ശ്രീ ദസം ഗ്രന്ഥ്

പേജ് - 538


ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਪਤਿ ਜਹ ਠਾਢੋ ਹੋ ਤਹ ਹੀ ਪਹੁਚਿਓ ਜਾਇ ॥੨੩੭੦॥
sree jadupat jah tthaadto ho tah hee pahuchio jaae |2370|

അപ്പോൾ കോപാകുലനായി ബകത്ര എന്ന രാക്ഷസൻ കൃഷ്ണൻ നിൽക്കുന്നിടത്ത് എത്തി.2370.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

സ്വയ്യ

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਕਉ ਜਬ ਹੀ ਤਿਨ ਆਇ ਆਯੋਧਨ ਬੀਚ ਹਕਾਰਿਯੋ ॥
sree brij naaeik kau jab hee tin aae aayodhan beech hakaariyo |

യുദ്ധക്കളത്തിൽ വന്ന് ശ്രീകൃഷ്ണനെ വെല്ലുവിളിച്ചുകൊണ്ട് പറഞ്ഞു.

ਹਉ ਮਰਿਹਉ ਨਹੀ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਤਾਹਿ ਸੁ ਜਿਉ ਸਿਸੁਪਾਲ ਬਲੀ ਤੁਹਿ ਮਾਰਿਯੋ ॥
hau marihau nahee yau kahiyo taeh su jiau sisupaal balee tuhi maariyo |

യുദ്ധക്കളത്തിൽ വെച്ച് കൃഷ്ണനെ വീണ്ടും വെല്ലുവിളിച്ച് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: "നീ എങ്ങനെ ധീരനായ ശിശുപാലനെ കൊന്നുവോ, ഞാൻ അങ്ങനെ മരിക്കുകയില്ല.

ਐਸੇ ਸੁਨਿਯੋ ਜਬ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਬੈਨ ਤਬੈ ਹਰਿ ਜੂ ਪੁਨਿ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥
aaise suniyo jab sayaam joo bain tabai har joo pun baan sanbhaariyo |

കൃഷ്ണാജി ഇത്തരത്തിലുള്ള സംസാരം കേട്ടപ്പോൾ ശ്രീകൃഷ്ണൻ വീണ്ടും അസ്ത്രമെടുത്തു.

ਸਤ੍ਰੁ ਕੋ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਰਥ ਤੇ ਫੁਨਿ ਮੂਰਛ ਕੈ ਕਰਿ ਭੂ ਪਰ ਡਾਰਿਯੋ ॥੨੩੭੧॥
satru ko sayaam bhanai rath te fun moorachh kai kar bhoo par ddaariyo |2371|

ഇതുകേട്ട് കൃഷ്ണൻ തൻ്റെ അസ്ത്രം കൈയിൽ പിടിച്ച് ശത്രുവിനെ ബോധരഹിതനാക്കി ഭൂമിയിൽ വീഴ്ത്തി.2371.

ਲੈ ਸੁਧਿ ਹ੍ਵੈ ਸੋਊ ਲੋਪ ਗਯੋ ਫਿਰਿ ਕੋਪ ਭਰਿਯੋ ਰਨ ਭੀਤਰ ਆਯੋ ॥
lai sudh hvai soaoo lop gayo fir kop bhariyo ran bheetar aayo |

ബോധം വീണ്ടെടുത്ത് (അവിടെ നിന്ന്) അവൻ അപ്രത്യക്ഷനായി, കോപം നിറഞ്ഞവനായി വീണ്ടും യുദ്ധക്കളത്തിലെത്തി.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੇ ਬਾਪ ਕੋ ਕਾਨ੍ਰਹ ਹੀ ਕਉ ਕਟਿ ਮਾਯਾ ਕੋ ਕੈ ਇਕ ਮੂੰਡ ਦਿਖਾਯੋ ॥
kaanrah ke baap ko kaanrah hee kau katt maayaa ko kai ik moondd dikhaayo |

ബകത്ര എന്ന രാക്ഷസൻ ബോധം വീണ്ടെടുത്തപ്പോൾ, അവൻ അപ്രത്യക്ഷനായി, പിന്നെ, കോപം നിറഞ്ഞ, മായയുടെ ആഘാതത്തിൽ, അവൻ കൃഷ്ണൻ്റെ പിതാവിൻ്റെ തല വെട്ടി കാണിച്ചു.

