শ্রী দশম গ্রন্থ

পৃষ্ঠা - 1029


ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

দ্বৈত:

ਜਿਯਤ ਤਿਹਾਰੇ ਪੂਤ ਦੋ ਸਦਾ ਰਹੈ ਜਗ ਮਾਹਿ ॥
jiyat tihaare poot do sadaa rahai jag maeh |

তোমার দুই ছেলে পৃথিবীতে চিরকাল বেঁচে থাকুক।

ਉਨ ਕੋ ਸੋਕ ਨ ਕੀਜਿਯੈ ਜਿਯਤ ਅਜੌ ਤਵ ਨਾਹ ॥੫॥
aun ko sok na keejiyai jiyat ajau tav naah |5|

তার দুঃখ মেনে নিও না, তোমার স্বামী বেঁচে আছে। 5.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

চব্বিশ:

ਜੋ ਕੋਊ ਤ੍ਰਿਯਾ ਤਹਾ ਚਲਿ ਆਵੈ ॥
jo koaoo triyaa tahaa chal aavai |

যে কোন মহিলা সেখানে যায় (আফসোস করে),

ਯਹੈ ਆਹਿ ਪਰਬੋਧ ਜਤਾਵੈ ॥
yahai aaeh parabodh jataavai |

যে একই জিনিস ব্যাখ্যা

ਜਿਯੌ ਚਾਰਿ ਜੁਗ ਪੂਤ ਤਿਹਾਰੇ ॥
jiyau chaar jug poot tihaare |

তোমার ছেলেরা চার যুগ বেঁচে থাকুক

ਦੋਊਅਨ ਕੋ ਨਹਿ ਸੋਕ ਬਿਚਾਰੇ ॥੬॥
doaooan ko neh sok bichaare |6|

এবং তাদের উভয়ের জন্য কোন দুঃখের কথা ভাববেন না। 6.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਪੰਜਾਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੫੦॥੨੯੯੫॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade ik sau panjaah charitr samaapatam sat subham sat |150|2995|afajoon|

এখানে শ্রীচরিত্রোপাখ্যানের ত্রিয়া চরিত্রের মন্ত্রী ভূপ সম্বাদের 150তম অধ্যায়ের সমাপ্তি, সবই শুভ। 150.2995। যায়

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

দ্বৈত:

ਕੁਪਿਤ ਸਿੰਘ ਰਾਜਾ ਰਹੈ ਰਾਜੌਰੀ ਕੇ ਮਾਹਿ ॥
kupit singh raajaa rahai raajauaree ke maeh |

রাজৌরীতে কুপিত সিং নামে (ক) রাজা বাস করতেন।

ਸਦਾ ਸੀਲ ਸੁ ਤਾਹਿ ਅਤਿ ਰੋਹ ਤਵਨ ਮੈ ਨਾਹਿ ॥੧॥
sadaa seel su taeh at roh tavan mai naeh |1|

তিনি সবসময় খুব দয়ালু ছিলেন এবং কখনও রাগ করতেন না। 1.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

চব্বিশ:

ਤ੍ਰਿਯਾ ਗੁਮਾਨ ਮਤੀ ਤਿਹ ਜਨਿਯਤ ॥
triyaa gumaan matee tih janiyat |

তার স্ত্রীর নাম ছিল গুমন মাতি।

ਅਤਿ ਸੁੰਦਰਿ ਤਿਹੁ ਲੋਕ ਬਖਨਿਯਤ ॥
at sundar tihu lok bakhaniyat |

(তাকে) তিন জাতির মধ্যে সবচেয়ে সুন্দর বলা হত।

ਪਤਿ ਕੇ ਸੰਗ ਨੇਹ ਤਿਹ ਭਾਰੋ ॥
pat ke sang neh tih bhaaro |

তিনি তার স্বামীকে খুব পছন্দ করতেন

ਵਾ ਕੋ ਰਹਤ ਪ੍ਰਾਨ ਤੇ ਪ੍ਯਾਰੋ ॥੨॥
vaa ko rahat praan te payaaro |2|

এবং তিনি তাকে মরণশীলদের চেয়েও প্রিয় মনে করতেন। 2.

