Sri Dasam Granth

Tudalen - 484

ਤਾਹੀ ਸਮੈ ਚਪਲੰਗ ਤੁਰੰਗਨਿ ਆਪਨੀ ਚਾਲ ਕੋ ਰੂਪ ਦਿਖਾਯੋ ॥੧੮੬੪॥

taahee samai chapalang turangan aapanee chaal ko roop dikhaayo |1864|

Yr oedd ar fin disgyn o'i sedd yn y cerbyd, pan ddangosodd y ceffylau sionc eu cyflymdra a ffoi.1864.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

DOHRA

ਭੁਜਾ ਪਕਰ ਕੇ ਸਾਰਥੀ ਰਥਿ ਤਬ ਡਾਰਿਯੋ ਧੀਰ ॥

bhujaa pakar ke saarathee rath tab ddaariyo dheer |

Cymerodd Dheerajvan (Sri Krishna) y cerbydwr gerfydd ei fraich a gwneud iddo orwedd yn y cerbyd.

ਸ੍ਯੰਦਨ ਹਾਕਤ ਆਪੁ ਹੀ ਚਲਿਯੋ ਲਰਤ ਬਲਬੀਰ ॥੧੮੬੫॥

sayandan haakat aap hee chaliyo larat balabeer |1865|

Gan ddal gafael ym mraich y cerbydwr a rheoli'r cerbyd, gyrrodd Krishna ei hun ef wrth ymladd.1865.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

SWAYYA

ਸਾਰਥੀ ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਨ ਲਖਿਯੋ ਬਲਿਦੇਵ ਕਹਿਓ ਰਿਸਿ ਤਾਹਿ ਸੁਨੈ ਕੈ ॥

saarathee sayandan pai na lakhiyo balidev kahio ris taeh sunai kai |

Heb weld y cerbydwr (yr Arglwydd Krishna) ar y cerbyd, gwylltiodd Balarama a dweud wrtho (Brenin Jarasandha) gan ddweud,

ਜਿਉ ਦਲ ਤੋਰ ਜਿਤਿਯੋ ਸਬ ਹੀ ਤੈਸੋ ਤੋ ਜਿਤ ਹੈ ਜਸ ਡੰਕ ਬਜੈ ਕੈ ॥

jiau dal tor jitiyo sab hee taiso to jit hai jas ddank bajai kai |

Pan na welodd Balram y cerbydwr ar gerbyd Krishna, dywedodd mewn dicter, “O frenin! y modd y gorchfygais dy fyddin, yr un modd ar ol dy orchfygu di, mi a baraf i drwm y fuddugoliaeth gael ei churo

ਮੂਢ ਭਿਰੇ ਪਤਿ ਚਉਦਹ ਲੋਕ ਕੇ ਸੰਗ ਸੁ ਆਪ ਕਉ ਭੂਪ ਕਹੈ ਕੈ ॥

moodt bhire pat chaudah lok ke sang su aap kau bhoop kahai kai |

Y mae ffôl yn ymladd ag arglwydd pedwar ar ddeg o bobl ac yn ei alw ei hun yn frenin.

ਕੀਟ ਪਤੰਗ ਸੁ ਬਾਜਨ ਸੰਗਿ ਉਡਿਯੋ ਕਛੁ ਚਾਹਤ ਪੰਖ ਲਗੈ ਕੈ ॥੧੮੬੬॥

keett patang su baajan sang uddiyo kachh chaahat pankh lagai kai |1866|

“O ffwl! galw eich hun yn frenin, yr ydych yn ymladd ag Arglwydd y pedwar ar ddeg byd ac yn ymddangos yn union fel y mwydod bach a phryfed, cael adenydd yn ceisio cystadlu yr hebog yn hedfan yn yr awyr.1866.

