ग़ज़ल भाई नन्द लालः

पुटः - 22


ਹੱਯਦਾ ਹਜ਼ਾਰ ਸਿਜਦਾ ਬ-ਸੂਇ ਤੂ ਮੀਕੁਨੰਦ ।
हयदा हज़ार सिजदा ब-सूइ तू मीकुनंद ।

हे गुरु ! तव सुन्दरं स्मितं जगतः जीवनं प्रयच्छति, प्रवर्तयति च ।

ਹਰਦਮ ਤਵਾਫ਼ਿ ਕਾਅਬਾ ਕੂਇ ਤੂ ਮੀਕੁਨੰਦ ।੨੨।੧।
हरदम तवाफ़ि काअबा कूइ तू मीकुनंद ।२२।१।

तथा, एतेन साधूनां पीराणां च गूढनेत्रेषु शान्तिः स्थिरता च प्राप्यते” इति । (३६) (२) ९.

ਹਰ ਜਾ ਕਿ ਬਿਨਿਗਰੇਦ ਜਮਾਲਿ ਤੂ ਬਿਨਿਗਰੇਦ ।
हर जा कि बिनिगरेद जमालि तू बिनिगरेद ।

वाहेगुरुप्रेमात् परं न नित्यं प्रेम भक्तिः वा,

ਸਾਹਿਬ ਦਿਲਾਣ ਨਜ਼ਾਰਾਇ ਰੂਇ ਤੂ ਮੀਕੁਨੰਦ ।੨੨।੨।
साहिब दिलाण नज़ाराइ रूइ तू मीकुनंद ।२२।२।

तथा, वाहेगुरुभक्ताभ्यां विहाय सर्वान् विनाश्यं मन्तव्यम्। (३६) (३) ९.

ਜਾਣ ਰਾ ਨਿਸਾਰਿ ਕਾਮਤਿ ਰਾਅਨਾਤ ਕਰਦਾ ਅੰਦ ।
जाण रा निसारि कामति राअनात करदा अंद ।

यस्मिन् दिशि पश्यसि, तत्र नूतनं जीवनं, आत्मानं च प्रयच्छसि, प्रवर्तयसि च ।

ਦਿਲ-ਹਾਇ ਮੁਰਦਾ ਜ਼ਿੰਦਾ ਜ਼ਿ ਰੂਇ ਤੂ ਮੀਕੁਨੰਦ ।੨੨।੩।
दिल-हाइ मुरदा ज़िंदा ज़ि रूइ तू मीकुनंद ।२२।३।

केवलं भवतः दृष्टिः एव सर्वत्र नवजीवनस्य वर्षाणां आशीर्वादं ददाति। (३६) (४) ९.

ਆਈਨਾਇ ਖ਼ੁਦਾਇ-ਨੁਮਾ ਹਸਤ ਰੂਇ ਤੂ ।
आईनाइ क़ुदाइ-नुमा हसत रूइ तू ।

अकालपुरखः सर्वत्र सर्वत्र सर्वपरिस्थितौ सर्वैः सह सर्वदा,

ਦੀਦਾਰਿ ਹੱਕ ਜ਼ਿ-ਆਈਨਾਇ ਰੂਇ ਤੂ ਮੀਕੁਨੰਦ ।੨੨।੪।
दीदारि हक ज़ि-आईनाइ रूइ तू मीकुनंद ।२२।४।

तथापि कुत्र तादृशं नेत्रं यत् प्रत्येकं कोणे कोणे च तस्य उपस्थितिं कल्पयितुं समर्थं भवति? (३६) (५) ९.

ਤੀਰਾ ਦਿਲਾਣ ਕਿ ਚਸ਼ਮ ਨਦਾਰੰਦ ਮੁਤਲਿਕ ਅੰਦ ।
तीरा दिलाण कि चशम नदारंद मुतलिक अंद ।

ईश्वरस्य प्रेम्णः समर्पितानां अतिरिक्तः अन्यः कोऽपि कदापि मोचनं न प्राप्तवान्।

ਖ਼ੁਰਸ਼ੀਦ ਰਾ ਮੁਕਾਬਲਿ ਰੂਇ ਤੂ ਮੀਕੁਨੰਦ ।੨੨।੫।
क़ुरशीद रा मुकाबलि रूइ तू मीकुनंद ।२२।५।

'मृत्युः' 'पृथिवी' 'काल' च तीक्ष्णतुण्डेन गृहीतवान् अस्ति। (३६) (६) ९.

ਮਸਤਾਨਿ ਸ਼ੌਕ ਗ਼ੁਲਗ਼ਲਾ ਦਾਰੰਦ ਦਰ ਜਹਾਣ ।
मसतानि शौक ग़ुलग़ला दारंद दर जहाण ।

गोया कथयति- "अकालपुरखभक्तः अमरः भवति, यतः तस्य ध्यानं विना अन्यः कश्चित् कदापि अस्मिन् लोके चिह्नं न त्यक्ष्यति" इति। (३६) (७) ९.

ਸਦ ਜਾਣ ਫ਼ਿਦਾਇ ਯੱਕ ਸਰ ਮੋਈ ਤੂ ਮੀਕੁਨੰਦ ।੨੨।੬।
सद जाण फ़िदाइ यक सर मोई तू मीकुनंद ।२२।६।

अहं 'युगस्य' अङ्के युवावस्थातः वृद्धः अभवम्,

ਦਰ ਪਰਦਾਇ ਜਮਾਲਿ ਤੂ ਰੋਸ਼ਨ ਸ਼ਵਦ ਜਹਾਣ ।
दर परदाइ जमालि तू रोशन शवद जहाण ।

भवतः सङ्गमे यत् मम जीवनं व्यतीतम् तत् कियत् सुन्दरम् आसीत्! अस्याः यात्रायाः सुखं भवतः प्रसादात् ऋणी अस्मि!” (३७) (१) ९.

ਦਰ ਹਰ ਤਰਫ਼ ਕਿ ਜ਼ਿਕਰ ਜ਼ਰਦੀ ਰੂਇ ਤੂ ਮੀ ਕੁਨੰਦ ।੨੨।੭।
दर हर तरफ़ कि ज़िकर ज़रदी रूइ तू मी कुनंद ।२२।७।

शेषान् प्राणान् धन्यं मन्यताम् ।

ਆਸ਼ੁਫ਼ਤਗਾਨਿ ਸ਼ੌਕਿ ਤੂ ਗੋਯਾ ਸਿਫ਼ਤ ਮਦਾਮ ।
आशुफ़तगानि शौकि तू गोया सिफ़त मदाम ।

यतः, शरदः (जरा) एव भवतः जीवनस्य वसन्तं (यौवनस्य ऋतुम्) एकस्मिन् दिने आनयिष्यति। (३७) (२) ९.

ਆਵਾਜ਼ਿ ਖ਼ੁਸ਼-ਕਲਾਮ ਜ਼ਿ ਬੂਇ ਤੂ ਮੀਕੁਨੰਦ ।੨੨।੮।
आवाज़ि क़ुश-कलाम ज़ि बूइ तू मीकुनंद ।२२।८।

आम्, तत् क्षणं धन्यं मन्यताम् यत् ईश्वरस्य स्मरणे व्यय्यते,