakh paae |Krishna and Balram are very foolish do you consider all of us as fools?
ਪੇਟ ਭਰੈ ਅਪਨੋ ਤਬ ਹੀ ਜਬ ਆਨਤ ਤੰਦੁਲ ਮਾਗਿ ਪਰਾਏ ॥
pett bharai apano tab hee jab aanat tandul maag paraae |
ਏਤੇ ਪੈ ਖਾਨ ਕੋ ਮਾਗਤ ਹੈ ਇਹ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਅਤਿ ਬਿਪ ਰਿਸਾਏ ॥੩੦੬॥
ete pai khaan ko maagat hai ih yau keh kai at bip risaae |306|“We merely fill our bellies by begging for rice, you have come to beg from us.” saying these words the Brahmins expressed their anger.306.
ਬਿਪਨ ਭੋਜਨ ਜਉ ਨ ਦਯੋ ਤਬ ਹੀ ਗ੍ਰਿਹ ਗੋਪ ਚਲੇ ਸੁ ਖਿਸਾਨੇ ॥
bipan bhojan jau na dayo tab hee grih gop chale su khisaane |
ਕੰਸ ਪੁਰੀ ਤਜ ਕੈ ਗ੍ਰਿਹ ਬਿਪਨ ਨਾਖਿ ਚਲੇ ਜਮੁਨਾ ਨਿਜਕਾਨੇ ॥
kans puree taj kai grih bipan naakh chale jamunaa nijakaane |When the Brahmins did not give anything for eating, then getting embarrassed all the gopas left Mathura and came back to Krishna on the bank of Yamuna
ਬੋਲਿ ਉਠਿਯੋ ਮੁਸਲੀ ਕ੍ਰਿਸਨੰ ਸੰਗਿ ਅੰਨ੍ਰਯ ਬਿਨਾ ਜਬ ਆਵਤ ਜਾਨੇ ॥
bol utthiyo musalee krisanan sang anray binaa jab aavat jaane |
ਦੇਖਹੁ ਲੈਨ ਕੋ ਆਵਤ ਥੇ ਦਿਜ ਦੇਨ ਕੀ ਬੇਰ ਕੋ ਦੂਰ ਪਰਾਨੇ ॥੩੦੭॥
dekhahu lain ko aavat the dij den kee ber ko door paraane |307|Seeing them coming without food, Krishna and Balram said, “The Brahmins come to us at the time of need, but run away when we ask for something.”307.
ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |KABIT
ਬਡੇ ਹੈ ਕੁਮਤੀ ਅਉ ਕੁਜਤੀ ਕੂਰ ਕਾਇਰ ਹੈ ਬਡੇ ਹੈ ਕਮੂਤ ਅਉ ਕੁਜਾਤਿ ਬਡੇ ਜਗ ਮੈ ॥
badde hai kumatee aau kujatee koor kaaeir hai badde hai kamoot aau kujaat badde jag mai |These Brahmins are morally vicious, cruel, coward, very mean and very inferior
ਬਡੇ ਚੋਰ ਚੂਹਰੇ ਚਪਾਤੀ ਲੀਏ ਤਜੈ ਪ੍ਰਾਨ ਕਰੈ ਅਤਿ ਜਾਰੀ ਬਟਪਾਰੀ ਅਉਰ ਮਗ ਮੈ ॥
badde chor choohare chapaatee lee tajai praan karai at jaaree battapaaree aaur mag mai |These Brahmins, doing actions like thieves and scavengers, ever sacrifice their lives for bread they can act like impostors and plunderers on the paths
ਬੈਠੇ ਹੈ ਅਜਾਨ ਮਾਨੋ ਕਹੀਅਤ ਹੈ ਸਯਾਨੇ ਕਛੂ ਜਾਨੇ ਨ ਗਿਆਨ ਸਉ ਕੁਰੰਗ ਬਾਧੇ ਪਗ ਮੈ ॥
baitthe hai ajaan maano kaheeat hai sayaane kachhoo jaane na giaan sau kurang baadhe pag mai |They sit down like ignorant people they are clever from within and
ਬਡੈ ਹੈ ਕੁਛੈਲ ਪੈ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਛੈਲ ਐਸੇ ਫਿਰਤ ਨਗਰ ਜੈਸੇ ਫਿਰੈ ਢੋਰ ਵਗ ਮੈ ॥੩੦੮॥
baddai hai kuchhail pai kahaavat hai chhail aaise firat nagar jaise firai dtor vag mai |308|Though they have very little knowledge, they run hither and thither with great speed like dear they are very ugly, but call themselves beautiful and roam in the city unobstructed like animals.308.