ਛਾਡਤ ਹੈ ਅਜਹੁੰ ਤੁਹਿ ਕਉ ਪਤਿ ਚਉਦਹ ਲੋਕਨ ਕੇ ਸੰਗ ਨ ਲਰੁ ॥

chhaaddat hai ajahun tuhi kau pat chaudah lokan ke sang na lar |

“Dw i'n dy adael di heddiw, paid ag ymladd ag Arglwydd y pedwar byd ar ddeg i gyd

ਗ੍ਯਾਨ ਕੀ ਬਾਤ ਧਰੋ ਮਨ ਮੈ ਸੁ ਅਗ੍ਯਾਨ ਕੀ ਚਿਤ ਤੇ ਬਾਤ ਬਿਦਾ ਕਰੁ ॥

gayaan kee baat dharo man mai su agayaan kee chit te baat bidaa kar |

Derbyn y dywediad doeth a gadael dy anwybodaeth

ਰਛਕ ਹੈ ਸਭ ਕੋ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਇਹੈ ਜੀਅ ਮੈ ਧਰੁ ॥

rachhak hai sabh ko brijanaath kahai kab sayaam ihai jeea mai dhar |

“Credwch mai Krishna yw Amddiffynnydd pawb

ਤ੍ਯਾਗ ਕੈ ਆਹਵ ਸਸਤ੍ਰ ਸਬੈ ਸੁ ਅਬੈ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਪਾਇਨ ਪੈ ਪਰੁ ॥੧੮੬੭॥

tayaag kai aahav sasatr sabai su abai ghan sayaam ke paaein pai par |1867|

Felly dylech chi gefnu ar eich arfau a syrthio wrth ei draed ar unwaith.” 1867.

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

CHAUPAI

ਜਬੈ ਹਲਾਯੁਧ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ॥

jabai halaayudh aaise kahiyo |

Pan ddywedodd Bularam fel hyn

ਕ੍ਰੋਧ ਡੀਠ ਰਾਜਾ ਤਨ ਚਹਿਯੋ ॥

krodh ddeetth raajaa tan chahiyo |

(Felly) edrychodd y brenin ar (ei) gorff gyda golwg flin.

ਕਹਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸਬ ਕੋ ਸੰਘਰ ਹੋਂ ॥

kahiyo nripat sab ko sanghar hon |

Dywedodd y brenin (dim ond nawr) lladd pawb,

ਛਤ੍ਰੀ ਹੋਇ ਗ੍ਵਾਰ ਤੇ ਟਰ ਹੋਂ ॥੧੮੬੮॥

chhatree hoe gvaar te ttar hon |1868|

Pan ddywedodd Balram y geiriau hyn, cynddeiriogodd y brenin, dywedodd, “Byddaf yn lladd y cyfan, ac yn Kshatriya, nid ofnaf y llaethwyr.” 1868.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

SWAYYA

ਭਾਖਬੋ ਇਉ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਸੁਨ ਕੈ ਜਦੁਬੀਰ ਸਬੈ ਅਤਿ ਕੋਪ ਭਰੇ ਹੈ ॥

bhaakhabo iau nrip ko sun kai jadubeer sabai at kop bhare hai |

Wrth glywed y fath eiriau gan y brenin, mae holl ryfelwyr Yadava wedi'u llenwi â dicter mawr.

ਧਾਇ ਪਰੇ ਤਜਿ ਸੰਕ ਨਿਸੰਕ ਚਿਤੈ ਅਰਿ ਕਉ ਚਿਤੁ ਮੈ ਨ ਡਰੇ ਹੈ ॥

dhaae pare taj sank nisank chitai ar kau chit mai na ddare hai |

Wrth glywed y geiriau hyn gan y brenin, llanwyd Krishna â chynddaredd a syrthiodd arno yn ddi-baid.

ਭੂਪ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਧਨੁ ਲੈ ਤਿਹ ਸੀਸ ਕਟੇ ਗਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰੇ ਹੈ ॥

bhoop ayodhan mai dhan lai tih sees katte gir bhoom pare hai |

Cymerodd y brenin (Jarasandha) hefyd fwa a saeth ym maes y gad a thorri pennau'r rhai a syrthiodd i ffwrdd.

