Sri Dasam Granth
Page - 371
ਤਾਹੀ ਕੇ ਹੇਤ ਚਲੇ ਤਜਿ ਕੈ ਪੁਰਿ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਗੋਪ ਸੁ ਪੂਜਨ ਦੇਵੀ ॥੭੫੭॥
taahee ke het chale taj kai pur gvaarin gop su poojan devee |757|The gopis and gopas are all going out of the city in order to worship her.757.
ਆਠ ਭੁਜਾ ਜਿਹ ਕੀ ਜਗਿ ਮਾਲੁਮ ਸੁੰਭ ਸੰਘਾਰਨਿ ਨਾਮ ਜਿਸੀ ਕੋ ॥
aatth bhujaa jih kee jag maalum sunbh sanghaaran naam jisee ko |
ਸਾਧਨ ਦੋਖਨ ਕੀ ਹਰਤਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਨ ਮਾਨਤ ਤ੍ਰਾਸ ਕਿਸੀ ਕੋ ॥
saadhan dokhan kee harataa kab sayaam na maanat traas kisee ko |She, who has eight arms and is the killer of Sumbh, who is the remover of the sufferings of saints and is fearless,
ਸਾਤ ਅਕਾਸ ਪਤਾਲਨ ਸਾਤਨ ਫੈਲ ਰਹਿਓ ਜਸ ਨਾਮੁ ਇਸੀ ਕੋ ॥
saat akaas pataalan saatan fail rahio jas naam isee ko |Whose fame is spread in all the seven heavens and the nether-world
ਤਾਹੀ ਕੋ ਪੂਜਨ ਦ੍ਯੋਸ ਲਗਿਓ ਸਭ ਗੋਪ ਚਲੇ ਹਿਤ ਮਾਨਿ ਤਿਸੀ ਕੋ ॥੭੫੮॥
taahee ko poojan dayos lagio sabh gop chale hit maan tisee ko |758|All the gopas are going today in order to worship her.758.
ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |DOHRA
ਮਹਾਰੁਦ੍ਰ ਅਰੁ ਚੰਡਿ ਕੇ ਚਲੇ ਪੂਜਬੇ ਕਾਜ ॥
mahaarudr ar chandd ke chale poojabe kaaj |
ਜਸੁਧਾ ਤ੍ਰੀਯਾ ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਅਉ ਸੰਗ ਲੀਏ ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ॥੭੫੯॥
jasudhaa treeyaa balibhadr aau sang lee brijaraaj |759|Krishna is going along with Yashoda and Balram in order to worship the great Rudra and Chandi.759.
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਪੂਜਨ ਕਾਜ ਚਲੈ ਤਜ ਕੈ ਪੁਰ ਗੋਪ ਸਭੈ ਮਨ ਮੈ ਹਰਖੇ ॥
poojan kaaj chalai taj kai pur gop sabhai man mai harakhe |The gopas, being pleased, left the city for the worship
ਗਹਿ ਅਛਤ ਧੂਪ ਪਚਾਮ੍ਰਿਤ ਦੀਪਕ ਸਾਮੁਹੇ ਚੰਡਿ ਸਿਵੈ ਸਰਖੇ ॥
geh achhat dhoop pachaamrit deepak saamuhe chandd sivai sarakhe |They made offerings of earthen lamps, Panchamrit, milk and rice
ਅਤਿ ਆਨੰਦ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਭੇ ਤਿਨ ਕੋ ਦੁਖ ਥੇ ਜੁ ਜਿਤੇ ਸਭ ਹੀ ਘਰਖੇ ॥
at aanand praapat bhe tin ko dukh the ju jite sabh hee gharakhe |They were extremely delighted and all their sufferings ended
ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਅਹੀਰਨ ਕੇ ਜੁ ਹੁਤੇ ਸੁਭ ਭਾਗ ਘਰੀ ਇਹ ਮੈ ਪਰਖੇ ॥੭੬੦॥
kab sayaam aheeran ke ju hute subh bhaag gharee ih mai parakhe |760|According to the poet Shyam, this time is most fortunate for all of them.760.