ਕੋਪ ਕੀਯੋ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਤਬੈ ਅਰੁ ਨੈਨ ਦੁਹੂਨ ਤੇ ਨੀਰ ਬਹਾਯੋ ॥
kop keeyo ghan sayaam tabai ar nain duhoon te neer bahaayo |

കൃഷ്ണൻ അങ്ങേയറ്റം പ്രകോപിതനായി, അവൻ്റെ കണ്ണുകളിൽ നിന്ന് കണ്ണുനീർ ഒഴുകി

ਹਾਥ ਪੈ ਚਕ੍ਰ ਸੁਦਰਸਨ ਲੈ ਅਰਿ ਕੋ ਸਿਰ ਕਾਟਿ ਕੈ ਭੂਮਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥੨੩੭੨॥
haath pai chakr sudarasan lai ar ko sir kaatt kai bhoom giraayo |2372|

ഇപ്പോൾ അവൻ തൻ്റെ ഡിസ്കസ് കൈയ്യിൽ എടുത്ത് ശത്രുവിൻ്റെ തല വെട്ടി നിലത്ത് വീഴ്ത്തി.2372.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਕੰਧ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਦੰਤ ਬਕਤ੍ਰ ਦੈਤ ਬਧਹ ਧਿਆਇ ਸੰਪੂਰਨੰ ॥
eit sree dasam sakandh puraane bachitr naattak granthe krisanaavataare dant bakatr dait badhah dhiaae sanpooranan |

"ബകത്ര എന്ന രാക്ഷസനെ കൊല്ലൽ" എന്ന തലക്കെട്ടിലുള്ള അധ്യായത്തിൻ്റെ അവസാനം.

ਅਥ ਬੈਦੂਰਥ ਦੈਤ ਬਧ ਕਥਨੰ ॥
ath baidoorath dait badh kathanan |

വിദുരഥൻ എന്ന അസുരനെ വധിച്ചതിൻ്റെ വിവരണമാണ് ഇപ്പോൾ

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ॥
kabiyo baach |

കവിയുടെ പ്രസംഗം:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

സ്വയ്യ

ਜਾਹਿ ਸਿਵਾਦਿਕ ਬ੍ਰਹਮ ਨਿਮਿਓ ਸੁ ਸਦਾ ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
jaeh sivaadik braham nimio su sadaa apane chit beech bichaariyo |

ബ്രഹ്മാവും ശിവനും മറ്റും സല്യൂട്ട് ചെയ്യുന്നവരെ, (അതായത്) അവരുടെ മനസ്സിൽ എപ്പോഴും ധ്യാനിച്ചിട്ടുള്ള (അതായത് മനസ്സിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു).

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਹ ਕਉ ਤਬ ਹੀ ਕਬ ਹੀ ਕਿਰਪਾ ਨਿਧਿ ਰੂਪ ਦਿਖਾਰਿਯੋ ॥
sayaam bhanai tih kau tab hee kab hee kirapaa nidh roop dikhaariyo |

ബ്രഹ്മാവ്, ശിവൻ മുതലായവരുടെ സ്രഷ്ടാവിനെ മനസ്സിൽ സ്മരിച്ചവർ, ആ ഭഗവാനെ, കരുണയുടെ സമുദ്രം ഉടൻ തന്നെ അവരുടെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു.

ਰੰਗ ਨ ਰੂਪ ਅਉ ਰਾਗ ਨ ਰੇਖ ਇਹੈ ਚਹੂੰ ਬੇਦਨ ਭੇਦ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
rang na roop aau raag na rekh ihai chahoon bedan bhed uchaariyo |

രൂപമോ വർണ്ണമോ മാനമോ ഇല്ലാത്തവനും നാല് വേദങ്ങളാലും തൻ്റെ നിഗൂഢത ഉച്ചരിച്ചിട്ടുള്ളവനും.

