Sri Dasam Granth

Leathanach - 225


ਸੂਲ ਸਹੋਂ ਤਨ ਸੂਕ ਰਹੋਂ ਪਰ ਸੀ ਨ ਕਹੋਂ ਸਿਰ ਸੂਲ ਸਹੋਂਗੀ ॥
sool sahon tan sook rahon par see na kahon sir sool sahongee |

���Má chloiseann an dealga agus go gcrochann an corp, mairfidh mé cruatan na dealg ar mo cheann.

ਬਾਘ ਬੁਕਾਰ ਫਨੀਨ ਫੁਕਾਰ ਸੁ ਸੀਸ ਗਿਰੋ ਪਰ ਸੀ ਨ ਕਹੋਂਗੀ ॥
baagh bukaar faneen fukaar su sees giro par see na kahongee |

���Má thiteann na tíogar agus na nathraichean ar mo cheann, fiú amháin ansin ní dhéanfaidh mé ���oh��� nó ���alas���.

ਬਾਸ ਕਹਾ ਬਨਬਾਸ ਭਲੋ ਨਹੀ ਪਾਸ ਤਜੋ ਪੀਯ ਪਾਇ ਗਹੋਂਗੀ ॥
baas kahaa banabaas bhalo nahee paas tajo peey paae gahongee |

���Is maith liom an deoraíocht san fhoraois ná an pálás, a stór! bogha ar do chosa.

ਹਾਸ ਕਹਾ ਇਹ ਉਦਾਸ ਸਮੈ ਗ੍ਰਿਹ ਆਸ ਰਹੋ ਪਰ ਮੈ ਨ ਰਹੋਂਗੀ ॥੨੪੯॥
haas kahaa ih udaas samai grih aas raho par mai na rahongee |249|

���Ná bí ag magadh liom ar an uair bhrónach seo, beidh dóchas agam agus fillfidh mé ar ár dteach má bheidh mé leat, ach ní bheidh mé i mo chónaí anseo gan tú.���249.

ਰਾਮ ਬਾਚ ਸੀਤਾ ਪ੍ਰਤਿ ॥
raam baach seetaa prat |

Óráid reithe a seoladh chuig Sita :

ਰਾਸ ਕਹੋ ਤੁਹਿ ਬਾਸ ਕਰੋ ਗ੍ਰਿਹ ਸਾਸੁ ਕੀ ਸੇਵ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਕੀਜੈ ॥
raas kaho tuhi baas karo grih saas kee sev bhalee bidh keejai |

���O Sita! Tá mé ag insint na fírinne duit go mbeidh tú in ann freastal go deas ar do mháthair-chéile agus tú i do chónaí i do theach.

ਕਾਲ ਹੀ ਬਾਸ ਬਨੈ ਮ੍ਰਿਗ ਲੋਚਨਿ ਰਾਜ ਕਰੋਂ ਤੁਮ ਸੋ ਸੁਨ ਲੀਜੈ ॥
kaal hee baas banai mrig lochan raaj karon tum so sun leejai |

���O doe-eyed! Rachaidh an t-am thart go gasta, rialóidh mé in éineacht leat.

ਜੌ ਨ ਲਗੈ ਜੀਯ ਅਉਧ ਸੁਭਾਨਨਿ ਜਾਹਿ ਪਿਤਾ ਗ੍ਰਿਹ ਸਾਚ ਭਨੀਜੈ ॥
jau na lagai jeey aaudh subhaanan jaeh pitaa grih saach bhaneejai |

���Más rud é go deimhin, ní bhraitheann d'intinn sa bhaile in Oudh, O winsome-faced! Téann tú go dtí teach d’athar�.

ਤਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਗਡੀ ਜੀਯ ਜਾਤ ਸਿਧਾਤ ਬਨੈ ਮੁਹਿ ਆਇਸ ਦੀਜੈ ॥੨੫੦॥
taat kee baat gaddee jeey jaat sidhaat banai muhi aaeis deejai |250|

���I m'aigne go gcloiseann teagasc m'athar, mar sin ceadaionn tu dom dul chun na coilleadh.���250.

