वारां भाई गुरदास जी

पान - 40


ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक ओंकार, आदिम ऊर्जा, दैवी गुरूच्या कृपेने साकार झाली

ਪਉੜੀ ੧
पउड़ी १

ਸਉਦਾ ਇਕਤੁ ਹਟਿ ਹੈ ਪੀਰਾਂ ਪੀਰੁ ਗੁਰਾਂ ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ।
सउदा इकतु हटि है पीरां पीरु गुरां गुरु पूरा ।

ज्या केंद्रात खड्डे आणि गुरूंचे परिपूर्ण गुरू विराजमान असतात त्या केंद्रावरच व्यापार (सत्याचा) उपलब्ध असतो.

ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣੁ ਦੁਖ ਹਰਣੁ ਅਸਰਣੁ ਸਰਣਿ ਵਚਨ ਦਾ ਸੂਰਾ ।
पतित उधारणु दुख हरणु असरणु सरणि वचन दा सूरा ।

तो पतितांचा रक्षणकर्ता, दु:ख दूर करणारा आणि निवाराहीनांचा आश्रय करणारा आहे.

ਅਉਗੁਣ ਲੈ ਗੁਣ ਵਿਕਣੈ ਸੁਖ ਸਾਗਰੁ ਵਿਸਰਾਇ ਵਿਸੂਰਾ ।
अउगुण लै गुण विकणै सुख सागरु विसराइ विसूरा ।

तो आपले अवगुण दूर करतो आणि पुण्य देतो.

ਕੋਟਿ ਵਿਕਾਰ ਹਜਾਰ ਲਖ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਸਦਾ ਹਜੂਰਾ ।
कोटि विकार हजार लख परउपकारी सदा हजूरा ।

त्याऐवजी, आनंदाचा सागर, परमेश्वर आपल्याला दुःख आणि निराशा विसरायला लावतो.

ਸਤਿਨਾਮੁ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਸਤਿ ਸਰੂਪੁ ਨ ਕਦਹੀ ਊਰਾ ।
सतिनामु करता पुरखु सति सरूपु न कदही ऊरा ।

तो, लाख दुष्कृत्यांचा नाश करणारा, परोपकारी आणि सदैव विद्यमान आहे. ज्याचे नाव सत्य, निर्माता परमेश्वर, सत्य स्वरूप आहे, तो कधीही अपूर्ण होत नाही म्हणजेच तो कधीही पूर्ण असतो.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਚ ਖੰਡ ਵਸਿ ਅਨਹਦ ਸਬਦ ਵਜਾਏ ਤੂਰਾ ।
साधसंगति सच खंड वसि अनहद सबद वजाए तूरा ।

पवित्र मंडळीत, सत्याचे निवासस्थान,

ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਕਰੇ ਚਕਚੂਰਾ ।੧।
दूजा भाउ करे चकचूरा ।१।

तो अप्रचलित रागाचा रणशिंग फुंकतो आणि द्वैतभावना उध्वस्त करतो.

ਪਉੜੀ ੨
पउड़ी २

ਪਾਰਸ ਪਰਉਪਕਾਰ ਕਰਿ ਜਾਤ ਨ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਵੀਚਾਰੈ ।
पारस परउपकार करि जात न असट धातु वीचारै ।

परोपकाराचा वर्षाव करताना (सोने बनवण्याचा) तत्त्वज्ञानी दगड

ਬਾਵਨ ਚੰਦਨ ਬੋਹਿਂਦਾ ਅਫਲ ਸਫਲੁ ਨ ਜੁਗਤਿ ਉਰ ਧਾਰੈ ।
बावन चंदन बोहिंदा अफल सफलु न जुगति उर धारै ।

आठ धातूंचे (मिश्रधातू) प्रकार आणि जात विचारात घेत नाही.

ਸਭ ਤੇ ਇੰਦਰ ਵਰਸਦਾ ਥਾਉਂ ਕੁਥਾਉਂ ਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਧਾਰੈ ।
सभ ते इंदर वरसदा थाउं कुथाउं न अंम्रित धारै ।

चंदनामुळे सर्व झाडे सुगंधित होतात आणि त्यांची निष्फळता आणि फलदायीपणा कधीच मनात येत नाही.

ਸੂਰਜ ਜੋਤਿ ਉਦੋਤ ਕਰਿ ਓਤਪੋਤਿ ਹੋ ਕਿਰਣ ਪਸਾਰੈ ।
सूरज जोति उदोत करि ओतपोति हो किरण पसारै ।

सूर्य उगवतो आणि आपली किरणे सर्व ठिकाणी समान प्रमाणात पसरवतो.

ਧਰਤੀ ਅੰਦਰਿ ਸਹਨ ਸੀਲ ਪਰ ਮਲ ਹਰੈ ਅਵਗੁਣ ਨ ਚਿਤਾਰੈ ।
धरती अंदरि सहन सील पर मल हरै अवगुण न चितारै ।

सहिष्णुता हा पृथ्वीचा गुण आहे जो इतरांचा नकार स्वीकारतो आणि त्यांचे दोष कधीही पाहत नाही.

ਲਾਲ ਜਵਾਹਰ ਮਣਿ ਲੋਹਾ ਸੁਇਨਾ ਪਾਰਸ ਜਾਤਿ ਬਿਚਾਰੈ ।
लाल जवाहर मणि लोहा सुइना पारस जाति बिचारै ।

त्याचप्रमाणे दागिने, माणके, मोती, लोखंड, तत्वज्ञानी दगड, सोने इत्यादींनी त्यांचा जन्मजात स्वभाव जपला आहे.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰੈ ।੨।
साधसंगति का अंतु न पारै ।२।

पवित्र मंडळीच्या (उपकाराला) मर्यादा नाहीत.

ਪਉੜੀ ੩
पउड़ी ३

ਪਾਰਸ ਧਾਤਿ ਕੰਚਨੁ ਕਰੈ ਹੋਇ ਮਨੂਰ ਨ ਕੰਚਨ ਝੂਰੈ ।
पारस धाति कंचनु करै होइ मनूर न कंचन झूरै ।

तत्वज्ञानी दगड धातूचे सोन्यामध्ये रूपांतर करतो पण लोखंडाचा तुकडा सोने होत नाही आणि त्यामुळे तो निराश होतो.

ਬਾਵਨ ਬੋਹੈ ਬਨਾਸਪਤਿ ਬਾਂਸੁ ਨਿਗੰਧ ਨ ਬੁਹੈ ਹਜੂਰੈ ।
बावन बोहै बनासपति बांसु निगंध न बुहै हजूरै ।

चंदनामुळे संपूर्ण वनस्पती सुगंधित होते परंतु जवळचा बांबू सुगंधविरहित राहतो.

ਖੇਤੀ ਜੰਮੈ ਸਹੰਸ ਗੁਣ ਕਲਰ ਖੇਤਿ ਨ ਬੀਜ ਅੰਗੂਰੈ ।
खेती जंमै सहंस गुण कलर खेति न बीज अंगूरै ।

बियाणे पेरल्यावर, पृथ्वी हजारपट जास्त उत्पादन करते परंतु क्षारीय मातीमध्ये बीज अंकुरित होत नाही.

ਉਲੂ ਸੁਝ ਨ ਸੁਝਈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੁਝ ਸੁਝਾਇ ਹਜੂਰੈ ।
उलू सुझ न सुझई सतिगुरु सुझ सुझाइ हजूरै ।

घुबड (सूर्य) पाहू शकत नाही पण खरा गुरू त्या परमेश्वराविषयी समज देऊन माणसाला त्याचे खरे आणि स्पष्ट दर्शन घडवतो.

ਧਰਤੀ ਬੀਜੈ ਸੁ ਲੁਣੈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਾ ਸਭ ਫਲ ਚੂਰੈ ।
धरती बीजै सु लुणै सतिगुरु सेवा सभ फल चूरै ।

पृथ्वीवर जे पेरले तेच कापले जाते पण खऱ्या गुरुची सेवा केल्याने सर्व प्रकारची फळे मिळतात.

ਬੋਹਿਥ ਪਵੈ ਸੋ ਨਿਕਲੈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਾਧੁ ਅਸਾਧੁ ਨ ਦੂਰੈ ।
बोहिथ पवै सो निकलै सतिगुरु साधु असाधु न दूरै ।

ज्याप्रमाणे जहाजावर चढणारा माणूस पार करतो, त्याचप्रमाणे खरा गुरू सद्गुरुंमध्ये भेद करत नाही.

ਪਸੂ ਪਰੇਤਹੁਂ ਦੇਵ ਵਿਚੂਰੈ ।੩।
पसू परेतहुं देव विचूरै ।३।

आणि दुष्ट आणि प्राणी आणि भुते यांनाही ईश्वरी जीवनाचे पालन करण्यास प्रवृत्त करतात.

