Sri Dasam Granth

Ukuru - 92


ਸੋ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਨੇ ਬਰਨੀ ਮਨ ਕੀ ਹਰਨੀ ਤਿਹ ਨਾਉ ਧਰਿਓ ਹੈ ॥
so upamaa kab ne baranee man kee haranee tih naau dhario hai |

Mshairi ameielezea mandhari hii kwa namna ya kuvutia sana.,

ਗੇਰੂ ਨਗੰ ਪਰ ਕੈ ਬਰਖਾ ਧਰਨੀ ਪਰਿ ਮਾਨਹੁ ਰੰਗ ਢਰਿਓ ਹੈ ॥੧੫੬॥
geroo nagan par kai barakhaa dharanee par maanahu rang dtario hai |156|

Kulingana na yeye, rangi ya mlima wa ocher inayeyuka na kuanguka duniani katika msimu wa mvua.156.,

ਸ੍ਰੋਣਤ ਬਿੰਦੁ ਸੋ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਸੁ ਜੁਧ ਕਰਿਓ ਰਨ ਮਧ ਰੁਹੇਲੀ ॥
sronat bind so chandd prachandd su judh kario ran madh ruhelee |

Akiwa amejawa na hasira, Chandika alipigana vita vikali na Raktavija kwenye uwanja wa vita.

ਪੈ ਦਲ ਮੈ ਦਲ ਮੀਜ ਦਇਓ ਤਿਲ ਤੇ ਜਿਮੁ ਤੇਲ ਨਿਕਾਰਤ ਤੇਲੀ ॥
pai dal mai dal meej deio til te jim tel nikaarat telee |

Alilisukuma jeshi la mapepo mara moja, kama vile mtu wa mafuta anavyokandamiza mafuta kutoka kwa mbegu ya ufuta.

ਸ੍ਰੋਉਣ ਪਰਿਓ ਧਰਨੀ ਪਰ ਚ੍ਵੈ ਰੰਗਰੇਜ ਕੀ ਰੇਨੀ ਜਿਉ ਫੂਟ ਕੈ ਫੈਲੀ ॥
sroaun pario dharanee par chvai rangarej kee renee jiau foott kai failee |

Damu inadondoka duniani kama vile chombo cha rangi hupasuka na rangi kuenea.

ਘਾਉ ਲਸੈ ਤਨ ਦੈਤ ਕੇ ਯੌ ਜਨੁ ਦੀਪਕ ਮਧਿ ਫਨੂਸ ਕੀ ਥੈਲੀ ॥੧੫੭॥
ghaau lasai tan dait ke yau jan deepak madh fanoos kee thailee |157|

Majeraha ya pepo yamemeta kama taa katika vyombo.157.,

ਸ੍ਰਉਣਤ ਬਿੰਦ ਕੋ ਸ੍ਰਉਣ ਪਰਿਓ ਧਰਿ ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਅਨੇਕ ਭਏ ਹੈ ॥
sraunat bind ko sraun pario dhar sraunat bind anek bhe hai |

Popote pale damu ya Raktavija ilipoanguka, Raktavija wengi waliinuka pale.

ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕੁਵੰਡਿ ਸੰਭਾਰਿ ਕੇ ਬਾਨਨ ਸਾਥਿ ਸੰਘਾਰ ਦਏ ਹੈ ॥
chandd prachandd kuvandd sanbhaar ke baanan saath sanghaar de hai |

Chandi alishika upinde wake mbaya na kuwaua wote kwa mishale yake.,

ਸ੍ਰਉਨ ਸਮੂਹ ਸਮਾਇ ਗਏ ਬਹੁਰੋ ਸੁ ਭਏ ਹਤਿ ਫੇਰਿ ਲਏ ਹੈ ॥
sraun samooh samaae ge bahuro su bhe hat fer le hai |

Kupitia kwa Raktavijas wote waliozaliwa hivi karibuni waliuawa, bado Raktavijas zaidi waliinuka, Chandi aliwaua wote.

