Sri Dasam Granth
Page - 380
ਭਾਗਿ ਗਏ ਸੁ ਬਚੇ ਤਿਨ ਤੇ ਜੋਊ ਫੇਰਿ ਲਰੇ ਸੋਊ ਫੇਰਿ ਹੀ ਮਾਰੇ ॥
bhaag ge su bache tin te joaoo fer lare soaoo fer hee maare |Those who had fled were saved and those who fought again, were killed
ਜੂਝਿ ਪਰੀ ਚਤੁਰੰਗ ਚਮੂੰ ਤਹ ਸ੍ਰਉਨਤ ਕੈ ਸੁ ਚਲੇ ਪਰਨਾਰੇ ॥
joojh paree chaturang chamoon tah sraunat kai su chale paranaare |There was a dreadful battle of the fourfold army and the streams of blood began to flow
ਯੌ ਉਪਜੀ ਉਪਮਾ ਜੀਯ ਮੈ ਰਨ ਭੂਮਿ ਮਨੋ ਤਨ ਭੂਖਨ ਧਾਰੇ ॥੮੩੯॥
yau upajee upamaa jeey mai ran bhoom mano tan bhookhan dhaare |839|The battlefield looked like a woman wearing her ornaments.839.
ਜੁਧ ਕਰਿਯੋ ਅਤਿ ਕੋਪ ਦੁਹੂੰ ਰਿਪੁ ਬੀਰ ਕੇ ਬੀਰ ਘਨੇ ਹਨਿ ਦੀਨੇ ॥
judh kariyo at kop duhoon rip beer ke beer ghane han deene |Both the brothers fought in great anger and destroyed any warriors,
ਹਾਨਿ ਬਿਖੈ ਜੋਊ ਜ੍ਵਾਨ ਹੁਤੇ ਸਜਿ ਆਏ ਹੁਤੇ ਜੋਊ ਸਾਜ ਨਵੀਨੇ ॥
haan bikhai joaoo jvaan hute saj aae hute joaoo saaj naveene |The number of warriors who were destroyed, the same number reached again with new decoration
ਸੋ ਝਟਿ ਭੂਮਿ ਗਿਰੇ ਰਨ ਕੀ ਤਿਹ ਠਉਰ ਬਿਖੈ ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਚੀਨੇ ॥
so jhatt bhoom gire ran kee tih tthaur bikhai at sundar cheene |
ਯੌ ਉਪਮਾ ਉਪਜੀ ਜੀਯ ਮੈ ਰਨ ਭੂਮੀ ਕੋ ਮਾਨਹੁ ਭੂਖਨ ਦੀਨੇ ॥੮੪੦॥
yau upamaa upajee jeey mai ran bhoomee ko maanahu bhookhan deene |840|Those who had come, were also killed quickly and at that place the spectacle seemed like the offering of ornaments to the battlefield.840.
ਧਨੁ ਟੂਕਨ ਸੋ ਰਿਪੁ ਮਾਰਿ ਘਨੇ ਚਲ ਕੈ ਸੋਊ ਨੰਦ ਬਬਾ ਪਹਿ ਆਏ ॥
dhan ttookan so rip maar ghane chal kai soaoo nand babaa peh aae |Killing the enemies with the bits of the bow, Krishna came to (his father) Nand
ਆਵਤ ਹੀ ਸਭ ਪਾਇ ਲਗੇ ਅਤਿ ਆਨੰਦ ਸੋ ਤਿਹ ਕੰਠਿ ਲਗਾਏ ॥
aavat hee sabh paae lage at aanand so tih kantth lagaae |On coming, he touched the feet of Nand, who hugged him to his bosom
ਗੇ ਥੇ ਕਹਾ ਪੁਰ ਦੇਖਨ ਕੋ ਬਚਨਾ ਉਨ ਪੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਾਏ ॥
ge the kahaa pur dekhan ko bachanaa un pai ih bhaat sunaae |Krishna told that they had gone to see the city
ਰੈਨ ਪਰੀ ਗ੍ਰਿਹ ਸੋਇ ਰਹੇ ਅਤਿ ਹੀ ਮਨ ਭੀਤਰ ਆਨੰਦ ਪਾਏ ॥੮੪੧॥
rain paree grih soe rahe at hee man bheetar aanand paae |841|In this way, being delighted in their mind, all of them slept as the night fell.841.
ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |DOHRA
ਸੁਪਨ ਪਿਖਾ ਇਕ ਕੰਸ ਨੇ ਅਤੈ ਭਯਾਨਕ ਰੂਪ ॥
supan pikhaa ik kans ne atai bhayaanak roop |
ਅਤਿ ਬਿਆਕੁਲ ਜੀਯ ਹੋਇ ਕੈ ਭ੍ਰਿਤ ਬੁਲਾਏ ਭੂਪਿ ॥੮੪੨॥
at biaakul jeey hoe kai bhrit bulaae bhoop |842|On this side, Kansa saw a dreadful dream during the night and greatly agitated, he called all his servants.842.
ਕੰਸ ਬਾਚ ਭ੍ਰਿਤਨ ਸੋ ॥
kans baach bhritan so |Speech of Kansa addressed to his servants:
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਭ੍ਰਿਤ ਬੁਲਾਇ ਕੈ ਰਾਜੇ ਕਹੀ ਇਕ ਖੇਲਨ ਕੋ ਰੰਗ ਭੂਮਿ ਬਨਾਵਹੁ ॥
bhrit bulaae kai raaje kahee ik khelan ko rang bhoom banaavahu |
ਗੋਪਨ ਕੋ ਇਕਠਾ ਰਖੀਏ ਹਮਰੇ ਸਬ ਹੀ ਦਲ ਕੋ ਸੁ ਬੁਲਾਵਹੁ ॥
gopan ko ikatthaa rakhee hamare sab hee dal ko su bulaavahu |Calling his servants, the king said, “A stage be set up for playing keep the gopas together at one place and also call our whole army:
ਕਾਰਜ ਸੀਘ੍ਰ ਕਰੋ ਸੁ ਇਹੈ ਹਮਰੇ ਇਕ ਪੈ ਗਨ ਕਉ ਤਿਸਿਟਾਵਹੁ ॥
kaaraj seeghr karo su ihai hamare ik pai gan kau tisittaavahu |Do this work very quickly and do not go even one step backward
ਖੇਲ ਬਿਖੈ ਤੁਮ ਮਲਨ ਠਾਢਿ ਕੈ ਆਪ ਸਬੈ ਕਸਿ ਕੈ ਕਟਿ ਆਵਹੁ ॥੮੪੩॥
khel bikhai tum malan tthaadt kai aap sabai kas kai katt aavahu |843|Tell the wrestlers to get ready and come and keep them standing there.843.
ਭ੍ਰਿਤ ਸਭੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਸੁਨ ਕੈ ਉਠ ਕੈ ਸੋਊ ਕਾਰਜ ਕੀਨੋ ॥
bhrit sabhai nrip kee bateeyaa sun kai utth kai soaoo kaaraj keeno |
ਠਾਢਿ ਕੀਯੋ ਗਜ ਪਉਰ ਬਿਖੈ ਸੁ ਰਚਿਯੋ ਰੰਗ ਭੂਮਿ ਕੋ ਠਉਰ ਨਵੀਨੋ ॥
tthaadt keeyo gaj paur bikhai su rachiyo rang bhoom ko tthaur naveeno |Listening to the orders of the king, the servants did accordingly, keeping the elephant standing at the gate, a new stage was set up
ਮਲ ਜਹਾ ਰਿਪੁ ਬੀਰ ਘਨੇ ਪਿਖਿਏ ਰਿਪੁ ਆਵਤ ਜਾਹਿ ਪਸੀਨੋ ॥
mal jahaa rip beer ghane pikhie rip aavat jaeh paseeno |On that stage the mighty warriors were standing, seeing whom, the enemies would even get disheartened
ਐਸੀ ਬਨਾਇ ਕੈ ਠਉਰ ਸੋਊ ਹਰਿ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਮਾਨਸ ਭੇਜਿ ਸੁ ਦੀਨੋ ॥੮੪੪॥
aaisee banaae kai tthaur soaoo har ke grih maanas bhej su deeno |844|The servants set up such a place that they received all kinds of praise.844.