ਲਛਮਣ ਬਾਚ ॥
lachhaman baach |

Óráid Lakshman :

ਬਾਤ ਇਤੈ ਇਹੁ ਭਾਤ ਭਈ ਸੁਨਿ ਆਇਗੇ ਭ੍ਰਾਤ ਸਰਾਸਨ ਲੀਨੇ ॥
baat itai ihu bhaat bhee sun aaeige bhraat saraasan leene |

Ag éisteacht den chineál seo, tháinig an deartháir le bogha agus saighead (Lachman ina láimh).

ਕਉਨ ਕੁਪੂਤ ਭਯੋ ਕੁਲ ਮੈ ਜਿਨ ਰਾਮਹਿ ਬਾਸ ਬਨੈ ਕਹੁ ਦੀਨੇ ॥
kaun kupoot bhayo kul mai jin raameh baas banai kahu deene |

Bhí an chaint seo ar siúl nuair a chuala sé í, tháinig Lakshman agus a bhogha ina láimh agus dúirt, ���Cé hé an mac mí-dhualchasach sin inár gclann a d’iarr deoraíocht Ram?

ਕਾਮ ਕੇ ਬਾਨ ਬਧਿਯੋ ਬਸ ਕਾਮਨਿ ਕੂਰ ਕੁਚਾਲ ਮਹਾ ਮਤਿ ਹੀਨੇ ॥
kaam ke baan badhiyo bas kaaman koor kuchaal mahaa mat heene |

Tá sé bréagach, drochbhéasach agus an-tuairimeach agus é buailte ag saighead an lust agus ina sheilbh ag bean (an rí).

ਰਾਡ ਕੁਭਾਡ ਕੇ ਹਾਥ ਬਿਕਿਯੋ ਕਪਿ ਨਾਚਤ ਨਾਚ ਛਰੀ ਜਿਮ ਚੀਨੇ ॥੨੫੧॥
raadd kubhaadd ke haath bikiyo kap naachat naach chharee jim cheene |251|

���Tá an duine (rí) amaideach seo pollta ag saigheada dia an ghrá, gafa i mí-iompar cruálach, faoi thionchar bean amaideach ag damhsa mar moncaí ag tuiscint comhartha maide.251.

ਕਾਮ ਕੋ ਡੰਡ ਲੀਏ ਕਰ ਕੇਕਈ ਬਾਨਰ ਜਿਉ ਨ੍ਰਿਪ ਨਾਚ ਨਚਾਵੈ ॥
kaam ko ddandd lee kar kekee baanar jiau nrip naach nachaavai |

Déanann an tslat lust, cosúil le moncaí ar láimh, an Rí Dasharatha rince.

ਐਠਨ ਐਠ ਅਮੈਠ ਲੀਏ ਢਿਗ ਬੈਠ ਸੂਆ ਜਿਮ ਪਾਠ ਪੜਾਵੈ ॥
aaitthan aaitth amaitth lee dtig baitth sooaa jim paatth parraavai |

���Agus an maide lust ina láimh aici, cuireann Kaikeyi ar an rí rince ar nós moncaí a bhfuil an bhean bhródúil sin tar éis greim a fháil ar an rí agus ina suí leis tá sí ag múineadh ceachtanna dó ar nós parrot.

ਸਉਤਨ ਸੀਸ ਹ੍ਵੈ ਈਸਕ ਈਸ ਪ੍ਰਿਥੀਸ ਜਿਉ ਚਾਮ ਕੇ ਦਾਮ ਚਲਾਵੈ ॥
sautan sees hvai eesak ees prithees jiau chaam ke daam chalaavai |

Agus í i dtiarna na dtiarnaí, caitheann sí an talisman mar rí os cionn na gcloigne.