ਪਉੜੀ ੪
पउड़ी ४

ਕੰਚਨੁ ਹੋਵੈ ਪਾਰਸਹੁਂ ਕੰਚਨ ਕਰੈ ਨ ਕੰਚਨ ਹੋਰੀ ।
कंचनु होवै पारसहुं कंचन करै न कंचन होरी ।

दार्शनिकाच्या दगडाने (स्पर्शाने) सोने बनते पण सोने स्वतः सोने निर्माण करू शकत नाही.

ਚੰਦਨ ਬਾਵਨ ਚੰਦਨਹੁਂ ਓਦੂੰ ਹੋਰੁ ਨ ਪਵੈ ਕਰੋਰੀ ।
चंदन बावन चंदनहुं ओदूं होरु न पवै करोरी ।

चंदनाचे झाड इतर झाडांना सुगंधी बनवते परंतु नंतरचे झाड इतर झाडांना सुगंधित करू शकत नाही.

ਵੁਠੈ ਜੰਮੈ ਬੀਜਿਆ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਤਿ ਚਿਤਵੈ ਫਲ ਭੋਰੀ ।
वुठै जंमै बीजिआ सतिगुरु मति चितवै फल भोरी ।

पेरलेल्या बीला पाऊस पडल्यावरच अंकुर फुटतो पण गुरूंची शिकवण अंगीकारली तर फळ लगेच मिळते.

ਰਾਤਿ ਪਵੈ ਦਿਹੁ ਆਥਵੈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਗੁਰੁ ਪੂਰਣ ਧੁਰ ਧੋਰੀ ।
राति पवै दिहु आथवै सतिगुरु गुरु पूरण धुर धोरी ।

रात्रीच्या वेळी सूर्य मावळतो पण परिपूर्ण गुरू नेहमीच असतो.

ਬੋਹਿਥ ਪਰਬਤ ਨਾ ਚੜ੍ਹੈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਹਠ ਨਿਗ੍ਰਹੁ ਨ ਸਹੋਰੀ ।
बोहिथ परबत ना चढ़ै सतिगुरु हठ निग्रहु न सहोरी ।

जसे जहाज जबरदस्तीने पर्वतावर चढू शकत नाही, त्याचप्रमाणे इंद्रियांवर सक्तीने ताबा ठेवणे हे खऱ्या गुरूला आवडत नाही.

ਧਰਤੀ ਨੋ ਭੁੰਚਾਲ ਡਰ ਗੁਰੁ ਮਤਿ ਨਿਹਚਲ ਚਲੈ ਨ ਚੋਰੀ ।
धरती नो भुंचाल डर गुरु मति निहचल चलै न चोरी ।

पृथ्वी भूकंपाने घाबरली असेल आणि ती आपल्या जागी शांत होईल पण गुरुमत, गुरूंचे सिद्धांत स्थिर आणि अप्रकट आहेत.

ਸਤਿਗੁਰ ਰਤਨ ਪਦਾਰਥ ਬੋਰੀ ।੪।
सतिगुर रतन पदारथ बोरी ।४।

खरे गुरु म्हणजे दागिन्यांनी भरलेली पिशवी.

ਪਉੜੀ ੫
पउड़ी ५

ਸੂਰਜ ਚੜਿਐ ਲੁਕ ਜਾਨਿ ਉਲੂ ਅੰਧ ਕੰਧ ਜਗਿ ਮਾਹੀ ।
सूरज चड़िऐ लुक जानि उलू अंध कंध जगि माही ।

सूर्योदयाच्या वेळी, घुबड भिंतीसारखे आंधळे जगात लपतात.

ਬੁਕੇ ਸਿੰਘ ਉਦਿਆਨ ਮਹਿ ਜੰਬੁਕ ਮਿਰਗ ਨ ਖੋਜੇ ਪਾਹੀ ।
बुके सिंघ उदिआन महि जंबुक मिरग न खोजे पाही ।

जंगलात सिंह गर्जना करतो तेव्हा आजूबाजूला कोल्हाळ, हरीण इत्यादी आढळत नाहीत.

ਚੜ੍ਹਿਆ ਚੰਦ ਅਕਾਸ ਤੇ ਵਿਚਿ ਕੁਨਾਲੀ ਲੁਕੈ ਨਾਹੀ ।
चढ़िआ चंद अकास ते विचि कुनाली लुकै नाही ।

आकाशातील चंद्र एका लहान ताटाच्या मागे लपवता येत नाही.

ਪੰਖੀ ਜੇਤੇ ਬਨ ਬਿਖੈ ਡਿਠੇ ਬਾਜ ਨ ਠਉਰਿ ਰਹਾਹੀ ।
पंखी जेते बन बिखै डिठे बाज न ठउरि रहाही ।

बाजाला पाहून जंगलातील सर्व पक्षी आपली जागा सोडून अस्वस्थ होतात (आणि त्यांच्या सुरक्षिततेसाठी फडफडतात).

ਚੋਰ ਜਾਰ ਹਰਾਮਖੋਰ ਦਿਹੁ ਚੜ੍ਹਿਆ ਕੋ ਦਿਸੈ ਨਾਹੀ ।
चोर जार हरामखोर दिहु चढ़िआ को दिसै नाही ।

दिवसाढवळ्या चोर, व्यभिचारी, भ्रष्टाचारी आजूबाजूला दिसत नाहीत.

ਜਿਨ ਕੇ ਰਿਦੈ ਗਿਆਨ ਹੋਇ ਲਖ ਅਗਿਆਨੀ ਸੁਧ ਕਰਾਹੀ ।
जिन के रिदै गिआन होइ लख अगिआनी सुध कराही ।

ज्यांच्या हृदयात ज्ञान असते ते लाखो अज्ञानी लोकांची बुद्धी सुधारतात.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕੈ ਦਰਸਨੈ ਕਲਿ ਕਲੇਸਿ ਸਭ ਬਿਨਸ ਬਿਨਾਹੀ ।
साधसंगति कै दरसनै कलि कलेसि सभ बिनस बिनाही ।

पवित्र मंडळीचे दर्शन कलियुगात, अंधकारमय युगात सहन केलेले सर्व तणाव नष्ट करते.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਵਿਟਹੁਂ ਬਲਿ ਜਾਹੀ ।੫।
साधसंगति विटहुं बलि जाही ।५।

मी पवित्र मंडळीला अर्पण करतो.

ਪਉੜੀ ੬
पउड़ी ६

ਰਾਤਿ ਹਨ੍ਹੇਰੀ ਚਮਕਦੇ ਲਖ ਕਰੋੜੀ ਅੰਬਰਿ ਤਾਰੇ ।
राति हन्हेरी चमकदे लख करोड़ी अंबरि तारे ।

अंधाऱ्या रात्री लाख तारे चमकतात पण चंद्र उगवल्यावर ते अंधुक होतात.

ਚੜ੍ਹਿਐ ਚੰਦ ਮਲੀਣ ਹੋਣਿ ਕੋ ਲੁਕੈ ਕੋ ਬੁਕੈ ਬਬਾਰੇ ।
चढ़िऐ चंद मलीण होणि को लुकै को बुकै बबारे ।

त्यातील काही लपून बसतात तर काही लुकलुकत राहतात.

ਸੂਰਜ ਜੋਤਿ ਉਦੋਤਿ ਕਰਿ ਤਾਰੇ ਚੰਦ ਨ ਰੈਣਿ ਅੰਧਾਰੇ ।
सूरज जोति उदोति करि तारे चंद न रैणि अंधारे ।

सूर्य उगवल्यावर तारे, चंद्र आणि काळी रात्र, सर्व नाहीसे होतात.

ਦੇਵੀ ਦੇਵ ਨ ਸੇਵਕਾਂ ਤੰਤ ਨ ਮੰਤ ਨ ਫੁਰਨਿ ਵਿਚਾਰੇ ।
देवी देव न सेवकां तंत न मंत न फुरनि विचारे ।

खऱ्या गुरूंच्या वचनाने साध्य झालेल्या सेवकांपुढे चार वाम आणि चार आश्रम (अस्तक्लहतु), वेद, काटेबस नगण्य आहेत.

ਵੇਦ ਕਤੇਬ ਨ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਪੂਰੇ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਬਦ ਸਵਾਰੇ ।
वेद कतेब न असट धातु पूरे सतिगुरु सबद सवारे ।

आणि देव, देवी, त्यांचे सेवक, तंत्र, मंत्र इत्यादींची कल्पनाही मनात येत नाही.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੰਥ ਸੁਹਾਵੜਾ ਧੰਨ ਗੁਰੂ ਧੰਨੁ ਗੁਰੂ ਪਿਆਰੇ ।
गुरमुखि पंथ सुहावड़ा धंन गुरू धंनु गुरू पिआरे ।

गुरुमुखांचा मार्ग रमणीय आहे. धन्य तो गुरु आणि धन्य त्याचे लाडके.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਪਰਗਟੁ ਸੰਸਾਰੇ ।੬।
साधसंगति परगटु संसारे ।६।

पवित्र मंडळीचा महिमा संपूर्ण जगात प्रकट झाला आहे.