ਜਬ ਰਾਜਾ ਰਨ ਕਾਜ ਸਿਧਾਰੈ ॥
jab raajaa ran kaaj sidhaarai |

রাজা যখন যুদ্ধে গেলেন

ਤਬ ਰਾਨੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੈ ॥
tab raanee ih bhaat uchaarai |

তাই রানী এইভাবে বলেন,

ਹੌ ਨਹਿ ਤੁਮੈ ਛੋਰਿ ਗ੍ਰਿਹ ਰਹਿਹੋ ॥
hau neh tumai chhor grih rahiho |

(হে নাথ!) আমি তোমাকে ছেড়ে ঘরে থাকব না

ਪ੍ਰਾਨਨਾਥ ਕੇ ਚਰਨਨ ਗਹਿਹੋਂ ॥੩॥
praananaath ke charanan gahihon |3|

আর প্রাণনাথের চরণ ধরব। 3.

ਜਬ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਰਨ ਬਨਿ ਕਹੂੰ ਆਵੈ ॥
jab nrip ko ran ban kahoon aavai |

রাজাকে যখন যুদ্ধের ময়দানে কোথাও যেতে হলো,

ਤ੍ਰਿਯ ਆਗੈ ਹ੍ਵੈ ਖੜਗ ਬਜਾਵੈ ॥
triy aagai hvai kharrag bajaavai |

তাই রানী তলোয়ার হাতে এগিয়ে যেতেন।

ਬੈਰਿਨ ਜੀਤਿ ਬਹੁਰਿ ਘਰ ਆਵੈ ॥
bairin jeet bahur ghar aavai |

(যখন রাজা) শত্রুদের পরাজিত করে বাড়ি ফিরতেন

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥੪॥
bhaat bhaat ke bhog kamaavai |4|

(সুতরাং তার সাথে) সে বিভিন্ন বিষয়ে লিপ্ত থাকত। 4.

ਇਕ ਦਿਨ ਜੁਧ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਬਨਿ ਆਯੋ ॥
eik din judh nripeh ban aayo |

একদিন রাজাকে যুদ্ধে যেতে হলো

ਚੜਿ ਗੈ ਪੈ ਤ੍ਰਿਯ ਸਹਿਤ ਸਿਧਾਯੋ ॥
charr gai pai triy sahit sidhaayo |

(অতএব তিনি) স্ত্রী সহ একটি হাতিতে আরোহণ করে চলে গেলেন।

ਜਾਤਹਿ ਪਰਿਯੋ ਭੇਰ ਰਨ ਭਾਰੀ ॥
jaateh pariyo bher ran bhaaree |

চলে যেতেই ঘামসান যুদ্ধে নামেন

ਨਾਚੇ ਸੂਰਬੀਰ ਹੰਕਾਰੀ ॥੫॥
naache soorabeer hankaaree |5|

এবং গর্বিত যোদ্ধারা জেগে উঠল। 5.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

অবিচল:

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਰਨ ਸੁਭਟ ਸੰਘਾਰੇ ਕੋਪ ਕਰਿ ॥
bhaat bhaat ran subhatt sanghaare kop kar |

(রাজা) ক্রুদ্ধ হয়ে যুদ্ধক্ষেত্রে যোদ্ধাদের হত্যা করলেন।

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਰਥ ਬਾਜ ਬਿਦਾਰੇ ਸਰ ਪ੍ਰਹਰਿ ॥
bhaat bhaat rath baaj bidaare sar prahar |

তিনি বিভিন্ন ধরনের তীর নিক্ষেপ করে রথ ও ঘোড়া ধ্বংস করেন।

ਨਿਰਖਿ ਜੁਧ ਕੋ ਸੂਰ ਪਰੇ ਅਰਰਾਇ ਕੈ ॥
nirakh judh ko soor pare araraae kai |

যুদ্ধ দেখে সৈন্যরা চিৎকার করে উঠল

ਹੋ ਮੰਦਲ ਤੂਰ ਮ੍ਰਿਦੰਗ ਮੁਚੰਗ ਬਜਾਇ ਕੈ ॥੬॥
ho mandal toor mridang muchang bajaae kai |6|

আর বাজল ঢোল, তূরী ও মৃদং-মুছাং। 6.

