Sri Dasam Granth

Tudalen - 92


ਸੋ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਨੇ ਬਰਨੀ ਮਨ ਕੀ ਹਰਨੀ ਤਿਹ ਨਾਉ ਧਰਿਓ ਹੈ ॥
so upamaa kab ne baranee man kee haranee tih naau dhario hai |

Disgrifiodd y bardd yr olygfa hon mewn modd deniadol iawn.,

ਗੇਰੂ ਨਗੰ ਪਰ ਕੈ ਬਰਖਾ ਧਰਨੀ ਪਰਿ ਮਾਨਹੁ ਰੰਗ ਢਰਿਓ ਹੈ ॥੧੫੬॥
geroo nagan par kai barakhaa dharanee par maanahu rang dtario hai |156|

Yn ôl iddo, mae lliw y mynydd ocr yn toddi ac yn disgyn ar y ddaear yn y tymor glawog.156.,

ਸ੍ਰੋਣਤ ਬਿੰਦੁ ਸੋ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਸੁ ਜੁਧ ਕਰਿਓ ਰਨ ਮਧ ਰੁਹੇਲੀ ॥
sronat bind so chandd prachandd su judh kario ran madh ruhelee |

Yn llawn cynddaredd, ymladdodd Chandika ryfel ffyrnig yn erbyn Raktavija ar faes y gad.,

ਪੈ ਦਲ ਮੈ ਦਲ ਮੀਜ ਦਇਓ ਤਿਲ ਤੇ ਜਿਮੁ ਤੇਲ ਨਿਕਾਰਤ ਤੇਲੀ ॥
pai dal mai dal meej deio til te jim tel nikaarat telee |

Pwysodd ar fyddin y cythreuliaid mewn amrantiad, yn union fel y mae'r olewydd yn pwyso'r olew o'r had sesame.,

ਸ੍ਰੋਉਣ ਪਰਿਓ ਧਰਨੀ ਪਰ ਚ੍ਵੈ ਰੰਗਰੇਜ ਕੀ ਰੇਨੀ ਜਿਉ ਫੂਟ ਕੈ ਫੈਲੀ ॥
sroaun pario dharanee par chvai rangarej kee renee jiau foott kai failee |

Mae'r gwaed yn diferu ar y ddaear yn union fel y mae lliw y llestr yn cracio a'r lliw yn ymledu.,

ਘਾਉ ਲਸੈ ਤਨ ਦੈਤ ਕੇ ਯੌ ਜਨੁ ਦੀਪਕ ਮਧਿ ਫਨੂਸ ਕੀ ਥੈਲੀ ॥੧੫੭॥
ghaau lasai tan dait ke yau jan deepak madh fanoos kee thailee |157|

Mae clwyfau'r cythreuliaid yn disgleirio fel y lampau yn y cynwysyddion.157.,

ਸ੍ਰਉਣਤ ਬਿੰਦ ਕੋ ਸ੍ਰਉਣ ਪਰਿਓ ਧਰਿ ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਅਨੇਕ ਭਏ ਹੈ ॥
sraunat bind ko sraun pario dhar sraunat bind anek bhe hai |

Ble bynnag y syrthiodd gwaed Raktavija, cododd llawer o Raktavijas yno.,

ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕੁਵੰਡਿ ਸੰਭਾਰਿ ਕੇ ਬਾਨਨ ਸਾਥਿ ਸੰਘਾਰ ਦਏ ਹੈ ॥
chandd prachandd kuvandd sanbhaar ke baanan saath sanghaar de hai |

Cydiodd Chandi yn ei bwa ffyrnig a lladd pob un ohonynt â'i saethau.,

ਸ੍ਰਉਨ ਸਮੂਹ ਸਮਾਇ ਗਏ ਬਹੁਰੋ ਸੁ ਭਏ ਹਤਿ ਫੇਰਿ ਲਏ ਹੈ ॥
sraun samooh samaae ge bahuro su bhe hat fer le hai |

Trwy'r holl Raktavijas newydd-anedig yn cael eu lladd, hyd yn oed mwy o Raktavijas codi i fyny, Chandi lladd pob un ohonynt.

