Sri Dasam Granth

Tudalen - 163


ਚਤੁਰਥ ਭਨ ਧਾਤ ਸਿਤੰ ਰੁਕਮੰ ॥
chaturath bhan dhaat sitan rukaman |

Yn gyntaf o daldra rwy'n cyfrif haearn, plwm ac aur ynghyd â'r pedwerydd arian metel gwyn

ਬਹੁਰੋ ਕਥਿ ਤਾਬਰ ਕਲੀ ਪਿਤਰੰ ॥
bahuro kath taabar kalee pitaran |

Yna dwi'n dweud copr, copr a phres.

ਕਥਿ ਅਸਟਮ ਜਿਸਤੁ ਹੈ ਧਾਤ ਧਰੰ ॥੯॥
kath asattam jisat hai dhaat dharan |9|

Yna son am gopr, tun a phres, ystyriaf yr wythfed metel fel sinc, a geir o fewn y ddaear.9.

ਉਪਧਾਤ ਕਥਨੰ ॥
aupadhaat kathanan |

Disgrifiad Diweddariad:

ਤੋਟਕ ਛੰਦ ॥
tottak chhand |

TOTAK STANZA

ਸੁਰਮੰ ਸਿੰਗਰਫ ਹਰਤਾਲ ਗਣੰ ॥
suraman singaraf harataal ganan |

Surma, Shingarf, Ghattha (tri upadhat) yn cael eu cyfrif

ਚਤੁਰਥ ਤਿਹ ਸਿੰਬਲਖਾਰ ਭਣੰ ॥
chaturath tih sinbalakhaar bhanan |

Nawr rwy'n disgrifio'r mân fetelau ydyn nhw: antimoni, sinabar, orpiment melyn, bombacs,

ਮ੍ਰਿਤ ਸੰਖ ਮਨਾਸਿਲ ਅਭ੍ਰਕਯੰ ॥
mrit sankh manaasil abhrakayan |

Murda Sankh, Munshil, Abhrak

ਭਨਿ ਅਸਟਮ ਲੋਣ ਰਸੰ ਲਵਣੰ ॥੧੦॥
bhan asattam lon rasan lavanan |10|

Potash, conchshell, mica, artemesia a calomel.10.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਧਾਤੁ ਉਪਧਾਤ ਜਥਾ ਸਕਤਿ ਸੋਹੂੰ ਕਹੀ ਬਨਾਇ ॥
dhaat upadhaat jathaa sakat sohoon kahee banaae |

Mae'r metelau hyn, mân fetelau wedi'u disgrifio gennyf i yn ôl fy nealltwriaeth i.

ਖਾਨਨ ਮਹਿ ਭੀ ਹੋਤ ਹੈ ਕੋਈ ਕਹੂੰ ਕਮਾਇ ॥੧੧॥
khaanan meh bhee hot hai koee kahoon kamaae |11|

Efe, yr hwn sydd yn ewyllysio eu cael, a ddichon eu cael.11.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

CHAUPAI

ਰਤਨ ਉਪਰਤਨ ਨਿਕਾਸੇ ਤਬਹੀ ॥
ratan uparatan nikaase tabahee |

Daeth Ratna ac Upartan (pryd) allan, yna yn unig

ਧਾਤ ਉਪਧਾਤ ਦਿਰਬ ਮੋ ਸਬ ਹੀ ॥
dhaat upadhaat dirab mo sab hee |

Fel y gemau mawr a lleiaf, daeth y metelau mawr a lleiaf allan

ਤਿਹ ਤਬ ਹੀ ਬਿਸਨਹਿ ਹਿਰ ਲਯੋ ॥
tih tab hee bisaneh hir layo |

Dim ond wedyn y cymerodd Vishnu nhw i gyd.

ਅਵਰਨਿ ਬਾਟ ਅਵਰ ਨਹਿ ਦਯੋ ॥੧੨॥
avaran baatt avar neh dayo |12|

Cymerwyd hwy ymaith gan Vishnu a dosranasant y pethau oedd yn weddill ymysg pawb.12.

ਸਾਰੰਗ ਸਰ ਅਸਿ ਚਕ੍ਰ ਗਦਾ ਲੀਅ ॥
saarang sar as chakr gadaa leea |

(Saranga) bwa, saeth, (nandaga) kharag, (sadarshan) chakra a byrllysg (cadw Vishnu ei hun).

ਪਾਚਾਮਰ ਲੈ ਨਾਦ ਅਧਿਕ ਕੀਅ ॥
paachaamar lai naad adhik keea |

Cymerodd ymaith ei hun y bwa a saethau, y cleddyf, y ddisgen, y byrllysg a'r (Panchjanay) conch etc.

