ग़ज़ल भाई नन्द लालः

पुटः - 20


ਤਬੀਬ ਆਸ਼ਿਕਿ ਬੇਦਰਦ ਰਾ ਦਵਾ ਚਿ ਕੁਨਦ ।
तबीब आशिकि बेदरद रा दवा चि कुनद ।

महत् पापं स्यात् यदि मम मनः अद्यापि मौक्तिकाः सिंहासनानि च इच्छन्ति।" (३१) (२) यदि रसायनशास्त्रज्ञः ताम्रं सुवर्णरूपेण परिणमयितुं शक्नोति तर्हि स्वर्गीयतडागस्य मृत्तिकायाः एकं धान्यं परिवर्तयितुं न असम्भवम् a radiant sun.(31) (3) यदि भवन्तः प्रोविडेन्स् इत्यनेन सह मिलितुं शक्नुवन्ति तर्हि तस्य अन्वेषणं तस्य साधकानां कृते सर्वोच्चं पुरस्कारं भवति गोया हृदयात्मना सह, सः तदा रत्नानां मौक्तिकाणां च पालनं न करिष्यति (31) (5) शर्कराबुद्बुदः भवतः निमीलितओष्ठस्य सौन्दर्यस्य स्पर्शस्य च न मेलति, एतत् न क्लिश्। अप्रतिमं सत्यम् अस्ति यत् अहम् अत्र प्रस्तुतं कर्तुं शक्नोमि (32) (1) यदि त्वं तस्य सह मिलनस्य आकांक्षां करोषि तर्हि 'वियोगः' अभ्यस्तः भवतु, वियोगः एव यदि अस्ति न कश्चित् तव मार्गं चालयितुं, कथं त्वं कदापि गन्तव्यं प्राप्स्यसि?(३२) (२) पलकानाम् (हस्तानां) पार्श्वभागं मा मुञ्चसि यथा पलकाः नेत्रयोः धारयन्ति यावत्, तव कामस्य जेबः हीरकमुक्तिकैः न पूरितः भवति। . (32) (4) हे त्वं डुन्स गोया! किमर्थं त्वं व्यर्थं वार्तालापं करोषि ? तस्य गुरुप्रेमस्य विषये मा डींगं मारय, यतः, येषां पूर्वमेव शरीरात् शिरः विच्छिन्नः अस्ति, ते एव एतत् मार्गं पदातुम् अर्हन्ति। (32) (5) होलीपर्वस्य वसन्तपुष्पगन्धः समग्रं उद्यानं जगत् विशेषगन्धपूर्णं करोति। ददौ च प्रफुल्लितान् अङ्कुराधरान् सुखदं स्वभावम्। (33) (1) अकालपुरखः गुलाबं आकाशं कस्तूरीचन्दनगन्धं वर्षाबिन्दुवत् सर्वत्र प्रसारितवान्। (३३) (२) केसरपूरितः स्क्विर्टपम्पः कियत् सुन्दरः प्रभावी च भवति ? विवर्णान् कुरूपान् अपि वर्णगन्धान् परिणमयति इति। . (३३ ) (४) तस्य प्रसादेन उभौ लोकौ रङ्गस्वभावैः स्नातुम् आरब्धौ, यदा सः मम कण्ठे केवलं धनिकानाम् उपयुक्तानि लसत्वस्त्राणि स्थापयति स्म। . .

ਤੁਰਾ ਕਿ ਪਾਏ ਬਵਦ ਲੰਗ ਰਹਿਨੁਮਾ ਚਿ ਕੁਨਦ ।੨੦।੧।
तुरा कि पाए बवद लंग रहिनुमा चि कुनद ।२०।१।

एतत् सर्वं मया आजीवनं कामितं धृतं च । मम जीवनस्य महत्त्वाकांक्षा सिद्धा स्यात्।" (३३) (७) स्वामिनः महान् गुणानां कुडोस् च सङ्गीतवर्णनं मनुष्यस्य जिह्वायां अतीव स्वादिष्टं भवति, यदा तस्य नाम मनुष्यस्य मुखेन पठ्यते तदा कियत् रुचिकरं भवति भवः?(34) (1) अद्भुतं तव हनुमत्पादं यत् सेबवत् रक्तं शुक्लं च फलं कुत्र लभ्यते (34) (2) मम नेत्रेषु अस्ति प्रकाशः केवलं भवतः दृष्टिपातं द्रष्टुं शक्नुवन्ति इति कारणतः, भवतः दृष्टिपाते महती आरामः अस्ति अत एव अहं तदर्थं आत्मत्यागं कर्तुं इच्छुकः अस्मि।" (३४) (३) ९.