ਕੂਰ ਕੁਜਾਤ ਕੁਪੰਥ ਦੁਰਾਨਨ ਲੋਗ ਗਏ ਪਰਲੋਕ ਗਵਾਵੈ ॥੨੫੨॥
koor kujaat kupanth duraanan log ge paralok gavaavai |252|

Tá an bhean seo ag marcaíocht thar chinn a comh-mhná mar dhia na gcodán agus ar feadh tamaill bhig tá sí ag déanamh reatha ar bhoinn leathair ar nós an rí (.i. tá sí ag iompar mar is maith léi). Níl ag an mbean cruálach, íochtarach, droch-smachta agus drochbhéal seo amháin

ਲੋਗ ਕੁਟੇਵ ਲਗੇ ਉਨ ਕੀ ਪ੍ਰਭ ਪਾਵ ਤਜੇ ਮੁਹਿ ਕਯੋ ਬਨ ਐਹੈ ॥
log kuttev lage un kee prabh paav taje muhi kayo ban aaihai |

Tá na daoine i mbun iad a cháineadh (an rí agus an bhanríon araon), a fhaigheann Ram Chandra díbeartha, mar sin conas is féidir liom a bheith (i mo shuí sa bhaile)?

ਜਉ ਹਟ ਬੈਠ ਰਹੋ ਘਰਿ ਮੋ ਜਸ ਕਯੋ ਚਲਿਹੈ ਰਘੁਬੰਸ ਲਜੈਹੈ ॥
jau hatt baitth raho ghar mo jas kayo chalihai raghubans lajaihai |

���Tá na daoine tosnaithe ag caint ar an rí agus ar an bhanríon araon, conas is féidir liomsa maireachtáil trí chosa Ram a thréigean, mar sin rachaidh mé chuig na coillte freisin

ਕਾਲ ਹੀ ਕਾਲ ਉਚਾਰਤ ਕਾਲ ਗਯੋ ਇਹ ਕਾਲ ਸਭੋ ਛਲ ਜੈਹੈ ॥
kaal hee kaal uchaarat kaal gayo ih kaal sabho chhal jaihai |

Rachaidh an t-am thart ag rá amárach ach amárach, beidh an 't-am' seo ag dul thar gach duine.

ਧਾਮ ਰਹੋ ਨਹੀ ਸਾਚ ਕਹੋਂ ਇਹ ਘਾਤ ਗਈ ਫਿਰ ਹਾਥਿ ਨ ਐਹੈ ॥੨੫੩॥
dhaam raho nahee saach kahon ih ghaat gee fir haath na aaihai |253|

���Chuaigh an t-am ar fad thart ag lorg deis chun freastal ar reithe agus ar an mbealach seo beidh an t-am ag mealladh go léir. Tá mé ag rá na fírinne nach bhfanfaidh mé sa bhaile agus má chailltear an deis seirbhíse seo ní féidir liom leas a bhaint as.���253.

ਚਾਪ ਧਰੈ ਕਰ ਚਾਰ ਕੁ ਤੀਰ ਤੁਨੀਰ ਕਸੇ ਦੋਊ ਬੀਰ ਸੁਹਾਏ ॥
chaap dharai kar chaar ku teer tuneer kase doaoo beer suhaae |

Ag sealbhú bogha i lámh amháin agus ag coinneáil an bhogha (le glas) sa láimh eile, tá an dá ghaiscíoch ag taispeáint a ghlóir.

