Sri Dasam Granth

Tudalen - 98


ਭਾਜਿ ਦੈਤ ਇਕ ਸੁੰਭ ਪੈ ਗਇਓ ਤੁਰੰਗਮ ਡਾਰਿ ॥੨੦੩॥
bhaaj dait ik sunbh pai geio turangam ddaar |203|

Yna un o'r cythreuliaid a aeth i Sumbh yn gyflym ar y ceffyl. 203.,

ਆਨਿ ਸੁੰਭ ਪੈ ਤਿਨ ਕਹੀ ਸਕਲ ਜੁਧ ਕੀ ਬਾਤ ॥
aan sunbh pai tin kahee sakal judh kee baat |

Dywedodd wrth Sumbh am bopeth oedd wedi digwydd yn y rhyfel.,

ਤਬ ਭਾਜੇ ਦਾਨਵ ਸਭੈ ਮਾਰਿ ਲਇਓ ਤੁਅ ਭ੍ਰਾਤ ॥੨੦੪॥
tab bhaaje daanav sabhai maar leio tua bhraat |204|

Dweud wrtho ���Pan laddodd y dduwies dy frawd, yna ffodd yr holl gythreuliaid ymaith.���204.,

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥
svaiyaa |

SWAYYA,

ਸੁੰਭ ਨਿਸੁੰਭ ਹਨਿਓ ਸੁਨਿ ਕੈ ਬਰ ਬੀਰਨ ਕੇ ਚਿਤਿ ਛੋਭ ਸਮਾਇਓ ॥
sunbh nisunbh hanio sun kai bar beeran ke chit chhobh samaaeio |

Pan glywodd Sumbh am farwolaeth Nisumbh, ni wyddai dicter y rhyfelwr nerthol hwnnw unrhyw derfynau.

ਸਾਜਿ ਚੜਿਓ ਗਜ ਬਾਜ ਸਮਾਜ ਕੈ ਦਾਨਵ ਪੁੰਜ ਲੀਏ ਰਨ ਆਇਓ ॥
saaj charrio gaj baaj samaaj kai daanav punj lee ran aaeio |

Wedi ei lenwi â chynddaredd mawr, efe a welydd yr holl baraffernalia o eliffantod a meirch, a chymeryd rhanau ei fyddin, efe a aeth i faes y gad.

ਭੂਮਿ ਭਇਆਨਕ ਲੋਥ ਪਰੀ ਲਖਿ ਸ੍ਰਉਨ ਸਮੂਹ ਮਹਾ ਬਿਸਮਾਇਓ ॥
bhoom bheaanak loth paree lakh sraun samooh mahaa bisamaaeio |

Yn y maes brawychus hwnnw, wrth weld y cyrff a'r gwaed wedi'i gronni, fe'i syfrdanodd yn fawr.

ਮਾਨਹੁ ਸਾਰਸੁਤੀ ਉਮਡੀ ਜਲੁ ਸਾਗਰ ਕੇ ਮਿਲਿਬੇ ਕਹੁ ਧਾਇਓ ॥੨੦੫॥
maanahu saarasutee umaddee jal saagar ke milibe kahu dhaaeio |205|

Roedd yn ymddangos bod y Saraswati ymchwydd yn rhedeg i gwrdd â'r cefnfor. 205.,

ਚੰਡ ਪ੍ਰਚੰਡਿ ਸੁ ਕੇਹਰਿ ਕਾਲਿਕਾ ਅਉ ਸਕਤੀ ਮਿਲਿ ਜੁਧ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥
chandd prachandd su kehar kaalikaa aau sakatee mil judh kario hai |

Mae pwerau eraill y Chandi ffyrnig, Lion Kalika wedi ymladd rhyfel treisgar gyda'i gilydd.,

ਦਾਨਵ ਸੈਨ ਹਤੀ ਇਨਹੂੰ ਸਭ ਇਉ ਕਹਿ ਕੈ ਮਨਿ ਕੋਪ ਭਰਿਓ ਹੈ ॥
daanav sain hatee inahoon sabh iau keh kai man kop bhario hai |

���Y maent wedi lladd holl fyddin y cythreuliaid,â�� Gan ddywedyd hyn llanwyd meddwl Sumbh â chynddaredd.,