ਏਕ ਭੁਜੰਗਨ ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਬਾ ਕਹੁ ਲੀਲ ਲਯੋ ਤਨ ਨੈਕੁ ਨ ਛੋਰੈ ॥
ek bhujangan kaanrah babaa kahu leel layo tan naik na chhorai |On this side, a snake swallowed in his mouth the whole body of the father of Krishna
ਸ੍ਰਯਾਹ ਮਨੋ ਅਬਨੂਸਹਿ ਕੋ ਤਰੁ ਕੋਪ ਡਸਿਯੋ ਅਤਿ ਹੀ ਕਰਿ ਜੋਰੈ ॥
srayaah mano abanooseh ko tar kop ddasiyo at hee kar jorai |That snake was black like the ebonite wood, in great fury, he stung Nand inspite of pleas
ਜਿਉ ਪੁਰ ਕੇ ਜਨ ਲਾਤਨ ਮਾਰਤ ਜੋਰ ਕਰੈ ਅਤਿ ਹੀ ਝਕ ਝੋਰੈ ॥
jiau pur ke jan laatan maarat jor karai at hee jhak jhorai |
ਹਾਰਿ ਪਰੇ ਸਭਨੋ ਮਿਲਿ ਕੈ ਤਬ ਕੂਕ ਕਰੀ ਭਗਵਾਨ ਕੀ ਓਰੈ ॥੭੬੧॥
haar pare sabhano mil kai tab kook karee bhagavaan kee orai |761|All the people of city tried to rescue the elderly Nand by severe thrashing, but when all were tired and could not rescue, then they began to look towards Krishna and shouted.761.
ਗੋਪ ਪੁਕਾਰਤ ਹੈ ਮਿਲਿ ਕੈ ਸਭ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਮੁਸਲੀਧਰ ਭਯੈ ॥
gop pukaarat hai mil kai sabh sayaam kahai musaleedhar bhayai |Gopas and Balram, all together began to shout for Krishna
ਦੋਖ ਕੋ ਹਰਤਾ ਕਰਤਾ ਸੁਖ ਆਵਹੁ ਟੇਰਤ ਦੈਤ ਮਰਯੈ ॥
dokh ko harataa karataa sukh aavahu tterat dait marayai |“Thou art the remover of sufferings and the giver of comforts”
ਮੋਹਿ ਗ੍ਰਸਿਯੋ ਅਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਬਡੇ ਹਮ ਰੋਵਹਿ ਯਾ ਬਧਿ ਕਾਰਜ ਕਯੈ ॥
mohi grasiyo eh sayaam badde ham roveh yaa badh kaaraj kayai |Nand also said, “O Krishna, the snake has caught hold of me, either kill him or I shall be killed
ਰੋਗ ਭਏ ਜਿਮ ਬੈਦ ਬੁਲਈਅਤ ਭੀਰ ਪਰੇ ਜਿਮ ਬੀਰ ਬੁਲਯੈ ॥੭੬੨॥
rog bhe jim baid buleeat bheer pare jim beer bulayai |762|” Just as a doctor is called when one catches some ailment, in the same manner, in adversity, the heroes are remembered.762.
ਸੁਨਿ ਸ੍ਰਉਨਨ ਮੈ ਹਰਿ ਬਾਤ ਪਿਤਾ ਉਹ ਸਾਪਹਿ ਕੋ ਤਨ ਛੇਦ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥
sun sraunan mai har baat pitaa uh saapeh ko tan chhed kario hai |
ਸਾਪ ਕੀ ਦੇਹ ਤਜੀ ਉਨ ਹੂੰ ਇਕ ਸੁੰਦਰ ਮਾਨੁਖ ਦੇਹ ਧਰਿਓ ਹੈ ॥
saap kee deh tajee un hoon ik sundar maanukh deh dhario hai |Hearing the words of his father, Krishna pierced the body of the snake, who manifested himself as a beautiful man (after relinquishing the body of the snake)
ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਜਸ ਉਚ ਮਹਾ ਕਬਿ ਨੈ ਬਿਧਿ ਯਾ ਮੁਖ ਤੇ ਉਚਰਿਓ ਹੈ ॥
taa chhab ko jas uch mahaa kab nai bidh yaa mukh te uchario hai |
ਮਾਨਹੁ ਪੁੰਨਿ ਪ੍ਰਤਾਪਨ ਤੇ ਸਸਿ ਛੀਨ ਲਯੋ ਰਿਪੁ ਦੂਰ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥੭੬੩॥
maanahu pun prataapan te sas chheen layo rip door kario hai |763|Describing the grandeur of the spectacle, the poet says that it seems that under the impact of virtuous actions, the glory of the moon, having been snatched, has appeared in this man, ending the enemy.763.