ਆਵਧ ਰਾਜ ਤ੍ਰੀਯਾ ਜਿਹ ਸੋਭਤ ਹੋਨ ਬਿਦਾ ਤਿਹ ਤੀਰ ਸਿਧਾਏ ॥
aavadh raaj treeyaa jih sobhat hon bidaa tih teer sidhaae |

Ag coinneáil an bhogha i lámh amháin agus ag teannadh an chuisle agus ag coinneáil trí nó ceithre saighead sa lámh eile tá an bheirt deartháireacha ag breathnú go hiontach ar an taobh ar a bhfuil an

ਪਾਇ ਪਰੇ ਭਰ ਨੈਨ ਰਹੇ ਭਰ ਮਾਤ ਭਲੀ ਬਿਧ ਕੰਠ ਲਗਾਏ ॥
paae pare bhar nain rahe bhar maat bhalee bidh kantth lagaae |

Tá siad imithe agus tar éis titim ar a gcosa agus tá a súile líonta (le huisce). Thug máithreacha (líonta le barróga) barróg maith orthu

ਬੋਲੇ ਤੇ ਪੂਤ ਨ ਆਵਤ ਧਾਮਿ ਬੁਲਾਇ ਲਿਉ ਆਪਨ ਤੇ ਕਿਮੁ ਆਏ ॥੨੫੪॥
bole te poot na aavat dhaam bulaae liau aapan te kim aae |254|

Chrom siad os comhair na máithreacha a bhí ag barróg orthu lena gcuid bos a rá, ���O mhac! tagann leisce mór ort nuair a ghlaotar ort ach mar a tháinig tú inniu féin.���254.

ਰਾਮ ਬਾਚ ਮਾਤਾ ਪ੍ਰਤਿ ॥
raam baach maataa prat |

Óráid Ram a seoladh chuig an Máthair :

ਤਾਤ ਦਯੋ ਬਨਬਾਸ ਹਮੈ ਤੁਮ ਦੇਹ ਰਜਾਇ ਅਬੈ ਤਹ ਜਾਊ ॥
taat dayo banabaas hamai tum deh rajaae abai tah jaaoo |

Tá deoraíocht tugtha ag m’athair dom, ceadaíonn tú dom dul ann anois.

ਕੰਟਕ ਕਾਨ ਬੇਹੜ ਗਾਹਿ ਤ੍ਰਿਯੋਦਸ ਬਰਖ ਬਿਤੇ ਫਿਰ ਆਊ ॥
kanttak kaan beharr gaeh triyodas barakh bite fir aaoo |

���Tá an t-athair ar deoraíocht orm agus anois ceadaíonn tú dúinn imeacht ar an bhforaois, tiocfaidh mé ar ais ar an gceathrú bliain déag tar éis dom a bheith ag fánaíocht san fhoraois agus é líonta le dealga ar feadh trí bliana déag.

ਜੀਤ ਰਹੇ ਤੁ ਮਿਲੋ ਫਿਰਿ ਮਾਤ ਮਰੇ ਗਏ ਭੂਲਿ ਪਰੀ ਬਖਸਾਊ ॥
jeet rahe tu milo fir maat mare ge bhool paree bakhasaaoo |

Maith ansin, a Mháthair! Tiocfaidh mé agus feicfidh mé arís thú. Má fhaigheann sé bás (mar sin cad) go bhfuil dearmad déanta, (sé ach) forgives.

ਭੂਪਹ ਕੈ ਅਰਿਣੀ ਬਰ ਤੇ ਬਸ ਕੇ ਬਲ ਮੋ ਫਿਰਿ ਰਾਜ ਕਮਾਊ ॥੨੫੫॥
bhoopah kai arinee bar te bas ke bal mo fir raaj kamaaoo |255|

���O mháthair! má mhairim, tiocfaidh muid le chéile arís agus má fhaighim bás is chuige sin a tháinig mé chun maithiúnas a iarraidh ort as mo bhotúin. Mar gheall ar an gcabhair a bhronn an rí air tar éis dó bheith ina chónaí san fhoraois, rialóidh mé arís.���255.

ਮਾਤਾ ਬਾਚ ਰਾਮ ਸੋਂ ॥
maataa baach raam son |

Óráid na Máthar a seoladh chuig Ram:

ਮਨੋਹਰ ਛੰਦ ॥
manohar chhand |

MANOHAR STANZA

ਮਾਤ ਸੁਨੀ ਇਹ ਬਾਤ ਜਬੈ ਤਬ ਰੋਵਤ ਹੀ ਸੁਤ ਕੇ ਉਰ ਲਾਗੀ ॥
maat sunee ih baat jabai tab rovat hee sut ke ur laagee |

Nuair a chuala an mháthair é seo, thug sí barróg dá mac ag caoineadh.