ਤਾ ਧਰਿ ਮੂਰਤਿ ਜੁਧ ਬਿਖੈ ਇਹ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਰਨ ਬੀਚ ਸੰਘਾਰਿਯੋ ॥੨੩੭੩॥
taa dhar moorat judh bikhai ih sayaam bhanai ran beech sanghaariyo |2373|

അതേ പ്രകടമായി, യുദ്ധക്കളത്തിൽ കൊല്ലുന്നതിൽ തിരക്കിലാണ്.2373.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

ദോഹ്‌റ

ਕ੍ਰਿਸਨ ਕੋਪ ਜਬ ਸਤ੍ਰ ਦ੍ਵੈ ਰਨ ਮੈ ਦਏ ਖਪਾਇ ॥
krisan kop jab satr dvai ran mai de khapaae |

കൃഷ്ണൻ കോപിച്ച് യുദ്ധക്കളത്തിൽ ശത്രുക്കളെ നശിപ്പിച്ചപ്പോൾ

ਤੀਸਰ ਜੋ ਜੀਵਤ ਬਚਿਯੋ ਸੋ ਤਹ ਪਹੁਚਿਯੋ ਆਇ ॥੨੩੭੪॥
teesar jo jeevat bachiyo so tah pahuchiyo aae |2374|

ക്രുദ്ധനായ കൃഷ്ണൻ യുദ്ധത്തിൽ രണ്ട് ശത്രുക്കളെ വധിക്കുകയും മൂന്നാമനെ അതിജീവിക്കുകയും ചെയ്തപ്പോൾ അവനും യുദ്ധക്കളത്തിലെത്തി.2374.

ਦਾਤਨ ਸੋ ਦੋਊ ਹੋਠ ਕਟਿ ਦੋਊ ਨਚਾਵਤ ਨੈਨ ॥
daatan so doaoo hotth katt doaoo nachaavat nain |

അവൻ രണ്ടു ചുണ്ടുകളും പല്ലുകൾ കൊണ്ട് കടിച്ചു രണ്ടു കണ്ണുകളും കൊണ്ട് നോക്കി.

ਤਬ ਹਲਧਰ ਤਿਹ ਸੋ ਕਹੇ ਕਹਿਤ ਸ੍ਯਾਮ ਏ ਬੈਨ ॥੨੩੭੫॥
tab haladhar tih so kahe kahit sayaam e bain |2375|

പല്ലുകൾ കൊണ്ട് ചുണ്ടുകൾ മുറിച്ച് രണ്ട് കണ്ണുകളും നൃത്തം ചെയ്തുകൊണ്ട് ബൽറാം അയാളോട് പറഞ്ഞു,2375

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

സ്വയ്യ

ਕਿਉ ਜੜ ਜੁਧ ਕਰੈ ਹਰਿ ਸਿਉ ਮਧੁ ਕੀਟਭ ਸੇ ਜਿਹ ਸਤ੍ਰੁ ਖਪਾਏ ॥
kiau jarr judh karai har siau madh keettabh se jih satru khapaae |

“അയ്യോ വിഡ്ഢി! മധു, കൈതബ് എന്നീ അസുരന്മാരെ കൊന്നവൻ

ਰਾਵਨ ਸੇ ਹਰਿਨਾਖਸ ਸੇ ਹਰਿਨਾਛ ਹੂ ਸੇ ਜਗਿ ਜਾਨਿ ਨ ਪਾਏ ॥
raavan se harinaakhas se harinaachh hoo se jag jaan na paae |

രാവണനെ അവസാനിപ്പിച്ചവൻ, ഹിരണ്യകശിപു,

ਕੰਸਹਿ ਸੇ ਅਰੁ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਸੰਗ ਦੇਸਨ ਦੇਸਨ ਕੇ ਨ੍ਰਿਪ ਆਏ ॥
kanseh se ar sandh jaraa sang desan desan ke nrip aae |

അവൻ കംസനെയും ജരാസന്ധനെയും വിവിധ രാജ്യങ്ങളിലെ രാജാക്കന്മാരെയും കൊന്നു, നിങ്ങൾ എന്തിനാണ് അവനുമായി യുദ്ധം ചെയ്യുന്നത്?

