Sri Dasam Granth
Page - 383
ਰੋਦਨ ਕੈ ਸਭ ਗ੍ਵਾਰਨੀਯਾ ਮਿਲਿ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਅਤਿ ਹੋਇ ਬਿਚਾਰੀ ॥
rodan kai sabh gvaaraneeyaa mil aaise kahiyo at hoe bichaaree |
ਤ੍ਯਾਗਿ ਬ੍ਰਿਜੈ ਮਥੁਰਾ ਮੈ ਗਏ ਤਜਿ ਨੇਹ ਅਨੇਹ ਕੀ ਬਾਤ ਬਿਚਾਰੀ ॥
tayaag brijai mathuraa mai ge taj neh aneh kee baat bichaaree |All the gopis in their lamentation are saying modestly, “Abandoning the thoughts of love and separation, Krishna has gone to Mathura from Braja
ਏਕ ਗਿਰੈ ਧਰਿ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਇਕ ਐਸੇ ਸੰਭਾਰਿ ਕਹੈ ਬ੍ਰਿਜਨਾਰੀ ॥
ek girai dhar yau keh kai ik aaise sanbhaar kahai brijanaaree |
ਰੀ ਸਜਨੀ ਸੁਨੀਯੋ ਬਤੀਯਾ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਰਿ ਸਭੈ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥਿ ਬਿਸਾਰੀ ॥੮੬੫॥
ree sajanee suneeyo bateeyaa brij naar sabhai brijanaath bisaaree |865|Saying this someone is falling on the earth and someone, protecting herself, is saying, “O friends! listen to me, the Lord of Braja has forgotten all the women of Braja.”865,
ਆਖਨਿ ਆਗਹਿ ਠਾਢਿ ਲਗੈ ਸਖੀ ਦੇਤ ਨਹੀ ਕਿ ਹੇਤ ਦਿਖਾਈ ॥
aakhan aageh tthaadt lagai sakhee det nahee ki het dikhaaee |Krishna is always standing before my eyes, therefore I do not see anything else
ਜਾ ਸੰਗਿ ਕੇਲ ਕਰੇ ਬਨ ਮੈ ਤਿਹ ਤੇ ਅਤਿ ਹੀ ਜੀਯ ਮੈ ਦੁਚਿਤਾਈ ॥
jaa sang kel kare ban mai tih te at hee jeey mai duchitaaee |They had been absorbed with him in amorous play, their dilemma is increasing now on remembering him
ਹੇਤੁ ਤਜਿਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਸਨ ਸੋ ਨ ਸੰਦੇਸ ਪਠਿਯੋ ਜੀਯ ਕੈ ਸੁ ਢਿਠਾਈ ॥
het tajiyo brij baasan so na sandes patthiyo jeey kai su dtitthaaee |He has forsaken the love of the residents of Braja and has become hard-hearted, because he has not sent any message
ਤਾਹੀ ਕੀ ਓਰਿ ਨਿਹਾਰਤ ਹੈ ਪਿਖੀਯੈ ਨਹੀ ਸ੍ਯਾਮ ਹਹਾ ਮੋਰੀ ਮਾਈ ॥੮੬੬॥
taahee kee or nihaarat hai pikheeyai nahee sayaam hahaa moree maaee |866|O my mother! we are seeing towards that Krishna, but he is not visible.866
ਬਾਰਹਮਾਹ ॥
baarahamaah |Poem based on Twelve Months:
ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |SWAYYA
ਫਾਗੁਨ ਮੈ ਸਖੀ ਡਾਰਿ ਗੁਲਾਲ ਸਭੈ ਹਰਿ ਸਿਉ ਬਨ ਬੀਚ ਰਮੈ ॥
faagun mai sakhee ddaar gulaal sabhai har siau ban beech ramai |In the moth of Phalgun, the young damsels are roaming with Krishna in the forest, throwing dry colours on each other
ਪਿਚਕਾਰਨ ਲੈ ਕਰਿ ਗਾਵਤਿ ਗੀਤ ਸਭੈ ਮਿਲਿ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਤਉਨ ਸਮੈ ॥
pichakaaran lai kar gaavat geet sabhai mil gvaaran taun samai |Taking the pumps in their hands, they are singing charming songs:
ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਕੁੰਜ ਗਲੀਨ ਕੇ ਬੀਚ ਕਿਧੌ ਮਨ ਕੇ ਕਰਿ ਦੂਰ ਗਮੈ ॥
at sundar kunj galeen ke beech kidhau man ke kar door gamai |
ਅਰੁ ਤ੍ਯਾਗਿ ਤਮੈ ਸਭ ਧਾਮਨ ਕੀ ਇਹ ਸੁੰਦਰਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕੀ ਮਾਨਿ ਤਮੈ ॥੮੬੭॥
ar tayaag tamai sabh dhaaman kee ih sundar sayaam kee maan tamai |867|Removing the sorrows from their mind they are running in the alcoves and in the love of the beautiful Krishna, they have forgotten the decorum of their house.867.
