कबित सवैये भाई गुरदास जी

पान - 245


ਲੋਚਨ ਸ੍ਰਵਨ ਮੁਖ ਨਾਸਕਾ ਹਸਤ ਪਗ ਚਿਹਨ ਅਨੇਕ ਮਨ ਮੇਕ ਜੈਸੇ ਜਾਨੀਐ ।
लोचन स्रवन मुख नासका हसत पग चिहन अनेक मन मेक जैसे जानीऐ ।

जसे मन हे डोळे, कान, तोंड, नाक, हात, पाय इत्यादी आणि शरीराच्या इतर अवयवांशी संबंधित आहे; त्यांच्यामागे ही प्रेरक शक्ती आहे:

ਅੰਗ ਅੰਗ ਪੁਸਟ ਤੁਸਟਮਾਨ ਹੋਤ ਜੈਸੇ ਏਕ ਮੁਖ ਸ੍ਵਾਦ ਰਸ ਅਰਪਤ ਮਾਨੀਐ ।
अंग अंग पुसट तुसटमान होत जैसे एक मुख स्वाद रस अरपत मानीऐ ।

जसे चविष्ट आणि पौष्टिक अन्न तोंडाने खाल्ल्याने शरीरातील प्रत्येक अंग बळकट होते, फुलते;

ਮੂਲ ਏਕ ਸਾਖਾ ਪਰਮਾਖਾ ਜਲ ਜਿਉ ਅਨੇਕ ਬ੍ਰਹਮ ਬਿਬੇਕ ਜਾਵਦੇਕਿ ਉਰ ਆਨੀਐ ।
मूल एक साखा परमाखा जल जिउ अनेक ब्रहम बिबेक जावदेकि उर आनीऐ ।

जसे झाडाच्या खोडाला पाणी दिल्याने त्याच्या अनेक लहान-मोठ्या फांद्यांना पाणी मिळते. जोपर्यंत प्रपंचाचा प्रश्न उद्भवतो तोपर्यंत सर्वव्यापी असलेल्या एका परमेश्वराचा विचार मनात आणला पाहिजे.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਦਰਪਨ ਦੇਖੀਆਤ ਆਪਾ ਆਪੁ ਆਤਮ ਅਵੇਸ ਪਰਮਾਤਮ ਗਿਆਨੀਐ ।੨੪੫।
गुरमुखि दरपन देखीआत आपा आपु आतम अवेस परमातम गिआनीऐ ।२४५।

जसा आरशात स्वत:ला दिसतो, त्याचप्रमाणे गुरूंचा आज्ञाधारक शिष्य त्याचे मन स्वतःमध्ये केंद्रित करतो (प्रभू-आत्माचा एक छोटासा भाग) आणि सर्वव्यापी परमेश्वराला ओळखतो. (२४५)