ਨ੍ਰਿਪ ਸੇਵਕ ਲੈ ਇਨ ਸੰਗ ਚਲਿਯੋ ਚਲਿ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕੰਸ ਕੇ ਪਉਰ ਪੈ ਆਯੋ ॥
nrip sevak lai in sang chaliyo chal kai nrip kans ke paur pai aayo |The servant of the king brought all these people (Krishna and his companions) in the palace of king Kansa
ਐ ਕੈ ਕਹਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਘਰੁ ਹੈ ਤਿਹ ਤੇ ਸਭ ਗ੍ਵਾਰਨ ਸੀਸ ਝੁਕਾਯੋ ॥
aai kai kahiyo nrip ko ghar hai tih te sabh gvaaran sees jhukaayo |He told all of them that this is the house of the king, therefore all the gopas bowed their heads in veneration
ਆਗੇ ਪਿਖਿਯੋ ਗਜ ਮਤ ਮਹਾ ਕਹਿਯੋ ਦੂਰ ਕਰੋ ਗਜਵਾਨ ਰਿਸਾਯੋ ॥
aage pikhiyo gaj mat mahaa kahiyo door karo gajavaan risaayo |They saw before them an intoxicated elephant and the mahout is asking all of them to get away
ਧਾਇ ਪਰਿਯੋ ਹਰਿ ਊਪਰਿ ਯੌ ਮਨੋ ਪੁਨ ਕੇ ਊਪਰਿ ਪਾਪ ਸਿਧਾਯੋ ॥੮੪੫॥
dhaae pariyo har aoopar yau mano pun ke aoopar paap sidhaayo |845|The elephant speedily fell upon Krishna in such a way just as the vice falls upon the virtue in order to destroy it.845.
ਕੋਪ ਭਰੇ ਗਜ ਮਤ ਮਹਾ ਭਰ ਸੁੰਡਿ ਲਏ ਭਟ ਸੁੰਦਰ ਦੋਊ ॥
kop bhare gaj mat mahaa bhar sundd le bhatt sundar doaoo |
ਸੋ ਤਬ ਹੀ ਘਨ ਸੋ ਗਰਜਿਯੋ ਜਿਹ ਕੀ ਸਮ ਉਪਮ ਅਉਰ ਨ ਕੋਊ ॥
so tab hee ghan so garajiyo jih kee sam upam aaur na koaoo |The elephant angrily entrapped both beautiful warriors (Krishna and Balram) in his trunk and began to roar in a unique way
ਪੇਟ ਤਰੇ ਤਿਹ ਕੇ ਪਸਰੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਬਧੀਯਾ ਅਰਿ ਜੋਊ ॥
pett tare tih ke pasare kab sayaam kahai badheeyaa ar joaoo |
ਯੌ ਉਪਜੀ ਉਪਮਾ ਜੀਯ ਮੈ ਅਪਨੇ ਰਿਪੁ ਸੋ ਮਨੋ ਖੇਲਤ ਦੋਊ ॥੮੪੬॥
yau upajee upamaa jeey mai apane rip so mano khelat doaoo |846|Both the brother, who are the killers of the enemies, began to swing under the belly of the elephant and appeared to be busy in playing with the enemy.846.
ਤਬ ਕੋਪੁ ਕਰਿਯੋ ਮਨ ਮੈ ਹਰਿ ਜੂ ਤਿਹ ਕੋ ਤਬ ਦਾਤ ਉਖਾਰਿ ਲਯੋ ਹੈ ॥
tab kop kariyo man mai har joo tih ko tab daat ukhaar layo hai |Then, Krishna, in great rage, extirpated the tusk of the elephant
ਏਕ ਦਈ ਗਜ ਸੂੰਡ ਬਿਖੈ ਕੁਪਿ ਦੂਸਰ ਸੀਸ ਕੇ ਬੀਚ ਦਯੋ ਹੈ ॥
ek dee gaj soondd bikhai kup doosar sees ke beech dayo hai |He made another attack on the trunk of the elephant and the second attack on his head
ਚੋਟ ਲਗੀ ਸਿਰ ਬੀਚ ਘਨੀ ਧਰਨੀ ਪਰ ਸੋ ਮੁਰਝਾਇ ਪਯੋ ਹੈ ॥
chott lagee sir beech ghanee dharanee par so murajhaae payo hai |Because of the dreadful blow, the elephant became lifeless and fell on the earth
ਸੋ ਮਰਿ ਗਯੋ ਰਿਪੁ ਕੇ ਬਧ ਕੋ ਮਥੁਰਾ ਹੂੰ ਕੋ ਆਗਮ ਆਜ ਭਯੋ ਹੈ ॥੮੪੭॥
so mar gayo rip ke badh ko mathuraa hoon ko aagam aaj bhayo hai |847|The elephant died and it seemed that Krishna had entered Mathura on that day in order to kill Kansa.847.