ਬੰਧੁ ਕਬੰਧ ਪਰਿਓ ਅਵਲੋਕ ਕੈ ਸੋਕ ਕੈ ਪਾਇ ਨ ਆਗੈ ਧਰਿਓ ਹੈ ॥
bandh kabandh pario avalok kai sok kai paae na aagai dhario hai |

Wrth weled boncyff corff ei frawd ar un ochr, ac mewn tristwch dwfn ni allai symud cam ymlaen.,

ਧਾਇ ਸਕਿਓ ਨ ਭਇਓ ਭਇ ਭੀਤਹ ਚੀਤਹ ਮਾਨਹੁ ਲੰਗੁ ਪਰਿਓ ਹੈ ॥੨੦੬॥
dhaae sakio na bheio bhe bheetah cheetah maanahu lang pario hai |206|

Yr oedd yn gymaint o ofn fel nas gallai fyned yn mlaen yn gyflym, yr oedd yn ymddangos fod y llewpard wedi myned yn gloff.206.

ਫੇਰਿ ਕਹਿਓ ਦਲ ਕੋ ਜਬ ਸੁੰਭ ਸੁ ਮਾਨਿ ਚਲੇ ਤਬ ਦੈਤ ਘਨੇ ॥
fer kahio dal ko jab sunbh su maan chale tab dait ghane |

Pan orchmynnodd Sumbh i'w fyddin, gorymdeithiodd llawer o gythreuliaid ymlaen, gan ufuddhau i'r gorchmynion.

ਗਜਰਾਜ ਸੁ ਬਾਜਨ ਕੇ ਅਸਵਾਰ ਰਥੀ ਰਥੁ ਪਾਇਕ ਕਉਨ ਗਨੈ ॥
gajaraaj su baajan ke asavaar rathee rath paaeik kaun ganai |

Pwy allai gyfrif marchogion eliffantod a meirch mawr, y cerbydau, rhyfelwyr ar gerbydau a rhyfelwyr ar droed?,

ਤਹਾ ਘੇਰ ਲਈ ਚਹੂੰ ਓਰ ਤੇ ਚੰਡਿ ਮਹਾ ਤਨ ਕੇ ਤਨ ਦੀਹ ਬਨੈ ॥
tahaa gher lee chahoon or te chandd mahaa tan ke tan deeh banai |

Fe wnaethon nhw, o gyrff anferth iawn, warchae ar Chandi o'r pedair ochr.,

ਮਨੋ ਭਾਨੁ ਕੋ ਛਾਇ ਲਇਓ ਉਮਡੈ ਘਨ ਘੋਰ ਘਮੰਡ ਘਟਾਨਿ ਸਨੈ ॥੨੦੭॥
mano bhaan ko chhaae leio umaddai ghan ghor ghamandd ghattaan sanai |207|

Roedd yn ymddangos bod y cymylau tywyll balch a tharannog sy'n gorlifo wedi gorchuddio'r haul.207.,

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA,

ਚਹੂੰ ਓਰਿ ਘੇਰੋ ਪਰਿਓ ਤਬੈ ਚੰਡ ਇਹ ਕੀਨ ॥
chahoon or ghero pario tabai chandd ih keen |

Pan warchaewyd Chadi o'r pedair ochr, hi a wnaeth fel hyn:,

ਕਾਲੀ ਸੋ ਹਸਿ ਤਿਨ ਕਹੀ ਨੈਨ ਸੈਨ ਕਰਿ ਦੀਨ ॥੨੦੮॥
kaalee so has tin kahee nain sain kar deen |208|

Chwarddodd a dywedodd wrth Kali, gan awgrymu hefyd â'i llygaid.208.,

ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |

KABIT,

ਕੇਤੇ ਮਾਰਿ ਡਾਰੇ ਅਉ ਕੇਤਕ ਚਬਾਇ ਡਾਰੇ ਕੇਤਕ ਬਗਾਇ ਡਾਰੇ ਕਾਲੀ ਕੋਪ ਤਬ ਹੀ ॥
kete maar ddaare aau ketak chabaae ddaare ketak bagaae ddaare kaalee kop tab hee |

Pan awgrymodd Chandi at Kali, lladdodd lawer, cnoi llawer a thaflu llawer ymhell i ffwrdd, mewn cynddaredd mawr.,

ਬਾਜ ਗਜ ਭਾਰੇ ਤੇ ਤੋ ਨਖਨ ਸੋ ਫਾਰਿ ਡਾਰੇ ਐਸੇ ਰਨ ਭੈਕਰ ਨ ਭਇਓ ਆਗੈ ਕਬ ਹੀ ॥
baaj gaj bhaare te to nakhan so faar ddaare aaise ran bhaikar na bheio aagai kab hee |

Rhwygodd â'i hewinedd, lawer o eliffantod mawr a cheffylau, y fath ryfel na chafodd ei gyflawni o'r blaen.

