Sri Dasam Granth
Page - 241
ਝੰਝਾਗੜਦੀ ਝੜਕ ਦੈ ਝੜ ਸਮੈ ਝਲਮਲ ਝੁਕਿ ਬਿਜੁਲ ਝੜੀਅ ॥੩੯੧॥
jhanjhaagarradee jharrak dai jharr samai jhalamal jhuk bijul jharreea |391|Which are falling with sound like the lightning from the sky.391.
ਨਾਗੜਦੀ ਨਾਰਾਤਕ ਗਿਰਤ ਦਾਗੜਦੀ ਦੇਵਾਤਕ ਧਾਯੋ ॥
naagarradee naaraatak girat daagarradee devaatak dhaayo |When Narantak fell down, Devantak ran forward,
ਜਾਗੜਦੀ ਜੁਧ ਕਰਿ ਤੁਮਲ ਸਾਗੜਦੀ ਸੁਰਲੋਕ ਸਿਧਾਯੋ ॥
jaagarradee judh kar tumal saagarradee suralok sidhaayo |And fighting bravely left for heven
ਦਾਗੜਦੀ ਦੇਵ ਰਹਸੰਤ ਆਗੜਦੀ ਆਸੁਰਣ ਰਣ ਸੋਗੰ ॥
daagarradee dev rahasant aagarradee aasuran ran sogan |On seeing this the gods were filled with joy and there was anguish in the army of demos
ਸਾਗੜਦੀ ਸਿਧ ਸਰ ਸੰਤ ਨਾਗੜਦੀ ਨਾਚਤ ਤਜਿ ਜੋਗੰ ॥
saagarradee sidh sar sant naagarradee naachat taj jogan |The Siddhas (adepts) and saints, forsaking their Yoga contemplation, began to dance
ਖੰਖਾਗੜਦੀ ਖਯਾਹ ਭਏ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਖਲ ਪਾਗੜਦੀ ਪੁਹਪ ਡਾਰਤ ਅਮਰ ॥
khankhaagarradee khayaah bhe praapat khal paagarradee puhap ddaarat amar |There was destruction of the army of demons and the gods showered flowers,
ਜੰਜਾਗੜਦੀ ਸਕਲ ਜੈ ਜੈ ਜਪੈ ਸਾਗੜਦੀ ਸੁਰਪੁਰਹਿ ਨਾਰ ਨਰ ॥੩੯੨॥
janjaagarradee sakal jai jai japai saagarradee surapureh naar nar |392|And the males and females of the city of gods hailed the victory.392.
ਰਾਗੜਦੀ ਰਾਵਣਹਿ ਸੁਨਯੋ ਸਾਗੜਦੀ ਦੋਊ ਸੁਤ ਰਣ ਜੁਝੇ ॥
raagarradee raavaneh sunayo saagarradee doaoo sut ran jujhe |Ravana also heard that both his sons, and many other warriors had died while fighting
ਬਾਗੜਦੀ ਬੀਰ ਬਹੁ ਗਿਰੇ ਆਗੜਦੀ ਆਹਵਹਿ ਅਰੁਝੇ ॥
baagarradee beer bahu gire aagarradee aahaveh arujhe |The corpses lie scattered in the battlefield and the vultures, while tearing away the flesh, are shrieking
ਲਾਗੜਦੀ ਲੁਥ ਬਿਥੁਰੀ ਚਾਗੜਦੀ ਚਾਵੰਡ ਚਿੰਕਾਰੰ ॥
laagarradee luth bithuree chaagarradee chaavandd chinkaaran |The streams of blood have flowed in the battlefield,
ਨਾਗੜਦੀ ਨਦ ਭਏ ਗਦ ਕਾਗੜਦੀ ਕਾਲੀ ਕਿਲਕਾਰੰ ॥
naagarradee nad bhe gad kaagarradee kaalee kilakaaran |And the goddess Kali is raising horrible shots
ਭੰਭਾਗੜਦੀ ਭਯੰਕਰ ਜੁਧ ਭਯੋ ਜਾਗੜਦੀ ਜੂਹ ਜੁਗਣ ਜੁਰੀਅ ॥
bhanbhaagarradee bhayankar judh bhayo jaagarradee jooh jugan jureea |There has been a frightening war and the Yoginis, having gathered for drinking blood,
ਕੰਕਾਗੜਦੀ ਕਿਲਕਤ ਕੁਹਰ ਕਰ ਪਾਗੜਦੀ ਪਤ੍ਰ ਸ੍ਰੋਣਤ ਭਰੀਅ ॥੩੯੩॥
kankaagarradee kilakat kuhar kar paagarradee patr sronat bhareea |393|And having filled their bowls, they are shrieking violently.393.