ਬਾਰਿਦ ਧਾਰ ਪਰੈ ਧਰਨੀ ਮਾਨੋ ਬਿੰਬਰ ਹ੍ਵੈ ਮਿਟ ਕੈ ਜੁ ਗਏ ਹੈ ॥੧੫੮॥
baarid dhaar parai dharanee maano binbar hvai mitt kai ju ge hai |158|

Maen nhw i gyd yn marw ac yn cael eu haileni fel swigod a gynhyrchir gan law ac yna'n diflannu'n syth.158.,

ਜੇਤਕ ਸ੍ਰਉਨ ਕੀ ਬੂੰਦ ਗਿਰੈ ਰਨਿ ਤੇਤਕ ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਹ੍ਵੈ ਆਈ ॥
jetak sraun kee boond girai ran tetak sraunat bind hvai aaee |

Wrth i lawer o ddiferion o waed o Raktavija ddisgyn ar y ddaear, mae cymaint o Raktavijas yn dod i fodolaeth.,

ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰ ਪੁਕਾਰਿ ਹਕਾਰ ਕੈ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡਿ ਕੇ ਸਾਮੁਹਿ ਧਾਈ ॥
maar hee maar pukaar hakaar kai chandd prachandd ke saamuhi dhaaee |

Gan waeddi yn uchel ��� lladd hi, lladd hi���, y mae y cythreuliaid hyny yn rhedeg o flaen Chandi.,

ਪੇਖਿ ਕੈ ਕੌਤੁਕ ਤਾ ਛਿਨ ਮੈ ਕਵਿ ਨੇ ਮਨ ਮੈ ਉਪਮਾ ਠਹਰਾਈ ॥
pekh kai kauatuk taa chhin mai kav ne man mai upamaa tthaharaaee |

Wrth weled yr olygfa hon ar yr union foment, dychmygodd y bardd y gymhariaeth hon,

ਮਾਨਹੁ ਸੀਸ ਮਹਲ ਕੇ ਬੀਚ ਸੁ ਮੂਰਤਿ ਏਕ ਅਨੇਕ ਕੀ ਝਾਈ ॥੧੫੯॥
maanahu sees mahal ke beech su moorat ek anek kee jhaaee |159|

Dim ond un ffigwr yn y palas gwydr sy'n lluosi ei hun ac yn ymddangos fel hyn.159.,

ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਅਨੇਕ ਉਠੇ ਰਨਿ ਕ੍ਰੁਧ ਕੈ ਜੁਧ ਕੋ ਫੇਰ ਜੁਟੈ ਹੈ ॥
sraunat bind anek utthe ran krudh kai judh ko fer juttai hai |

Mae llawer o Raktavijas yn codi ac mewn cynddaredd, yn talu'r rhyfel.,

ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡਿ ਕਮਾਨ ਤੇ ਬਾਨ ਸੁ ਭਾਨੁ ਕੀ ਅੰਸ ਸਮਾਨ ਛੁਟੈ ਹੈ ॥
chandd prachandd kamaan te baan su bhaan kee ans samaan chhuttai hai |

Mae'r saethau'n cael eu saethu o fwa ffyrnig Chandi fel pelydrau'r haul.,

ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰ ਦਏ ਸੁ ਭਏ ਫਿਰਿ ਲੈ ਮੁੰਗਰਾ ਜਿਮੁ ਧਾਨ ਕੁਟੈ ਹੈ ॥
maar bidaar de su bhe fir lai mungaraa jim dhaan kuttai hai |

Lladdodd Chandi a'u dinistrio, ond codasant ar eu traed eto, parhaodd y dduwies i'w lladd fel y padi wedi'i ddyrnu gan y pestl pren.