ਪਉੜੀ ੭
पउड़ी ७

ਚਾਰਿ ਵਰਨਿ ਚਾਰਿ ਮਜਹਬਾਂ ਛਿਅ ਦਰਸਨ ਵਰਤਨਿ ਵਰਤਾਰੇ ।
चारि वरनि चारि मजहबां छिअ दरसन वरतनि वरतारे ।

सर्व चार वाम, चार पंथ (मुसलमानांचे), सहा तत्वज्ञान आणि त्यांचे आचरण,

ਦਸ ਅਵਤਾਰ ਹਜਾਰ ਨਾਵ ਥਾਨ ਮੁਕਾਮ ਸਭੇ ਵਣਜਾਰੇ ।
दस अवतार हजार नाव थान मुकाम सभे वणजारे ।

दहा अवतार, परमेश्वराची हजारो नावे आणि सर्व पवित्र आसने हे त्याचे प्रवासी व्यापारी आहेत.

ਇਕਤੁ ਹਟਹੁਂ ਵਣਜ ਲੈ ਦੇਸ ਦਿਸੰਤਰਿ ਕਰਨਿ ਪਸਾਰੇ ।
इकतु हटहुं वणज लै देस दिसंतरि करनि पसारे ।

त्या परम वास्तवाच्या भांडारातून वस्तू घेऊन त्यांनी त्या देशात आणि देशाबाहेरही पसरवल्या.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਸਾਹੁ ਹੈ ਬੇਪਰਵਾਹੁ ਅਥਾਹੁ ਭੰਡਾਰੇ ।
सतिगुरु पूरा साहु है बेपरवाहु अथाहु भंडारे ।

ते निश्चिंत खरे गुरू (भगवान) त्यांचे परिपूर्ण बँकर आहेत आणि त्यांची कोठारे अथांग (आणि कधीही न संपणारी) आहेत.

ਲੈ ਲੈ ਮੁਕਰਿ ਪਾਨਿ ਸਭ ਸਤਿਗੁਰੁ ਦੇਇ ਨ ਦੇਂਦਾ ਹਾਰੇ ।
लै लै मुकरि पानि सभ सतिगुरु देइ न देंदा हारे ।

सर्व त्याच्याकडून घेतात आणि नाकारतात पण तो, खरा गुरू, भेटवस्तू देताना कधीही थकत नाही.

ਇਕੁ ਕਵਾਉ ਪਸਾਉ ਕਰਿ ਓਅੰਕਾਰਿ ਅਕਾਰ ਸਵਾਰੇ ।
इकु कवाउ पसाउ करि ओअंकारि अकार सवारे ।

तो ओंकार भगवान, आपला एक कंपनात्मक आवाज वाढवत, एक आणि सर्व निर्माण करतो.

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਸਤਿਗੁਰ ਬਲਿਹਾਰੇ ।੭।
पारब्रहम सतिगुर बलिहारे ।७।

मी खऱ्या गुरूच्या रूपाने या ट्रान्सेंडेंटल ब्रह्माला बलिदान देतो.

ਪਉੜੀ ੮
पउड़ी ८

ਪੀਰ ਪੈਕੰਬਰ ਔਲੀਏ ਗੌਸ ਕੁਤਬ ਉਲਮਾਉ ਘਨੇਰੇ ।
पीर पैकंबर औलीए गौस कुतब उलमाउ घनेरे ।

अनेक पीर, पैगंबर, औलिया, गौरी, कुतुब आणि उलेमा (मुसलमानांमधील सर्व आध्यात्मिक पदनाम) आहेत.

ਸੇਖ ਮਸਾਇਕ ਸਾਦਕਾ ਸੁਹਦੇ ਔਰ ਸਹੀਦ ਬਹੁਤੇਰੇ ।
सेख मसाइक सादका सुहदे और सहीद बहुतेरे ।

अनेक शेख, सादिक (संतुष्ट) आणि हुतात्मा आहेत. अनेक काझी मुल्ला, मौलवी (सर्व मुस्लिम धार्मिक आणि न्यायिक पदनाम) आहेत.

ਕਾਜੀ ਮੁਲਾਂ ਮਉਲਵੀ ਮੁਫਤੀ ਦਾਨਸਵੰਦ ਬੰਦੇਰੇ ।
काजी मुलां मउलवी मुफती दानसवंद बंदेरे ।

(हिंदूंमध्ये सारखेच) ऋषी, मुनी, जैन दिगंबर (जैन नग्न तपस्वी) आणि काळी जादू जाणणारे अनेक चमत्कार करणारे देखील या जगात ओळखले जातात.

ਰਿਖੀ ਮੁਨੀ ਦਿਗੰਬਰਾਂ ਕਾਲਖ ਕਰਾਮਾਤ ਅਗਲੇਰੇ ।
रिखी मुनी दिगंबरां कालख करामात अगलेरे ।

स्वतःला महान व्यक्ती म्हणून प्रसिद्ध करणारे साधक, सिद्ध (योगी) असंख्य आहेत.

ਸਾਧਿਕ ਸਿਧਿ ਅਗਣਤ ਹੈਨਿ ਆਪ ਜਣਾਇਨਿ ਵਡੇ ਵਡੇਰੇ ।
साधिक सिधि अगणत हैनि आप जणाइनि वडे वडेरे ।

खऱ्या गुरूशिवाय कोणीही मुक्त होत नाही, ज्याशिवाय त्यांचा अहंकार वाढत जातो.

ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਕੋਇ ਨ ਸਿਝਈ ਹਉਮੈਂ ਵਧਦੀ ਜਾਇ ਵਧੇਰੇ ।
बिनु गुर कोइ न सिझई हउमैं वधदी जाइ वधेरे ।

पवित्र मंडळीशिवाय, अहंकाराची भावना जेटीव्हीकडे घातकपणे पाहते,

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਬਿਨੁ ਹਉਮੈ ਹੇਰੇ ।੮।
साधसंगति बिनु हउमै हेरे ।८।

मी खऱ्या गुरूच्या रूपाने या ट्रान्सेंडेंटल ब्रह्माला बलिदान देतो.

ਪਉੜੀ ੯
पउड़ी ९

ਕਿਸੈ ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਕਿਸੈ ਦੇਇ ਕਿਸੈ ਨਿਧਿ ਕਰਾਮਾਤ ਸੁ ਕਿਸੈ ।
किसै रिधि सिधि किसै देइ किसै निधि करामात सु किसै ।

काहींना तो चमत्कारी शक्ती (रिद्धी, सिद्धी) देतो आणि काहींना तो संपत्ती देतो आणि काहींना चमत्कार देतो.

ਕਿਸੈ ਰਸਾਇਣ ਕਿਸੈ ਮਣਿ ਕਿਸੈ ਪਾਰਸ ਕਿਸੈ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰਿਸੈ ।
किसै रसाइण किसै मणि किसै पारस किसै अंम्रित रिसै ।

काहींना तो जीवन-अमृत, काहींना अप्रतिम रत्न, काहींना तत्वज्ञानी पाषाण आणि काहींच्या अंतरंगात त्याच्या कृपेने अमृत देतो;

ਤੰਤੁ ਮੰਤੁ ਪਾਖੰਡ ਕਿਸੈ ਵੀਰਾਰਾਧ ਦਿਸੰਤਰੁ ਦਿਸੈ ।
तंतु मंतु पाखंड किसै वीराराध दिसंतरु दिसै ।

त्याच्या इच्छेनुसार काहींना तंत्र मंत्र ढोंगीपणा आणि वास (सैव उपासना) ची पूजा आणि काहींना तो दूरच्या ठिकाणी भटकायला लावतो.

ਕਿਸੈ ਕਾਮਧੇਨੁ ਪਾਰਿਜਾਤ ਕਿਸੈ ਲਖਮੀ ਦੇਵੈ ਜਿਸੈ ।
किसै कामधेनु पारिजात किसै लखमी देवै जिसै ।

काहींना तो इच्छापूर्ती करणारी गाय देतो, काहींना इच्छापूर्ती करणारा वृक्ष देतो आणि ज्याला तो आवडतो त्याला तो लक्ष्मी (संपत्तीची देवी) देतो.

ਨਾਟਕ ਚੇਟਕ ਆਸਣਾ ਨਿਵਲੀ ਕਰਮ ਭਰਮ ਭਉ ਮਿਸੈ ।
नाटक चेटक आसणा निवली करम भरम भउ मिसै ।

अनेकांना भ्रमित करण्यासाठी, तो अनेकांना आसने (आसन), निओल्फ कन्नस -- योगिक व्यायाम आणि चमत्कार आणि नाट्यमय क्रियाकलाप देतो.