ਮਾਨਹੁ ਪਉਨ ਪ੍ਰਚੰਡ ਬਹੈ ਛੁਟਿ ਬੇਲਨ ਤੇ ਗਿਰਿ ਫੂਲ ਝਰੇ ਹੈ ॥੧੮੬੯॥

maanahu paun prachandd bahai chhutt belan te gir fool jhare hai |1869|

Cymerodd y brenin ei fwa yn ei law, torrodd y milwyr a pheri iddynt syrthio i lawr ar y ddaear yn y fath fodd fel pe bai ffrwyth y goeden Bel wedi cwympo gyda chwythiad y gwynt treisgar.1869.

ਸੈਨ ਸੰਘਾਰਤ ਭੂਪ ਫਿਰੈ ਭਟ ਆਨਿ ਕਉ ਆਖ ਤਰੈ ਨਹੀ ਆਨੇ ॥

sain sanghaarat bhoop firai bhatt aan kau aakh tarai nahee aane |

Nid oedd y brenin, gan ddinistrio'r fyddin, yn ystyried bod unrhyw beth yn arwyddocaol

ਬਾਜ ਘਨੇ ਗਜ ਰਾਜਨ ਕੇ ਸਿਰ ਪਾਇਨ ਲਉ ਸੰਗਿ ਸ੍ਰਉਨ ਕੇ ਸਾਨੇ ॥

baaj ghane gaj raajan ke sir paaein lau sang sraun ke saane |

Y mae meirch y brenin yn llawn gwaed o'r pen i'r traed

ਅਉਰ ਰਥੀਨ ਕਰੇ ਬਿਰਥੀ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਹਨੇ ਜੇਊ ਬਾਧਤ ਬਾਨੇ ॥

aaur ratheen kare birathee bahu bhaat hane jeaoo baadhat baane |

Mae wedi amddifadu llawer o farchogion cerbydau o'u cerbydau

ਸੂਰਨ ਕੇ ਪ੍ਰਤਿਅੰਗ ਗਿਰੇ ਮਾਨੋ ਬੀਜ ਬੁਯੋ ਛਿਤ ਮਾਹਿ ਕ੍ਰਿਸਾਨੇ ॥੧੮੭੦॥

sooran ke pratiang gire maano beej buyo chhit maeh krisaane |1870|

Y mae aelodau y rhyfelwyr yn gorwedd ar wasgar ar y ddaear fel yr hedyn a wasgarwyd gan yr amaethwr.1870.

ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਿਰੁਧ ਨਿਹਾਰ ਭਯੋ ਮੁਸਲੀਧਰ ਸ੍ਯਾਮ ਸੋ ਤੇਜ ਤਏ ਹੈ ॥

eih bhaat birudh nihaar bhayo musaleedhar sayaam so tej te hai |

Wrth weld y math hwn o wrthwynebiad (sefyllfa), daeth Balarama yn ddig gyda Sri Krishna.

ਭਾਖਿ ਦੋਊ ਨਿਜ ਸੂਤਨ ਕੋ ਰਿਪੁ ਸਾਮੁਹੇ ਜੁਧ ਕੇ ਕਾਜ ਗਏ ਹੈ ॥

bhaakh doaoo nij sootan ko rip saamuhe judh ke kaaj ge hai |

Wrth weld ei gilydd fel hyn, llanwyd Krishna a Balram ill dau â thân dicter a chyrraedd y gelyn i ymladd, gan ofyn i'w cerbydau fynd rhagddynt.

ਆਯੁਧ ਲੈ ਸੁ ਹਠੀ ਕਵਚੀ ਰਿਸ ਕੈ ਸੰਗਿ ਪਾਵਕ ਬੇਖ ਭਏ ਹੈ ॥

aayudh lai su hatthee kavachee ris kai sang paavak bekh bhe hai |

Gan ddal eu harfau a gwisgo yn eu harfwisgoedd, a hefyd mewn cynddaredd mawr edrychai'r arwyr hyn fel y tân

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਇਮ ਧਾਵਤ ਭੇ ਮਾਨਹੁ ਕੇਹਰਿ ਦੁਇ ਮ੍ਰਿਗ ਹੇਰਿ ਧਏ ਹੈ ॥੧੮੭੧॥

sayaam bhanai im dhaavat bhe maanahu kehar due mrig her dhe hai |1871|

gweld y ddau arwr hyn, ymddangosai fod dau lew yn peri i'r carw ffoi yn y goedwig.1871.