ਫੂਲਿ ਸੀ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਫੂਲਿ ਰਹੀ ਪਟ ਰੰਗਨ ਕੇ ਫੁਨਿ ਫੂਲ ਲੀਏ ॥
fool see gvaaran fool rahee patt rangan ke fun fool lee |The gopis are blooming like flowers with the flowers attached to their garments
ਇਕ ਸ੍ਯਾਮ ਸੀਗਾਰ ਸੁ ਗਾਵਤ ਹੈ ਪੁਨਿ ਕੋਕਿਲਕਾ ਸਮ ਹੋਤ ਜੀਏ ॥
eik sayaam seegaar su gaavat hai pun kokilakaa sam hot jee |After bedecking themselves they are singing for Krishna like nightingale
ਰਿਤੁ ਨਾਮਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਯੋ ਸਜਨੀ ਤਿਹ ਤੇ ਸਭ ਛਾਜ ਸੁ ਸਾਜ ਦੀਏ ॥
rit naameh sayaam bhayo sajanee tih te sabh chhaaj su saaj dee |Now it is the spring season, therefore they have forsaken all the embellishment
ਪਿਖਿ ਜਾ ਚਤੁਰਾਨਨ ਚਉਕਿ ਰਹੈ ਜਿਹ ਦੇਖਤ ਹੋਤ ਹੁਲਾਸ ਹੀਏ ॥੮੬੮॥
pikh jaa chaturaanan chauk rahai jih dekhat hot hulaas hee |868|Seeing their glory even Brahma is wonder-struck.868.
ਏਕ ਸਮੈ ਰਹੈ ਕਿੰਸੁਕ ਫੂਲਿ ਸਖੀ ਤਹ ਪਉਨ ਬਹੈ ਸੁਖਦਾਈ ॥
ek samai rahai kinsuk fool sakhee tah paun bahai sukhadaaee |Once the flowers of palas were blooming and the comfort-giving wind was blowing
ਭਉਰ ਗੁੰਜਾਰਤ ਹੈ ਇਤ ਤੇ ਉਤ ਤੇ ਮੁਰਲੀ ਨੰਦ ਲਾਲ ਬਜਾਈ ॥
bhaur gunjaarat hai it te ut te muralee nand laal bajaaee |The black bees were humming here and there, Krishna had played on his flute
ਰੀਝਿ ਰਹਿਯੋ ਸੁਨਿ ਕੈ ਸੁਰ ਮੰਡਲ ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਬਰਨਿਯੋ ਨਹੀ ਜਾਈ ॥
reejh rahiyo sun kai sur manddal taa chhab ko baraniyo nahee jaaee |Hearing this flute the gods were getting pleased and the beauty of that spectacle is indescribable
ਤਉਨ ਸਮੈ ਸੁਖਦਾਇਕ ਥੀ ਰਿਤੁ ਅਉਸਰ ਯਾਹਿ ਭਈ ਦੁਖਦਾਈ ॥੮੬੯॥
taun samai sukhadaaeik thee rit aausar yaeh bhee dukhadaaee |869|At that time, that season was joy-giving, but now the same has become distressing.869.
ਜੇਠ ਸਮੈ ਸਖੀ ਤੀਰ ਨਦੀ ਹਮ ਖੇਲਤ ਚਿਤਿ ਹੁਲਾਸ ਬਢਾਈ ॥
jetth samai sakhee teer nadee ham khelat chit hulaas badtaaee |In the month of Jeth, O friend! we used to be absorbed in amorous play on the bank of the river, being pleased in our mind
ਚੰਦਨ ਸੋ ਤਨ ਲੀਪ ਸਭੈ ਸੁ ਗੁਲਾਬਹਿ ਸੋ ਧਰਨੀ ਛਿਰਕਾਈ ॥
chandan so tan leep sabhai su gulaabeh so dharanee chhirakaaee |We plastered our bodies with sandal and sprinkled rose-water on the earth
ਲਾਇ ਸੁਗੰਧ ਭਲੀ ਕਪਰਿਯੋ ਪਰ ਤਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਬਰਨੀ ਨਹੀ ਜਾਈ ॥
laae sugandh bhalee kapariyo par taa kee prabhaa baranee nahee jaaee |We applied fragrance to our clothes and that glory is indescribable
ਤਉਨ ਸਮੈ ਸੁਖਦਾਇਕ ਥੀ ਇਹ ਅਉਸਰ ਸ੍ਯਾਮ ਬਿਨਾ ਦੁਖਦਾਈ ॥੮੭੦॥
taun samai sukhadaaeik thee ih aausar sayaam binaa dukhadaaee |870|That occasion was highly pleasing, but now the same occasion has become troublesome without Krishna.870.