ਚੰਡ ਦਏ ਸਿਰ ਖੰਡ ਜੁਦੇ ਕਰਿ ਬਿਲਨ ਤੇ ਜਨ ਬਿਲ ਤੁਟੈ ਹੈ ॥੧੬੦॥
chandd de sir khandd jude kar bilan te jan bil tuttai hai |160|

Gwahanodd Chandi eu pennau â'i chleddyf deufin yn union fel y mae ffrwyth marmelos yn torri oddi wrth y goeden. 160.,

ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਅਨੇਕ ਭਏ ਅਸਿ ਲੈ ਕਰਿ ਚੰਡਿ ਸੁ ਐਸੇ ਉਠੇ ਹੈ ॥
sraunat bind anek bhe as lai kar chandd su aaise utthe hai |

Roedd llawer o Raktavijas yn codi, gyda chleddyfau yn eu dwylo, yn symud tuag at Chandi fel hyn. Mae'r fath gythreuliaid yn codi o'r diferion gwaed mewn niferoedd mawr, yn cawod y saethau fel glaw.,

ਬੂੰਦਨ ਤੇ ਉਠਿ ਕੈ ਬਹੁ ਦਾਨਵ ਬਾਨਨ ਬਾਰਿਦ ਜਾਨੁ ਵੁਠੇ ਹੈ ॥
boondan te utth kai bahu daanav baanan baarid jaan vutthe hai |

Mae'r fath gythreuliaid yn codi o'r diferion gwaed mewn niferoedd mawr, yn cawod y saethau fel glaw.,

ਫੇਰਿ ਕੁਵੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡਿ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਬਾਨ ਪ੍ਰਹਾਰ ਸੰਘਾਰ ਸੁਟੇ ਹੈ ॥
fer kuvandd prachandd sanbhaar kai baan prahaar sanghaar sutte hai |

Unwaith eto cymerodd Chandi ei bwa ffyrnig yn ei llaw gan saethu foli o saethau lladd pob un ohonynt.,

ਐਸੇ ਉਠੇ ਫਿਰਿ ਸ੍ਰਉਨ ਤੇ ਦੈਤ ਸੁ ਮਾਨਹੁ ਸੀਤ ਤੇ ਰੋਮ ਉਠੇ ਹੈ ॥੧੬੧॥
aaise utthe fir sraun te dait su maanahu seet te rom utthe hai |161|

Cyfyd y cythreuliaid o'r gwaed fel y gwallt yn codi yn y tymor oer.161.,

ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਭਏ ਇਕਠੇ ਬਰ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕੇ ਘੇਰਿ ਲਇਓ ਹੈ ॥
sraunat bind bhe ikatthe bar chandd prachandd ke gher leio hai |

Mae llawer o Raktavijas wedi ymgynnull a chyda grym a chyflymder, maent wedi gwarchae ar Chandi.,

ਚੰਡਿ ਅਉ ਸਿੰਘ ਦੁਹੂੰ ਮਿਲ ਕੈ ਸਬ ਦੈਤਨ ਕੋ ਦਲ ਮਾਰ ਦਇਓ ਹੈ ॥
chandd aau singh duhoon mil kai sab daitan ko dal maar deio hai |

Mae'r dduwies a'r llew gyda'i gilydd wedi lladd yr holl luoedd hyn o gythreuliaid.

ਫੇਰਿ ਉਠੇ ਧੁਨਿ ਕੇ ਕਰਿ ਕੈ ਸੁਨਿ ਕੈ ਮੁਨਿ ਕੋ ਛੁਟਿ ਧਿਆਨੁ ਗਇਓ ਹੈ ॥
fer utthe dhun ke kar kai sun kai mun ko chhutt dhiaan geio hai |

Cyfododd y cythreuliaid drachefn, a chynhyrchasant lais mor uchel a dorrodd fyfyrdod y doethion.