ਬਾਮਨ ਹੋਇ ਗਯੋ ਸੁ ਵਹੈ ਫੁਨਿ ਨਾਮ ਸੁਦਰਸਨ ਹੈ ਪੁਨਿ ਜਾ ਕੋ ॥
baaman hoe gayo su vahai fun naam sudarasan hai pun jaa ko |
ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹੀ ਬਤੀਯਾ ਹਸਿ ਕੈ ਤਿਹ ਸੋ ਕਹੁ ਰੇ ਤੈ ਠਉਰ ਕਹਾ ਕੋ ॥
kaanrah kahee bateeyaa has kai tih so kahu re tai tthaur kahaa ko |When that Brahmin was transformed again into a man named Sudarshan, Krishna asked him smilingly about his real abode,
ਨੈਨ ਨਿਵਾਇ ਮਨੈ ਸੁਖ ਪਾਇ ਸੁ ਜੋਰਿ ਪ੍ਰਨਾਮ ਕਰਿਓ ਕਰ ਤਾ ਕੋ ॥
nain nivaae manai sukh paae su jor pranaam kario kar taa ko |
ਲੋਗਨ ਕੌ ਬਰਤਾ ਹਰਤਾ ਦੁਖ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਪਤਿ ਜੋ ਚਹੁੰ ਘਾ ਕੋ ॥੭੬੪॥
logan kau barataa harataa dukh sayaam kahai pat jo chahun ghaa ko |764|He, being pleased in mind, with bowed eyes and folded hands, he greeted Krishna and said, “O Lord! Thou art the Sustainer and remover of the sufferings of the people and Thou art also the Lord of all the worlds.”764.
ਦਿਜ ਬਾਚ ॥
dij baach |Speech of the Brahmin:
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਅਤ੍ਰਿ ਰਿਖੀਸੁਰ ਕੇ ਸੁਤ ਕੋ ਅਤਿ ਹਾਸਿ ਕਰਿਓ ਤਿਹ ਸ੍ਰਾਪ ਦਯੋ ਹੈ ॥
atr rikheesur ke sut ko at haas kario tih sraap dayo hai |
ਜਾਹਿ ਕਹਿਯੋ ਤੂਅ ਸਾਪ ਸੁ ਹੋ ਬਚਨਾ ਉਨਿ ਯਾ ਬਿਧਿ ਮੋਹਿ ਕਹਿਓ ਹੈ ॥
jaeh kahiyo tooa saap su ho bachanaa un yaa bidh mohi kahio hai |“I had ridiculed the son of the sage Arti, who had cursed me to become a snake
ਤਾਹੀ ਕੇ ਸ੍ਰਾਪ ਲਗੇ ਹਮਰੇ ਤਨ ਬਾਮਨ ਤੇ ਅਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਯੋ ਹੈ ॥
taahee ke sraap lage hamare tan baaman te eh sayaam bhayo hai |His words became true and my body was transformed into that of a black snake
ਕਾਨ੍ਰਹ ਤੁਮੈ ਤਨ ਛੂਵਤ ਹੀ ਤਨ ਕੋ ਸਭ ਪਾਪ ਪਰਾਇ ਗਯੋ ਹੈ ॥੭੬੫॥
kaanrah tumai tan chhoovat hee tan ko sabh paap paraae gayo hai |765|O Krishna! with Thy touch, all the sin of my body has been effaced.”765.