ਬਾਰਿਦ ਧਾਰ ਪਰੈ ਧਰਨੀ ਮਾਨੋ ਬਿੰਬਰ ਹ੍ਵੈ ਮਿਟ ਕੈ ਜੁ ਗਏ ਹੈ ॥੧੫੮॥
baarid dhaar parai dharanee maano binbar hvai mitt kai ju ge hai |158|

Wote hufa na kuzaliwa upya kama mapovu yanayotokezwa na mvua na kisha kutoweka mara moja.158.,

ਜੇਤਕ ਸ੍ਰਉਨ ਕੀ ਬੂੰਦ ਗਿਰੈ ਰਨਿ ਤੇਤਕ ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਹ੍ਵੈ ਆਈ ॥
jetak sraun kee boond girai ran tetak sraunat bind hvai aaee |

Kadiri matone mengi ya damu ya Raktavija yakianguka chini, Raktavija nyingi huibuka.

ਮਾਰ ਹੀ ਮਾਰ ਪੁਕਾਰਿ ਹਕਾਰ ਕੈ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡਿ ਕੇ ਸਾਮੁਹਿ ਧਾਈ ॥
maar hee maar pukaar hakaar kai chandd prachandd ke saamuhi dhaaee |

Wakipiga kelele kwa sauti ���muue, umuue, pepo hao wanakimbia mbele ya Chandi.,

ਪੇਖਿ ਕੈ ਕੌਤੁਕ ਤਾ ਛਿਨ ਮੈ ਕਵਿ ਨੇ ਮਨ ਮੈ ਉਪਮਾ ਠਹਰਾਈ ॥
pekh kai kauatuk taa chhin mai kav ne man mai upamaa tthaharaaee |

Kuona tukio hili wakati huo huo, mshairi alifikiria ulinganisho huu,

ਮਾਨਹੁ ਸੀਸ ਮਹਲ ਕੇ ਬੀਚ ਸੁ ਮੂਰਤਿ ਏਕ ਅਨੇਕ ਕੀ ਝਾਈ ॥੧੫੯॥
maanahu sees mahal ke beech su moorat ek anek kee jhaaee |159|

Kwamba katika jumba la kioo ni sura moja tu inayojizidisha na kuonekana hivi.159.,

ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਅਨੇਕ ਉਠੇ ਰਨਿ ਕ੍ਰੁਧ ਕੈ ਜੁਧ ਕੋ ਫੇਰ ਜੁਟੈ ਹੈ ॥
sraunat bind anek utthe ran krudh kai judh ko fer juttai hai |

Raktavijas wengi wanainuka na kwa hasira, wanapiga vita.,

ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡਿ ਕਮਾਨ ਤੇ ਬਾਨ ਸੁ ਭਾਨੁ ਕੀ ਅੰਸ ਸਮਾਨ ਛੁਟੈ ਹੈ ॥
chandd prachandd kamaan te baan su bhaan kee ans samaan chhuttai hai |

Mishale hiyo inarushwa kutoka kwenye upinde mbaya wa Chandi kama miale ya jua.,

ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰ ਦਏ ਸੁ ਭਏ ਫਿਰਿ ਲੈ ਮੁੰਗਰਾ ਜਿਮੁ ਧਾਨ ਕੁਟੈ ਹੈ ॥
maar bidaar de su bhe fir lai mungaraa jim dhaan kuttai hai |

Chandi aliwaua na kuwaangamiza, lakini waliinuka tena, mungu huyo wa kike aliendelea kuwaua kama mpunga uliopondwa na mchi wa mbao.

ਚੰਡ ਦਏ ਸਿਰ ਖੰਡ ਜੁਦੇ ਕਰਿ ਬਿਲਨ ਤੇ ਜਨ ਬਿਲ ਤੁਟੈ ਹੈ ॥੧੬੦॥
chandd de sir khandd jude kar bilan te jan bil tuttai hai |160|

Chandi amevitenganisha vichwa vyao kwa upanga wake wenye makali kuwili kama vile matunda ya marmelos yanavyopasuka kutoka kwenye mti.160.

ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਅਨੇਕ ਭਏ ਅਸਿ ਲੈ ਕਰਿ ਚੰਡਿ ਸੁ ਐਸੇ ਉਠੇ ਹੈ ॥
sraunat bind anek bhe as lai kar chandd su aaise utthe hai |

Raktavija wengi wakinyanyuka, wakiwa na panga mikononi mwao, wakasogea kuelekea Chandi hivi. Mashetani kama haya yakiinuka kutoka kwa matone ya damu kwa idadi kubwa, humimina mishale kama mvua.

ਬੂੰਦਨ ਤੇ ਉਠਿ ਕੈ ਬਹੁ ਦਾਨਵ ਬਾਨਨ ਬਾਰਿਦ ਜਾਨੁ ਵੁਠੇ ਹੈ ॥
boondan te utth kai bahu daanav baanan baarid jaan vutthe hai |

Mashetani kama haya yakiinuka kutoka kwa matone ya damu kwa idadi kubwa, humimina mishale kama mvua.

ਫੇਰਿ ਕੁਵੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡਿ ਸੰਭਾਰ ਕੈ ਬਾਨ ਪ੍ਰਹਾਰ ਸੰਘਾਰ ਸੁਟੇ ਹੈ ॥
fer kuvandd prachandd sanbhaar kai baan prahaar sanghaar sutte hai |

Chandi alichukua tena upinde wake mbaya mkononi mwake akirusha mishale na kuwaua wote.,

ਐਸੇ ਉਠੇ ਫਿਰਿ ਸ੍ਰਉਨ ਤੇ ਦੈਤ ਸੁ ਮਾਨਹੁ ਸੀਤ ਤੇ ਰੋਮ ਉਠੇ ਹੈ ॥੧੬੧॥
aaise utthe fir sraun te dait su maanahu seet te rom utthe hai |161|

Pepo huinuka kutoka kwenye damu kama vile nywele zinavyopanda wakati wa baridi.161.,

ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਭਏ ਇਕਠੇ ਬਰ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕੇ ਘੇਰਿ ਲਇਓ ਹੈ ॥
sraunat bind bhe ikatthe bar chandd prachandd ke gher leio hai |

Raktavijas wengi wamekusanyika pamoja na kwa nguvu na wepesi, wamezingira Chandi.

ਚੰਡਿ ਅਉ ਸਿੰਘ ਦੁਹੂੰ ਮਿਲ ਕੈ ਸਬ ਦੈਤਨ ਕੋ ਦਲ ਮਾਰ ਦਇਓ ਹੈ ॥
chandd aau singh duhoon mil kai sab daitan ko dal maar deio hai |

Mungu mke na simba wote kwa pamoja wameua nguvu hizi zote za mashetani.

ਫੇਰਿ ਉਠੇ ਧੁਨਿ ਕੇ ਕਰਿ ਕੈ ਸੁਨਿ ਕੈ ਮੁਨਿ ਕੋ ਛੁਟਿ ਧਿਆਨੁ ਗਇਓ ਹੈ ॥
fer utthe dhun ke kar kai sun kai mun ko chhutt dhiaan geio hai |

Mashetani yaliinuka tena na kutoa sauti kuu ambayo ilivunja tafakari ya wahenga.

ਭੂਲ ਗਏ ਸੁਰ ਕੇ ਅਸਵਾਨ ਗੁਮਾਨ ਨ ਸ੍ਰਉਨਤ ਬਿੰਦ ਗਇਓ ਹੈ ॥੧੬੨॥
bhool ge sur ke asavaan gumaan na sraunat bind geio hai |162|

Juhudi zote za mungu wa kike zilipotea, lakini kiburi cha Raktavija hakikupungua.162.,