ਜੋਗੀ ਭੋਗੀ ਜੋਗੁ ਭੋਗੁ ਸਦਾ ਸੰਜੋਗੁ ਵਿਜੋਗੁ ਸਲਿਸੈ ।
जोगी भोगी जोगु भोगु सदा संजोगु विजोगु सलिसै ।

तो योगींना तपस्वी आणि भोगींना (शब्दरूपी सुखांचा उपभोग घेणाऱ्यांना) विलास देतो.

ਓਅੰਕਾਰਿ ਅਕਾਰ ਸੁ ਤਿਸੈ ।੯।
ओअंकारि अकार सु तिसै ।९।

भेटणे आणि वेगळे होणे म्हणजेच जन्म घेणे आणि मरणे हे नेहमी संयुक्तपणे अस्तित्वात असते. ही सर्व ओंकाराची (विविध) रूपे आहेत.

ਪਉੜੀ ੧੦
पउड़ी १०

ਖਾਣੀ ਬਾਣੀ ਜੁਗਿ ਚਾਰਿ ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਜੂਨਿ ਉਪਾਈ ।
खाणी बाणी जुगि चारि लख चउरासीह जूनि उपाई ।

चार युगे, जीवनाच्या चार खाणी, चार वाणी (परा, पश्यंती, मध्य आणि वैखरी) आणि लाखो जातींमध्ये राहणारे प्राणी

ਉਤਮ ਜੂਨਿ ਵਖਾਣੀਐ ਮਾਣਸਿ ਜੂਨਿ ਦੁਲੰਭ ਦਿਖਾਈ ।
उतम जूनि वखाणीऐ माणसि जूनि दुलंभ दिखाई ।

त्याने निर्माण केले आहे. दुर्मिळ म्हणून ओळखली जाणारी मानवी प्रजाती ही सर्वोत्कृष्ट आजार आहे.

ਸਭਿ ਜੂਨੀ ਕਰਿ ਵਸਿ ਤਿਸੁ ਮਾਣਸਿ ਨੋ ਦਿਤੀ ਵਡਿਆਈ ।
सभि जूनी करि वसि तिसु माणसि नो दिती वडिआई ।

सर्व प्रजातींना मानव जातीच्या अधीन करून परमेश्वराने तिला श्रेष्ठत्व दिले आहे.

ਬਹੁਤੇ ਮਾਣਸ ਜਗਤ ਵਿਚਿ ਪਰਾਧੀਨ ਕਿਛੁ ਸਮਝਿ ਨ ਪਾਈ ।
बहुते माणस जगत विचि पराधीन किछु समझि न पाई ।

जगातील बहुतेक मानव एकमेकांच्या अधीन राहतात आणि काहीही समजू शकत नाहीत.

ਤਿਨ ਮੈ ਸੋ ਆਧੀਨ ਕੋ ਮੰਦੀ ਕੰਮੀਂ ਜਨਮੁ ਗਵਾਈ ।
तिन मै सो आधीन को मंदी कंमीं जनमु गवाई ।

त्यापैकी, ते खरे गुलाम आहेत ज्यांनी वाईट कृत्यांमध्ये आपला जीव गमावला आहे.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਦੇ ਵੁਠਿਆਂ ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਫੇਰਿ ਮਿਟਾਈ ।
साधसंगति दे वुठिआं लख चउरासीह फेरि मिटाई ।

पवित्र मंडळी प्रसन्न झाल्यास चौरासी लाख जीवांचे स्थलांतर समाप्त होते.

ਗੁਰੁ ਸਬਦੀ ਵਡੀ ਵਡਿਆਈ ।੧੦।
गुरु सबदी वडी वडिआई ।१०।

गुरुचे वचन जोपासल्याने खरी श्रेष्ठता प्राप्त होते.

ਪਉੜੀ ੧੧
पउड़ी ११

ਗੁਰਸਿਖ ਭਲਕੇ ਉਠ ਕਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਸਰੁ ਨ੍ਹਾਵੰਦਾ ।
गुरसिख भलके उठ करि अंम्रित वेले सरु न्हावंदा ।

भल्या पहाटे उठून गुरुमुख पवित्र कुंडात स्नान करतात.

ਗੁਰੁ ਕੈ ਬਚਨ ਉਚਾਰਿ ਕੈ ਧਰਮਸਾਲ ਦੀ ਸੁਰਤਿ ਕਰੰਦਾ ।
गुरु कै बचन उचारि कै धरमसाल दी सुरति करंदा ।

गुरूंच्या पवित्र स्तोत्रांचे पठण करून, तो शिखांसाठी मध्यवर्ती ठिकाण असलेल्या गुरुद्वाराकडे जातो.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਵਿਚਿ ਜਾਇ ਕੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰੀਤਿ ਸੁਣੰਦਾ ।
साधसंगति विचि जाइ कै गुरबाणी दे प्रीति सुणंदा ।

तेथे, पवित्र मंडळीत सामील होऊन, तो गुरबंत, गुरूंचे पवित्र भजन प्रेमाने ऐकतो.

ਸੰਕਾ ਮਨਹੁਂ ਮਿਟਾਇ ਕੈ ਗੁਰੁ ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਸੇਵ ਕਰੰਦਾ ।
संका मनहुं मिटाइ कै गुरु सिखां दी सेव करंदा ।

मनातील सर्व शंका दूर करून तो गुरूंच्या शीखांची सेवा करतो.

ਕਿਰਤ ਵਿਰਤ ਕਰਿ ਧਰਮੁ ਦੀ ਲੈ ਪਰਸਾਦ ਆਣਿ ਵਰਤੰਦਾ ।
किरत विरत करि धरमु दी लै परसाद आणि वरतंदा ।

मग धार्मिक मार्गाने तो आपला उदरनिर्वाह करतो आणि कष्टाने कमावलेले जेवण तो गरजूंमध्ये वाटून देतो.

ਗੁਰਸਿਖਾਂ ਨੋ ਦੇਇ ਕਰਿ ਪਿਛੋਂ ਬਚਿਆ ਆਪੁ ਖਵੰਦਾ ।
गुरसिखां नो देइ करि पिछों बचिआ आपु खवंदा ।

आधी गुरूच्या शिखांना अर्पण करतो, उरलेला तो स्वतः खातो.

ਕਲੀ ਕਾਲ ਪਰਗਾਸ ਕਰਿ ਗੁਰੁ ਚੇਲਾ ਚੇਲਾ ਗੁਰੁ ਸੰਦਾ ।
कली काल परगास करि गुरु चेला चेला गुरु संदा ।

अशा भावनांनी प्रकाशमान झालेल्या या अंधकारमय युगात शिष्य गुरु आणि गुरु शिष्य होतो.

ਗੁਰਮੁਖ ਗਾਡੀ ਰਾਹੁ ਚਲੰਦਾ ।੧੧।
गुरमुख गाडी राहु चलंदा ।११।

अशा (धार्मिक जीवनाच्या) राजमार्गावरून गुरुमुख पायी चालतात.

ਪਉੜੀ ੧੨
पउड़ी १२

ਓਅੰਕਾਰ ਅਕਾਰੁ ਜਿਸ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਸਿਰੰਦਾ ਸੋਈ ।
ओअंकार अकारु जिस सतिगुरु पुरखु सिरंदा सोई ।

ज्या ओंकाराचे रूप खरे गुरू आहे, तोच विश्वाचा खरा निर्माता आहे.

ਇਕੁ ਕਵਾਉ ਪਸਾਉ ਜਿਸ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਸਤਿਸੰਗ ਵਿਲੋਈ ।
इकु कवाउ पसाउ जिस सबद सुरति सतिसंग विलोई ।

त्याच्या एका शब्दातून संपूर्ण सृष्टी पसरते आणि पवित्र मंडळीत चैतन्य त्याच्या शब्दात विलीन होते.

ਬ੍ਰਹਮਾ ਬਿਸਨੁ ਮਹੇਸੁ ਮਿਲਿ ਦਸ ਅਵਤਾਰ ਵੀਚਾਰ ਨ ਹੋਈ ।
ब्रहमा बिसनु महेसु मिलि दस अवतार वीचार न होई ।

ब्रह्मा विष्णू महेश आणि दहा अवतार एकत्रितपणे, त्याच्या रहस्यावर विचार करू शकत नाहीत.

ਭੇਦ ਨ ਬੇਦ ਕਤੇਬ ਨੋ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਣ ਜਣੋਈ ।
भेद न बेद कतेब नो हिंदू मुसलमाण जणोई ।

वेद, काटेबास, हिंदू, मुस्लिम - कोणालाही त्याचे रहस्य माहित नाही.