ਜਮਾਲਿ ਊ ਹਮਾ ਜਾ ਬੇ-ਹਿਸਾਬ ਜਲਵਾਗਰ ਅਸਤ ।
जमालि ऊ हमा जा बे-हिसाब जलवागर असत ।

तव केशानां सुगन्धितकुण्डलानि मम मनः आत्मानं च मोहितवन्तः।

ਤੂ ਦਰ ਹਿਜਾਬਿ ਖ਼ੁਦੀ ਯਾਰ ਮਹਿ ਲਕਾ ਕਿ ਕੁਨਦ ।੨੦।੨।
तू दर हिजाबि क़ुदी यार महि लका कि कुनद ।२०।२।

भवतः माणिक्यरक्तौष्ठस्य समीपे च लम्बते। एतावत् कामुकं, आनन्ददायकं च अस्ति। (३४) (४) ९.

ਤੁਰਾ ਕਿ ਨੀਸਤ ਬਯੱਕ ਗੂਨਾ ਖ਼ਾਤਿਰਿ ਮਜਮੂਅ ।
तुरा कि नीसत बयक गूना क़ातिरि मजमूअ ।

हे गोया ! नान्यः बृहत्तरः भोगः मधुरतरः वा विद्यते,

ਮੁਕਾਮਿ ਅਮਨੋ ਖ਼ੁਸ਼ ਗੋਸ਼ਾ ਯਾਰ ਸਰਾ ਚਿ ਕੁਨਦ ।੨੦।੩।
मुकामि अमनो क़ुश गोशा यार सरा चि कुनद ।२०।३।

भवतः काव्यं गायन् यत् भारतस्य जनाः व्युत्पद्यन्ते। (३४) (५) ९.

ਬਗ਼ੈਰਿ ਬਦਰਕਾਇ ਇਸ਼ਕ ਕੋ ਰਸੀ ਬ-ਮੰਜ਼ਲਿ ਯਾਰ ।
बग़ैरि बदरकाइ इशक को रसी ब-मंज़लि यार ।

आध्यात्मिकबोधिनां कृते केवलं तस्य आसनं आनन्ददायकं भवति,

ਬਗ਼ੈਰਿ ਜਜ਼ਬਾਇ ਸ਼ੌਕਿ ਤੂ ਰਹਿਨੁਮਾ ਚਿ ਕੁਨਦ ।੨੦।੪।
बग़ैरि जज़बाइ शौकि तू रहिनुमा चि कुनद ।२०।४।

कान्तानां च प्रियस्य वीथीः सुखस्य मार्गः भवन्ति। (३५) (१) ९.

ਚੂ ਸੁਰਮਾਇ ਦੀਦਾ ਕੁਨੀ ਖ਼ਾਕਿ ਮੁਰਸ਼ਦ ਐ ਗੋਯਾ ।
चू सुरमाइ दीदा कुनी क़ाकि मुरशद ऐ गोया ।

तस्य (गुरुस्य) केशकुण्डलानि सम्पूर्णस्य जगतः हृदयं मोहितवन्तः;

ਜਮਾਲਿ ਹੱਕ ਨਿਗਰੀ ਬਾ ਤੂ ਤੂਤੀਆ ਚਿ ਕੁਨਦ ।੨੦।੫।
जमालि हक निगरी बा तू तूतीआ चि कुनद ।२०।५।

वस्तुतः तस्य भक्ताः शिरसि एकैकं केशैः मोहिताः भवन्ति । (३६) (२) ९.