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA,

ਰਕਤਬੀਜ ਸੋ ਚੰਡਿਕਾ ਇਉ ਕੀਨੋ ਬਰ ਜੁਧੁ ॥
rakatabeej so chanddikaa iau keeno bar judh |

Kwa njia hii, Chandika foutht na raktavija,

ਅਗਨਤ ਭਏ ਦਾਨਵ ਤਬੈ ਕਛੁ ਨ ਬਸਾਇਓ ਕ੍ਰੁਧ ॥੧੬੩॥
aganat bhe daanav tabai kachh na basaaeio krudh |163|

Mashetani yakawa mengi na hasira ya mungu huyo haikuwa na matunda. 163.,

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥
svaiyaa |

SWAYYA,

ਪੇਖਿ ਦਸੋ ਦਿਸ ਤੇ ਬਹੁ ਦਾਨਵ ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਤਚੀ ਅਖੀਆ ॥
pekh daso dis te bahu daanav chandd prachandd tachee akheea |

Macho ya Chandi mwenye nguvu yakawa mekundu kwa hasira kwa kuona mapepo mengi pande zote kumi.

ਤਬ ਲੈ ਕੇ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਜੁ ਕਾਟ ਦਏ ਅਰਿ ਫੂਲ ਗੁਲਾਬ ਕੀ ਜਿਉ ਪਖੀਆ ॥
tab lai ke kripaan ju kaatt de ar fool gulaab kee jiau pakheea |

Alikata kwa upanga wake maadui wote kama petals za waridi.

ਸ੍ਰਉਨ ਕੀ ਛੀਟ ਪਰੀ ਤਨ ਚੰਡਿ ਕੇ ਸੋ ਉਪਮਾ ਕਵਿ ਨੇ ਲਖੀਆ ॥
sraun kee chheett paree tan chandd ke so upamaa kav ne lakheea |

Tone moja la damu lilianguka juu ya mwili wa mungu wa kike, mshairi amefikiria kulinganisha kwake kwa njia hii,

ਜਨੁ ਕੰਚਨ ਮੰਦਿਰ ਮੈ ਜਰੀਆ ਜਰਿ ਲਾਲ ਮਨੀ ਜੁ ਬਨਾ ਰਖੀਆ ॥੧੬੪॥
jan kanchan mandir mai jareea jar laal manee ju banaa rakheea |164|

Katika hekalu la dhahabu, sonara ameweka kito chekundu katika mapambo.164.,

ਕ੍ਰੁਧ ਕੈ ਜੁਧ ਕਰਿਓ ਬਹੁ ਚੰਡਿ ਨੇ ਏਤੋ ਕਰਿਓ ਮਧੁ ਸੋ ਅਬਿਨਾਸੀ ॥
krudh kai judh kario bahu chandd ne eto kario madh so abinaasee |

Kwa hasira, Chandi alipigana vita vya muda mrefu, ambavyo vilikuwa vimeshawahi kupigwa na Vishnu pamoja na roho waovu Madhu.

ਦੈਤਨ ਕੇ ਬਧ ਕਾਰਨ ਕੋ ਨਿਜ ਭਾਲ ਤੇ ਜੁਆਲ ਕੀ ਲਾਟ ਨਿਕਾਸੀ ॥
daitan ke badh kaaran ko nij bhaal te juaal kee laatt nikaasee |

Ili kuangamiza roho waovu, mungu huyo mke ametoa mwali wa moto kutoka kwenye paji la uso wake.

ਕਾਲੀ ਪ੍ਰਤਛ ਭਈ ਤਿਹ ਤੇ ਰਨਿ ਫੈਲ ਰਹੀ ਭਯ ਭੀਰੁ ਪ੍ਰਭਾ ਸੀ ॥
kaalee pratachh bhee tih te ran fail rahee bhay bheer prabhaa see |

Kutoka kwa moto huo, kali ilijidhihirisha na utukufu wake ukaenea kama hofu miongoni mwa waoga.