ਉਤਮ ਜਨਮੁ ਸਕਾਰਥਾ ਚਰਣਿ ਸਰਣਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਵਿਰਲੋਈ ।
उतम जनमु सकारथा चरणि सरणि सतिगुरु विरलोई ।

खऱ्या गुरूंच्या चरणी आश्रयाला येऊन आपले जीवन फलद्रूप करणारी व्यक्ती दुर्मिळ असते.

ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਸੁਣਿ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਹੋਇ ਮੁਰਦਾ ਹੋਇ ਮੁਰੀਦ ਸੁ ਕੋਈ ।
गुरु सिख सुणि गुरु सिख होइ मुरदा होइ मुरीद सु कोई ।

गुरूंची शिकवण ऐकून शिष्य बनणारी, वासनेने मरणारी आणि खरा सेवक होण्यासाठी स्वतःला तयार करणारी व्यक्ती दुर्मिळ आहे.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਗੋਰਿਸਤਾਨ ਸਮੋਈ ।੧੨।
सतिगुरु गोरिसतान समोई ।१२।

कोणताही दुर्मिळ माणूस खऱ्या गुरूंच्या स्मशानात (म्हणजे कायमस्वरूपी आश्रयस्थान) स्वतःला लीन करतो.

ਪਉੜੀ ੧੩
पउड़ी १३

ਜਪ ਤਪ ਹਠਿ ਨਿਗ੍ਰਹ ਘਣੇ ਚਉਦਹ ਵਿਦਿਆ ਵੇਦ ਵਖਾਣੇ ।
जप तप हठि निग्रह घणे चउदह विदिआ वेद वखाणे ।

पठण, तपस्या, चिकाटी, वेदांवरील अनेक त्यागांचे स्पष्टीकरण आणि चौदा कौशल्ये जगात ज्ञात आहेत.

ਸੇਖਨਾਗ ਸਨਕਾਦਿਕਾਂ ਲੋਮਸ ਅੰਤੁ ਅਨੰਤ ਨ ਜਾਣੇ ।
सेखनाग सनकादिकां लोमस अंतु अनंत न जाणे ।

सेसनग, सनक आणि ऋषी लोमस यांनाही त्या अनंताचे रहस्य माहित नाही.

ਜਤੀ ਸਤੀ ਸੰਤੋਖੀਆਂ ਸਿਧ ਨਾਥ ਹੋਇ ਨਾਥ ਭੁਲਾਣੇ ।
जती सती संतोखीआं सिध नाथ होइ नाथ भुलाणे ।

उत्सवी, सत्याचे अनुयायी, समाधानी, सिद्ध, नाथ (योगी) सर्व निष्णात होऊन भ्रमात वावरत आहेत.

ਪੀਰ ਪੈਕੰਬਰ ਅਉਲੀਏ ਬੁਜਰਕਵਾਰ ਹਜਾਰ ਹੈਰਾਣੇ ।
पीर पैकंबर अउलीए बुजरकवार हजार हैराणे ।

त्याला शोधताना सर्व पारस, पैगंबर, औलिया आणि हजारो म्हातारे आश्चर्यचकित होतात (कारण ते त्याला ओळखू शकत नव्हते).

ਜੋਗ ਭੋਗ ਲਖ ਰੋਗ ਸੋਗ ਲਖ ਸੰਜੋਗ ਵਿਜੋਗ ਵਿਡਾਣੇ ।
जोग भोग लख रोग सोग लख संजोग विजोग विडाणे ।

योग (तप), भोग (आनंद), लाख व्याधी, दुःख आणि वियोग, हे सर्व भ्रम आहेत.

ਦਸ ਨਾਉਂ ਸੰਨਿਆਸੀਆਂ ਭੰਭਲਭੂਸੇ ਖਾਇ ਭੁਲਾਣੇ ।
दस नाउं संनिआसीआं भंभलभूसे खाइ भुलाणे ।

संन्याशांचे दहा पंथ भ्रमात भटकत आहेत.

ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਜੋਗੀ ਜਾਗਦੇ ਹੋਰ ਸਭੇ ਬਨਵਾਸੁ ਲੁਕਾਣੇ ।
गुरु सिख जोगी जागदे होर सभे बनवासु लुकाणे ।

गुरूचे शिष्य योगी नेहमी सावध राहतात तर इतरांनी स्वतःला जंगलात लपवले आहे, म्हणजेच ते जगाच्या समस्यांशी बेफिकीर आहेत.

ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣੇ ।੧੩।
साधसंगति मिलि नामु वखाणे ।१३।

पवित्र मंडळीत सामील होऊन, गुरूचे शीख प्रभूच्या नावाचा गौरव करतात.

ਪਉੜੀ ੧੪
पउड़ी १४

ਚੰਦ ਸੂਰਜ ਲਖ ਚਾਨਣੇ ਤਿਲ ਨ ਪੁਜਨਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਤੀ ।
चंद सूरज लख चानणे तिल न पुजनि सतिगुरु मती ।

लाखो चंद्र-सूर्याचा प्रकाश हा खऱ्या गुरूंच्या ज्ञानाच्या एका अंशाही होऊ शकत नाही.

ਲਖ ਪਾਤਾਲ ਅਕਾਸ ਲਖ ਉਚੀ ਨੀਵੀਂ ਕਿਰਣਿ ਨ ਰਤੀ ।
लख पाताल अकास लख उची नीवीं किरणि न रती ।

कोट्यवधी नीदरल जग आणि लाखो आकाश अस्तित्वात आहेत परंतु त्यांच्या संरेखनात किंचितही गैरसमज नाही.

ਲਖ ਪਾਣੀ ਲਖ ਪਉਣ ਮਿਲਿ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗ ਤਰੰਗ ਨ ਵਤੀ ।
लख पाणी लख पउण मिलि रंग बिरंग तरंग न वती ।

लाखो वायु आणि पाणी वेगवेगळ्या रंगछटांच्या हलत्या लाटा तयार करण्यासाठी सामील होतात.

ਆਦਿ ਨ ਅੰਤੁ ਨ ਮੰਤੁ ਪਲੁ ਲਖ ਪਰਲਉ ਲਖ ਲਖ ਉਤਪਤੀ ।
आदि न अंतु न मंतु पलु लख परलउ लख लख उतपती ।

लाखो निर्मिती आणि लाखो विघटन प्रक्रियेची सुरुवात, मध्य आणि शेवट न करता सतत पर्यायी असतात.

ਧੀਰਜ ਧਰਮ ਨ ਪੁਜਨੀ ਲਖ ਲਖ ਪਰਬਤ ਲਖ ਧਰਤੀ ।
धीरज धरम न पुजनी लख लख परबत लख धरती ।

लाखो सहनशील पृथ्वी आणि पर्वत खऱ्या गुरूंच्या शिकवणीची चिकाटी आणि धार्मिकतेची बरोबरी करू शकत नाहीत.

ਲਖ ਗਿਆਨ ਧਿਆਨ ਲਖ ਤੁਲਿ ਨ ਤੁਲੀਐ ਤਿਲ ਗੁਰਮਤੀ ।
लख गिआन धिआन लख तुलि न तुलीऐ तिल गुरमती ।

कोट्यवधी प्रकारची ज्ञाने आणि ध्यान गुरूंच्या ज्ञानाच्या एका कणाएवढेही नाहीत.

ਸਿਮਰਣ ਕਿਰਣਿ ਘਣੀ ਘੋਲ ਘਤੀ ।੧੪।
सिमरण किरणि घणी घोल घती ।१४।

परमेश्वराच्या ध्यानाच्या एका किरणासाठी मी लाखो दिव्यांच्या किरणांचा त्याग केला आहे.

ਪਉੜੀ ੧੫
पउड़ी १५

ਲਖ ਦਰੀਆਉ ਕਵਾਉ ਵਿਚਿ ਲਖ ਲਖ ਲਹਰਿ ਤਰੰਗ ਉਠੰਦੇ ।
लख दरीआउ कवाउ विचि लख लख लहरि तरंग उठंदे ।

परमेश्वराच्या एका शब्दात लाखो नद्या (जीवनाच्या) वाहतात आणि त्यात लाखो लाटा उसळतात.

ਇਕਸ ਲਹਰਿ ਤਰੰਗ ਵਿਚਿ ਲਖ ਲਖ ਲਖ ਦਰੀਆਉ ਵਹੰਦੇ ।
इकस लहरि तरंग विचि लख लख लख दरीआउ वहंदे ।

त्याच्या एका लाटेत पुन्हा लाख नद्या (जीवनाच्या) वाहतात.

ਇਕਸ ਇਕਸ ਦਰੀਆਉ ਵਿਚਿ ਲਖ ਅਵਤਾਰ ਅਕਾਰ ਫਿਰੰਦੇ ।
इकस इकस दरीआउ विचि लख अवतार अकार फिरंदे ।

प्रत्येक नदीत, अवतारांच्या रूपात, लाखो जीव अनेक रूपे धारण करत फिरत आहेत.

