ग़ज़ल भाई नन्द लालः

पुटः - 30


ਕਸੇ ਬਹਾਲਿ ਗ਼ਰੀਬਾਨਿ ਬੇ-ਨਵਾ ਨ-ਰਸਦ ।
कसे बहालि ग़रीबानि बे-नवा न-रसद ।

अहं केवलं जानामि यत् अहं सर्वशक्तिमान् दासः (सृष्टिः) आरक्षितः च अस्मि, सः एव सर्वत्र मम रक्षकः इति” । (५२) (३) ९.

ਰਸੀਦਾਇਮ ਬਜਾਇ ਕਿ ਬਾਦਸ਼ਾ ਨ ਰਸਦ ।੩੦।੧।
रसीदाइम बजाइ कि बादशा न रसद ।३०।१।

मम हृदयात्मा च सर्वबन्धान् विच्छिद्य तव वीथिं प्रति उड्डीयते।

ਹਜ਼ਾਰ ਖ਼ੁਲਦਿ ਬਰੀਣ ਰਾ ਬ-ਨੀਮ ਜੌ ਨ-ਖ਼ਰੰਦ ।
हज़ार क़ुलदि बरीण रा ब-नीम जौ न-क़रंद ।

भवतः आशीर्वादः एव मम पक्षाः अस्य उड्डयनस्य कृते प्रसारिताः भवन्ति। (५२) (४) ९.

ਅਜ਼ਾਣ ਕਿ ਹੀਚ ਬਦਾਣ ਕੂਇ ਦਿਲਰੁਬਾ ਨ ਰਸਦ ।੩੦।੨।
अज़ाण कि हीच बदाण कूइ दिलरुबा न रसद ।३०।२।

अकालपुरखस्य भक्ताः आत्मनः निपुणाः मुखात् तस्य नाम इति अन्यत् किमपि वचनं न वदन्ति,

ਤਬੀਬਿ ਇਸ਼ਕ ਚੁਨੀਣ ਗੁਫ਼ਤਾ ਅਸਤ ਮੀ-ਗੋਯੰਦ ।
तबीबि इशक चुनीण गुफ़ता असत मी-गोयंद ।

तेषां कृते तस्य ध्यानात् परं किमपि प्रहसनमात्रं, निरर्थकविमर्शः च एव । (५२) (५) ९.

ਬਹਾਲਿ ਦਰਦਿ ਗ਼ਰੀਬਾਣ ਬਜੁਜ਼ ਖ਼ੁਦਾ ਨ ਰਸਦ ।੩੦।੩।
बहालि दरदि ग़रीबाण बजुज़ क़ुदा न रसद ।३०।३।

मम सिद्धः गुरुः सर्वान् "कालपुरख, अद्भुतम्! कियत् धन्यः सः शब्दः वा अभिव्यक्तिः यः अस्मान् तस्य प्रखरान् आश्रितान् करोति, आत्मनः विजयं च जनयति" इति ध्यानं कर्तुं निर्देशयति। (५२) (६) ९.

ਬਰਾਇ ਰੌਸ਼ਨੀਇ ਚਸ਼ਮਿ ਦਿਲ ਅਗਰ ਖ਼ਾਹੀ ।
बराइ रौशनीइ चशमि दिल अगर क़ाही ।

गोया कथयति-"सर्वं शरीरं मां पृच्छति, कोऽसि? किं च त्वां वदामि! जगत् बोध-भ्रमणस्य ग्रहणे अस्ति, सर्वे तव महिमाम् अन्विषन्ति।" (52) (7) यदा वाहेगुरुः सर्वव्यापी अस्ति अस्मान् सर्वेषु विपत्तिषु कवचम्, तदा त्वं किमर्थं अन्ये (निष्प्रयोजने) प्रयत्नेन समयं व्यययसि (५३) (१) भगवन्तं स्तुतव्यं मम हृदयात्मने! अन्यं वचनं मा वद, त्वं तस्य नामध्यानकः भव, सच्चिदानन्दः स्वामिभक्तः भव।" (५३) (२) ९.

ਬਖ਼ਾਕਿ ਦਰਗਾਹਿ ਊ ਹੀਚ ਤੁਤੀਆ ਨ ਰਸਦ ।੩੦।੪।
बक़ाकि दरगाहि ऊ हीच तुतीआ न रसद ।३०।४।

वाहेगुरुस्मरणं विहाय कर्मणि व्यतीतः क्षणः ।

ਬਯਾਦਿ ਦੂਸਤ ਤਵਾਣ ਉਮਰ ਰਾ ਬਸਰ ਬੁਰਦਨ ।
बयादि दूसत तवाण उमर रा बसर बुरदन ।

आर्याणां दृष्टौ तत् सर्वथा अपव्ययः पतनं च। (५३) (३) ९.

ਕਿ ਦਰ ਬਰਾਬਰਿ-ਆਣ ਹੀਚ ਕੀਮੀਆ ਨ ਰਸਦ ।੩੦।੫।
कि दर बराबरि-आण हीच कीमीआ न रसद ।३०।५।

यत्र यत्र पश्यसि, तस्मादन्यत् किमपि नास्ति,

ਤਮਾਮ ਦੌਲਤਿ ਗੀਤੀ ਫ਼ਿਦਾਇ ਖ਼ਾਕਿ ਦਰਸ਼ ।
तमाम दौलति गीती फ़िदाइ क़ाकि दरश ।

तर्हि, यदा तस्य समागमः एतावत् स्पष्टः स्पष्टः च भवति तदा भवन्तः किमर्थं तावत् प्रमादं कुर्वन्ति (तस्य स्मरणे)? (५३) (४) ९.

ਕਿਹ ਤਾ ਫ਼ਿਦਾ-ਸ਼ ਨ ਗਰਦਦ ਕਸੇ ਬਜਾ ਨ ਰਸਦ ।੩੦।੬।
किह ता फ़िदा-श न गरदद कसे बजा न रसद ।३०।६।

गोया ! अकालपुरखस्य नाम विहाय अन्यं वचनं न त्वया वक्तव्यम्,

ਫ਼ਿਦਾਇ ਖ਼ਾਕਿ ਦਰਸ਼ ਮੀ ਸ਼ਵਦ ਅਜ਼ਾਣ ਗੋਯਾ ।
फ़िदाइ क़ाकि दरश मी शवद अज़ाण गोया ।

यतः, अन्यत् प्रत्येकं प्रवचनं सर्वथा तुच्छं, खोटं, निराधारं च भवति। (५३) (५) ९.

ਕਿ ਹਰਕਿ ਖ਼ਾਕ ਨ ਗਰਦਦ ਬ ਮੁਦਆ ਨ ਰਸਦ ।੩੦।੭।
कि हरकि क़ाक न गरदद ब मुदआ न रसद ।३०।७।

गोया वदति, "ईश्वरेण निर्मितं प्रत्येकं मानवं मया स्वयमेव ईश्वरः इति ज्ञातम्, तथा च, एतेषां सर्वेषां सत्यस्य दासानाम् दासः (सेवकः) अहं स्वं मन्ये। (५४) (१) ९.