ਹਾ ਰਘੁਬੀਰ ਸਿਰੋਮਣ ਰਾਮ ਚਲੇ ਬਨ ਕਉ ਮੁਹਿ ਕਉ ਕਤ ਤਿਆਗੀ ॥
haa raghubeer siroman raam chale ban kau muhi kau kat tiaagee |

Nuair a chuala an mháthair na focail seo, chrom sí ar mhuineál a mic agus dúirt, ���Alas, a Rám, an sárdhuine de chlann Raghu! cén fáth a bhfuil tú ag dul go dtí an choill, ag fágáil anseo mé?���

ਨੀਰ ਬਿਨਾ ਜਿਮ ਮੀਨ ਦਸਾ ਤਿਮ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਗਈ ਸਭ ਭਾਗੀ ॥
neer binaa jim meen dasaa tim bhookh piaas gee sabh bhaagee |

Tháinig riocht éisc gan uisce chun bheith ina riocht Kushalya agus tháinig deireadh le gach (a) pangs ocrais.

ਝੂਮ ਝਰਾਕ ਝਰੀ ਝਟ ਬਾਲ ਬਿਸਾਲ ਦਵਾ ਉਨ ਕੀ ਉਰ ਲਾਗੀ ॥੨੫੬॥
jhoom jharaak jharee jhatt baal bisaal davaa un kee ur laagee |256|

An seasamh a mhothaíonn an t-iasc ar uisce a thréigean, a bhí sa riocht céanna agus a h-ocras agus a thurst go léir, tháinig deireadh léi, thit sí gan aithne le geit agus bhraith a croí ar lasadh borrtha.256.

ਜੀਵਤ ਪੂਤ ਤਵਾਨਨ ਪੇਖ ਸੀਆ ਤੁਮਰੀ ਦੁਤ ਦੇਖ ਅਘਾਤੀ ॥
jeevat poot tavaanan pekh seea tumaree dut dekh aghaatee |

Ó mhac! Tá cónaí orm trí d'aghaidh a fheiceáil. O Sita! Táim sásta do ghile a fheiceáil

ਚੀਨ ਸੁਮਿਤ੍ਰਜ ਕੀ ਛਬ ਕੋ ਸਭ ਸੋਕ ਬਿਸਾਰ ਹੀਏ ਹਰਖਾਤੀ ॥
cheen sumitraj kee chhab ko sabh sok bisaar hee harakhaatee |

���O mhac! Ní chónaím ach ar d’aghaidh a fheiceáil agus tá Sita fós sásta do dhiagacht a shamhlú, ar áilleacht Lakshman a fheiceáil, tá Sumitra sásta i gcónaí, ag déanamh dearmad ar a brón ar fad.

ਕੇਕਈ ਆਦਿਕ ਸਉਤਨ ਕਉ ਲਖਿ ਭਉਹ ਚੜਾਇ ਸਦਾ ਗਰਬਾਤੀ ॥
kekee aadik sautan kau lakh bhauh charraae sadaa garabaatee |

Bím bródúil i gcónaí tar éis Kaikai srl a fheiceáil.