ਭੂਲ ਗਏ ਸੁਰ ਕੇ ਅਸਵਾਨ ਗੁਮਾਨ ਨ ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਗਇਓ ਹੈ ॥੧੬੨॥
bhool ge sur ke asavaan gumaan na sraunat bind geio hai |162|

Collwyd holl ymdrechion duwies, ond ni leihawyd balchder Raktavija.162.,

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA,

ਰਕਤਬੀਜ ਸੋ ਚੰਡਿਕਾ ਇਉ ਕੀਨੋ ਬਰ ਜੁਧੁ ॥
rakatabeej so chanddikaa iau keeno bar judh |

Yn y modd hwn, dechreuodd Chandika gyda raktavija,

ਅਗਨਤ ਭਏ ਦਾਨਵ ਤਬੈ ਕਛੁ ਨ ਬਸਾਇਓ ਕ੍ਰੁਧ ॥੧੬੩॥
aganat bhe daanav tabai kachh na basaaeio krudh |163|

Daeth y cythreuliaid yn aneirif ac yr oedd ire'r dduwies yn ddi-ffrwyth. 163. ,

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥
svaiyaa |

SWAYYA,

ਪੇਖਿ ਦਸੋ ਦਿਸ ਤੇ ਬਹੁ ਦਾਨਵ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਤਚੀ ਅਖੀਆ ॥
pekh daso dis te bahu daanav chandd prachandd tachee akheea |

Daeth llygaid Chandi pwerus yn goch gyda dicter wrth weld llawer o gythreuliaid ar bob un o'r deg cyfeiriad.,

ਤਬ ਲੈ ਕੇ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਜੁ ਕਾਟ ਦਏ ਅਰਿ ਫੂਲ ਗੁਲਾਬ ਕੀ ਜਿਉ ਪਖੀਆ ॥
tab lai ke kripaan ju kaatt de ar fool gulaab kee jiau pakheea |

Torrodd â'i chleddyf yr holl elynion fel petalau rhosod.,

ਸ੍ਰਉਨ ਕੀ ਛੀਟ ਪਰੀ ਤਨ ਚੰਡਿ ਕੇ ਸੋ ਉਪਮਾ ਕਵਿ ਨੇ ਲਖੀਆ ॥
sraun kee chheett paree tan chandd ke so upamaa kav ne lakheea |

Syrthiodd un diferyn o waed ar gorff y dduwies, dychmygodd y bardd ei gymhariaeth fel hyn,

ਜਨੁ ਕੰਚਨ ਮੰਦਿਰ ਮੈ ਜਰੀਆ ਜਰਿ ਲਾਲ ਮਨੀ ਜੁ ਬਨਾ ਰਖੀਆ ॥੧੬੪॥
jan kanchan mandir mai jareea jar laal manee ju banaa rakheea |164|

Yn y deml aur, mae'r gemydd wedi serenu'r em coch yn addurn.164.,

ਕ੍ਰੁਧ ਕੈ ਜੁਧ ਕਰਿਓ ਬਹੁ ਚੰਡਿ ਨੇ ਏਤੋ ਕਰਿਓ ਮਧੁ ਸੋ ਅਬਿਨਾਸੀ ॥
krudh kai judh kario bahu chandd ne eto kario madh so abinaasee |

Gyda dicter, ymladdodd Chandi ryfel longg, yr oedd ei debyg wedi'i ymladd yn gynharach gan Vishnu gyda'r cythreuliaid Madhu.,

ਦੈਤਨ ਕੇ ਬਧ ਕਾਰਨ ਕੋ ਨਿਜ ਭਾਲ ਤੇ ਜੁਆਲ ਕੀ ਲਾਟ ਨਿਕਾਸੀ ॥
daitan ke badh kaaran ko nij bhaal te juaal kee laatt nikaasee |

Er mwyn difa'r cythreuliaid, y dduwies a dynnodd fflam dân o'i thalcen,

ਕਾਲੀ ਪ੍ਰਤਛ ਭਈ ਤਿਹ ਤੇ ਰਨਿ ਫੈਲ ਰਹੀ ਭਯ ਭੀਰੁ ਪ੍ਰਭਾ ਸੀ ॥
kaalee pratachh bhee tih te ran fail rahee bhay bheer prabhaa see |

O'r fflam honno, amlygodd kali ei hun ac ymledodd ei gogoniant fel ofn ymhlith llwfrgi.