ਭਾਗੇ ਬਹੁ ਬੀਰ ਕਾਹੂੰ ਸੁਧ ਨ ਰਹੀ ਸਰੀਰ ਹਾਲ ਚਾਲ ਪਰੀ ਮਰੇ ਆਪਸ ਮੈ ਦਬ ਹੀ ॥
bhaage bahu beer kaahoon sudh na rahee sareer haal chaal paree mare aapas mai dab hee |

Rhedodd llawer o ryfelwyr i ffwrdd, ni arhosodd yr un ohonynt yn ymwybodol o'i gorff, bu cymaint o gynnwrf, a bu farw llawer ohonynt trwy wasgu ar y cyd.

ਪੇਖਿ ਸੁਰ ਰਾਇ ਮਨਿ ਹਰਖ ਬਢਾਇ ਸੁਰ ਪੁੰਜਨ ਬੁਲਾਇ ਕਰੈ ਜੈਜੈਕਾਰ ਸਬ ਹੀ ॥੨੦੯॥
pekh sur raae man harakh badtaae sur punjan bulaae karai jaijaikaar sab hee |209|

Wrth weld y cythraul yn cael ei ladd, roedd Indra, brenin y duwiau, yn falch iawn o'i feddwl ac yn galw'r holl grwpiau o dduwiau, fe ganmolodd y fuddugoliaeth.209.,

ਕ੍ਰੋਧਮਾਨ ਭਇਓ ਕਹਿਓ ਰਾਜਾ ਸਭ ਦੈਤਨ ਕੋ ਐਸੋ ਜੁਧੁ ਕੀਨੋ ਕਾਲੀ ਡਾਰਿਯੋ ਬੀਰ ਮਾਰ ਕੈ ॥
krodhamaan bheio kahio raajaa sabh daitan ko aaiso judh keeno kaalee ddaariyo beer maar kai |

Aeth y brenin Sumbh yn gynddeiriog iawn, a dywedodd wrth yr holl gythreuliaid: ��Y kali hwnnw a gyflogodd hi a laddodd a thaflu i lawr fy rhyfelwyr.

ਬਲ ਕੋ ਸੰਭਾਰਿ ਕਰਿ ਲੀਨੀ ਕਰਵਾਰ ਢਾਰ ਪੈਠੋ ਰਨ ਮਧਿ ਮਾਰੁ ਮਾਰੁ ਇਉ ਉਚਾਰ ਕੈ ॥
bal ko sanbhaar kar leenee karavaar dtaar paittho ran madh maar maar iau uchaar kai |

Wrth adennill ei allu, daliodd Sumbh ei gleddyf a'i darian yn ei ddwylo a gwaeddodd ���Kill, Kill���, aeth i mewn i faes y gad.,

ਸਾਥ ਭਏ ਸੁੰਭ ਕੇ ਸੁ ਮਹਾ ਬੀਰ ਧੀਰ ਜੋਧੇ ਲੀਨੇ ਹਥਿਆਰ ਆਪ ਆਪਨੇ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ॥
saath bhe sunbh ke su mahaa beer dheer jodhe leene hathiaar aap aapane sanbhaar kai |

Aeth yr arwyr mawr a'r rhyfelwyr dirfawr, â'u poser, gyda Sumbh.,

ਐਸੇ ਚਲੇ ਦਾਨੋ ਰਵਿ ਮੰਡਲ ਛਪਾਨੋ ਮਾਨੋ ਸਲਭ ਉਡਾਨੋ ਪੁੰਜ ਪੰਖਨ ਸੁ ਧਾਰ ਕੈ ॥੨੧੦॥
aaise chale daano rav manddal chhapaano maano salabh uddaano punj pankhan su dhaar kai |210|

Gorymdeithiodd y cythreuliaid fel heidiau locust hedfan er mwyn amdo'r haul.210.,

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥
svaiyaa |

SWAYYA,

ਦਾਨਵ ਸੈਨ ਲਖੈ ਬਲਵਾਨ ਸੁ ਬਾਹਨਿ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਭ੍ਰਮਾਨੋ ॥
daanav sain lakhai balavaan su baahan chandd prachandd bhramaano |