ਤਾਕਹੁ ਤਾਤ ਅਨਾਥ ਜਿਉ ਆਜ ਚਲੇ ਬਨ ਕੋ ਤਜਿ ਕੈ ਬਿਲਲਾਤੀ ॥੨੫੭॥
taakahu taat anaath jiau aaj chale ban ko taj kai bilalaatee |257|

Chonaic na banríonacha seo Kaikeyi agus mná céile eile, agus ag cur a ndíspea in iúl, bhraith siad bród mar gheall ar a bhféinmheas, bhraith siad bród mar gheall ar a bhféinmheas, ach féach, inniu tá a mic ag dul go dtí an fhoraois, rud a fhágann gol iad. cosúil le dílleachtaí,

ਹੋਰ ਰਹੇ ਜਨ ਕੋਰ ਕਈ ਮਿਲਿ ਜੋਰ ਰਹੇ ਕਰ ਏਕ ਨ ਮਾਨੀ ॥
hor rahe jan kor kee mil jor rahe kar ek na maanee |

Crores daoine ag stopadh (Toirmeasc ó dul) le chéile agus a cheanglaíonn lámha, (ach ní raibh Rama éisteacht le duine ar bith).

ਲਛਨ ਮਾਤ ਕੇ ਧਾਮ ਬਿਦਾ ਕਹੁ ਜਾਤ ਭਏ ਜੀਅ ਮੋ ਇਹ ਠਾਨੀ ॥
lachhan maat ke dhaam bidaa kahu jaat bhe jeea mo ih tthaanee |

Bhí go leor daoine eile freisin a leag béim le chéile ar gan ligean do Ram imeacht as an bhforaois, ach níor aontaigh sé le haon duine. Chuaigh Lakshman go pálás a máthar freisin chun slán a fhágáil léi.

ਸੋ ਸੁਨਿ ਬਾਤ ਪਪਾਤ ਧਰਾ ਪਰ ਘਾਤ ਭਲੀ ਇਹ ਬਾਤ ਬਖਾਨੀ ॥
so sun baat papaat dharaa par ghaat bhalee ih baat bakhaanee |

Thit sí (Sumitra) ar an talamh ag éisteacht leis seo. Is féidir cur síos a dhéanamh ar an deis seo mar seo a leanas

ਜਾਨੁਕ ਸੇਲ ਸੁਮਾਰ ਲਗੇ ਛਿਤ ਸੋਵਤ ਸੂਰ ਵਡੇ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥੨੫੮॥
jaanuk sel sumaar lage chhit sovat soor vadde abhimaanee |258|

Dubhairt sé le n-a mháthair, Tá an talamh lán de pheacadh peacach agus is é seo an t-am ceart chun bheith i do chónaí le Ram.��� Tar éis na focail sin do chloisint do thuit a mháthair síos ar nós an churaidh mhór bhródúil a thuiteann síos le buille na sleagh. agus codlaíonn sé.258.

ਕਉਨ ਕੁਜਾਤ ਕੁਕਾਜ ਕੀਯੋ ਜਿਨ ਰਾਘਵ ਕੋ ਇਹ ਭਾਤ ਬਖਾਨਯੋ ॥
kaun kujaat kukaaj keeyo jin raaghav ko ih bhaat bakhaanayo |

An rud íseal a rinne é seo (misdeed) a labhair mar sin le Ram Chandra.

ਲੋਕ ਅਲੋਕ ਗਵਾਇ ਦੁਰਾਨਨ ਭੂਪ ਸੰਘਾਰ ਤਹਾ ਸੁਖ ਮਾਨਯੋ ॥
lok alok gavaae duraanan bhoop sanghaar tahaa sukh maanayo |

���Cén duine a rinne an gníomhas seo agus a dúirt rudaí mar seo le Ram? Tá a fhiúntas caillte aige sa saol seo agus sa saol eile agus an té a mharaíonn an rí, smaoinigh sé ar shárshólás a fháil.

ਭਰਮ ਗਯੋ ਉਡ ਕਰਮ ਕਰਯੋ ਘਟ ਧਰਮ ਕੋ ਤਿਆਗਿ ਅਧਰਮ ਪ੍ਰਮਾਨਯੋ ॥
bharam gayo udd karam karayo ghatt dharam ko tiaag adharam pramaanayo |

Scriostar an dallamullóg ar fad, toisc go ndearna sé drochghníomh, ag tréigean an chreidimh agus ag glacadh le héagóra.