ਪਠੇ ਪਖਰਿਯਨ ਕੋਪ ਅਧਿਕ ਜਿਯ ਮੈ ਜਗ੍ਯੋ ॥
patthe pakhariyan kop adhik jiy mai jagayo |

অশ্বারোহীরা মনে মনে প্রবল ক্ষোভ নিয়ে (যুদ্ধক্ষেত্রে) গেল।

ਸਜੇ ਸੰਜੋਅਨ ਸੈਨ ਦੁਹੂੰ ਦਿਸਿ ਉਮਗ੍ਰਯੋ ॥
saje sanjoan sain duhoon dis umagrayo |

দুদিক থেকে ছুটে আসে সাঁজোয়া-সজ্জিত সৈন্যবাহিনী।

ਬਜੇ ਜੁਝਊਆ ਨਾਦ ਪਰੇ ਅਰਰਾਇ ਕੈ ॥
baje jujhaooaa naad pare araraae kai |

যুদ্ধের শব্দ হল এবং (যোদ্ধারা) পূর্ণ শক্তিতে এল

ਹੋ ਟੂਕ ਟੂਕ ਹ੍ਵੈ ਜੁਝੇ ਸੁਭਟ ਸਮੁਹਾਇ ਕੈ ॥੭॥
ho ttook ttook hvai jujhe subhatt samuhaae kai |7|

আর সামনে যুদ্ধ করতে করতে যোদ্ধারা টুকরো টুকরো হয়ে পড়ে। 7.

ਚਟਪਟ ਸੁਭਟ ਬਿਕਟਿ ਕਟਿ ਕਟਿ ਕੇ ਭੂ ਪਰੈ ॥
chattapatt subhatt bikatt katt katt ke bhoo parai |

শীঘ্রই ভয়ঙ্কর যোদ্ধারা পৃথিবীতে নেমে আসবে।

ਖੰਡਿ ਖੰਡਿ ਕਿਤੇ ਅਖੰਡਿਯਨ ਖਹਿ ਖਗਨ ਮਰੈ ॥
khandd khandd kite akhanddiyan kheh khagan marai |

অনেক অদম্য যোদ্ধাকে তরবারির আঘাতে টুকরো টুকরো করা হয়েছিল।

ਟੂਕ ਟੂਕ ਹ੍ਵੈ ਗਿਰੇ ਨ ਮੋਰੈ ਨੈਕ ਮਨ ॥
ttook ttook hvai gire na morai naik man |

(তারা) টুকরো টুকরো হয়ে পড়ে, কিন্তু মন (যুদ্ধ থেকে) বিন্দুমাত্র বিমুখ হয় না।

ਹੋ ਪ੍ਰਲੈ ਕਾਲ ਸੋ ਕਿਯੋ ਬਿਧਾਤੈ ਬਹੁਰਿ ਜਨੁ ॥੮॥
ho pralai kaal so kiyo bidhaatai bahur jan |8|

(মনে হচ্ছিল) যেন বিধাতা আবার বন্যা নিয়ে এসেছে। 8.

ਜਬ ਰਾਨੀ ਕੈ ਸਹਿਤ ਰਾਵ ਜੂ ਰਿਸਿ ਭਰੈ ॥
jab raanee kai sahit raav joo ris bharai |

রাণী সহ রাজা যখন ক্রোধে ভরা।

ਦੋਊ ਕੈ ਬਰ ਕਠਿਨ ਕਮਾਨਨ ਕਰ ਧਰੈ ॥
doaoo kai bar katthin kamaanan kar dharai |

তাই দুজনেই হাতে শক্ত ধনুক ও তীর নিল।

ਦਛਿਨ ਬਿਸਿਖ ਦਿਖਾਇ ਬਾਮ ਅਰਿ ਮਾਰਹੀ ॥
dachhin bisikh dikhaae baam ar maarahee |

শত্রুকে দক্ষিণ দিকে দেখে তীর নিক্ষেপ করলেন মহিলা

ਹੋ ਏਕ ਘਾਇ ਕੈ ਸੰਗ ਚੂਰ ਕਰਿ ਡਾਰਹੀ ॥੯॥
ho ek ghaae kai sang choor kar ddaarahee |9|

এবং একটি মাত্র তীর দিয়ে শত্রুকে চূর্ণ করে দিল। 9.

ਜਨੁਕ ਜੇਠ ਕੇ ਮਾਸ ਅਦਿਤ ਅਧ ਦਿਨ ਚੜਿਯੋ ॥
januk jetth ke maas adit adh din charriyo |

(মনে হচ্ছিল) যেন জেঠ মাসের দুপুরে সূর্য উঠেছে।

ਜਨੁਕ ਕਰਾਰਨ ਛੋਰਿ ਨੀਰ ਨਾਯਕ ਹੜਿਯੋ ॥
januk karaaran chhor neer naayak harriyo |

(বা) যেন বন্যায় সমুদ্রের তীর ভেসে গেছে।