ਸੂਲ ਪਿਨਾਕ ਬਿਸਹ ਕਰਿ ਲੀਨਾ ॥
sool pinaak bisah kar leenaa |

Yna chwarddodd a dal y trident o'r enw Pinak yn ei law

ਸੋ ਲੈ ਮਹਾਦੇਵ ਕਉ ਦੀਨਾ ॥੧੩॥
so lai mahaadev kau deenaa |13|

A chymeryd y trident, y fuwch o'r enw Pinak a Poison yn ei ddwylo, a'u rhoddes i Shva.13.

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
bhujang prayaat chhand |

BHUJANG PRAYAAT STANZA

ਦੀਯੋ ਇੰਦ੍ਰ ਐਰਾਵਤੰ ਬਾਜ ਸੂਰੰ ॥
deeyo indr aairaavatan baaj sooran |

Rhoddodd yr eliffant Aravat i Indra a Surya y ceffyl Chalasrava.

ਉਠੇ ਦੀਹ ਦਾਨੋ ਜੁਧੰ ਲੋਹ ਪੂਰੰ ॥
autthe deeh daano judhan loh pooran |

Rhoddwyd yr eliffantod o'r enw Airavat i Indra a'r march i'r haul, gan weld pa rai a orymdeithiodd y cythreuliaid, mewn cynddaredd mawr, i ryfela.

ਅਨੀ ਦਾਨਵੀ ਦੇਖਿ ਉਠੀ ਅਪਾਰੰ ॥
anee daanavee dekh utthee apaaran |

Wrth weled (hwy yn sefyll) y cyfododd byddin helaeth o gythreuliaid hefyd.

ਤਬੈ ਬਿਸਨ ਜੂ ਚਿਤਿ ਕੀਨੀ ਬਿਚਾਰੰ ॥੧੪॥
tabai bisan joo chit keenee bichaaran |14|

Wrth weld byddin y cythreuliaid yn symud ymlaen, meddyliodd Vishnu yn ei feddwl.14.

ਅਥ ਨਰ ਨਾਰਾਇਣ ਅਵਤਾਰ ਕਥਨੰ ॥
ath nar naaraaein avataar kathanan |

Yma mae'r disgrifiad o'r ymgnawdoliadau o'r enw Nar a Narayan yn dechrau:

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
bhujang prayaat chhand |

BHUJANG PRAYAAT STANZA

ਨਰੰ ਅਉਰ ਨਾਰਾਇਣੰ ਰੂਪ ਧਾਰੀ ॥
naran aaur naaraaeinan roop dhaaree |

(Vishnu) mewn ffurfiau gwrywaidd a Narayan

ਭਯੋ ਸਾਮੁਹੇ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰੰ ਸੰਭਾਰੀ ॥
bhayo saamuhe sasatr asatran sanbhaaree |

Gan amlygu ei hun fel Nar a Narayan, daeth Vishnu, yn rheoli ei arfau a'i freichiau, o flaen y lluoedd cythreuliaid.

ਭਟੰ ਐਠਿ ਫੈਂਟੇ ਭੁਜੰ ਠੋਕਿ ਭੂਪੰ ॥
bhattan aaitth faintte bhujan tthok bhoopan |

Clymodd y rhyfelwyr eu dillad yn dynn a churodd y brenhinoedd eu breichiau

ਬਜੇ ਸੂਲ ਸੇਲੰ ਭਏ ਆਪ ਰੂਪੰ ॥੧੫॥
baje sool selan bhe aap roopan |15|

Y rhyfel hwnnw, y tridents a'r gwaywffyn a ddechreuodd wrthdaro â'i gilydd.15.

ਪਰਿਯੋ ਆਪ ਮੋ ਲੋਹ ਕ੍ਰੋਹੰ ਅਪਾਰੰ ॥
pariyo aap mo loh krohan apaaran |

Bu rhyfel ag arfau yn eu plith eu hunain gyda dicter mawr.

ਧਰਿਯੋ ਐਸ ਕੈ ਬਿਸਨੁ ਤ੍ਰਿਤੀਆਵਤਾਰੰ ॥
dhariyo aais kai bisan triteeaavataaran |

Mewn dicter mawr. Dechreuodd ergydion y breichiau dur fwrw glaw ac ar y pwynt hwn amlygodd Vishnu ei drydydd ymgnawdoliad.

ਨਰੰ ਏਕੁ ਨਾਰਾਇਣੰ ਦੁਐ ਸਰੂਪੰ ॥
naran ek naaraaeinan duaai saroopan |

Roedd un yn ffurf wrywaidd a'r llall yn ffurf Narayan.

