કબિત સવૈયે ભાઈ ગુર્દાસજી

પાન - 230


ਖਗਪਤਿ ਪ੍ਰਬਲ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ਪਰਮਹੰਸ ਚਾਤੁਰ ਚਤੁਰ ਮੁਖ ਚੰਚਲ ਚਪਲ ਹੈ ।
khagapat prabal paraakramee paramahans chaatur chatur mukh chanchal chapal hai |

મન મોટા ગરુડ જેવું છે (એક પક્ષી જે હિંદુ પૌરાણિક કથા અનુસાર ભગવાન વિષ્ણુનું પરિવહન છે) જે ખૂબ જ તીક્ષ્ણ ઉડાન ધરાવે છે, ખૂબ જ શક્તિશાળી, ચતુર, ચતુર, ચારેય દિશામાં થતી ઘટનાઓથી સારી રીતે વાકેફ છે અને વીજળીની જેમ ઝડપી છે.

ਭੁਜਬਲੀ ਅਸਟ ਭੁਜਾ ਤਾ ਕੇ ਚਾਲੀਸ ਕਰ ਏਕ ਸਉ ਅਰ ਸਾਠਿ ਪਾਉ ਚਾਲ ਚਲਾਚਲ ਹੈ ।
bhujabalee asatt bhujaa taa ke chaalees kar ek sau ar saatth paau chaal chalaachal hai |

મણની જેમ, મન પણ આઠ હાથ (મૌંડના આઠ હાથ - 5 દ્રષ્ટાઓના દરેક) 40 હાથ (દરેક હાથ એક મણનો દ્રષ્ટા છે) સાથે શક્તિશાળી છે. આમ તેની પાસે 160 ફૂટ છે (એક મણનો દરેક ફૂટ એક પાઓનો છે). તેની ચાલ ખૂબ જ તીક્ષ્ણ છે અને ક્યાંય અટકવાની શક્યતા નથી.

ਜਾਗ੍ਰਤ ਸੁਪਨ ਅਹਿਨਿਸਿ ਦਹਿਦਿਸ ਧਾਵੈ ਤ੍ਰਿਭਵਨ ਪ੍ਰਤਿ ਹੋਇ ਆਵੈ ਏਕ ਪਲ ਹੈ ।
jaagrat supan ahinis dahidis dhaavai tribhavan prat hoe aavai ek pal hai |

આ મન જાગતું હોય કે સૂતું હોય, દિવસ હોય કે રાત દરેક સમયે દસ દિશામાં ભટકતું રહે છે. તે ત્રણેય વિશ્વની મુલાકાત લે છે.

ਪਿੰਜਰੀ ਮੈ ਅਛਤ ਉਡਤ ਪਹੁਚੈ ਨ ਕੋਊ ਪੁਰ ਪੁਰ ਪੂਰ ਗਿਰ ਤਰ ਥਲ ਜਲ ਹੈ ।੨੩੦।
pinjaree mai achhat uddat pahuchai na koaoo pur pur poor gir tar thal jal hai |230|

પાંજરામાં રહેલું પક્ષી ઉડી શકતું નથી, પરંતુ શરીરના પાંજરામાં હોવા છતાં મન એવી જગ્યાએ ઉડે છે જ્યાં કોઈ પહોંચી શકતું નથી. તે શહેરો, પર્વતો, જંગલો, પાણીમાં અને રણમાં પણ પહોંચે છે. (230)