ਇਤਿ ਦੇਵਾਤਕ ਨਰਾਤਕ ਬਧਹਿ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ॥੯॥
eit devaatak naraatak badheh dhiaae samaapatam sat |9|End of the chapter entitled ‘The Killin of Devantak Narantak’.
ਅਥ ਪ੍ਰਹਸਤ ਜੁਧ ਕਥਨੰ ॥
ath prahasat judh kathanan |Now begins the description of the war with Prahasta :
ਸੰਗੀਤ ਛਪੈ ਛੰਦ ॥
sangeet chhapai chhand |SANGEET CHHAPAI STANZA
ਪਾਗੜਦੀ ਪ੍ਰਹਸਤ ਪਠਿਯੋ ਦਾਗੜਦੀ ਦੈਕੈ ਦਲ ਅਨਗਨ ॥
paagarradee prahasat patthiyo daagarradee daikai dal anagan |
ਕਾਗੜਦੀ ਕੰਪ ਭੂਅ ਉਠੀ ਬਾਗੜਦੀ ਬਾਜੀਯ ਖੁਰੀਅਨ ਤਨ ॥
kaagarradee kanp bhooa utthee baagarradee baajeey khureean tan |Then Ravana sent innumerable soldiers with Prahasta for waging the war and the earth trembled under the impact of horses hoofs.
ਨਾਗੜਦੀ ਨੀਲ ਤਿਹ ਝਿਣਯੋ ਭਾਗੜਦੀ ਗਹਿ ਭੂਮਿ ਪਛਾੜੀਅ ॥
naagarradee neel tih jhinayo bhaagarradee geh bhoom pachhaarreea |
ਸਾਗੜਦੀ ਸਮਰ ਹਹਕਾਰ ਦਾਗੜਦੀ ਦਾਨਵ ਦਲ ਭਾਰੀਅ ॥
saagarradee samar hahakaar daagarradee daanav dal bhaareea |Neel entangled himself with him and threw him on the ground and there was great lamentation in the demon forces.
ਘੰਘਾਗੜਦੀ ਘਾਇ ਭਕਭਕ ਕਰਤ ਰਾਗੜਦੀ ਰੁਹਿਰ ਰਣ ਰੰਗ ਬਹਿ ॥
ghanghaagarradee ghaae bhakabhak karat raagarradee ruhir ran rang beh |
ਜੰਜਾਗੜਦੀ ਜੁਯਹ ਜੁਗਣ ਜਪੈ ਕਾਗੜਦੀ ਕਾਕ ਕਰ ਕਰਕਕਹ ॥੩੯੪॥
janjaagarradee juyah jugan japai kaagarradee kaak kar karakakah |394|The wounds were inflicted from which the blood oozed out and flowed. The gatherings of Yoginis began to recite (their mantras) and the cawing of the crows was heard.394.