ਤੈ ਰੇ ਕਹਾ ਅਰੇ ਸੋ ਛਿਨ ਮੈ ਇਹ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਮਲੋਕ ਪਠਾਏ ॥੨੩੭੬॥
tai re kahaa are so chhin mai ih sayaam bhanai jamalok patthaae |2376|

നിങ്ങൾ ഒന്നുമല്ല, അവൻ വളരെ വലിയ ശത്രുക്കളെ യമൻ്റെ വാസസ്ഥലത്തേക്ക് അയച്ചു.2376.

ਸ੍ਰੀ ਬਿਜਨਾਥ ਤਬੈ ਤਿਹ ਸੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
sree bijanaath tabai tih so kab sayaam kahai ih bhaat uchaariyo |

അപ്പോൾ കൃഷ്ണൻ അവനോട് പറഞ്ഞു, “ഞാൻ ബകാസുരനെയും അഘാസുരനെയും കൊന്നു

ਮੈ ਬਕ ਬੀਰ ਅਘਾਸੁਰ ਮਾਰਿ ਸੁ ਕੇਸਨਿ ਤੇ ਗਹਿ ਕੰਸ ਪਛਾਰਿਯੋ ॥
mai bak beer aghaasur maar su kesan te geh kans pachhaariyo |

ഞാൻ കംസനെ അവൻ്റെ മുടിയിൽ നിന്നും പിടിച്ച് വീഴ്ത്തി

ਤੇਈ ਛੂਹਨ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਹੂ ਕੀ ਮੈ ਸੁਨਿ ਸੈਨ ਸੁਧਾਰਿ ਬਿਦਾਰਿਯੋ ॥
teee chhoohan sandh jaraa hoo kee mai sun sain sudhaar bidaariyo |

“ഞാൻ ജരാസന്ധനെ അവൻ്റെ ഇരുപത്തിമൂന്ന് അതിവിപുലമായ സൈനിക വിഭാഗങ്ങളോടൊപ്പം നശിപ്പിച്ചു

ਤੈ ਹਮਰੇ ਬਲ ਅਗ੍ਰਜ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਯੋ ਘਨ ਸ੍ਯਾਮ ਤੇ ਕਉਨ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥੨੩੭੭॥
tai hamare bal agraj sayaam kahiyo ghan sayaam te kaun bichaariyo |2377|

ഇപ്പോൾ നിങ്ങൾ എന്നോട് പറയൂ, എന്നെക്കാൾ ശക്തൻ ആരാണെന്ന് നിങ്ങൾ കരുതുന്നു? ”2377.

ਮੋਹਿ ਡਰਾਵਤ ਹੈ ਕਹਿ ਯੌ ਮੁਹਿ ਕੰਸ ਕੋ ਬੀਰ ਬਕੀ ਬਕ ਮਾਰਿਯੋ ॥
mohi ddaraavat hai keh yau muhi kans ko beer bakee bak maariyo |

മറുപടിയായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, കംസൻ്റെ നൈറ്റ്‌മാരായ 'ബാക്കി'യെയും 'ബക്കിനെയും' കൊന്നു എന്ന് പറഞ്ഞ് എന്നെ ഭയപ്പെടുത്തി.

ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਹੂ ਕੀ ਸੈਨ ਸਭੈ ਮੋਹਿ ਭਾਖਤ ਹੋ ਛਿਨ ਮਾਹਿ ਸੰਘਾਰਿਯੋ ॥
sandh jaraa hoo kee sain sabhai mohi bhaakhat ho chhin maeh sanghaariyo |

അപ്പോൾ അദ്ദേഹം മറുപടി പറഞ്ഞു: "കൻസനെയും ബകാസുരനെയും ജരാസന്ധനെയും ജരാസന്ധൻ്റെ സൈന്യങ്ങളെയും ഞൊടിയിടയിൽ കൊന്നുവെന്ന് പറഞ്ഞ് നീ എന്നെ ഭയപ്പെടുത്തുകയാണ്.