ਧਨੁ ਸਾਇਕ ਲੈ ਰਿਸਿ ਭੂਪਤਿ ਕੇ ਤਨ ਘਾਇ ਕਰੇ ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਤਬੈ ॥

dhan saaeik lai ris bhoopat ke tan ghaae kare brijaraaj tabai |

Ar yr un pryd, cymerodd Krishna ei fwa a'i saethau yn ei ddwylo, tarodd ergyd i'r brenin

ਪੁਨਿ ਚਾਰੋ ਈ ਬਾਨਨ ਸੋ ਹਯ ਚਾਰੋ ਈ ਰਾਮ ਭਨੈ ਹਨਿ ਦੀਨੇ ਸਬੈ ॥

pun chaaro ee baanan so hay chaaro ee raam bhanai han deene sabai |

Yna â phedair saeth, efe a laddodd bedwar ceffyl y brenin

ਤਿਲ ਕੋਟਿਕ ਸ੍ਯੰਦਨ ਕਾਟਿ ਕੀਯੋ ਧਨੁ ਕਾਟਿ ਦੀਯੋ ਕਰਿ ਕੋਪ ਜਬੈ ॥

til kottik sayandan kaatt keeyo dhan kaatt deeyo kar kop jabai |

Mewn cynddaredd mawr, torrodd fwa'r brenin a chwalu ei gerbyd hefyd

ਨ੍ਰਿਪ ਪਿਆਦੋ ਗਦਾ ਗਹਿ ਸਉਹੇ ਗਯੋ ਅਤਿ ਜੁਧੁ ਭਯੋ ਕਹਿਹੌ ਸੁ ਅਬੈ ॥੧੮੭੨॥

nrip piaado gadaa geh sauhe gayo at judh bhayo kahihau su abai |1872|

Wedi hynny mae'r brenin yn symud ymlaen ymhellach gyda'i fyrllysg yn y fath fodd, a ddisgrifiaf yn awr.1872.

ਪਾਇਨ ਧਾਇ ਕੈ ਭੂਪ ਬਲੀ ਸੁ ਗਦਾ ਕਹੁ ਘਾਇ ਹਲੀ ਪ੍ਰਤ ਝਾਰਿਯੋ ॥

paaein dhaae kai bhoop balee su gadaa kahu ghaae halee prat jhaariyo |

Rhuthrodd y brenin cryf ar droed a thaflu'r byrllysg at Balaram a'i ladd.

ਕੋਪ ਹੁਤੋ ਸੁ ਜਿਤੋ ਤਿਹ ਮੈ ਸਬ ਸੂਰਨ ਕੋ ਸੁ ਪ੍ਰਤਛ ਦਿਖਾਰਿਯੋ ॥

kop huto su jito tih mai sab sooran ko su pratachh dikhaariyo |

Wrth gerdded ar droed, tarodd y brenin ergyd ar Balram gyda'i fyrllysg a daeth ei holl gynddaredd yn amlwg i'r rhyfelwyr

ਕੂਦਿ ਹਲੀ ਭੁਇੰ ਠਾਢੋ ਭਯੋ ਜਸੁ ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

kood halee bhuein tthaadto bhayo jas taa chhab ko kab sayaam uchaariyo |

Neidiodd Balarama (o'r cerbyd) a sefyll ar lawr. Mae ei ddelwedd wedi'i ynganu felly gan y bardd Shyam.

ਚਾਰੋ ਈ ਅਸ੍ਵਨ ਸੂਤ ਸਮੇਤ ਸੁ ਕੈ ਸਬ ਹੀ ਰਥ ਚੂਰਨ ਡਾਰਿਯੋ ॥੧੮੭੩॥

chaaro ee asvan soot samet su kai sab hee rath chooran ddaariyo |1873|

Neidiodd Balram a dod i lawr i sefyll ar y ddaear a maluriodd y brenin ei gerbyd gyda'r pedwar ceffyl.1873.