ਮਾਨਹੁ ਸ੍ਰਿੰਗ ਸੁਮੇਰ ਕੋ ਫੋਰਿ ਕੈ ਧਾਰ ਪਰੀ ਧਰਿ ਪੈ ਜਮੁਨਾ ਸੀ ॥੧੬੫॥
maanahu sring sumer ko for kai dhaar paree dhar pai jamunaa see |165|

Ymddangosai fod tori brig Sumeru, yr o Yamuna wedi disgyn i lawr .165.,

ਮੇਰੁ ਹਲਿਓ ਦਹਲਿਓ ਸੁਰਲੋਕੁ ਦਸੋ ਦਿਸ ਭੂਧਰ ਭਾਜਤ ਭਾਰੀ ॥
mer halio dahalio suralok daso dis bhoodhar bhaajat bhaaree |

Ysgydwodd y Sumeru a dychrynodd y nefoedd a dechreuodd y mynyddoedd mawr symud yn gyflym i bob un o'r deg cyfeiriad.

ਚਾਲਿ ਪਰਿਓ ਤਿਹ ਚਉਦਹਿ ਲੋਕ ਮੈ ਬ੍ਰਹਮ ਭਇਓ ਮਨ ਮੈ ਭ੍ਰਮ ਭਾਰੀ ॥
chaal pario tih chaudeh lok mai braham bheio man mai bhram bhaaree |

Ym mhob un o'r pedwar byd ar ddeg roedd cynnwrf mawr a rhith mawr wedi'i greu ym meddwl Brahma.,

ਧਿਆਨ ਰਹਿਓ ਨ ਜਟੀ ਸੁ ਫਟੀ ਧਰਿ ਯੌ ਬਲਿ ਕੈ ਰਨ ਮੈ ਕਿਲਕਾਰੀ ॥
dhiaan rahio na jattee su fattee dhar yau bal kai ran mai kilakaaree |

Torrwyd cyflwr myfyriol Shiva a chwalodd y ddaear pan waeddodd Kali yn uchel gyda grym mawr.,

ਦੈਤਨ ਕੇ ਬਧਿ ਕਾਰਨ ਕੋ ਕਰਿ ਕਾਲ ਸੀ ਕਾਲੀ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਸੰਭਾਰੀ ॥੧੬੬॥
daitan ke badh kaaran ko kar kaal see kaalee kripaan sanbhaaree |166|

Er mwyn lladd y cythreuliaid, Kali a gymerodd y cleddyf angau yn ei llaw.166.,

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA,

ਚੰਡੀ ਕਾਲੀ ਦੁਹੂੰ ਮਿਲਿ ਕੀਨੋ ਇਹੈ ਬਿਚਾਰ ॥
chanddee kaalee duhoon mil keeno ihai bichaar |

Gwnaeth Chandi a Kali y penderfyniad hwn gyda'i gilydd,

ਹਉ ਹਨਿ ਹੋ ਤੂ ਸ੍ਰਉਨ ਪੀ ਅਰਿ ਦਲਿ ਡਾਰਹਿ ਮਾਰਿ ॥੧੬੭॥
hau han ho too sraun pee ar dal ddaareh maar |167|

���Byddaf yn lladd y cythreuliaid a thithau yn yfed eu gwaed, fel hyn byddwn yn lladd yr holl elynion.���167.

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥
svaiyaa |

SWAYYA,

ਕਾਲੀ ਅਉ ਕੇਹਰਿ ਸੰਗਿ ਲੈ ਚੰਡਿ ਸੁ ਘੇਰੇ ਸਬੈ ਬਨ ਜੈਸੇ ਦਵਾ ਪੈ ॥
kaalee aau kehar sang lai chandd su ghere sabai ban jaise davaa pai |

Gan fynd â Kali a’r llew gyda hi, rhoddodd Chandi warchae ar yr holl Raktavijas fel y goedwig ger y tân.,

ਚੰਡਿ ਕੇ ਬਾਨਨ ਤੇਜ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੇ ਦੈਤ ਜਰੈ ਜੈਸੇ ਈਟ ਅਵਾ ਪੈ ॥
chandd ke baanan tej prabhaav te dait jarai jaise eett avaa pai |

Gyda nerth saethau Chandi, llosgwyd y cythreuliaid fel brics yn yr odyn.,