ਫਾਗੜਦੀ ਪ੍ਰਹਸਤ ਜੁਝੰਤ ਲਾਗੜਦੀ ਲੈ ਚਲਯੋ ਅਪ ਦਲ ॥
faagarradee prahasat jujhant laagarradee lai chalayo ap dal |
ਭਾਗੜਦੀ ਭੂਮਿ ਭੜਹੜੀ ਕਾਗੜਦੀ ਕੰਪੀ ਦੋਈ ਜਲ ਥਲ ॥
bhaagarradee bhoom bharraharree kaagarradee kanpee doee jal thal |Fighting very bravely alongwith his forces, Prahasta advance forward and with his movement the earth and the water felt a sensation
ਨਾਗੜਦੀ ਨਾਦ ਨਿਹ ਨਦ ਭਾਗੜਦੀ ਰਣ ਭੇਰਿ ਭਯੰਕਰ ॥
naagarradee naad nih nad bhaagarradee ran bher bhayankar |There was dreadful sound and the dreadful resonance of drums was heard
ਸਾਗੜਦੀ ਸਾਗ ਝਲਹਲਤ ਚਾਗੜਦੀ ਚਮਕੰਤ ਚਲਤ ਸਰ ॥
saagarradee saag jhalahalat chaagarradee chamakant chalat sar |The lances glittered and the shining arrows were discharged
ਖੰਖਾਗੜਦੀ ਖੇਤਿ ਖੜਗ ਖਿਮਕਤ ਖਹਤ ਚਾਗੜਦੀ ਚਟਕ ਚਿਨਗੈਂ ਕਢੈ ॥
khankhaagarradee khet kharrag khimakat khahat chaagarradee chattak chinagain kadtai |There was rattling of spears and with their blows on the shields the sparks arose
ਠੰਠਾਗੜਦੀ ਠਾਟ ਠਟ ਕਰ ਮਨੋ ਠਾਗੜਦੀ ਠਣਕ ਠਠਿਅਰ ਗਢੈ ॥੩੯੫॥
tthantthaagarradee tthaatt tthatt kar mano tthaagarradee tthanak tthatthiar gadtai |395|Such a knocking sound was heard the sparks arose such a knocking sound was heard as though a tinker was fashioning a utensil.395.
ਢਾਗੜਦੀ ਢਾਲ ਉਛਲਹਿ ਬਾਗੜਦੀ ਰਣ ਬੀਰ ਬਬਕਹਿ ॥
dtaagarradee dtaal uchhaleh baagarradee ran beer babakeh |The shields sprang up and the warriors began to shout at each other with one tone
ਆਗੜਦੀ ਇਕ ਲੈ ਚਲੈਂ ਇਕ ਕਹੁ ਇਕ ਉਚਕਹਿ ॥
aagarradee ik lai chalain ik kahu ik uchakeh |The weapons were struck and they rose high and then fell down.
ਤਾਗੜਦੀ ਤਾਲ ਤੰਬੂਰੰ ਬਾਗੜਦੀ ਰਣ ਬੀਨ ਸੁ ਬਜੈ ॥
taagarradee taal tanbooran baagarradee ran been su bajai |It appeared that the stringed musical instruments and lyers were played in one tune
ਸਾਗੜਦੀ ਸੰਖ ਕੇ ਸਬਦ ਗਾਗੜਦੀ ਗੈਵਰ ਗਲ ਗਜੈ ॥
saagarradee sankh ke sabad gaagarradee gaivar gal gajai |The sound of the conches thundered all around
ਧੰਧਾਗੜਦੀ ਧਰਣਿ ਧੜ ਧੁਕਿ ਪਰਤ ਚਾਗੜਦੀ ਚਕਤ ਚਿਤ ਮਹਿ ਅਮਰ ॥
dhandhaagarradee dharan dharr dhuk parat chaagarradee chakat chit meh amar |
ਪੰਪਾਗੜਦੀ ਪੁਹਪ ਬਰਖਾ ਕਰਤ ਜਾਗੜਦੀ ਜਛ ਗੰਧ੍ਰਬ ਬਰ ॥੩੯੬॥
panpaagarradee puhap barakhaa karat jaagarradee jachh gandhrab bar |396|The heart of he beat and seeing the dreadfulness of war the gods also wondered and the Yakshas, Gandharvas etc. began to shower flowers.396.