Wrth weld grymoedd pwerus y cythreuliaid, trodd Chandi wyneb y llew yn gyflym.,

ਚਕ੍ਰ ਅਲਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਬਘੂਰਨ ਛਤ੍ਰ ਨਹੀ ਸਮ ਅਉ ਖਰਸਾਨੋ ॥
chakr alaat kee baat baghooran chhatr nahee sam aau kharasaano |

Ni all hyd yn oed y ddisg, y gwynt, y canopi a'r garreg falu droi mor gyflym.,

ਤਾਰਿਨ ਮਾਹਿ ਸੁ ਐਸੋ ਫਿਰਿਓ ਜਨ ਭਉਰ ਨਹੀ ਸਰਤਾਹਿ ਬਖਾਨੋ ॥
taarin maeh su aaiso firio jan bhaur nahee sarataeh bakhaano |

Mae'r llew wedi troi ar faes y gad yn y fath fodd fel na all hyd yn oed y corwynt gystadlu ag ef.,

ਅਉਰ ਨਹੀ ਉਪਮਾ ਉਪਜੈ ਸੁ ਦੁਹੂੰ ਰੁਖ ਕੇਹਰਿ ਕੇ ਮੁਖ ਮਾਨੋ ॥੨੧੧॥
aaur nahee upamaa upajai su duhoon rukh kehar ke mukh maano |211|

Ni all fod unrhyw gymhariaeth arall heblaw y gellir ystyried wyneb y llew ar ddwy ochr ei gorff.211.,

ਜੁਧੁ ਮਹਾ ਅਸੁਰੰਗਨਿ ਸਾਥਿ ਭਇਓ ਤਬ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡਹਿ ਭਾਰੀ ॥
judh mahaa asurangan saath bheio tab chandd prachanddeh bhaaree |

Bryd hynny roedd y Chandi pwerus wedi ymladd rhyfel mawr gyda chrynhoad enfawr o gythreuliaid.,

ਸੈਨ ਅਪਾਰ ਹਕਾਰਿ ਸੁਧਾਰਿ ਬਿਦਾਰਿ ਸੰਘਾਰਿ ਦਈ ਰਨਿ ਕਾਰੀ ॥
sain apaar hakaar sudhaar bidaar sanghaar dee ran kaaree |

Gan herio’r fyddin anatebol, ei chastio a’i deffro, roedd Kali wedi ei dinistrio ar faes y gad.,

ਖੇਤ ਭਇਓ ਤਹਾ ਚਾਰ ਸਉ ਕੋਸ ਲਉ ਸੋ ਉਪਮਾ ਕਵਿ ਦੇਖਿ ਬਿਚਾਰੀ ॥
khet bheio tahaa chaar sau kos lau so upamaa kav dekh bichaaree |

Ymladdwyd yno hyd at bedwar cant o kos a dychmygodd y bardd fel hyn:,

ਪੂਰਨ ਏਕ ਘਰੀ ਨ ਪਰੀ ਜਿ ਗਿਰੇ ਧਰਿ ਪੈ ਥਰ ਜਿਉ ਪਤਝਾਰੀ ॥੨੧੨॥
pooran ek gharee na paree ji gire dhar pai thar jiau patajhaaree |212|

Nid oedd ond un ghari (bach o amser) yn gyflawn, pan oedd y cythreuliaid wedi disgyn ar y ddaear fel dail (coed) yn hydref.212.,

ਮਾਰਿ ਚਮੂੰ ਚਤੁਰੰਗ ਲਈ ਤਬ ਲੀਨੋ ਹੈ ਸੁੰਭ ਚਮੁੰਡ ਕੋ ਆਗਾ ॥
maar chamoon chaturang lee tab leeno hai sunbh chamundd ko aagaa |

Pan laddwyd pob un o'r pedair adran o'r fyddin, gorymdeithiodd Sumbh ymlaen i rwystro datblygiad Chandi.,

ਚਾਲ ਪਰਿਓ ਅਵਨੀ ਸਿਗਰੀ ਹਰ ਜੂ ਹਰਿ ਆਸਨ ਤੇ ਉਠਿ ਭਾਗਾ ॥
chaal pario avanee sigaree har joo har aasan te utth bhaagaa |

Yr adeg honno crynodd yr holl ddaear, a chododd Shiva a rhedeg o'i sedd fyfyrdod.