ਦਿਪੈ ਜੋਤਿ ਸਉਦਰ ਜੁ ਧਾਰੇ ਅਨੂਪੰ ॥੧੬॥
dipai jot saudar ju dhaare anoopan |16|

Roedd gan Nar a Narayan ill dau ffurfiau tebyg ac roedd eu helifiant yn rhagdybio Lustre digyffelyb.16.

ਉਠੈ ਟੂਕ ਕੋਪੰ ਗੁਰਜੰ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥
autthai ttook kopan gurajan prahaare |

Cododd (y rhyfelwyr) ac roeddynt yn malu'r helmedau (pennau haearn) gyda ergydion y gwaywffyn.

ਜੁਟੇ ਜੰਗ ਕੋ ਜੰਗ ਜੋਧਾ ਜੁਝਾਰੇ ॥
jutte jang ko jang jodhaa jujhaare |

Gan wisgo eu helmedau mae'r rhyfelwyr yn taro'u ergydion â byrllysg ac mae'r arwyr nerthol wedi ymgolli yn y rhyfel.

ਉਡੀ ਧੂਰਿ ਪੂਰੰ ਛੁਹੀ ਐਨ ਗੈਨੰ ॥
auddee dhoor pooran chhuhee aain gainan |

(Yn ystod eu rhyfel) roedd y llwch a hedfanodd i fyny yn gorchuddio'r awyr gyfan.

ਡਿਗੇ ਦੇਵਤਾ ਦੈਤ ਕੰਪਿਯੋ ਤ੍ਰਿਨੈਨੰ ॥੧੭॥
ddige devataa dait kanpiyo trinainan |17|

Yr oedd y duwiau a'r cythreuliaid wedi mynd ar gyfeiliorn i'r llwch, ac yr oeddent yn cwympo, a'r duw tri-llygad Siva yn crynu.

ਗਿਰੇ ਬੀਰ ਏਕੰ ਅਨੇਕੰ ਪ੍ਰਕਾਰੰ ॥
gire beer ekan anekan prakaaran |

Fesul un, roedd arwyr y rhyfel yn cwympo mewn sawl ffordd.

ਸੁਭੈ ਜੰਗ ਮੋ ਜੰਗ ਜੋਧਾ ਜੁਝਾਰੰ ॥
subhai jang mo jang jodhaa jujhaaran |

Syrthiodd sawl math o ryfelwyr yn y maes ac roedd y diffoddwyr mawr yn edrych yn drawiadol yn y rhyfel.

ਪਰੀ ਤਛ ਮੁਛੰ ਸਭੈ ਅੰਗ ਭੰਗੰ ॥
paree tachh muchhan sabhai ang bhangan |

Gorweddai (corffluoedd y rhyfelwyr) wedi eu llurgunio a'u hanffurfio.

ਮਨੋ ਪਾਨ ਕੈ ਭੰਗ ਪੌਢੇ ਮਲੰਗੰ ॥੧੮॥
mano paan kai bhang pauadte malangan |18|

Dechreuodd y diffoddwyr dewr, wrth gael eu torri'n ddarnau, syrthio ac roedd yn ymddangos bod y reslwyr yn gorwedd yn feddw ar ôl yfed cywarch.18.

ਦਿਸਾ ਮਉ ਨ ਆਈ ਅਨੀ ਦੈਤ ਰਾਜੰ ॥
disaa mau na aaee anee dait raajan |

Nid oedd byddin brenin y cythreuliaid yn ymddangos (hy ffoi).

ਭਜੈ ਸਰਬ ਦੇਵੰ ਤਜੇ ਸਰਬ ਸਾਜੰ ॥
bhajai sarab devan taje sarab saajan |

Daeth mwy o luoedd o gythreuliaid o gyfeiriad arall, gan weled pa rai y rhedodd y duwiau, gan adael eu holl baraffernalia, ymaith.

ਗਿਰੇ ਸੰਜ ਪੁੰਜ ਸਿਰੰ ਬਾਹੁ ਬੀਰੰ ॥
gire sanj punj siran baahu beeran |

(Llawer ar faes y gad) roedd pennau, breichiau a tharianau'r rhyfelwyr wedi cwympo.

ਸੁਭੈ ਬਾਨ ਜਿਉ ਚੇਤਿ ਪੁਹਪੰ ਕਰੀਰੰ ॥੧੯॥
subhai baan jiau chet puhapan kareeran |19|

Dechreuodd niferoedd mawr o goesau ac roedd y saethau'n edrych yn addawol yn null blodau capparis ym mis y Chaitra.19.