ਪਉਨ ਪ੍ਰਚੰਡ ਚਲੈ ਜਿਹ ਅਉਸਰ ਅਉਰ ਬਘੂਲਨ ਧੂਰਿ ਉਡਾਈ ॥
paun prachandd chalai jih aausar aaur baghoolan dhoor uddaaee |
ਧੂਪ ਲਗੈ ਜਿਹ ਮਾਸ ਬੁਰੀ ਸੁ ਲਗੈ ਸੁਖਦਾਇਕ ਸੀਤਲ ਜਾਈ ॥
dhoop lagai jih maas buree su lagai sukhadaaeik seetal jaaee |The time, when the wind blew ferociously, the cranes arose and the sunshine was agonizing, even that time appeared to us as joy-giving
ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਸੰਗ ਸਭੈ ਹਮ ਖੇਲਤ ਸੀਤਲ ਪਾਟਕ ਕਾਬਿ ਛਟਾਈ ॥
sayaam ke sang sabhai ham khelat seetal paattak kaab chhattaaee |All of us played with Krishna splashing water on one another
ਤਉਨ ਸਮੈ ਸੁਖਦਾਇਕ ਥੀ ਰਿਤੁ ਅਉਸਰ ਯਾਹਿ ਭਈ ਦੁਖਦਾਈ ॥੮੭੧॥
taun samai sukhadaaeik thee rit aausar yaeh bhee dukhadaaee |871|That time was extremely comfort-giving, but now the same time has become agonising.871.
ਜੋਰਿ ਘਟਾ ਘਟ ਆਏ ਜਹਾ ਸਖੀ ਬੂੰਦਨ ਮੇਘ ਭਲੀ ਛਬਿ ਪਾਈ ॥
jor ghattaa ghatt aae jahaa sakhee boondan megh bhalee chhab paaee |Look, O friend! the clouds have surrounded us and it is a beautiful spectacle created by raindrops
ਬੋਲਤ ਚਾਤ੍ਰਿਕ ਦਾਦਰ ਅਉ ਘਨ ਮੋਰਨ ਪੈ ਘਨਘੋਰ ਲਗਾਈ ॥
bolat chaatrik daadar aau ghan moran pai ghanaghor lagaaee |The sound of cuckoo, peacock and frog is resounding
ਤਾਹਿ ਸਮੈ ਹਮ ਕਾਨਰ ਕੇ ਸੰਗਿ ਖੇਲਤ ਥੀ ਅਤਿ ਪ੍ਰੇਮ ਬਢਾਈ ॥
taeh samai ham kaanar ke sang khelat thee at prem badtaaee |In such a time we were absorbed with Krishna in amorous play
ਤਉਨ ਸਮੈ ਸੁਖਦਾਇਕ ਥੀ ਰਿਤੁ ਅਉਸਰ ਯਾਹਿ ਭਈ ਦੁਖਦਾਈ ॥੮੭੨॥
taun samai sukhadaaeik thee rit aausar yaeh bhee dukhadaaee |872|How much comfortable was that time and now this time is greatly distressing.872.
ਮੇਘ ਪਰੈ ਕਬਹੂੰ ਉਘਰੈ ਸਖੀ ਛਾਇ ਲਗੈ ਦ੍ਰੁਮ ਕੀ ਸੁਖਦਾਈ ॥
megh parai kabahoon ugharai sakhee chhaae lagai drum kee sukhadaaee |Sometimes the clouds burst into rain and the shade of the tree appeared comfort-giving
ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਸੰਗਿ ਫਿਰੈ ਸਜਨੀ ਰੰਗ ਫੂਲਨ ਕੇ ਹਮ ਬਸਤ੍ਰ ਬਨਾਈ ॥
sayaam ke sang firai sajanee rang foolan ke ham basatr banaaee |We used to wander with Krishna, wearing the garments of flowers
ਖੇਲਤ ਕ੍ਰੀੜ ਕਰੈ ਰਸ ਕੀ ਇਹ ਅਉਸਰ ਕਉ ਬਰਨਿਯੋ ਨਹੀ ਜਾਈ ॥
khelat kreerr karai ras kee ih aausar kau baraniyo nahee jaaee |While roaming, we were absorbed in amorous play
ਸ੍ਯਾਮ ਸਨੈ ਸੁਖਦਾਇਕ ਥੀ ਰਿਤ ਸ੍ਯਾਮ ਬਿਨਾ ਅਤਿ ਭੀ ਦੁਖਦਾਈ ॥੮੭੩॥
sayaam sanai sukhadaaeik thee rit sayaam binaa at bhee dukhadaaee |873|It is impossible to describe that occasion, remaining with Krishna, that season has become distressing.873.