ਝਾਗੜਦੀ ਝੁਝ ਭਟ ਗਿਰੈਂ ਮਾਗੜਦੀ ਮੁਖ ਮਾਰ ਉਚਾਰੈ ॥
jhaagarradee jhujh bhatt girain maagarradee mukh maar uchaarai |The warriors even falling down began to shout “Kill, Kill” from their mouths
ਸਾਗੜਦੀ ਸੰਜ ਪੰਜਰੇ ਘਾਗੜਦੀ ਘਣੀਅਰ ਜਣੁ ਕਾਰੈ ॥
saagarradee sanj panjare ghaagarradee ghaneear jan kaarai |Wearing their gauzy armours they appeared like the waving dark clouds
ਤਾਗੜਦੀ ਤੀਰ ਬਰਖੰਤ ਗਾਗੜਦੀ ਗਹਿ ਗਦਾ ਗਰਿਸਟੰ ॥
taagarradee teer barakhant gaagarradee geh gadaa garisattan |
ਮਾਗੜਦੀ ਮੰਤ੍ਰ ਮੁਖ ਜਪੈ ਆਗੜਦੀ ਅਛਰ ਬਰ ਇਸਟੰ ॥
maagarradee mantr mukh japai aagarradee achhar bar isattan |There was shower of maces and arrows and the heavenly damsels began to recite mantras in order to wed their dear warriors.
ਸੰਸਾਗੜਦੀ ਸਦਾ ਸਿਵ ਸਿਮਰ ਕਰ ਜਾਗੜਦੀ ਜੂਝ ਜੋਧਾ ਮਰਤ ॥
sansaagarradee sadaa siv simar kar jaagarradee joojh jodhaa marat |
ਸੰਸਾਗੜਦੀ ਸੁਭਟ ਸਨਮੁਖ ਗਿਰਤ ਆਗੜਦੀ ਅਪਛਰਨ ਕਹ ਬਰਤ ॥੩੯੭॥
sansaagarradee subhatt sanamukh girat aagarradee apachharan kah barat |397|The heroes remembered Shiva and died while fighting and on their falling down the heavenly damsels advanced to wed them.397.
ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
bhujang prayaat chhand |BHUJANG PRAYAAT STANZA
ਇਤੈ ਉਚਰੇ ਰਾਮ ਲੰਕੇਸ ਬੈਣੰ ॥
eitai uchare raam lankes bainan |
ਉਤੈ ਦੇਵ ਦੇਖੈ ਚੜੈ ਰਥ ਗੈਣੰ ॥
autai dev dekhai charrai rath gainan |On this side there is dialogue between Ram and Ravana and on the other side the gods mounted on their chariots in the sky are looking at this scene.
ਕਹੋ ਏਕ ਏਕੰ ਅਨੇਕੰ ਪ੍ਰਕਾਰੰ ॥
kaho ek ekan anekan prakaaran |
ਮਿਲੇ ਜੁਧ ਜੇਤੇ ਸਮੰਤੰ ਲੁਝਾਰੰ ॥੩੯੮॥
mile judh jete samantan lujhaaran |398|All those warriors who are fighting in the battlefield, they can be described one by one in various ways.398.
ਬਭੀਛਣ ਬਾਚ ਰਾਮ ਸੋ ॥
babheechhan baach raam so |Speech of Vibhishana addressed to Ram :
ਧੁੰਨੰ ਮੰਡਲਾਕਾਰ ਜਾ ਕੋ ਬਿਰਾਜੈ ॥
dhunan manddalaakaar jaa ko biraajai |
ਸਿਰੰ ਜੈਤ ਪਤ੍ਰੰ ਸਿਤੰ ਛਤ੍ਰ ਛਾਜੈ ॥
siran jait patran sitan chhatr chhaajai |He, who has the spherical bow and on whose head the white canopy is rotating like a letter of victory