ਮੁਸਲੀ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ॥
musalee baach kaanrah so |Speech of Balram addressed to Krishna
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਆਇਸੁ ਹੋਇ ਤਉ ਖੈਚ ਹਲਾ ਸੰਗ ਮੂਸਲ ਸੋ ਮਥੁਰਾ ਸਭ ਫਾਟੋ ॥
aaeis hoe tau khaich halaa sang moosal so mathuraa sabh faatto |“O Krishna! If you say, then I can tear Mathura into two halves with the blow of my mace if you say, then I will catch the Brahmins
ਬਿਪਨ ਜਾਇ ਕਹੋ ਪਕਰੋ ਕਹੋ ਮਾਰਿ ਡਰੋ ਕਹੋ ਰੰਚਕ ਡਾਟੋ ॥
bipan jaae kaho pakaro kaho maar ddaro kaho ranchak ddaatto |If you say, I will kill them and if you say, I will rebuke them a little and then release them
ਅਉਰ ਕਹੋ ਤੋ ਉਖਾਰਿ ਪੁਰੀ ਬਲੁ ਕੈ ਅਪੁਨੇ ਜਮੁਨਾ ਮਹਿ ਸਾਟੋ ॥
aaur kaho to ukhaar puree bal kai apune jamunaa meh saatto |“If you say then I will uproot the whole city of Mathura with my power and throw it away in Yamuna
ਸੰਕਤ ਹੋ ਤੁਮ ਤੇ ਜਦੁਰਾਇ ਨ ਹਉ ਇਕਲੋ ਅਰਿ ਕੋ ਸਿਰ ਕਾਟੋ ॥੩੦੯॥
sankat ho tum te jaduraae na hau ikalo ar ko sir kaatto |309|I have some fear from you, otherwise O Yadava king! I can destroy all the enemies alone.”309.
ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਾਚ ॥
kaanrah baach |Speech of Krishna:
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਕ੍ਰੋਧ ਛਿਮਾਪਨ ਕੈ ਮੁਸਲੀ ਹਰਿ ਫੇਰਿ ਕਹੀ ਸੰਗ ਬਾਲਕ ਬਾਨੀ ॥
krodh chhimaapan kai musalee har fer kahee sang baalak baanee |
ਬਿਪ ਗੁਰੂ ਸਭ ਹੀ ਜਗ ਕੇ ਸਮਝਾਇ ਕਹੀ ਇਹ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹਾਨੀ ॥
bip guroo sabh hee jag ke samajhaae kahee ih kaanrah kahaanee |“O Balram! One may be forgiven for anger,” saying this Krishan addressed the gopa boys, “The Brahmin is the Guru of the whole world
ਆਇਸੁ ਮਾਨਿ ਗਏ ਫਿਰ ਕੈ ਜੁ ਹੁਤੀ ਨ੍ਰਿਪ ਕੰਸਹਿ ਕੀ ਰਜਧਾਨੀ ॥
aaeis maan ge fir kai ju hutee nrip kanseh kee rajadhaanee |
ਖੈਬੇ ਕੋ ਭੋਜਨ ਮਾਗਤ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹਿਯੋ ਨਹਿ ਬਿਪ ਮਨੀ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥੩੧੦॥
khaibe ko bhojan maagat kaanrah kahiyo neh bip manee abhimaanee |310|(But it seems wonderful) that the gopas obeyed and went again to ask for food and reached the capital of the king, but even on naming Krishna, the proud Brahmin did not give anything.310.
ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |KABIT
ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਕੇ ਗ੍ਵਾਰਨ ਕੋ ਬਿਪਨ ਦੁਬਾਰ ਰਿਸਿ ਉਤਰ ਦਯੋ ਨ ਕਛੂ ਖੈਬੇ ਕੋ ਕਛੂ ਦਯੋ ॥
kaanrah joo ke gvaaran ko bipan dubaar ris utar dayo na kachhoo khaibe ko kachhoo dayo |Getting angry again at the gopa boys of Krishna, the Brahmins replied, but did not give anything to eat
ਤਬ ਹੀ ਰਿਸਾਏ ਗੋਪ ਆਏ ਹਰਿ ਜੂ ਕੇ ਪਾਸ ਕਰਿ ਕੈ ਪ੍ਰਨਾਮ ਐਸੇ ਉਤਰ ਤਿਨੈ ਦਯੋ ॥
tab hee risaae gop aae har joo ke paas kar kai pranaam aaise utar tinai dayo |Then they, being displeased, came back to Krishna and said on bowing their heads,
ਮੋਨ ਸਾਧਿ ਬੈਠਿ ਰਹੈ ਖੈਬੇ ਕੋ ਨ ਦੇਤ ਕਛੂ ਤਬੈ ਫਿਰਿ ਆਇ ਜਬੈ ਕ੍ਰੋਧ ਮਨ ਮੈ ਭਯੋ ॥
mon saadh baitth rahai khaibe ko na det kachhoo tabai fir aae jabai krodh man mai bhayo |“The Brahmins, on seeing us, have kept silent and have not given anything to eat therefore we are enraged
ਅਤਿ ਹੀ ਛੁਧਾਤੁਰ ਭਏ ਹੈ ਹਮ ਦੀਨਾਨਾਥ ਕੀਜੀਐ ਉਪਾਵ ਨ ਤੋ ਬਲ ਤਨ ਕੋ ਗਯੋ ॥੩੧੧॥
at hee chhudhaatur bhe hai ham deenaanaath keejeeai upaav na to bal tan ko gayo |311|O the Lord of the lowly! we are extremely hungry, take some step for us the strength of our body has extremely declined.”311.