ਮਾਸ ਅਸੂ ਹਮ ਕਾਨਰ ਕੇ ਸੰਗਿ ਖੇਲਤ ਚਿਤਿ ਹੁਲਾਸ ਬਢਾਈ ॥
maas asoo ham kaanar ke sang khelat chit hulaas badtaaee |In the month of Ashvin, with great joy, we played with Krishna
ਕਾਨ੍ਰਹ ਤਹਾ ਪੁਨਿ ਗਾਵਤ ਥੋ ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਰਾਗਨ ਤਾਨ ਬਸਾਈ ॥
kaanrah tahaa pun gaavat tho at sundar raagan taan basaaee |Being intoxicated Krishna used to play on (his flute) and produce tunes of charming musical modes,
ਗਾਵਤ ਥੀ ਹਮ ਹੂੰ ਸੰਗ ਤਾਹੀ ਕੇ ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਬਰਨਿਯੋ ਨਹੀ ਜਾਈ ॥
gaavat thee ham hoon sang taahee ke taa chhab ko baraniyo nahee jaaee |We sang with him and that spectacle is indescribable
ਤਾ ਸੰਗ ਮੈ ਸੁਖਦਾਇਕ ਥੀ ਰਿਤੁ ਸ੍ਯਾਮ ਬਿਨਾ ਅਬ ਭੀ ਦੁਖਦਾਈ ॥੮੭੪॥
taa sang mai sukhadaaeik thee rit sayaam binaa ab bhee dukhadaaee |874|We remained in his company, that season was pleasure-giving and now the same season has become distressing.874.
ਕਾਤਿਕ ਕੀ ਸਖੀ ਰਾਸਿ ਬਿਖੈ ਰਤਿ ਖੇਲਤ ਥੀ ਹਰਿ ਸੋ ਚਿਤੁ ਲਾਈ ॥
kaatik kee sakhee raas bikhai rat khelat thee har so chit laaee |In the month of Kartik, we, in delight, were absorbed in amorous play with Krishna
ਸੇਤਹਿ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੇ ਪਟ ਛਾਜਤ ਸੇਤ ਨਦੀ ਤਹ ਧਾਰ ਬਹਾਈ ॥
seteh gvaaran ke patt chhaajat set nadee tah dhaar bahaaee |In the current of the white river, the gopis also wore white clothes
ਭੂਖਨ ਸੇਤਹਿ ਗੋਪਨਿ ਕੇ ਅਰੁ ਮੋਤਿਨ ਹਾਰ ਭਲੀ ਛਬਿ ਪਾਈ ॥
bhookhan seteh gopan ke ar motin haar bhalee chhab paaee |The gopas also wore white ornaments and necklaces of pearls
ਤਉਨ ਸਮੈ ਸੁਖਦਾਇਕ ਥੀ ਰਿਤੁ ਅਉਸਰ ਯਾਹਿ ਭਈ ਦੁਖਦਾਈ ॥੮੭੫॥
taun samai sukhadaaeik thee rit aausar yaeh bhee dukhadaaee |875|They all looked fine, that time was very comfortable and now this time has become extremely agonising.875.
ਮਘ੍ਰ ਸਮੈ ਸਬ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਸੰਗਿ ਹੁਇ ਖੇਲਤ ਥੀ ਮਨਿ ਆਨੰਦ ਪਾਈ ॥
maghr samai sab sayaam ke sang hue khelat thee man aanand paaee |In the month of Maghar, in great pleasure, we used to play with Krishna
ਸੀਤ ਲਗੈ ਤਬ ਦੂਰ ਕਰੈ ਹਮ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਅੰਗ ਸੋ ਅੰਗ ਮਿਲਾਈ ॥
seet lagai tab door karai ham sayaam ke ang so ang milaaee |When we felt cold, we removed the coolness by blending our limbs with the limbs of Krishna