ਸੂਖ ਗਇਓ ਤ੍ਰਸ ਕੈ ਹਰਿ ਹਾਰਿ ਸੁ ਸੰਕਤਿ ਅੰਕ ਮਹਾ ਭਇਓ ਜਾਗਾ ॥
sookh geio tras kai har haar su sankat ank mahaa bheio jaagaa |

Yr oedd mwclis (neidr) gwddf Shiva��� wedi gwywo oherwydd ofn, crynodd oherwydd ofn mawr yn ei galon.,

ਲਾਗ ਰਹਿਓ ਲਪਟਾਇ ਗਰੇ ਮਧਿ ਮਾਨਹੁ ਮੁੰਡ ਕੀ ਮਾਲ ਕੋ ਤਾਗਾ ॥੨੧੩॥
laag rahio lapattaae gare madh maanahu mundd kee maal ko taagaa |213|

Mae'r neidr honno sy'n glynu wrth wddf Shiva� yn ymddangos fel llinyn y dorch o benglogau.213.,

ਚੰਡਿ ਕੇ ਸਾਮੁਹਿ ਆਇ ਕੈ ਸੁੰਭ ਕਹਿਓ ਮੁਖਿ ਸੋ ਇਹ ਮੈ ਸਭ ਜਾਨੀ ॥
chandd ke saamuhi aae kai sunbh kahio mukh so ih mai sabh jaanee |

Wedi dyfod o flaen Chandi, llefarodd y cythraul Sumbh o'i enau: ���Rwyf wedi dod i wybod hyn i gyd.,

ਕਾਲੀ ਸਮੇਤ ਸਭੈ ਸਕਤੀ ਮਿਲਿ ਦੀਨੋ ਖਪਾਇ ਸਭੈ ਦਲੁ ਬਾਨੀ ॥
kaalee samet sabhai sakatee mil deeno khapaae sabhai dal baanee |

���Ynghyd â Kali a phwerau eraill yr wyt wedi dinistrio holl rannau fy myddin.���,

ਚੰਡਿ ਕਹਿਓ ਮੁਖ ਤੇ ਉਨ ਕੋ ਤੇਊ ਤਾ ਛਿਨ ਗਉਰ ਕੇ ਮਧਿ ਸਮਾਨੀ ॥
chandd kahio mukh te un ko teaoo taa chhin gaur ke madh samaanee |

Y pryd hwnnw y traethodd Chandi y geiriau hyn o’i mis i Kali a phwerau eraill: ���Ymunwch â mi��� ac ar yr un amrantiad unasant oll yn Chandi,

ਜਿਉ ਸਰਤਾ ਕੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕੇ ਬੀਚ ਮਿਲੇ ਬਰਖਾ ਬਹੁ ਬੂੰਦਨ ਪਾਨੀ ॥੨੧੪॥
jiau sarataa ke pravaah ke beech mile barakhaa bahu boondan paanee |214|

Fel y glaw-dwr yn y cerrynt yr ager.214.,

ਕੈ ਬਲਿ ਚੰਡਿ ਮਹਾ ਰਨ ਮਧਿ ਸੁ ਲੈ ਜਮਦਾੜ ਕੀ ਤਾ ਪਰਿ ਲਾਈ ॥
kai bal chandd mahaa ran madh su lai jamadaarr kee taa par laaee |

Yn y rhyfel, Chnadi, gan gymmeryd y dagr, a'i tarawodd gyda grym mawr ar y cythraul.,

ਬੈਠ ਗਈ ਅਰਿ ਕੇ ਉਰ ਮੈ ਤਿਹ ਸ੍ਰਉਨਤ ਜੁਗਨਿ ਪੂਰਿ ਅਘਾਈ ॥
baitth gee ar ke ur mai tih sraunat jugan poor aghaaee |

Treiddiai i fron y gelyn, Y vamps yn gwbl foddlon i'w waed.

ਦੀਰਘ ਜੁਧ ਬਿਲੋਕ ਕੈ ਬੁਧਿ ਕਵੀਸ੍ਵਰ ਕੇ ਮਨ ਮੈ ਇਹ ਆਈ ॥
deeragh judh bilok kai budh kaveesvar ke man mai ih aaee |

Wrth weled y rhyfel erchyll hwnnw, dychmygodd y bardd ef fel hyn:,