ਮੋ ਕਉ ਕਹੈ ਬਲੁ ਤੇਰੋ ਅਰੇ ਮੇਰੇ ਪਉਰਖ ਅਗ੍ਰਜ ਕਉਨ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
mo kau kahai bal tero are mere paurakh agraj kaun bichaariyo |

"താങ്കൾ എന്നോട് ചോദിക്കുന്നത് തന്നെക്കാൾ ശക്തൻ ആരാണെന്നാണ്? ഇത് പോരാളികളുടെ പാരമ്പര്യമല്ല

ਸੂਰਨ ਕੀ ਇਹ ਰੀਤਿ ਨਹੀ ਹਰਿ ਛਤ੍ਰੀ ਹੈ ਤੂ ਕਿ ਭਯੋ ਭਠਿਆਰਿਯੋ ॥੨੩੭੮॥
sooran kee ih reet nahee har chhatree hai too ki bhayo bhatthiaariyo |2378|

പിന്നെ കൃഷ്ണാ! നിങ്ങൾ ക്ഷത്രിയനാണോ അതോ ധാന്യപ്പൊടിക്കാരനാണോ?2378.

ਆਪਨੇ ਕੋਪ ਕੀ ਪਾਵਕ ਮੈ ਬਲ ਤੇਰੋ ਸਬੈ ਸਮ ਫੂਸ ਜਰੈ ਹੋ ॥
aapane kop kee paavak mai bal tero sabai sam foos jarai ho |

“എൻ്റെ ക്രോധത്തിൻ്റെ തീയിൽ പുല്ലുപോലെ ഞാൻ നിൻ്റെ കോപം ദഹിപ്പിക്കും

ਸ੍ਰਉਨ ਜਿਤੋ ਤੁਹ ਅੰਗਨ ਮੈ ਸੁ ਸਭੈ ਸਮ ਨੀਰਹ ਕੀ ਆਵਟੈ ਹੋ ॥
sraun jito tuh angan mai su sabhai sam neerah kee aavattai ho |

നിങ്ങളുടെ ശരീരത്തിൽ രക്തം ഉണ്ടോ, അത് എൻ്റെ തിളയ്ക്കുന്ന വെള്ളം പോലെ ഞാൻ നശിപ്പിക്കും

ਦੇਗਚਾ ਆਪਨੇ ਪਉਰਖ ਕੋ ਰਨ ਮੈ ਜਬ ਹੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਚੜੈ ਹੋ ॥
degachaa aapane paurakh ko ran mai jab hee kab sayaam charrai ho |

മരുഭൂമിയിൽ ഞാൻ എൻ്റെ ധീരതയുടെ കലവറ അർപ്പിക്കുമ്പോൾ, കവി ശ്യാം പറയുന്നു.

ਤਉ ਤੇਰੋ ਅੰਗ ਕੋ ਮਾਸੁ ਸਬੈ ਤਿਹ ਭੀਤਰ ਡਾਰ ਕੈ ਆਛੈ ਪਕੈ ਹੋ ॥੨੩੭੯॥
tau tero ang ko maas sabai tih bheetar ddaar kai aachhai pakai ho |2379|

"ഞാൻ എൻ്റെ ശക്തിയുടെ പാത്രം എൻ്റെ ക്രോധത്തിൻ്റെ തീയിൽ വയ്ക്കുമ്പോൾ, നിങ്ങളുടെ അവയവങ്ങളുടെ മാംസം യാതൊരു ശ്രദ്ധയുമില്ലാതെ നന്നായി പാകം ചെയ്യും." 2379.