ਮਛ ਕਛ ਮਰਿਜੀਵੜੇ ਅਗਮ ਅਥਾਹ ਨ ਹਾਥਿ ਲਹੰਦੇ ।
मछ कछ मरिजीवड़े अगम अथाह न हाथि लहंदे ।

मासे आणि कासवाच्या रूपातील अवतार त्यात डुबकी मारतात परंतु ते त्याची खोली ओळखू शकत नाहीत, म्हणजेच त्यांना त्या परम वास्तवाच्या मर्यादा कळू शकत नाहीत.

ਪਰਵਦਗਾਰ ਅਪਾਰੁ ਹੈ ਪਾਰਾਵਾਰ ਨ ਲਹਨਿ ਤਰੰਦੇ ।
परवदगार अपारु है पारावार न लहनि तरंदे ।

तो पालनकर्ता परमेश्वर सर्व मर्यादेपलीकडे आहे; त्याच्या लाटांची सीमा कोणीही ओळखू शकत नाही.

ਅਜਰਾਵਰੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਗੁਰਮਤਿ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਅਜਰੁ ਜਰੰਦੇ ।
अजरावरु सतिगुरु पुरखु गुरमति गुरु सिख अजरु जरंदे ।

तो खरा गुरू हा उत्कृष्ट पुरूष असतो आणि गुरूचे शिष्य गुरूंच्या बुद्धीने (गुर्मत) असह्य सहन करतात.

ਕਰਨਿ ਬੰਦਗੀ ਵਿਰਲੇ ਬੰਦੇ ।੧੫।
करनि बंदगी विरले बंदे ।१५।

अशी भक्तिपूजा करणारी माणसे दुर्मिळ आहेत.

ਪਉੜੀ ੧੬
पउड़ी १६

ਇਕ ਕਵਾਉ ਅਮਾਉ ਜਿਸੁ ਕੇਵਡੁ ਵਡੇ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ।
इक कवाउ अमाउ जिसु केवडु वडे दी वडिआई ।

ज्याचा एक शब्द सर्व उपायांच्या पलीकडे आहे त्या महान परमेश्वराच्या महानतेबद्दल काय म्हणता येईल.

ਓਅੰਕਾਰ ਅਕਾਰ ਜਿਸੁ ਤਿਸ ਦਾ ਅੰਤੁ ਨ ਕੋਊ ਪਾਈ ।
ओअंकार अकार जिसु तिस दा अंतु न कोऊ पाई ।

त्याचे रहस्य कोणीही जाणू शकत नाही ज्याचा आधार फक्त एक गलिया आहे. ज्याचा अर्धा श्वास अथांग आहे त्याचे दीर्घ आयुष्य कसे मोजता येईल.

ਅਧਾ ਸਾਹੁ ਅਥਾਹੁ ਜਿਸੁ ਵਡੀ ਆਰਜਾ ਗਣਤ ਨ ਆਈ ।
अधा साहु अथाहु जिसु वडी आरजा गणत न आई ।

त्याच्या निर्मितीचे मूल्यमापन करता येत नाही; मग ते अगोचर कसे दिसेल?

ਕੁਦਰਤਿ ਕੀਮ ਨ ਜਾਣੀਐ ਕਾਦਰੁ ਅਲਖੁ ਨ ਲਖਿਆ ਜਾਈ ।
कुदरति कीम न जाणीऐ कादरु अलखु न लखिआ जाई ।

दिवस आणि रात्र यांसारख्या त्याच्या भेटीही अमूल्य आहेत आणि त्याचे इतर वरदानही अनंत आहेत.

ਦਾਤਿ ਨ ਕੀਮ ਨ ਰਾਤਿ ਦਿਹੁ ਬੇਸੁਮਾਰੁ ਦਾਤਾਰੁ ਖੁਦਾਈ ।
दाति न कीम न राति दिहु बेसुमारु दातारु खुदाई ।

अवर्णनीय आहे भगवंताचे पद, निराधारांचे स्वामी,

ਅਬਿਗਤਿ ਗਤਿ ਅਨਾਥ ਨਾਥ ਅਕਥ ਕਥਾ ਨੇਤਿ ਨੇਤਿ ਅਲਾਈ ।
अबिगति गति अनाथ नाथ अकथ कथा नेति नेति अलाई ।

आणि त्याची न सांगता येणारी कथा नेति नेति (हे नाही, हे नाही) बोलूनच सांगता येते.

ਆਦਿ ਪੁਰਖੁ ਆਦੇਸੁ ਕਰਾਈ ।੧੬।
आदि पुरखु आदेसु कराई ।१६।

वंदन करण्यास योग्य तोच तो आदिम परमेश्वर आहे.

ਪਉੜੀ ੧੭
पउड़ी १७

ਸਿਰੁ ਕਲਵਤੁ ਲੈ ਲਖ ਵਾਰ ਹੋਮੇ ਕਟਿ ਕਟਿ ਤਿਲੁ ਤਿਲੁ ਦੇਹੀ ।
सिरु कलवतु लै लख वार होमे कटि कटि तिलु तिलु देही ।

जर एखाद्याचे डोके करवत धरले असेल आणि शरीराचे तुकडे तुकडे करून होमार्पण म्हणून ठेवावे;

ਗਲੈ ਹਿਮਾਚਲ ਲਖ ਵਾਰਿ ਕਰੈ ਉਰਧ ਤਪ ਜੁਗਤਿ ਸਨੇਹੀ ।
गलै हिमाचल लख वारि करै उरध तप जुगति सनेही ।

जर लाखो वेळा बर्फात कुजला गेला किंवा योग्य तंत्राचा अवलंब केला तर शरीर उलटे ठेवून प्रायश्चित्त करतो;

ਜਲ ਤਪੁ ਸਾਧੇ ਅਗਨਿ ਤਪੁ ਪੂਂਅਰ ਤਪੁ ਕਰਿ ਹੋਇ ਵਿਦੇਹੀ ।
जल तपु साधे अगनि तपु पूंअर तपु करि होइ विदेही ।

जल तपश्चर्या, अग्नी तपश्चर्या आणि आंतरिक अग्नी तपश्चर्याने जर मनुष्य शरीरहीन झाला;

ਵਰਤ ਨੇਮ ਸੰਜਮ ਘਣੇ ਦੇਵੀ ਦੇਵ ਅਸਥਾਨ ਭਵੇਹੀ ।
वरत नेम संजम घणे देवी देव असथान भवेही ।

उपवास, नियम, शिस्त आणि देवी-देवतांच्या ठिकाणी भटकंती केल्यास;

ਪੁੰਨ ਦਾਨ ਚੰਗਿਆਈਆਂ ਸਿਧਾਸਣ ਸਿੰਘਾਸਣ ਥੇ ਏਹੀ ।
पुंन दान चंगिआईआं सिधासण सिंघासण थे एही ।

जर एखाद्याने पुण्य दान, चांगुलपणा आणि कमळ मुद्रांचे सिंहासन केले आणि त्यावर बसले;

ਨਿਵਲੀ ਕਰਮ ਭੁਇਅੰਗਮਾਂ ਪੂਰਕ ਕੁੰਭਕ ਰੇਚ ਕਰੇਹੀ ।
निवली करम भुइअंगमां पूरक कुंभक रेच करेही ।

जर एखाद्याने निओली कर्म, सर्प आसन, उच्छवास, श्वासोच्छ्वास आणि महत्वाच्या हवेचे निलंबन (प्राणायम);

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲ ਸਰਨਿ ਸਭੇਹੀ ।੧੭।
गुरमुखि सुख फल सरनि सभेही ।१७।

हे सर्व मिळून गुरुमुखाने प्राप्त केलेल्या आनंदाच्या फळासारखे नाहीत.

ਪਉੜੀ ੧੮
पउड़ी १८

ਸਹਸ ਸਿਆਣੇ ਸੈਪੁਰਸ ਸਹਸ ਸਿਆਣਪ ਲਇਆ ਨ ਜਾਈ ।
सहस सिआणे सैपुरस सहस सिआणप लइआ न जाई ।

लाखो ज्ञानी त्यांच्या कौशल्याने आनंदाचे (सर्वोच्च) फळ प्राप्त करू शकत नाहीत.

ਸਹਸ ਸੁਘੜ ਸੁਘੜਾਈਆਂ ਤੁਲੁ ਨ ਸਹਸ ਚਤੁਰ ਚਤੁਰਾਈ ।
सहस सुघड़ सुघड़ाईआं तुलु न सहस चतुर चतुराई ।

लाखो कुशल लोक त्यांच्या कौशल्याने आणि हजारो चतुर लोक त्यांच्या चतुराईने त्याला प्राप्त करू शकत नाहीत.

