Sri Dasam Granth

ਨਾਕ ਕਟੀ ਨਿਰਲਾਜ ਨਿਸਾਚਰ ਨਾਹ ਨਿਪਾਤਤ ਨੇਹੁ ਨ ਮਾਨਯੋ ॥੨੫੯॥

The trust and rightful acts have flown away from the world and authentically there remains only the impiety. This demoness has put the clan to disgrace and she does not feel sorrow on the death of her husband.”259.

ਸੁਮਿਤ੍ਰਾ ਬਾਚ ॥

Speech of Sumitra, Addressed to Lakshman :

ਦਾਸ ਕੋ ਭਾਵ ਧਰੇ ਰਹੀਯੋ ਸੁਤ ਮਾਤ ਸਰੂਪ ਸੀਆ ਪਹਿਚਾਨੋ ॥

ਤਾਤ ਕੀ ਤੁਲਿ ਸੀਆਪਤਿ ਕਉ ਕਰਿ ਕੈ ਇਹ ਬਾਤ ਸਹੀ ਕਰਿ ਮਾਨੋ ॥

“O son! always live like a servant (with your brother) and consider Sita as your mother and her husband Ram as your father and always keep these rightful facts in your mind.

ਜੇਤਕ ਕਾਨਨ ਕੇ ਦੁਖ ਹੈ ਸਭ ਸੋ ਸੁਖ ਕੈ ਤਨ ਪੈ ਅਨਮਾਨੋ ॥

ਰਾਮ ਕੇ ਪਾਇ ਗਹੇ ਰਹੀਯੋ ਬਨ ਕੈ ਘਰ ਕੋ ਘਰ ਕੈ ਬਨੁ ਜਾਨੋ ॥੨੬੦॥

“Endure all the troubles of the forest as comfort-like. Think always of the feet of Ram and consider the forest as home and the home as forest.”260.

ਰਾਜੀਵ ਲੋਚਨ ਰਾਮ ਕੁਮਾਰ ਚਲੇ ਬਨ ਕਉ ਸੰਗਿ ਭ੍ਰਾਤਿ ਸੁਹਾਯੋ ॥

ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਨਿਛਤ੍ਰ ਸਚੀਪਤ ਚਉਕੇ ਚਕੇ ਮਨ ਮੋਦ ਬਢਾਯੋ ॥

The lotus-eyed Ram moved alongwith his brother to the forest, on seeing this the gods were startled and the demons wondered,

ਆਨਨ ਬਿੰਬ ਪਰਯੋ ਬਸੁਧਾ ਪਰ ਫੈਲਿ ਰਹਿਯੋ ਫਿਰਿ ਹਾਥਿ ਨ ਆਯੋ ॥

ਬੀਚ ਅਕਾਸ ਨਿਵਾਸ ਕੀਯੋ ਤਿਨ ਤਾਹੀ ਤੇ ਨਾਮ ਮਯੰਕ ਕਹਾਯੋ ॥੨੬੧॥

And visualizing the end of demons Indra felt highly pleased, the moon also being pleased began to spread his reflection on the earth and being a resident within the sky, he became famous with the name of “Mayank.’261.

ਦੋਹਰਾ ॥

DOHRA

ਪਿਤ ਆਗਿਆ ਤੇ ਬਨ ਚਲੇ ਤਜਿ ਗ੍ਰਹਿ ਰਾਮ ਕੁਮਾਰ ॥

ਸੰਗ ਸੀਆ ਮ੍ਰਿਗ ਲੋਚਨੀ ਜਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਅਪਾਰ ॥੨੬੨॥

With the permission of his father Ram left his home and with him went the doe-eyed Sita infinite glory.262.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਬਨਬਾਸ ਦੀਬੋ ॥

End of the description of Exile of Ram.

ਅਥ ਬਨਬਾਸ ਕਥਨੰ ॥

Now begins the description of the Exile:

ਸੀਤਾ ਅਨੁਮਾਨ ਬਾਚ ॥

Speect about the charm of Sita:

ਬਿਜੈ ਛੰਦ ॥

BIJAI STANZA

ਚੰਦ ਕੀ ਅੰਸ ਚਕੋਰਨ ਕੈ ਕਰਿ ਮੋਰਨ ਬਿਦੁਲਤਾ ਅਨਮਾਨੀ ॥

She was looking like moon to chakors and lightning in clouds to the peacocks.

ਮਤ ਗਇੰਦਨ ਇੰਦ੍ਰ ਬਧੂ ਭੁਨਸਾਰ ਛਟਾ ਰਵਿ ਕੀ ਜੀਅ ਜਾਨੀ ॥

She appeared as power-incarnate and the beauty of the sun at dawn to the intoxicated elephants.

ਦੇਵਨ ਦੋਖਨ ਕੀ ਹਰਤਾ ਅਰ ਦੇਵਨ ਕਾਲ ਕ੍ਰਿਯਾ ਕਰ ਮਾਨੀ ॥

To the gods she seemed like the destroyer of sufferings and the performer of the religious activities of all kinds.

ਦੇਸਨ ਸਿੰਧ ਦਿਸੇਸਨ ਬ੍ਰਿੰਧ ਜੋਗੇਸਨ ਗੰਗ ਕੈ ਰੰਗ ਪਛਾਨੀ ॥੨੬੩॥

She appeared as the ocean to the earth, all-pervading to all the directions and pure like Ganges to the Yogis.263.

ਦੋਹਰਾ ॥

DOHRA

ਉਤ ਰਘੁਬਰ ਬਨ ਕੋ ਚਲੇ ਸੀਅ ਸਹਿਤ ਤਜਿ ਗ੍ਰੇਹ ॥

On that side leaving home alongwith Sita, Ram went to the foest,

ਇਤੈ ਦਸਾ ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਭਈ ਸਕਲ ਸਾਧ ਸੁਨਿ ਲੇਹ ॥੨੬੪॥

And on this side in Ayodhyapuri whatever happened, the saints may listen to that.264.