ਇਤ ਭੂਪ ਗਦਾ ਗਹਿ ਆਵਤ ਭਯੋ ਉਤ ਲੈ ਕੇ ਗਦਾ ਮੁਸਲੀਧਰ ਧਾਯੋ ॥

eit bhoop gadaa geh aavat bhayo ut lai ke gadaa musaleedhar dhaayo |

Ar yr ochr hon, symudodd y brenin ymlaen gyda'i fyrllysg, ac o'r ochr honno symudodd Balram ymlaen gyda'i fyrllysg

ਆਇ ਅਯੋਧਨ ਬੀਚ ਦੁਹੂੰ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਰਨ ਦੁੰਦ ਮਚਾਯੋ ॥

aae ayodhan beech duhoon kab sayaam kahai ran dund machaayo |

Bu'r ddau yn rhyfela ofnadwy ar faes y gad,

ਜੁਧ ਕੀਯੋ ਬਹੁਤੇ ਚਿਰ ਲਉ ਨਹਿ ਆਪਿ ਗਿਰਿਓ ਉਤ ਕਉ ਨ ਗਿਰਾਯੋ ॥

judh keeyo bahute chir lau neh aap girio ut kau na giraayo |

Ac er gwaethaf parhad y rhyfel am amser hir, ni allai'r un ohonynt drechu'r llall

ਐਸੇ ਰਿਝਾਵਤ ਭਯੋ ਸੁਰ ਲੋਗਨ ਧੀਰਨ ਬੀਰਨ ਕੋ ਰਿਝਵਾਯੋ ॥੧੮੭੪॥

aaise rijhaavat bhayo sur logan dheeran beeran ko rijhavaayo |1874|

Fel hyn, wrth weled eu hymladd, ymhyfrydodd y rhyfelwyr doeth yn eu meddwl.1874.

ਹਾਰ ਕੈ ਬੈਠ ਰਹੈ ਦੋਊ ਬੀਰ ਸੰਭਾਰਿ ਉਠੈ ਪੁਨਿ ਜੁਧੁ ਮਚਾਵੈ ॥

haar kai baitth rahai doaoo beer sanbhaar utthai pun judh machaavai |

Roedd y ddau ryfelwr yn arfer eistedd, pan oeddent wedi blino ac yna'n codi eto i ymladd

ਰੰਚ ਨ ਸੰਕ ਕਰੈ ਚਿਤ ਮੈ ਰਿਸ ਕੈ ਦੋਊ ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰ ਉਘਾਵੈ ॥

ranch na sank karai chit mai ris kai doaoo maar hee maar ughaavai |

Roedd y ddau ohonyn nhw’n ymladd yn ddi-ofn ac yn ddig gyda’r bloedd o “lladd, lladd”

ਜੈਸੇ ਗਦਾਹਵ ਕੀ ਬਿਧਿ ਹੈ ਦੋਊ ਤੈਸੇ ਲਰੈ ਅਰੁ ਘਾਵ ਚਲਾਵੈ ॥

jaise gadaahav kee bidh hai doaoo taise larai ar ghaav chalaavai |

Fel y dull o ryfel byrllysg, mae'r ddau yn ymladd ac yn taro (ei gilydd).

ਨੈਕੁ ਟਰੈ ਨ ਅਰੈ ਹਠ ਬਾਧਿ ਗਦਾ ਕੋ ਗਦਾ ਸੰਗਿ ਵਾਰ ਬਚਾਵੈ ॥੧੮੭੫॥

naik ttarai na arai hatth baadh gadaa ko gadaa sang vaar bachaavai |1875|

Yr oedd y ddau yn ymladd yn ol y dull o ryfela byrllysg a heb ymbalfalu ychydig o'u lleoedd, yr oeddynt yn achub eu hunain rhag ergydion y byrllysg gyda'u byrllysg eu hunain.1875.