ਲਖ ਹਕੀਮ ਲਖ ਹਿਕਮਤੀ ਦੁਨੀਆਦਾਰ ਵਡੇ ਦੁਨਿਆਈ ।
लख हकीम लख हिकमती दुनीआदार वडे दुनिआई ।

लाखो वैद्य, लाखो कल्पक आणि इतर ऐहिक ज्ञानी लोक;

ਲਖ ਸਾਹ ਪਤਿਸਾਹ ਲਖ ਲਖ ਵਜੀਰ ਨ ਮਸਲਤ ਕਾਈ ।
लख साह पतिसाह लख लख वजीर न मसलत काई ।

लाखोंच्या संख्येने राजे, सम्राट आणि त्यांचे मंत्री लाखोंच्या संख्येने आहेत पण कोणाच्याही सूचनेचा काही उपयोग नाही.

ਜਤੀ ਸਤੀ ਸੰਤੋਖੀਆਂ ਸਿਧ ਨਾਥ ਮਿਲਿ ਹਾਥ ਨ ਪਾਈ ।
जती सती संतोखीआं सिध नाथ मिलि हाथ न पाई ।

उत्सवी, सत्यवादी आणि समाधानी, सिद्ध, नाथ, कोणीही त्याच्यावर हात ठेवू शकत नाही.

ਚਾਰ ਵਰਨ ਚਾਰ ਮਜਹਬਾਂ ਛਿਅ ਦਰਸਨ ਨਹਿਂ ਅਲਖੁ ਲਖਾਈ ।
चार वरन चार मजहबां छिअ दरसन नहिं अलखु लखाई ।

चार वर्ण, चार संप्रदाय आणि सहा तत्वज्ञानासह कोणीही ते अगोचर परमेश्वराचे आनंदाचे फळ पाहू शकले नाही.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲ ਵਡੀ ਵਡਿਆਈ ।੧੮।
गुरमुखि सुख फल वडी वडिआई ।१८।

गुरुमुखांच्या आनंदाच्या फळाचा महिमा मोठा आहे.

ਪਉੜੀ ੧੯
पउड़ी १९

ਪੀਰ ਮੁਰੀਦੀ ਗਾਖੜੀ ਪੀਰਾਂ ਪੀਰੁ ਗੁਰਾਂ ਗੁਰੁ ਜਾਣੈ ।
पीर मुरीदी गाखड़ी पीरां पीरु गुरां गुरु जाणै ।

गुरूंचे शिष्यत्व हे अवघड काम आहे; गुरूंच्या कोणत्याही पीर किंवा गुरूला ते माहीत असते.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਦਾ ਉਪਦੇਸੁ ਲੈ ਵੀਹ ਇਕੀਹ ਉਲੰਘਿ ਸਿਞਾਣੈ ।
सतिगुरु दा उपदेसु लै वीह इकीह उलंघि सिञाणै ।

खऱ्या गुरूंची शिकवण स्वीकारून आणि शब्दभ्रमांच्या पलीकडे जाऊन तो त्या परमेश्वराला ओळखतो.

ਮੁਰਦਾ ਹੋਇ ਮੁਰੀਦ ਸੋ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਜਾਇ ਸਮਾਇ ਬਬਾਣੈ ।
मुरदा होइ मुरीद सो गुरु सिख जाइ समाइ बबाणै ।

गुरूचा तोच शीख स्वतःला बाबा (नानक) मध्ये सामावून घेतो जो आपल्या शारीरिक इच्छांमुळे मृत झाला आहे.

ਪੈਰੀਂ ਪੈ ਪਾ ਖਾਕ ਹੋਇ ਤਿਸੁ ਪਾ ਖਾਕ ਪਾਕੁ ਪਤੀਆਣੈ ।
पैरीं पै पा खाक होइ तिसु पा खाक पाकु पतीआणै ।

गुरूच्या पाया पडून तो त्याच्या पायाची धूळ होतो; नम्र शीखांच्या पायाची अशी धूळ लोक पवित्र मानतात.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੰਥੁ ਅਗੰਮੁ ਹੈ ਮਰਿ ਮਰਿ ਜੀਵੈ ਜਾਇ ਪਛਾਣੈ ।
गुरमुखि पंथु अगंमु है मरि मरि जीवै जाइ पछाणै ।

अगम्य हा गुरुमुखांचा मार्ग; मेलेले असतानाही ते जिवंत राहतात (म्हणजे ते केवळ आपल्या इच्छाच मृत करतात) आणि शेवटी ते परमेश्वराला ओळखतात.

ਗੁਰੁ ਉਪਦੇਸੁ ਅਵੇਸੁ ਕਰਿ ਕੀੜੀ ਭ੍ਰਿੰਗੀ ਵਾਂਗ ਵਿਡਾਣੈ ।
गुरु उपदेसु अवेसु करि कीड़ी भ्रिंगी वांग विडाणै ।

गुरूंच्या शिकवणीने प्रेरित होऊन आणि भृतिगी कीटक (ज्याने लहान मुंगीचे भृंगात रूपांतर होते) आचरण केले तर तो (शिष्य) गुरूंचे मोठेपण आणि महानता प्राप्त करतो.

ਅਕਥ ਕਥਾ ਕਉਣ ਆਖਿ ਵਖਾਣੈ ।੧੯।
अकथ कथा कउण आखि वखाणै ।१९।

खरं तर, या अक्षम्य कथेचे वर्णन कोण करू शकेल?

ਪਉੜੀ ੨੦
पउड़ी २०

ਚਾਰਿ ਵਰਨਿ ਮਿਲਿ ਸਾਧਸੰਗਿ ਚਾਰ ਚਵਕਾ ਸੋਲਹਿ ਜਾਣੈ ।
चारि वरनि मिलि साधसंगि चार चवका सोलहि जाणै ।

पवित्र मंडळीत आल्यावर चारही वर्ण (जाती) चौपट अधिक शक्तिशाली होतात म्हणजेच त्यांच्यात सोळा प्रकारची कौशल्ये परिपूर्ण होतात,

ਪੰਜ ਸਬਦ ਗੁਰ ਸਬਦ ਲਿਵ ਪੰਜੂ ਪੰਜੇ ਪੰਜੀਹ ਲਾਣੈ ।
पंज सबद गुर सबद लिव पंजू पंजे पंजीह लाणै ।

शब्दाच्या पाच गुणांमध्ये (परे, पा(यंतल, मध्य, वैखर्फ आणि मातृका) चेतना आत्मसात करून, जिल्ट सर्व पाच गुणा पाच, 1. मानवी स्वभावाच्या पंचवीस प्रवृत्तींवर नियंत्रण ठेवते.

ਛਿਅ ਦਰਸਣ ਇਕ ਦਰਸਣੋ ਛਿਅ ਛਕੇ ਛਤੀਹ ਸਮਾਣੈ ।
छिअ दरसण इक दरसणो छिअ छके छतीह समाणै ।

सहा तत्वज्ञानाचा अंतर्भाव परमेश्वराच्या एका तत्वज्ञानात, thejtv ला सहा गुणिले सहा, म्हणजे छत्तीस आसनांचे (योगाचे) महत्व कळते.

ਸਤ ਦੀਪ ਇਕ ਦੀਪਕੋ ਸਤ ਸਤੇ ਉਣਵੰਜਹਿ ਭਾਣੈ ।
सत दीप इक दीपको सत सते उणवंजहि भाणै ।

सातही महाद्वीपांमध्ये एका दिव्याचा प्रकाश पाहता, एकोणचाळीस (७x७) वायु तंदुरुस्तपणे नियंत्रित होतात),

ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਇਕੁ ਧਾਤ ਕਰਿ ਅਠੂ ਅਠੇ ਚਉਹਠ ਮਾਣੈ ।
असट धातु इकु धात करि अठू अठे चउहठ माणै ।

(एका) गुरूच्या रूपात तत्त्ववेत्त्याच्या पाषाणाशी संबंधित चार वर्ण आणि चार आश्रमाच्या रूपातील अस्र धातूचे सोन्यात रूपांतर झाल्यावर चौसष्ट कौशल्यांचा आनंद होतो.

ਨਉਂ ਨਾਥ ਇਕ ਨਾਥ ਹੈ ਨਉਂ ਨਾਏਂ ਏਕਾਸੀਹ ਦਾਣੈ ।
नउं नाथ इक नाथ है नउं नाएं एकासीह दाणै ।

नऊ नाथांपैकी एका सद्गुरूपुढे नतमस्तक केल्याने (विश्वाच्या) अठराव्या विभागांचे ज्ञान प्राप्त होते.