ਪੂਜਤ ਤੇ ਜਗ ਮਾਤ ਸਭੈ ਜਨ ਪੂਜਿ ਸਭੈ ਤਿਹ ਡੇਰਨ ਆਏ ॥
poojat te jag maat sabhai jan pooj sabhai tih dderan aae |All the people returned to their homes after worshipping the goddess of the world
ਕਾਨ੍ਰਹ ਪਰਾਕ੍ਰਮ ਕੋ ਉਰਿ ਧਾਰਿ ਸਭੋ ਮਿਲਿ ਕੈ ਉਪਮਾ ਜਸ ਗਾਏ ॥
kaanrah paraakram ko ur dhaar sabho mil kai upamaa jas gaae |Everyone praised the power of Krishna
ਸੋਰਠਿ ਸਾਰੰਗ ਸੁਧ ਮਲਾਰ ਬਿਲਾਵਲ ਭੀਤਰ ਤਾਨ ਬਸਾਏ ॥
soratth saarang sudh malaar bilaaval bheetar taan basaae |
ਰੀਝਿ ਰਹੇ ਬ੍ਰਿਜ ਕੇ ਸੁ ਸਭੈ ਜਨ ਰੀਝਿ ਰਹੇ ਜਿਨ ਹੂੰ ਸੁਨਿ ਪਾਏ ॥੭੬੬॥
reejh rahe brij ke su sabhai jan reejh rahe jin hoon sun paae |766|The tune of the musical modes of Soarath, Sarand, Shuddh Malhar and Bilawal was played, hearing which all the men and women of Braja and all others who heard, were pleased.766.
ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |DOHRA
ਪੂਜਿ ਚੰਡ ਕੋ ਭਟ ਬਡੇ ਘਰਿ ਆਇ ਮਿਲਿ ਦੋਇ ॥
pooj chandd ko bhatt badde ghar aae mil doe |
ਅੰਨ ਖਾਇ ਕੈ ਮਾਤ ਤੇ ਰਹੇ ਸਦਨ ਮੈ ਸੋਇ ॥੭੬੭॥
an khaae kai maat te rahe sadan mai soe |767|In this way, worshipping Chandi, both the great heroes, Krishna and Balram returned to their home and having their food and drink, they went to sleep.767.
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਦਿਜ ਉਧਾਰ ਚੰਡਿ ਪੂਜ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥
eit sree bachitr naattake granthe krisanaavataare dij udhaar chandd pooj dhiaae samaapatam |End of the chapter entitled “Salvation of the Brahmin and the worship of Chandi” in Krishnavatara in Bachittar Natak.
ਅਥ ਬ੍ਰਿਖਭਾਸੁਰ ਦੈਤ ਬਧ ਕਥਨੰ ॥
ath brikhabhaasur dait badh kathanan |Now begins the description of the killing of the demon Vrishabhasura
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਭੋਜਨ ਕੈ ਜਸੁਧਾ ਪਹਿ ਤੇ ਭਟ ਰਾਤਿ ਪਰੇ ਸੋਊ ਸੋਇ ਰਹੈ ਹੈ ॥
bhojan kai jasudhaa peh te bhatt raat pare soaoo soe rahai hai |Both the heroes went to sleep after being served dinner by their mother Yashoda
ਪ੍ਰਾਤ ਭਏ ਬਨ ਬੀਚ ਗਏ ਉਠ ਕੈ ਜਹ ਡੋਲਤ ਸਿੰਘ ਸਹੈ ਹੈ ॥
praat bhe ban beech ge utth kai jah ddolat singh sahai hai |As the day dawned, they reached the forest, where the lions and rabbits wandered
ਬ੍ਰਿਖਭਾਸੁਰ ਥੋ ਤਿਹ ਠਉਰ ਖਰੋ ਜਿਹ ਕੇ ਦੋਊ ਸੀਂਗ ਅਕਾਸ ਖਹੇ ਹੈ ॥
brikhabhaasur tho tih tthaur kharo jih ke doaoo seeng akaas khahe hai |There a demon named Vrishabhasura was standing, whose both horns were touching the sky