ਮਾਨਹੁ ਸ੍ਰਿੰਗ ਸੁਮੇਰ ਕੋ ਫੋਰਿ ਕੈ ਧਾਰ ਪਰੀ ਧਰਿ ਪੈ ਜਮੁਨਾ ਸੀ ॥੧੬੫॥
maanahu sring sumer ko for kai dhaar paree dhar pai jamunaa see |165|

Ilionekana kwamba kuvunja kilele cha Sumeru, Yamuna imeanguka chini .165.,

ਮੇਰੁ ਹਲਿਓ ਦਹਲਿਓ ਸੁਰਲੋਕੁ ਦਸੋ ਦਿਸ ਭੂਧਰ ਭਾਜਤ ਭਾਰੀ ॥
mer halio dahalio suralok daso dis bhoodhar bhaajat bhaaree |

Sumeru ilitikisika na mbingu ikaingiwa na hofu na milima mikubwa ikaanza kutembea kwa kasi katika pande zote kumi.

ਚਾਲਿ ਪਰਿਓ ਤਿਹ ਚਉਦਹਿ ਲੋਕ ਮੈ ਬ੍ਰਹਮ ਭਇਓ ਮਨ ਮੈ ਭ੍ਰਮ ਭਾਰੀ ॥
chaal pario tih chaudeh lok mai braham bheio man mai bhram bhaaree |

Katika ulimwengu wote kumi na nne kulikuwa na ghasia kubwa na udanganyifu mkubwa uliundwa katika akili ya Brahma.

ਧਿਆਨ ਰਹਿਓ ਨ ਜਟੀ ਸੁ ਫਟੀ ਧਰਿ ਯੌ ਬਲਿ ਕੈ ਰਨ ਮੈ ਕਿਲਕਾਰੀ ॥
dhiaan rahio na jattee su fattee dhar yau bal kai ran mai kilakaaree |

Hali ya kutafakari ya Shiva ilivunjika na ardhi ilipasuka wakati Kali alipiga kelele kwa nguvu kubwa.

ਦੈਤਨ ਕੇ ਬਧਿ ਕਾਰਨ ਕੋ ਕਰਿ ਕਾਲ ਸੀ ਕਾਲੀ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਸੰਭਾਰੀ ॥੧੬੬॥
daitan ke badh kaaran ko kar kaal see kaalee kripaan sanbhaaree |166|

Ili kuwaua mapepo, Kali amechukua upanga unaofanana na kifo mkononi mwake.166.,

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA,

ਚੰਡੀ ਕਾਲੀ ਦੁਹੂੰ ਮਿਲਿ ਕੀਨੋ ਇਹੈ ਬਿਚਾਰ ॥
chanddee kaalee duhoon mil keeno ihai bichaar |

Chandi na Kali wote kwa pamoja walichukua uamuzi huu,

ਹਉ ਹਨਿ ਹੋ ਤੂ ਸ੍ਰਉਨ ਪੀ ਅਰਿ ਦਲਿ ਡਾਰਹਿ ਮਾਰਿ ॥੧੬੭॥
hau han ho too sraun pee ar dal ddaareh maar |167|

���Nitawaua mashetani na wewe utakunywa damu yao, kwa njia hii tutawaua maadui wote.���167.

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥
svaiyaa |

SWAYYA,

ਕਾਲੀ ਅਉ ਕੇਹਰਿ ਸੰਗਿ ਲੈ ਚੰਡਿ ਸੁ ਘੇਰੇ ਸਬੈ ਬਨ ਜੈਸੇ ਦਵਾ ਪੈ ॥
kaalee aau kehar sang lai chandd su ghere sabai ban jaise davaa pai |

Akimchukua Kali na simba pamoja naye, Chandi alizingira Raktavija zote kama msitu kwa moto.

ਚੰਡਿ ਕੇ ਬਾਨਨ ਤੇਜ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੇ ਦੈਤ ਜਰੈ ਜੈਸੇ ਈਟ ਅਵਾ ਪੈ ॥
chandd ke baanan tej prabhaav te dait jarai jaise eett avaa pai |

Kwa nguvu za mishale ya Chandi, mapepo yalichomwa kama matofali kwenye tanuru.