ਦਸ ਦੁਆਰ ਨਿਰਧਾਰ ਕਰਿ ਦਾਹੋ ਦਾਹੇ ਸਉ ਪਰਵਾਣੈ ।
दस दुआर निरधार करि दाहो दाहे सउ परवाणै ।

दहा दरवाजांपासून (शरीराच्या) मुक्ती मिळाल्याने परिपूर्ण योगी शतप्रतिशत (भगवानाच्या दरबारात) स्वीकारला जातो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖ ਫਲ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣੈ ।੨੦।
गुरमुखि सुख फल चोज विडाणै ।२०।

गुरुमुखांच्या आनंदाच्या फळामध्ये सूक्ष्म गूढता असते.

ਪਉੜੀ ੨੧
पउड़ी २१

ਸਉ ਵਿਚ ਵਰਤੈ ਸਿਖ ਸੰਤ ਇਕੋਤਰ ਸੌ ਸਤਿਗੁਰ ਅਬਿਨਾਸੀ ।
सउ विच वरतै सिख संत इकोतर सौ सतिगुर अबिनासी ।

जर शीख शंभर वेळा असेल तर शाश्वत खरा गुरू शंभर वेळा आहे.

ਸਦਾ ਸਦੀਵ ਦੀਵਾਣ ਜਿਸੁ ਅਸਥਿਰ ਸਦਾ ਨ ਆਵੈ ਜਾਸੀ ।
सदा सदीव दीवाण जिसु असथिर सदा न आवै जासी ।

त्याचा दरबार सदैव स्थिर असतो आणि तो कधीही स्थलांतराच्या चक्रातून जात नाही.

ਇਕ ਮਨ ਜਿਨ੍ਹੈਂ ਧਿਆਇਆ ਕਾਟੀ ਗਲਹੁ ਤਿਸੈ ਜਮ ਫਾਸੀ ।
इक मन जिन्हैं धिआइआ काटी गलहु तिसै जम फासी ।

जो एकचित्त भक्तीने त्याचे चिंतन करतो त्याला यमाची फास फुटते.

ਇਕੋ ਇਕ ਵਰਤਦਾ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜਣਾਸੀ ।
इको इक वरतदा सबद सुरति सतिगुरू जणासी ।

तो एकच परमेश्वर सर्वत्र व्याप्त आहे, आणि शब्दात चैतन्य विलीन करूनच खरा गुरू ओळखता येतो.

ਬਿਨੁ ਦਰਸਨੁ ਗੁਰੁ ਮੂਰਤਿ ਭ੍ਰਮਤਾ ਫਿਰੇ ਲਖ ਜੂਨਿ ਚਉਰਾਸੀ ।
बिनु दरसनु गुरु मूरति भ्रमता फिरे लख जूनि चउरासी ।

प्रकट गुरूच्या (गुरुचे वचन) दर्शनाशिवाय चोरी, चोऱ्या, चौराष्ट लाख जीवात फिरतो.

ਬਿਨੁ ਦੀਖਿਆ ਗੁਰਦੇਵ ਦੀ ਮਰਿ ਜਨਮੇ ਵਿਚਿ ਨਰਕ ਪਵਾਸੀ ।
बिनु दीखिआ गुरदेव दी मरि जनमे विचि नरक पवासी ।

गुरूंच्या शिकवणीशिवाय जीव जन्म घेतो आणि मरतो आणि शेवटी नरकात टाकला जातो.

ਨਿਰਗੁਣ ਸਰਗੁਣ ਸਤਿਗੁਰੂ ਵਿਰਲਾ ਕੋ ਗੁਰ ਸਬਦ ਸਮਾਸੀ ।
निरगुण सरगुण सतिगुरू विरला को गुर सबद समासी ।

खरा गुरू (भगवान) गुणरहित असूनही सर्व गुणांनी युक्त आहे.

ਬਿਨੁ ਗੁਰੁ ਓਟ ਨ ਹੋਰੁ ਕੋ ਸਚੀ ਓਟ ਨ ਕਦੇ ਬਿਨਾਸੀ ।
बिनु गुरु ओट न होरु को सची ओट न कदे बिनासी ।

दुर्लभ माणूस गुरूंच्या शब्दात रमून जातो. गुरूंशिवाय आश्रय नाही आणि हे खरे शरण कधीही नष्ट होत नाही.

ਗੁਰਾਂ ਗੁਰੂ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਆਦਿ ਅੰਤਿ ਥਿਰੁ ਗੁਰੂ ਰਹਾਸੀ ।
गुरां गुरू सतिगुरु पुरखु आदि अंति थिरु गुरू रहासी ।

खरा गुरू (भगवान), सर्व गुरूंचा गुरू, सुरुवातीपासून शेवटपर्यंत अपरिवर्तनीय गुरू आहे.

ਕੋ ਵਿਰਲਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਸੀ ।੨੧।
को विरला गुरमुखि सहजि समासी ।२१।

कुठलाही दुर्लभ गुरुमुख समंजसपणात विलीन होतो.

ਪਉੜੀ ੨੨
पउड़ी २२

ਧਿਆਨ ਮੂਲ ਮੂਰਤਿ ਗੁਰੂ ਪੂਜਾ ਮੂਲ ਗੁਰੁ ਚਰਣ ਪੁਜਾਏ ।
धिआन मूल मूरति गुरू पूजा मूल गुरु चरण पुजाए ।

ध्यानाचा आधार गम स्वरूप आहे (जो गुणांसह तसेच सर्व गुणांच्या पलीकडे आहे) आणि मूलभूत उपासना म्हणजे गुरूंच्या चरणांची पूजा.

ਮੰਤ੍ਰੁ ਮੂਲੁ ਗੁਰੁ ਵਾਕ ਹੈ ਸਚੁ ਸਬਦੁ ਸਤਿਗੁਰੂ ਸੁਣਾਏ ।
मंत्रु मूलु गुरु वाक है सचु सबदु सतिगुरू सुणाए ।

मंत्रांचा आधार हा गुरूचा शब्द आहे आणि खरा गुरु खरा शब्द पाठ करतो.

ਚਰਣੋਦਕੁ ਪਵਿਤ੍ਰ ਹੈ ਚਰਣ ਕਮਲ ਗੁਰੁ ਸਿਖ ਧੁਆਏ ।
चरणोदकु पवित्र है चरण कमल गुरु सिख धुआए ।

गुरूंचे पाय धुणे पवित्र आहे आणि शीख कमळाचे पाय धुतात.

ਚਰਣਾਮ੍ਰਿਤ ਕਸਮਲ ਕਟੇ ਗੁਰੁ ਧੂਰੀ ਬੁਰੇ ਲੇਖ ਮਿਟਾਏ ।
चरणाम्रित कसमल कटे गुरु धूरी बुरे लेख मिटाए ।

गुरूंच्या चरणांचे अमृत सर्व पापांचे नाश करते आणि गुरूंच्या चरणांची धूळ सर्व दुष्कृत्ये नष्ट करते.

ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਵਿਚਿ ਰਿਦੈ ਸਮਾਏ ।
सति नामु करता पुरखु वाहिगुरू विचि रिदै समाए ।

त्याच्या कृपेने खरा नामधारी सृष्टिकर्ता भगवान वाहिगुरु ह्रदयात वास करतो.

ਬਾਰਹ ਤਿਲਕ ਮਿਟਾਇ ਕੇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਤਿਲਕ ਨੀਸਾਣ ਚੜ੍ਹਾਏ ।
बारह तिलक मिटाइ के गुरमुखि तिलक नीसाण चढ़ाए ।

योगींच्या बारा खुणा नष्ट करून, गुरुमुख त्याच्या कपाळावर भगवंताच्या कृपेची खूण ठेवतो.

ਰਹੁਰਾਸੀ ਰਹੁਰਾਸਿ ਏਹੁ ਇਕੋ ਜਪੀਐ ਹੋਰੁ ਤਜਾਏ ।
रहुरासी रहुरासि एहु इको जपीऐ होरु तजाए ।

सर्व धार्मिक आचारांपैकी एकच आचारसंहिता खरी आहे की सर्वांचा त्याग करून, एकट्या परमेश्वराचे स्मरण करत राहावे.

ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਦਰਸਣੁ ਦੇਖਣਾ ਭ੍ਰਮਤਾ ਫਿਰੇ ਠਉੜਿ ਨਹੀਂ ਪਾਏ ।
बिनु गुर दरसणु देखणा भ्रमता फिरे ठउड़ि नहीं पाए ।

गुरूंशिवाय इतर कोणाच्याही मागे लागून माणूस कोणत्याही आश्रयाशिवाय भटकत राहतो.

ਬਿਨੁ ਗੁਰੁ ਪੂਰੈ ਆਏ ਜਾਏ ।੨੨।੪੦। ਚਾਲੀਹ ।
बिनु गुरु पूरै आए जाए ।२२।४०। चालीह ।

परिपूर्ण गुरूंशिवाय जीव परदेशगमन भोगत असतो.