ਐਸੇ ਬਿਬਾਦ ਕੈ ਆਹਵ ਮੈ ਦੋਊ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰੇ ਅਤਿ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥
aaise bibaad kai aahav mai doaoo krodh bhare at judh machaayo |

ഇങ്ങനെ, തർക്കിച്ചു, ഇരുവരും യുദ്ധക്കളത്തിൽ ഭയങ്കരമായ യുദ്ധത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടു

ਬਾਨਨ ਸਿਉ ਦਿਵ ਅਉਰ ਦਿਵਾਕਰਿ ਧੂਰਿ ਉਠੀ ਰਥ ਪਹੀਯਨ ਛਾਯੋ ॥
baanan siau div aaur divaakar dhoor utthee rath paheeyan chhaayo |

യുദ്ധത്തിൻ്റെ ആർജ്ജവം കാണുവാനായി രഥങ്ങളും മറ്റും പൊതിഞ്ഞ അമ്പ് പുറന്തള്ളപ്പെട്ടതോടെ പൊടി ഉയർന്നു.

ਕਉਤੁਕ ਦੇਖਨ ਕਉ ਸਸਿ ਸੂਰਜ ਆਏ ਹੁਤੇ ਤਿਨ ਮੰਗਲ ਗਾਯੋ ॥
kautuk dekhan kau sas sooraj aae hute tin mangal gaayo |

സൂര്യനും ചന്ദ്രനും മറ്റ് ദൈവങ്ങളും സ്തുതിഗീതങ്ങൾ ആലപിച്ചു

ਅੰਤ ਨ ਸ੍ਯਾਮ ਤੇ ਜੀਤ ਸਕਿਯੋ ਸੋਊ ਅੰਤਹਿ ਕੇ ਫੁਨਿ ਧਾਮਿ ਸਿਧਾਯੋ ॥੨੩੮੦॥
ant na sayaam te jeet sakiyo soaoo anteh ke fun dhaam sidhaayo |2380|

ശത്രുവിന് ആത്യന്തികമായി കൃഷ്ണൻ്റെ മേൽ വിജയം നേടാനായില്ല, യമൻ്റെ വാസസ്ഥലത്ത് എത്തി.2380.

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਹਨਿਯੋ ਅਰਿ ਕੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਕਰਿ ਗਾਢ ਅਯੋਧਨ ॥
sree brijanaath haniyo ar ko kab sayaam kahai kar gaadt ayodhan |

ആ ഭീകരമായ യുദ്ധത്തിൽ കൃഷ്ണൻ ശത്രുവിനെ വധിച്ചു

ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਕੁਰੂਪ ਪਰਿਯੋ ਧਰਿ ਜੁਧ ਕੀ ਤਉਨ ਸਮੈ ਬਯਦੂਰਥ ਕੋ ਤਨ ॥
hvai kai kuroop pariyo dhar judh kee taun samai bayadoorath ko tan |

വിദുരഥൻ എന്ന അസുരൻ്റെ ശരീരം വികൃതമായി ഭൂമിയിൽ വീണു

ਸ੍ਰਉਨਤ ਸੰਗ ਭਰਿਯੋ ਪਰਿਯੋ ਦੇਖਿ ਦਯਾ ਉਪਜੀ ਕਰੁਨਾਨਿਧਿ ਕੇ ਮਨਿ ॥
sraunat sang bhariyo pariyo dekh dayaa upajee karunaanidh ke man |

(എപ്പോൾ) ശ്രീകൃഷ്ണൻ രക്തം പുരണ്ട ശരീരം കണ്ടപ്പോൾ (അയാളുടെ) മനസ്സിൽ (ഒരു അനുകമ്പ) ഉദിച്ചു.

ਛੋਰਿ ਸਰਾਸਨ ਟੇਰ ਕਹਿਯੋ ਦਿਨ ਆਜੁ ਕੇ ਤੈ ਕਰਿਹੋ ਨ ਕਬੈ ਰਨ ॥੨੩੮੧॥
chhor saraasan tter kahiyo din aaj ke tai kariho na kabai ran |2381|

തൻ്റെ ശരീരം രക്തം പുരണ്ടിരിക്കുന്നത് കണ്ട്, കരുണയും നിസ്സംഗതയും നിറഞ്ഞ കൃഷ്ണൻ തൻ്റെ വില്ലും അമ്പും ഉപേക്ഷിച്ച് പറഞ്ഞു: “ഇനി ഞാൻ യുദ്ധം ചെയ്യുകയുമില്ല.”2381.