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਿਕੰਧੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਗਜ ਬਧਹਿ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥
eit sree dasam sikandhe bachitr naattak granthe krisanaavataare gaj badheh dhayaae samaapatam |End of the chapter entitled “Killing of the elephant” in Krishnavatara (based on Dasham Skandh) in Bachittar Natak.
ਅਥ ਚੰਡੂਰ ਮੁਸਟ ਜੁਧ ॥
ath chanddoor musatt judh |Now begins the description of the battle with Chandur and Mushitak
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਕੰਧਿ ਧਰਿਯੋ ਗਜ ਦਾਤ ਉਖਾਰ ਕੈ ਬੀਚ ਗਏ ਰੰਗ ਭੂਮਿ ਕੇ ਦੋਊ ॥
kandh dhariyo gaj daat ukhaar kai beech ge rang bhoom ke doaoo |After extirpating the tusk of the elephant and placing it upon the shoulder, both the brothers reached at the (newly set-up) stage
ਬੀਰਨ ਬੀਰ ਬਡੋ ਈ ਪਿਖਿਯੋ ਬਲਵਾਨ ਲਖਿਯੋ ਇਨ ਮਲਨ ਸੋਊ ॥
beeran beer baddo ee pikhiyo balavaan lakhiyo in malan soaoo |The warriors saw them as mighty warriors and the wrestlers at that place considered them as very sturdy
ਸਾਧਨ ਦੇਖਿ ਲਖਿਯੋ ਕਰਤਾ ਜਗ ਯਾ ਸਮ ਦੂਸਰ ਅਉਰ ਨ ਕੋਊ ॥
saadhan dekh lakhiyo karataa jag yaa sam doosar aaur na koaoo |The saints considering them unique, visualised them as the creators of the world
ਤਾਤ ਲਖਿਯੋ ਕਰ ਕੈ ਲਰਕਾ ਨ੍ਰਿਪ ਕੰਸ ਲਖਿਯੋ ਮਨ ਮੈ ਘਰਿ ਖੋਊ ॥੮੪੮॥
taat lakhiyo kar kai larakaa nrip kans lakhiyo man mai ghar khoaoo |848|The father saw them as sons and to king Kansa, they seemed as destroyers of his house.848.
ਤਉ ਨ੍ਰਿਪ ਬੈਠਿ ਸਭਾ ਹੂੰ ਕੇ ਭੀਤਰ ਮਲਨ ਸੋ ਜਦੁਰਾਇ ਲਰਾਯੋ ॥
tau nrip baitth sabhaa hoon ke bheetar malan so jaduraae laraayo |Sitting in the assembly, the king caused Krishna, the king of Yadavas to fight with his wrestlers
ਮੁਸਟ ਕੇ ਸਾਥ ਲਰਿਯੋ ਮੁਸਲੀ ਸੁ ਚੰਡੂਰ ਸੋ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥
musatt ke saath lariyo musalee su chanddoor so sayaam joo judh machaayo |Balram fought with the wrestler named Mushitak and on this side Krishna fought with Chandur
ਭੂਮਿ ਪਰੇ ਰਨ ਕੀ ਗਿਰ ਸੋ ਹਰ ਜੂ ਮਨ ਭੀਤਰ ਕੋਪੁ ਬਢਾਯੋ ॥
bhoom pare ran kee gir so har joo man bheetar kop badtaayo |
ਏਕ ਲਗੀ ਨ ਤਹਾ ਘਟਿਕਾ ਧਰਨੀ ਪਰ ਤਾ ਕਹੁ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥੮੪੯॥
ek lagee na tahaa ghattikaa dharanee par taa kahu maar giraayo |849|When Krishna became infuriated, all these wrestlers fell on the earth like mountains and Krishna killed them in a very short time.849.
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਿਕੰਧੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਚੰਡੂਰ ਮੁਸਟ ਮਲ ਬਧਹਿ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥
eit sree dasam sikandhe bachitr naattak granthe krisanaavataare chanddoor musatt mal badheh dhayaae samaapatam |End of the chapter entitled “Killing of the wrestlers-Chandur and Mushitak” in Krishnavatara in Bachittar Natak.